Chỉ còn một hãng hàng không duy nhất kết nối Beirut và thế giới

Mỗi ngày, bảng thông báo đến và đi tại sân bay Beirut đều hiển thị các điểm đến từ khắp nơi trên thế giới: Frankfurt, Paris, Geneva, Jeddah, Amman, Baghdad, Dubai …

nhưng chỉ có một hãng hàng không thương mại vẫn đang hoạt động.

Máy bay chở hàng viện trợ tới sân bay ở Beirut, Liban, ngày 4/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Mỗi ngày, có từ 32 đến 40 chuyến bay – chỉ ít hơn một chút so với bình thường vào thời điểm này trong năm – cất cánh và hạ cánh tại sân bay thủ đô Liban ( Lebanon) mặc dù quân đội Israel đã tiến hành các cuộc không kích gần đó và cho đến nay vẫn không ảnh hưởng đến sân bay.

Theo tờ Le Monde, bất chấp chiến tranh, các chuyến bay vẫn tiếp tục hoạt động tại Sân bay quốc tế Beirut. Mỗi ngày, bảng thông báo đến và đi đều hiển thị các điểm đến từ khắp nơi trên thế giới: Frankfurt, Paris, Geneva, Jeddah, Amman, Baghdad, Dubai … nhưng chỉ có một hãng hàng không thương mại vẫn đang hoạt động. Đó là Middle East Airlines (MEA) của Liban.

Nằm bên bờ biển, sân bay dân sự duy nhất của đất nước này nằm gần các vùng ngoại ô phía nam đông dân của thủ đô, nơi quân đội Israel đang tăng cường các cuộc không kích nhằm vào những gì họ coi là căn cứ của Hezbollah. Kể từ khi xung đột nổ ra, nhiều bức ảnh đã tràn ngập trên mạng xã hội, cho thấy các chuyến bay của MEA cất cánh hoặc hạ cánh – khoảng 32 đến 40 chuyến bay mỗi ngày, ít hơn bình thường vào thời điểm này trong năm – trong khi những đám khói bốc lên trời.

“Những ngày này, tôi cảm thấy như mình có một nhiệm vụ, giống như quân đội phải bảo vệ người dân”, tiếp viên hàng không MEA dùng một nick name là Khalil cho biết. “Chúng tôi phải duy trì cầu hàng không này cho đồng bào của mình. Đó là cách chúng tôi nói rằng, ‘Chúng tôi ở đây vì các bạn!’ Đây là thông điệp hy vọng mà chúng tôi muốn truyền tải đến người dân Liban”.

Trên mạng xã hội, những thông điệp ủng hộ MEA đang tràn ngập. Từng bị chỉ trích vì chất lượng dịch vụ, công ty đã trở thành biểu tượng của sự đoàn kết và hy vọng cho người dân thất vọng với các nhà lãnh đạo của mình.

“Hành khách đang bày tỏ lòng biết ơn đối với chúng tôi vì đã tiếp tục bay bất chấp rủi ro”, anh Khalil, một nhân viên MEA ngoài 30 tuổi, giải thích.

“Họ điềm tĩnh hơn bình thường, ít đòi hỏi hơn. Ví dụ, họ không phàn nàn về việc cắt giảm một số dịch vụ, chẳng hạn như bữa ăn nóng, đã bị cắt giảm, vì tình hình đã ảnh hưởng đến đội ngũ nhân viên nhà bếp của chúng tôi”, Khalil chỉ ra, dựa trên 10 năm kinh nghiệm làm việc cho MEA.

Trong cuộc chiến năm 2006, sân bay Beirut đã bị không quân Israel ném bom ngay ngày thứ hai của cuộc xung đột. Nhưng ở cuộc chiến này, cho đến nay, tuyến đường hàng không duy nhất giữa Liban và phần còn lại của thế giới vẫn tiếp tục hoạt động. Hãng MEA, với khoảng 200 phi công, 700 thành viên phi hành đoàn, chắc chắn rằng Israel “sẽ không nhắm mục tiêu vào máy bay hoặc sân bay của mình miễn là chúng chỉ được sử dụng cho mục đích dân sự” – Đại úy Mohammed Aziz, cố vấn quản lý MEA, cho biết, Tuy nhiên, một số cuộc không kích đã tấn công các khu vực gần sân bay, bao gồm một cuộc không kích vào ngày 20/10, nhằm vào khu vực ven biển Ouza, rất gần sân bay. Ngay hôm đó, theo tờ L’Orient-Le Jour của Liban, trích dẫn một nguồn tin an ninh Liban, cho hay giao thông hàng không không bị gián đoạn vì các cuộc không kích.

