Chiến lược An ninh Quốc gia 2015 của Mỹ có gì mới?
Sau một thời gian “lỡ hẹn”, ngày 6-2, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chính thức công bố văn bản “Chiến lược An ninh Quốc gia” thứ 2 và cũng là cuối cùng trong nhiệm kỳ của mình.
… Theo văn bản dài 29 trang được công bố trước Quốc hội, nước Mỹ tiếp tục lãnh đạo liên minh quốc tế trong cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Iraq và Syria; đồng thời tiếp tục cùng với các đồng minh châu Âu trong chiến dịch bao vây, cô lập nước Nga liên quan đến cuộc khủng hoảng tại Ucraina.
Văn bản tái nhấn mạnh tầm quan trọng của chính sách “xoay trục sang châu Á-Thái Bình Dương” cho biết, Wasinhton tiếp tục chuyển thêm nhiều nguồn lực kinh tế, quân sự và ngoại giao sang khu vực này.
“Chiến lược An ninh Quốc gia 2015″ khẳng định, Mỹ duy trì một nền quốc phòng có lực lượng quân đội được huấn luyện, trang bị tốt nhất thế giới; cam kết tăng cường bảo vệ an ninh trong nước; xây dựng một thế trận an ninh toàn cầu có thể huy động được tổng lực sức mạnh quốc gia; ngăn chặn phổ biến vũ khí hủy diệt, nhất là vũ khí hạt nhân; xây dựng một khả năng đối phó toàn cầu…; tăng cường an ninh năng lượng và thúc đẩy các giá trị Mỹ; hoan nghênh các nước lớn đang nổi lên nhưng cảnh báo sẵn sàng ngăn chặn các đối thủ tiềm tàng.
Tổng thống Obama đã công bố “Chiến lược An ninh Quốc gia 2015″ của Mỹ
New York Times cho biết, “Chiến lược An ninh Quốc gia 2015″ nhấn mạnh, ngay cả khi đối mặt với những mối đe dọa ngắn hạn, Wasington cũng không “xem thường” những vấn đề dài hạn như biến đổi khí hậu, thương mại, nghèo đói, an ninh mạng toàn cầu.
Theo Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Susan Rice, về căn bản, đây là một chiến lược để tăng cường các nền tảng sức mạnh Mỹ, bao gồm chính trị, kinh tế, quân sự, để duy trì vai trò “lãnh đạo” của Mỹ trong thế kỷ 21, qua đó giúp Mỹ có thể giải quyết những thách thức hiện tại và nắm bắt các cơ hội trong tương lai.
Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Mỹ vẫn được dẫn dắt bởi 4 lợi ích quốc gia bền vững như đã vạch ra trong chiến lược gần nhất được công bố vào năm 2010, đó là an ninh, sự thịnh vượng, các giá trị và trật tự quốc tế dựa trên luật pháp. Bà Susan Rice cũng cho rằng, các lợi ích quốc gia của Mỹ là bền vững, nhưng rất nhiều điều đã thay đổi trong 5 năm vừa qua, vì vậy, xét về tổng thể, Chiến lược An ninh Quốc gia 2015 là “một văn kiện mới”.
Thông thường, ở Mỹ có hai Chiến lược Quốc gia là Chiến lược An ninh Quốc gia (National Security Strategy-NSS) và Chiến lược Quân sự Quốc gia (National Military Strategy-NMS), hay còn gọi là Học thuyết Quân sự.
Video đang HOT
NSS xác định các nhiệm vụ đối nội, nhiệm vụ đối ngoại và phương hướng phát triển đất nước theo nghĩa rộng nhất, còn NMS chỉ tập trung vào những vấn đề xây dựng và hiện đại hoá các LLVT Mỹ phù hợp với sự phát triển tình hình. Với nghĩa đó, NMS là chiến lược cụ thể để thực hiện những nhiệm vụ then chốt đề ra trong NSS, và vì thế, NMS thường được ví là “chiến lược con”, còn NSS là “chiến lược mẹ”.
