Chỉ bằng 1 thay đổi nhỏ, Apple đã phá vỡ cỗ máy kiếm tiền khủng khiếp nhất thế giới của Facebook, tương lai ‘kho báu’ quảng cáo trăm tỷ USD chưa biết sẽ ra sao
Facebook dùng từ “gió ngược” để miêu tả tình cảnh của mình với Apple.
Facebook đã xây dựng một trong những cỗ máy kiếm tiền khủng khiếp nhất mà thế giới từng thấy. Nhưng rồi, Apple xuất hiện và chèn ngay một chiếc cờ lê vào các bánh răng của cỗ máy đó.
Đó là một trong những nhận định về tình hình của Facebook vào tuần trước, khi công ty mẹ của Facebook là Meta công bố bản báo cáo thu nhập đáng báo động. Ngay lập tức, vốn hóa của gã khổng lồ mạng xã hội bốc hơi 250 tỷ USD chỉ trong 1 ngày – cú giảm giá trị tới 26%.
Qua chuyện này, nhiều người ghét Facebook lại có cơ hội khẳng định một số điều họ từng nghĩ đến như Facebook đang mất đi một lượng người dùng đáng kể, công ty chấp nhận thua lỗ 10 tỷ USD để phát triển metaverse nhưng chưa có kết quả hay TikTok đang dần lấy đi miếng bánh thị phần và trở thành đối thủ nặng ký của Facebook. Những suy nghĩ này phần nào đúng nhưng việc Apple trực tiếp làm tổn hại đến doanh thu của Facebook là điều chắc chắn đúng.
Facebook cho biết việc Apple thay đổi cách quảng cáo hoạt động trên ứng dụng iOS – cụ thể là giờ đây các nhà sản xuất ứng dụng và nhà quảng cáo gặp khó khăn hơn trong việc theo dõi hành vi người dùng, sẽ khiến Facebook mất tới 10 tỷ USD doanh thu trong năm nay.
Dù vậy, Facebook vẫn đang kiếm được khoản tiền khổng lồ từ quảng cáo. Dự báo, họ sẽ thu về 129 tỷ USD doanh thu quảng cáo trong năm nay. Nhưng điều đó có nghĩa là hoạt động kinh doanh quảng cáo của Facebook sẽ chỉ tăng trưởng khoảng 12% so với mức 36% của năm trước. Phố Wall từng ca ngợi rằng Facebook phát triển với tốc độ tên lửa nhưng có lẽ bây giờ, nó đang gặp trục trặc và có thể nổ tung.
Tuy thay đổi của Apple đã ảnh hưởng đến Facebook nhưng nhiều người ngoài cuộc và người đang làm việc tại Facebook cho rằng cuối cùng, Facebook vẫn tìm ra cách xử lý bởi họ là một gã khổng lồ với hàng “tấn” tiền mặt cũng như sở hữu những kỹ sư xuất sắc nhất.
Facebook dùng từ “gió ngược” để miêu tả tình cảnh của mình với Apple. Nhiều nhà quan sát tự hỏi liệu Facebook có đang làm quá chuyện để nhận sự thông cảm của các cơ quan quản lý đang tìm cách kiềm chế quyền lực của mình và chuyển hướng chú ý sang Apple, cũng là công ty đang bị giám sát chống độc quyền.
Facebook đang nói với công chúng rằng thay đổi liên quan đến quảng cáo của Apple là chuyện nghiêm trọng. Theo COO Sheryl Sandberg, quảng cáo theo mục tiêu của Facebook đang ngày càng trở nên kém chính xác hơn vì họ biết ít thông tin về hành vi người dùng hơn.
Điều đó đồng nghĩa với việc các nhà quảng cáo trên Facebook phải chi nhiều tiền hơn với hi vọng tiếp cận được người dùng iPhone. Hơn nữa, họ cũng phải chấp nhận rằng từng xu mà mình bỏ ra có thể không đáng như lúc trước.
