Chỉ nghĩ bệnh đàn bà, người đàn ông hốt hoảng khi mắc ung thư vú
Trong năm 2020, có khoảng 2.620 nam giới được chẩn đoán mắc bệnh và ước tính có khoảng 520 nam giới tử vong vì ung thư vú. Đối với nam giới, nguy cơ mắc bệnh ung thư vú là khoảng 1/833.
Tưởng bệnh đàn bà
Ông V.V.T (51 tuổi, ở Hà Nội) bỗng nhiên thấy núm vú của mình tụt vào trong và có tiết dịch. Ông T. thấy lạ nhưng nghĩ chắc già nên núm vú teo đi, còn dịch tiết ông cũng không biết vì sao.
Vợ ông T. bảo với chồng đi khám kiểm tra xem có bị ung thư vú không, bởi bà thấy dấu hiệu rất giống ung thư vú ở phụ nữ mà bà đọc trên báo. Nhưng ông T. vẫn không tin chỉ phủi tay “bệnh của đàn bà, tôi mắc sao được”.
Vài tháng sau ngực ông T. còn xuất hiện cả u cục. Lúc này, ông T. mới chịu tới bệnh viện khám. Bác sĩ khám cho biết ông bị ung thư vú giai đoạn 3, u đã tràn ra phải phẫu thuật nạo vét hạch. Ông T. hốt hoảng vì nhớ trước đó vợ có nói đến ung thư vú đàn ông. Từ lúc có dấu hiệu ban đầu tới khi phẫu thuật mất 4,5 tháng, vợ chồng ông T. tiếc vì đã không đi kiểm tra ngay lúc đó biết đâu phát hiện ra bệnh ở giai đoạn sớm.
Theo BS Nguyễn Văn Tiến – Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, ung thư vú nam là bệnh ung thư hiếm gặp ở nam giới nhưng không phải không mắc. Ung thư vú nam có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người lớn tuổi.
BS Tiến cho biết các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư vú ở nam giới đều có nhưng ít được quan tâm. Ví dụ như quý ông bất ngờ thấy một khối u không đau hoặc khối dày lên trong mô vú. Những thay đổi đối với da bao phủ vú của bạn, chẳng hạn như lõm xuống, nhăn nheo, mẩn đỏ hoặc đóng vảy. Đặc biệt, dấu hiệu tiết dịch từ núm vú.
Ung thư vú ở nam giới phát hiện sớm có thể tạo ra sự khác biệt trong kết quả điều trị. Một nghiên cứu nhỏ về ung thư vú ở nam giới cho thấy thời gian trung bình từ khi có triệu chứng đầu tiên đến khi được chẩn đoán là 19 tháng. Nhưng do tâm lý mọi người nghĩ rằng nam giới không bị ung thư vú nên nhiều bệnh nhân không phát hiện sớm.
4 cách điều trị
Nguyên nhân gây ra ung thư vú ở nam giới chưa được tìm hiểu rõ. Các bác sĩ cho biết, ung thư vú ở nam giới xảy ra khi một số tế bào vú phân chia nhanh hơn các tế bào khỏe mạnh. Các tế bào này tích tụ tạo thành một khối u có thể lan rộng (di căn) đến mô lân cận, đến các hạch bạch huyết hoặc đến các bộ phận khác của cơ thể.
Khi có các dấu hiệu nghi ngờ ung thư vú, bác sĩ có thể khám lâm sàng vú. Bác sĩ sử dụng đầu ngón tay của mình để kiểm tra vú và các vùng xung quanh để tìm các cục u hoặc những thay đổi khác. Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ lớn của các cục u, cảm giác khối u dính thành ngực gồm da và cơ của bạn.
Hình ảnh ung thư vú ở nam giới.
Bác sĩ có thể chụp X-quang tuyến vú hoặc siêu âm vú để xác định có nghi ngờ ung thư vú hay không. Sau đó, lấy một mẫu tế bào vú để xét nghiệm (sinh thiết). Sinh thiết là cách duy nhất để chẩn đoán xác định chính xác ung thư vú. Trong quá trình sinh thiết, bác sĩ sử dụng một thiết bị kim chuyên dụng dưới hướng dẫn bởi tia X hoặc một xét nghiệm hình ảnh khác để lấy một lõi mô từ khối nghi ngờ.
Mẫu sinh thiết cũng được phân tích để xác định loại tế bào liên quan đến ung thư vú, mức độ hung hăng (cấp độ) của tế bào ung thư và liệu tế bào ung thư có thụ thể hormone hoặc các thụ thể khác có thể ảnh hưởng đến các lựa chọn điều trị của bạn hay không.
Theo BS Tiến việc điều trị ung thư vú ở nam cũng giống như nữ tuỳ thuộc vào các giai đoạn ung thư vú từ 0 đến IV với 0 cho thấy ung thư không xâm lấn hoặc nằm trong ống dẫn sữa. Ung thư vú giai đoạn IV là ung thư vú đã di căn.