Từ năm 1986, Quốc hội Mỹ quy định, tổng thống nhiệm kỳ mới của nước Mỹ có trách nhiệm đệ trình các nhà lập pháp nội dung NSS dưới thời cầm quyền của họ. Các tổng thống Mỹ thường sử dụng NSS để đề ra các mục tiêu lớn và ưu tiên trong việc bảo đảm an toàn cho người dân Mỹ. Chiến lược an ninh sẽ quyết định xu hướng chi ngân sách, chính sách quốc phòng và an ninh của Wasington. Chiến lược An ninh Quốc gia thường được công bố 4 năm một lần.
Trong Chiến lược An ninh Quốc gia năm 2010, Tổng thống Obama vạch ra các ưu tiên an ninh, bao gồm việc kết thúc cuộc chiến tại Iraq; đánh bại Al Qaeda và phục hồi nền kinh tế. Lẽ ra, văn bản Chiến lược An ninh Quốc gia thứ 2 và là cuối cùng của chính quyền Obama phải được công bố vào nửa đầu năm 2014, thế nhưng đã bị trì hoãn. Theo tờ Diplomat, lý do trì hoãn chính là Wasington cần có thời gian để “đánh giá lại” những thách thức mới mà “họ không thể lường trước”, trong đó phải kể đến sự xuất hiện của IS và mối quan hệ “lao dốc không phanh” với Nga.
Đánh giá về Chiến lược An ninh Quốc gia năm 2015, tờ Foreign Policy dẫn lời chuyên gia Stewart Patrick tại Hội đồng Đối ngoại của Mỹ, cho rằng nó quá chung chung, vì “không nêu rõ làm thế nào để dung hòa giữa việc ưu tiên ứng phó các thách thức cấp bách, trong khi vẫn không đầu tư đầy đủ để giải quyết các cuộc khủng hoảng trên thế giới”. Theo chuyên gia này, Lầu Năm Góc, Bộ Ngoại giao và các cơ quan an ninh ngoại giao khác của chính phủ Mỹ sẽ không thể xây dựng được các chiến lược riêng tương ứng, nếu không có hướng dẫn rõ ràng hơn từ Nhà Trắng.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham chỉ trích rằng, chính các chiến lược của chính quyền Obama đã tạo điều kiện cho các “nhân tố xấu” có “đất dụng võ”. “Tôi nghi ngờ rằng liệu IS, Iran hay Nga có bị hăm dọa bởi Chiến lược mới này của Tổng thống Obama hay không”, Thượng nghị sĩ Graham nói thêm.
Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ, lại nói trên New York Times rằng, “với tôi, đó chẳng có gì giống một chiến lược cả”.
Dù được ủng hộ hay bị phản đối, điều căn bản xuyên suốt mọi Chiến lược An ninh Quốc gia của Mỹ, trong đó có Chiến lược An ninh Quốc gia 2015, là Wasington vẫn theo đuổi mục tiêu bất biến là giành vị thế “lãnh đạo” thế giới. Đó là mục tiêu chiến lược lâu dài đã từng được khẳng định và không bao giờ thay đổi qua các đời tổng thống Mỹ.
New York Times chỉ rõ, trong văn bản dài 29 trang được công bố ngày 6-2, cụm từ “lãnh đạo” hoặc các từ gần nghĩa như vậy được đề cập đến gần 100 lần. Trên thực tế, văn bản mới này cũng đã xác định nước Mỹ vẫn duy trì vai trò “lãnh đạo thế giới”, nhưng thừa nhận sức mạnh của Mỹ có hạn, do đó không thể một mình giải quyết được các thách thức an ninh toàn cầu trong tình hình thế giới phức tạp và khó dự đoán như hiện nay.
Theo Hoàng Vũ
Quân đội Nhân dân
Philippines mạnh mẽ hơn sau khi được Mỹ thêm sức
Ngày 4/2, chính quyền Philippines tố cáo tàu cảnh sát biển TQ đâm hỏng ba tàu cá Philippines tại bãi cạn Scarborough nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Manila.
Mạnh mẽ hơn
Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố: "Chính phủ Philippines kịch liệt phản đối việc Trung Quốc liên tục quấy rối và ngăn chặn ngư dân Philippines kiếm sống một cách hợp pháp tại khu vực bãi cạn Scarborough".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Charles Jose cho biết một tàu cảnh sát biển Trung Quốc đã cố tình đâm vào ba tàu cá Philippines, khiến các tàu này bị hư hại nặng và đẩy các ngư dân rơi vào cảnh nguy hiểm. Chính quyền Philippines đã gửi thư phản đối tới Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila.