Ảnh minh họa (Internet).
Sau khi Apple thực hiện thay đổi, nhiều nhà quảng cáo đã tìm đến những dịch vụ khác như marketing qua email hay tìm cách tiếp cận người dùng Android – nơi biện pháp chống theo dõi chưa được áp dụng.
“Thị trường vẫn đang tìm cách để sống chung với những quy định mới của Apple trên iOS và chuyển sang những kênh quảng cáo tự nhiên hơn trên đó”, một chuyên gia nhận định.
Facebook cho biết họ đang cố gắng khắc phục để cải thiện mọi thứ cho các nhà quảng cáo trong thời gian tới thông qua giải pháp “đo lường sự kiện tổng hợp”. Đây là khái niệm về việc dù không thể cho nhà quảng cáo biết những cá nhân nào bấm vào liên kết hay tải ứng dụng sau khi xem quảng cáo, Facebook có thể cho họ biết một nhóm người dùng lớn hơn đã thực hiện điều đó.
Tùy thuộc vào quan điểm của bạn, đó là một cải tiến lớn đối với quyền riêng tư của người dùng hoặc là một bước lùi lớn đối với các nhà quảng cáo trên internet. Nhưng cả Google và Snap đều đã tung ra những sản phẩm tương tự và nói với các nhà đầu tư rằng chúng đang hoạt động tốt. Các lãnh đạo cấp cao của Facebook thừa nhận rằng phiên bản của họ vẫn chưa như vậy và có thể sẽ mất thêm vài tháng.
Video đang HOT
Xin nhắc lại, Facebook là gã khổng lồ sẽ không biến mất trong tương lai gần. Và cũng hoàn toàn hợp lý khi cho rằng họ sẽ loay hoay nhưng cuối cùng vẫn giải quyết được chuyện này bởi họ đang quá lớn. Các nhà quảng cáo cũng không có nhiều lựa chọn tốt hơn việc quảng cáo trên Facebook.
Nhưng bạn cũng có thể thấy Facebook ngầm thừa nhận rằng ngay cả khi các công cụ của họ trở nên tốt hơn, chúng sẽ không bao giờ hoạt động hiệu quả trên iOS như trước đây.
Họ cũng đang chuyển hướng kinh doanh sang các nền tảng khác, không chỉ ở Marketplace mà còn là cửa hàng kỹ thuật số trên Facebook và Instagram. Bên cạnh đó là nền tảng Reels dù Facebook hiện chưa cho chạy quảng cáo trên đây. Mục đích của họ là xây dựng từ bây giờ để thu trái ngọt về sau.
CEO Apple – Tim Cook (trái) và CEO Facebook – Mark Zuckerberg (Ảnh: Internet).
Sâu xa hơn, có thể coi “vấn đề Apple” là động lực để Facebook thúc đẩy dự án Metaverse. Sẽ mất nhiều năm để thu lời từ Metaverse, thậm chí điều đó có thể không bao giờ xảy ra.
Nhưng nếu Metaverse đem lại lợi nhuận, Mark Zuckerberg đã xây dựng được nền tảng phần mềm và phần cứng nơi anh và các nhà quảng cáo có thể tương tác trực tiếp với người dùng mà không bị Apple hay bất kỳ ai khác can thiệp.
Điều này đưa chúng ta trở lại với Apple, công ty luôn khẳng định rằng họ thực hiện thay đổi vì coi trọng quyền riêng tư của người dùng chứ không phải vì muốn gây tổn hại cho Facebook. Và cần phải nói rõ rằng Apple cũng không muốn Facebook biến mất vì người dùng của Apple thích Facebook. Đối với hàng trăm triệu người, một chiếc iPhone không có Facebook, Instagram hoặc WhatsApp là một chiếc iPhone vô dụng.