Cũng giống ung thư vú nữ, ung thư vú ở nam giới điều trị bằng nhiều phương pháp có thể kết hợp đa mô thức. Các biện pháp cơ bản bác sĩ Tiến cho biết bao gồm các phương pháp như:
Thứ nhất, phẫu thuật, theo BS Tiến mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ khối u và các mô vú xung quanh. Có các loại phẫu thuật khác nhau, bác sĩ có thể cắt bỏ tất cả các mô vú (mastectomy), bao gồm cả núm vú và quầng vú. Lấy bỏ phần lớn hạch bạch huyết vùng nách hoặc chỉ sinh thiết hạch bạch huyết trọng điểm để xét nghiệm. Bác sĩ xác định các hạch bạch huyết có thể là nơi đầu tiên các tế bào ung thư di căn tới để phân tích. Nếu không có tế bào ung thư nào được tìm thấy, rất có thể ung thư vú của bạn chưa lan ra ngoài mô vú. Nếu ung thư được phát hiện, cần phải lấy toàn bộ các hạch bạch huyết để xét nghiệm.
Thứ hai, xạ trị sử dụng chùm tia năng lượng cao, chẳng hạn như tia X và proton để tiêu diệt tế bào ung thư. Ở ung thư vú nam giới, xạ trị có thể được sử dụng sau khi phẫu thuật để loại bỏ các tế bào ung thư nào còn sót lại trong vú, cơ ngực hoặc nách.
Trong quá trình xạ trị, bức xạ phát ra từ một cỗ máy lớn di chuyển xung quanh cơ thể bạn, hướng các chùm năng lượng đến các điểm chính xác trên ngực của bạn.
Thứ ba, liệu pháp Nội tiết (Hormone). Hầu hết nam giới bị ung thư vú có khối u bị kích thích bởi nội tiết để phát triển (nhạy cảm với hormone). Nếu khối ung thư nhạy cảm với hormone, bác sĩ có thể đề nghị liệu pháp hormone.
Liệu pháp hormone cho bệnh ung thư vú ở nam giới thường bao gồm thuốc tamoxifen. Các loại thuốc điều trị hormone khác được sử dụng ở ung thư vú phụ nữ không cho thấy hiệu quả đối với nam giới.
Thứ tư, hóa trị đây là biện pháp sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Những loại thuốc này có thể được sử dụng truyền qua tĩnh mạch ở cánh tay của bạn (tiêm tĩnh mạch), hoặc ở dạng thuốc viên hoặc bằng cả hai phương pháp.
Tốt nhất khi thấy bất thường, nam giới cũng không nên chủ quan mà cần quan tâm tới ngực của chính mình nhiều hơn, đừng nghĩ bệnh đó chỉ ở phụ nữ.
Ung thư vú: Hiểu đúng và điều trị kịp thời
Thống kê của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, ung thư vú là căn bệnh nguy hiểm gây nguy cơ tử vong hàng đầu ở phụ nữ, không loại trừ bất kỳ độ tuổi, đối tượng nào. Trung bình mỗi 19 giây có 1 phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh này.
Bạn đã tầm soát ung thư vú chưa? - Video TVO
Mặc dù đây là căn bệnh rất phổ biến nhưng những thông tin, sự hiểu viết về ung thư vú vẫn còn nhiều hạn chế, đôi khi là chưa chính thống.
Để có cái nhìn đầy đủ, hiểu đúng, nhận thức đúng về căn bệnh này là điều hết sức cấp thiết. Báo Tuổi Trẻ với vai trò kết nối thông tin đã tổ chức buổi tọa đàm "Cùng chung tay vì cô ấy".
Chương trình nằm trong chuỗi hoạt động nâng cao nhận thức về ung thư vú với sự đồng hành của Roche Việt Nam.
Tham dự tọa đàm gồm các khách mời:
- TS.BS Huỳnh Quang Khánh - Trưởng đơn vị tuyến vú, Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM;
- BS.CKII Trần Nguyên Hà - Trưởng khoa Nội tuyến vú, tiêu hóa, gan niệu Bệnh viện Ung bướu TP.HCM;
- Đặng Trần Thủy Tiên - "Hoa khôi truyền cảm hứng" của trường Đại học Ngoại thương;
- Người dẫn chương trình: MC Hoài Hương
Đại diện Ban biên tập báo Tuổi Trẻ tặng hoa cho khách mời và đơn vị đồng hành - Ảnh: DUYÊN PHAN
Việt Nam: Ung thư vú gia tăng ở phụ nữ trẻ
BS.CKII Trần Nguyên Hà - Trưởng khoa Nội tuyến vú, tiêu hóa, gan niệu Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - cho biết tại Việt Nam, trong tổng số ca mắc ung thư ở phụ nữ thì ung thư vú nằm trong top đầu (mỗi năm khoảng 15.000 ca mắc mới).