Manila cũng chỉ trích việc Trung Quốc điều 24 tàu tới bãi cạn Scarborough để vơ vét loài trai khổng lồ quý hiếm. "Philippines cương quyết phản đối hành vi bất hợp pháp và mang tính chất phá hoại này" - ông Jose nhấn mạnh và cho rằng Trung Quốc đã vi phạm Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES).
Lực lượng tuần duyên Philippines mô tả đây là vụ gây hấn nghiêm trọng nhất của tàu Trung Quốc tại bãi cạn Scarborough trong thời gian qua. Năm ngoái, một tàu cảnh sát biển Trung Quốc đã phun vòi rồng vào tàu cá Phillippines ở khu vực này.
Tàu cá Philippines ở Biển Đông
Những cáo buộc của chính quyền Philippines chỉ sau lời nhắc nhở của Tổng thống Mỹ Barack Obama 3 ngày về việc Trung Quốc không nên cậy thế để bắt nạt các nước nhỏ hơn trong cả tranh chấp chủ quyền lẫn kinh tế.
Nói trong một chương trình đối thoại hôm 1/2, tổng thống Mỹ cho hay ông đã nhiều lần nhấn mạnh rằng sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc mang lại rất nhiều lợi ích cho Mỹ.
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng sự phát triển của Trung Quốc không nên gây ảnh hưởng đến những quốc gia khác.
"Trung Quốc không nên bắt nạt các nước nhỏ như Việt Nam hay Philippines trong vấn đề hàng hải, mà hãy cố gắng giải quyết vấn đề này một cách hòa bình, theo luật pháp quốc tế", ông Obama nói.
Theo giới chuyên gia phân tích, lời nhắc nhở của ông Obama đã tiếp thêm sức mạnh cho Philippines tố cáo Trung Quốc có những hành động sai trái, gây hấn ở vùng lãnh hải đang tranh chấp.
Philippines "khuyên" Trung Quốc nên "nói đi đôi với làm"
Liên quan đến những động thái làm tăng căng thẳng của Trung Quốc ở biển Đông, trước đó ông Charles Jose, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines phát biểu hôm 1/12/2014 rằng, Trung Quốc nên "nói đi đôi với làm" và ngừng hoạt động xây dựng trái phép trên biển Đông, rút lại "sự hiện diện quá mức" của nước này tại các khu vực có tranh chấp trên biển Đông.
"Chúng tôi nhắc lại rằng tuyên bố của Trung Quốc về những mục tiêu hòa bình nếu đi đôi với hành động tương ứng sẽ giúp đảm bảo ổn định và an ninh trên biển Đông", ông Jose nói.
Còn nhớ, cách đó không lâu trong bài phát biểu tại một kỳ họp của Đảng Cộng sản Trung Quốc về vấn đề đối ngoại, Chủ tịch Tập Cận Bình nói: "Chúng ta quyết giữ vững chủ quyền lãnh thổ, quyền hàng hải, lợi ích và đoàn kết dân tộc Trung Quốc", khẳng định Bắc Kinh sẽ "xử lý thỏa đáng những vụ tranh chấp lãnh thổ", nhưng không nói cụ thể là tranh chấp lãnh thổ với những nước nào.
Ông Tập khẳng định Bắc Kinh theo đuổi "phát triển hòa bình" và phản đối "việc sử dụng hay đe dọa vũ lực", theo Tân Hoa xã.
Philippines thêm nguồn sức mạnh quyết kiện Trung Quốc.
Theo Hà Giang (tổng hợp)
Đất Việt
Obama gặp lãnh tụ tôn giáo lưu vong, chọc giận Trung Quốc Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 5/2 đã có cuộc gặp gỡ với lãnh tụ tôn giáo lưu vong của người Tây Tạng Dalai Lama trong một sự kiện tại Washington, và gọi người này là "bạn tốt", bất chấp cảnh báo từ Bắc Kinh hồi đầu tuần. Tổng thống Mỹ Barack Obama (Ảnh: AFP) Cuộc gặp gỡ diễn ra tại một sự...