Tuy nhiên, Apple cũng thể hiện thái độ coi thường mô hình kinh doanh cốt lõi của Facebook. Dù không chỉ đích danh nhưng CEO Apple – Tim Cook, đã nhiều lần công khai chỉ trích những mô hình “ưu tiên các thuyết âm mưu và kích động bạo lực chỉ vì tỷ lệ tương tác cao”, “không chỉ dung túng mà còn thưởng cho nội dung làm xói mòn lòng tin của công chúng với việc tiêm vaccine”.
“Nếu một doanh nghiệp được xây dựng dựa trên việc dắt mũi người dùng, khai thác dữ liệu thì nó không xứng đáng với lời khen ngợi của chúng tôi mà cần phải được cải tổ”, Tim Cook nói.
Có khi nào Apple đang quan tâm sâu sắc đến quyền riêng tư của người dùng và nhận ra thời cơ để kìm hãm một trong những đối thủ cạnh tranh của mình và xây dựng mảng kinh doanh quảng cáo riêng?
Nhưng thay vì tự hỏi động cơ của Apple là gì, có lẽ chúng ta nên dành thời gian suy nghĩ về sức mạnh mà Apple sở hữu. Trong khi các cơ quan quản lý trên toàn thế giới đang vật lộn để kiềm chế quyền lực và ảnh hưởng của Facebook, thì Apple, chỉ bằng một thay đổi trong hệ điều hành của mình, đã có thể đẩy Facebook vào thế bất lợi.
Tứ bề là địch, Mark Zuckerberg thì mải mê với Metaverse, tương lai Facebook mờ mịt hơn bao giờ hết
Facebook bị TikTok cướp người dùng, Apple thi thoảng đổi thuật toán, Google ăn mòn thị phần quảng cáo
Tờ New York Times đưa tin, Meta, công ty trước đây được gọi là Facebook, đã phải chịu đợt giảm vốn hóa lớn nhất trong một ngày từ trước đến nay vào thứ năm khi cổ phiếu giảm mạnh tới 26% và giá trị thị trường giảm hơn 230 tỷ USD.
Sự sụt giảm cổ phiếu theo sau một báo cáo kết quả kinh doanh ảm đạm vào thứ tư, khi Mark Zuckerberg, giám đốc điều hành, trình bày cách công ty đang điều hướng một quá trình chuyển đổi khó khăn từ mạng xã hội sang cái gọi là thế giới ảo của metaverse. Vào thứ năm, một phát ngôn viên của công ty đã nhắc lại các tuyên bố từ buổi họp của mình và từ chối bình luận thêm.
Dưới đây là 6 lý do khiến Meta rơi vào tình thế khó khăn.
Tăng trưởng người dùng đã đạt mức trần
Thời kỳ Facebook chứng kiến sự tăng trưởng người dùng cuồng nhiệt đã qua. Mặc dù công ty hôm thứ tư đã ghi nhận mức tăng khiêm tốn về lượng người dùng mới trên cái gọi là "gia đình ứng dụng" - bao gồm Instagram, Messenger và WhatsApp. Tuy nhiên, ứng dụng mạng xã hội Facebook cốt lõi của họ đã mất khoảng nửa triệu người dùng trong quý 4 so với quý trước.
Đây cũng là lần sụt giảm đầu tiên đối với công ty trong lịch sử 18 năm, trong thời gian đó công ty thực tế đã được xác định bằng khả năng mang lại nhiều người dùng mới hơn. Sự sụt giảm báo hiệu rằng ứng dụng cốt lõi có thể đã đạt đến đỉnh điểm. Tốc độ tăng trưởng người dùng hàng quý của Meta cũng là mức chậm nhất trong ít nhất ba năm.
Các giám đốc điều hành của Meta đã chỉ ra các cơ hội tăng trưởng khác, như bật chế độ kiếm tiền với WhatsApp, dịch vụ nhắn tin vẫn chưa tạo ra doanh thu đáng kể. Nhưng những nỗ lực đó chỉ mới thành hình. Các nhà đầu tư có khả năng sẽ xem xét kỹ lưỡng tiếp theo liệu các ứng dụng khác của Meta, chẳng hạn như Instagram, có thể bắt đầu đạt vị trí cao nhất về sự tăng trưởng người dùng hay không.