"Đặc biệt trong những thập niên gần đây, ung thư vú tại nước ta có xu hướng gia tăng ở phụ nữ trẻ, một trong những nguyên nhân là sự chủ quan nghĩ mình còn trẻ không mắc bệnh nên không chủ động tầm soát", bác sĩ Hà đánh giá.
Theo bác sĩ Hà, so với các nước ở châu Á, số ca mắc mới bệnh ung thư vú của nước ta thấp hơn nhưng tốc độ gia tăng càng ngày càng nhiều hơn. Ngoài ra ở các nước phát triển, người mắc ung thư vú thường rơi vào khoảng trên 50 tuổi, ở Việt Nam thì thấp hơn 5 tuổi. Đặc biệt, thời điểm phát hiện bệnh cũng muộn hoặc quá muộn.
TS.BS Huỳnh Quang Khánh - Trưởng đơn vị tuyến vú Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM, lưu ý mọi người, khi phát hiện một biểu hiện bất thường ở vú (da trên tuyến vú có những nốt, tiết dịch hoặc lõm vào so với lúc trước có thể là dấu hiệu của ung thư vú) cũng đừng quá lo lắng, điều đó không đồng nghĩa rằng mình đã mắc ung thư.
Hãy đến cơ sở y tế để được khá, chẩn đoán khi thấy có biểu hiện bất thường ở tuyến vú - Video: TVO
"Mình nên đến cơ sở y tế để được khám, làm các chẩn đoán bằng các phương pháp mới để được xét nghiệp tế bào, mô học để xác định chính xác đó là u ác tính hay lành tính. Và kết quả đa phần là u lành tính", bác sĩ Khánh nói thêm.
Tầm soát ung thư vú sớm quan trọng như thế nào?
BS.CKII Trần Nguyên Hà cho biết, tầm soát ung thư vú sớm ngoài đối tượng nguy cơ theo độ tuổi thì những người có tiền căn gia đình (có người thân mắc ung thư vú hoặc ung thư khác) hoặc đã từng bị ung thư vú đã chữa trị khỏi đều phải chú ý tầm soát.
Ngoài ra, người phụ nữ bị béo phì, có kinh sớm, mãn kinh trễ hoặc sau mãn kinh có dùng các biện pháp nội tiết tố thay thế lâu dài đều nên quan tâm tầm soát sớm.
"Ở nước ta, chúng tôi khuyên người phụ nữ tầm ở tuổi 40 trở lên nên đi tầm soát ung thư vú mỗi năm một lần", bác sĩ Hà nói thêm.
Phụ nữ tầm ở tuổi 40 trở lên nên đi tầm soát ung thư vú mỗi năm một lần - Video: TVO
Trong khi đó TS.BS Huỳnh Quang Khánh nhìn nhận chính việc tầm soát trễ, phát hiện bệnh khi quá muộn ở nước ta là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến việc điều trị khỏi bệnh thấp.
Bác sĩ Khánh thông tin thêm hiện nay ở nước ta có rất khá nhiều nơi thực hiện tầm soát ung thư vú. Riêng trong tháng 10 này thì tại bệnh viện Ung bướu TP.HCM và bệnh viện Chợ Rẫy đều có chương trình tầm soát miễn phí cho phụ nữ trên 40 tuổi (nhóm có nguy cơ cao) để góp phần nhỏ, chung tay giúp đỡ chị em phụ nữ.
Các phương pháp y khoa điều trị ung thư vú hiện nay ngày càng tiên tiến
Theo các bác sĩ, trong những năm gần đây, việc chẩn đoán cũng như điều trị ung thư vú đã có những bước phát triển vượt trội.
Phương pháp phẫu thuật trước đây sẽ "tàn phá" rất nhiều mô tuyến vú. Hiện nay các y, bác sĩ có thể đánh giá khối u ở từng giai đoạn để có phương án tái tuyến vú tạo tức thì ngay lúc mổ.
Liệu pháp nhắm trúng đích là một trong những liệu pháp đột phá trong điều trị ung thư vú. BS.CKII Trần Nguyên Hà cho biết giữa tế bào lành tính và tế bào ung thư có sự khác biệt nhỏ và liệu pháp này mang lại hiệu quả ngay lập tức khi đánh trúng đích vào điểm khác biệt này.
Tiến bộ của y khoa giúp chữa trị và tái tạo tuyến vú tốt hơn, giúp phụ nữ "tái hòa nhập" cuộc sống nhanh hơn - Video: TVO
Ngoài ra những phương pháp cũ như xạ trị, hóa trị, nội tiết...đã có những cải tiến nhất định. Cuối cùng không thể không nhắc đến liệu pháp miễn dịch ung thư đang được thử nghiệm và đã cho những hiệu quả điều trị vượt bậc.