Kể từ khi Israel bắt đầu cuộc tấn công chống lại Hezbollah ở vùng ngoại ô phía nam Beirut, MEA vẫn kiên cường duy trì hoạt động. Cơ trưởng Mohammed Aziz, cố vấn của chủ tịch MEA Mohamed El-Hout, tiết lộ rằng hãng đã nhận được sự đảm bảo từ Israel rằng cả sân bay lẫn máy bay của hãng sẽ không bị nhắm mục tiêu, miễn là chúng chỉ phục vụ mục đích dân sự.

Đánh giá hàng ngày được tiến hành để đảm bảo an toàn cho các hoạt động. Ông Aziz tuyên bố “Chừng nào bạn còn thấy chúng tôi hoạt động, điều đó có nghĩa là đánh giá mối đe dọa của chúng tôi cho thấy chúng tôi có thể hoạt động”, đồng thời nhấn mạnh rằng MEA sẽ không bao giờ gây nguy hiểm đến tính mạng.

Tuy nhiên, cảnh tượng máy bay cất cánh trong bối cảnh khói từ các cuộc không kích gần đó vẫn gây ra sự lo ngại. Nhiều hình ảnh ấn tượng đang lan truyền trực tuyến, một số do A.I tạo ra, đã làm tăng thêm căng thẳng, mặc dù ông Aziz đã làm rõ rằng khói lửa trong các cảnh quay video thường xuất hiện gần sân bay hơn thực tế.

Đầu tuần này, một cuộc không kích đã nhắm xuống chỉ cách đường băng 200 mét, nhưng không có máy bay nào ở gần đó.

Bất chấp những rủi ro, MEA vẫn duy trì số lượng chuyến bay mỗi ngày chỉ thấp hơn một chút so với số lượng thông thường. Hầu hết các chuyến khởi hành từ Beirut đều đầy khách và trở về gần như trống rỗng.

Các hành khách, như cố vấn kinh doanh Elie Obeid, đã bày tỏ cảm xúc lẫn lộn về việc đi lại đường không giữa xung đột. Ông Obeid không biết về các cuộc không kích trong khi chuyến bay của mình đang hạ cánh, và chỉ được thông báo khi đến nơi qua tin nhắn trên điện thoại.

“Tôi rất trân trọng thực tế là họ vẫn đang bay, vì đó là kết nối duy nhất của chúng tôi với thế giới bên ngoài hiện tại”, ông nói. “Nhưng đồng thời, điều đó rất rủi ro. Chúng tôi nên được thông báo rằng các cuộc không kích đang diễn ra và thậm chí họ có thể yêu cầu phi công hạ cánh tạm ở Síp cho đến khi các cuộc không kích kết thúc”.

John Cox, một cựu phi công hãng hàng không tại Mỹ hiện là cố vấn an toàn hàng không, cho biết khi có mối đe dọa tiềm ẩn, thì cơ trưởng sẽ quyết định có nên tiếp tục hay không.

Nói với họ về một mối đe dọa mà họ không thể kiểm soát “thực sự không có tác dụng gì, và nó khiến họ căng thẳng. Vì vậy, tôi sẽ rất ngần ngại làm điều đó”, ông Cox nói.

Nhưng ông nói thêm, “Tôi không chắc mình có muốn bay vào một khu vực xung đột công khai như vậy với hành khách trên máy bay hay không”.

Cựu phi công Cox cho biết, “khá bất thường” khi một hãng hàng không thương mại quyết định rằng hoạt động trong một khu vực chiến sự đang diễn ra là “mức độ rủi ro có thể chấp nhận được”.

“Khi bạn ở trong một khu vực có các hoạt động quân sự đang diễn ra, sẽ có rất nhiều biến số”, ông nói. “Ngay cả việc đảm bảo các máy bay không ở cùng một không phận cùng một lúc, điều đó cũng trở nên rất khó khăn”.

Hiện tại, MEA vẫn đang hợp tác chặt chẽ với chính phủ và các cơ quan an ninh Liban để giảm thiểu rủi ro, bao gồm điều chỉnh lịch trình chuyến bay và cho đậu một phần đội bay bên ngoài Liban để giảm thiểu thiệt hại tiềm ẩn.

Ngoài ra, hãng hàng không này đã thích nghi với tình trạng gây nhiễu GPS thường xuyên do Israel sử dụng để ngăn chặn tên lửa và các cuộc tấn công bằng thiết bay không người lái. Tuy nhiên, chúng cũng làm gián đoạn công nghệ dẫn đường dân sự.

Các hãng hàng không quốc tế khác đã ngừng hoạt động tại Liban, với lý do rủi ro cao và sự phức tạp trong việc đánh giá tình hình.

Tuy nhiên, đối với MEA, những đánh giá rủi ro này rất quan trọng để duy trì mối liên hệ duy nhất của Liban với thế giới bên ngoài.

“Tất nhiên, chúng tôi có nhiệm vụ duy trì mối liên hệ này giữa Liban và thế giới bên ngoài”, ông Aziz nhấn mạnh.