TS.BS Huỳnh Quang Khánh cũng cho rằng nhờ những tiến bộ trong việc tầm soát, chẩn đoán phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm cùng với những tiến bộ trong điều trị như đã nêu ở trên có thể giúp người phụ nữ bị ung thư vú "tái hòa nhập" trở lại cuộc sống bình thường sau khi ra viện.
Vượt qua căn bệnh và truyền cảm hứng đến mọi người
Trong buổi tọa đàm này, không riêng các bác sĩ mà những người làm chương trình như chúng tôi cũng cảm thấy rất xúc động khi nhìn hình ảnh hai người phụ nữ siết chặt tay nhau để sẻ chia những buồn vui lẫn niềm hạnh phúc sau thời gian dài chiến đấu và vượt qua căn bệnh ung thư.
Đó là MC Hoài Hương - người mắc phải căn bệnh ung thư tuyến giáp (năm 2011) và Đặng Trần Thủy Tiên - "Hoa khôi truyền cảm hứng" của trường Đại học Ngoại thương (phát hiện mắc ung thư vú từ tháng 6-2019, lúc tròn 20 tuổi).
Thủy Tiên, cho biết từ lúc phát hiện mình bị ung thư vú, cô đã sống chung với nó vượt qua nó giống như một giấc mơ vậy.
Nhưng giấc mơ ấy - giấc mơ vượt qua căn bệnh quái ác này không phải lúc nào cũng màu hồng mà "ở đó có cả nước mắt và nỗi đau dằn vặt nhưng chưa bao giờ em từ bỏ cơ hội dù là nhỏ nhất để được sống, để đền đáp sự thương yêu của gia đình và thực hiện những hoài bão của mình".
Đặng Trần Thủy Tiên - Ảnh: DUYÊN PHAN
Ba tháng sau khi phát hiện bệnh, Tiên đã nộp đơn thi "Duyên dáng Ngoại thương" và đã thu hút được sự chú ý của tất cả mọi người không đơn thuần chỉ vì căn bệnh đang mang mà chính là sự duyên dáng, nụ cười và một tinh thần lạc quan.
"Khi em chia sẻ câu chuyện của mình trên sân khấu lúc ấy đơn thuần chỉ mong muốn trải lòng về chuyện mình đang gặp phải và đối diện với nó ra sao nhưng không ngờ nó lan tỏa, được nhiều người biết đến như vậy", Tiên nhớ lại.
MC Hoài Hương nhớ như in cái ngày mình tham gia cuộc thi người dẫn chương trình của Đài truyền hình TP.HCM (2014) là lúc đang điều trị bệnh ung thư tuyến giáp. Lúc ấy, ngoài cô và gia đình không ai biết được điều này.
"Rất sợ phải nói ra, sợ người ta sẽ thương hại mình. Sau đó mình cũng có chia sẻ với một vị trong Ban giám khảo, được động viên nên chia sẻ câu chuyện trong chương trình để lan tỏa năng lượng tích cực đến mọi người. Nhưng mình đã từ chối và thật sự rất hối hận với điều đó", MC Hoài Hương hồi tưởng lại.
MC Hoài Hương - Ảnh: VĂN BÌNH
Mãi đến nhiều năm sau đó, Hoài Hương mới dám chia sẻ với nhiều người, trên mặt báo về câu chuyện của mình sau khi nghe lời khuyên của một đồng nghiệp: "Hương ơi! Đừng tích cực một mình, đừng vượt qua một mình, câu chuyện của em chia sẻ sẽ làm nhiều suy nghĩ tích cực. Và đặc biệt nhất là các bạn trẻ dù không mắc bệnh nhưng khi nghe câu chuyện này chắc chắn khi họ gặp khó khăn sẽ có động lực để vượt qua".
Đến hôm nay, khi gặp Thủy Tiên, Hoài Hương mới càng thấy trân trọng sự can đảm để đối diện với nghịch cảnh của cô gái trẻ này và đó chính là thông điệp trân quý gửi đến những người phụ nữ nhân ngày 20-10, dù mắc bệnh hãy can đảm đối diện, cố gắng vượt qua và hãy truyền thật nhiều cảm hứng đến với mọi người bằng câu chuyện của mình.
Liệu pháp nội tiết điều trị ung thư vú Ung thư vú hiện đang là gánh nặng toàn cầu khi luôn dẫn đầu về số ca mắc mới và tử vong. Đây được xem là loại ung thư phổ biến nhất tại châu Á. Theo số liệu của Globocan 2020, mỗi năm Việt Nam có hơn 21.000 phụ nữ mắc ung thư vú mới, trong đó có hơn 9.000 ca tử vong....