Những thay đổi của Apple đang hạn chế Meta
Mùa xuân năm ngoái, Apple đã giới thiệu bản cập nhật "Tính minh bạch của việc theo dõi ứng dụng" cho hệ điều hành di động của mình. Việc này về cơ bản cho phép chủ sở hữu iPhone lựa chọn liệu họ có cho phép các ứng dụng như Facebook giám sát các hoạt động trực tuyến của mình hay không. Những động thái về quyền riêng tư đó hiện đã ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Meta và có khả năng sẽ tiếp tục như vậy.
Giờ đây, Facebook và các ứng dụng khác phải yêu cầu mọi người cho phép theo dõi hành vi của họ một cách rõ ràng, nhiều người dùng đã chọn không tham gia. Điều đó có nghĩa là dữ liệu người dùng dành cho Facebook sẽ ít hơn, khiến việc nhắm mục tiêu quảng cáo - một trong những cách kiếm tiền chính của công ty - trở nên khó khăn hơn.
Đau đớn gấp đôi là người dùng iPhone là một thị trường béo bở hơn nhiều đối với các nhà quảng cáo của Facebook so với người dùng ứng dụng Android. Những người sử dụng iPhone để truy cập Internet thường chi nhiều tiền hơn cho các sản phẩm và ứng dụng được phân phối cho họ từ quảng cáo trên điện thoại di động.
Meta cho biết hôm thứ tư rằng những thay đổi của Apple sẽ thổi bay 10 tỷ USD doanh thu trong năm tới. Công ty đã phản đối sự thay đổi của Apple và cho rằng điều đó không tốt cho các doanh nghiệp nhỏ dựa vào quảng cáo trên mạng xã hội để tiếp cận khách hàng. Nhưng Apple không có khả năng đảo ngược những thay đổi về quyền riêng tư của mình và các cổ đông của Meta biết điều đó.
Google đang ăn mòn thị phần quảng cáo trực tuyến
Những rắc rối của Meta chính là vận may của các đối thủ cạnh tranh của nó. Vào thứ tư, David Wehner, giám đốc tài chính của Meta, lưu ý rằng vì những thay đổi của Apple khiến các nhà quảng cáo ít nhìn thấy hành vi của người dùng hơn, nên nhiều người đã bắt đầu chuyển ngân sách quảng cáo của họ sang các nền tảng khác. Cụ thể là Google.
Trong cuộc họp của Google tuần này, công ty đã báo cáo doanh số bán hàng kỷ lục, đặc biệt là trong quảng cáo tìm kiếm thương mại điện tử. Đó cũng chính là danh mục đã hụt hơn Meta trong ba tháng cuối năm 2021.
Không giống như Meta, Google không phụ thuộc nhiều vào Apple về dữ liệu người dùng. Ông Wehner cho biết có khả năng Google có "nhiều dữ liệu của bên thứ ba hơn cho các mục đích đo lường và tối ưu hóa" so với nền tảng quảng cáo của Meta.
Ông Wehner cũng chỉ ra thỏa thuận của Google với Apple để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định cho trình duyệt Safari của Apple. Điều đó có nghĩa là quảng cáo đi kèm kết quả tìm kiếm của Google có xu hướng xuất hiện ở nhiều nơi hơn, thu nhận nhiều dữ liệu hơn có thể hữu ích cho nhà quảng cáo. Đó là một vấn đề lớn đối với Meta về lâu dài, đặc biệt nếu nhiều nhà quảng cáo chuyển sang quảng cáo tìm kiếm của Google.
TikTok và Reels đưa ra một câu hỏi hóc búa
Trong hơn một năm, Zuckerberg đã chỉ ra rằng TikTok là kẻ thù đáng gờm như thế nào. Ứng dụng này đã phát triển lên hơn một tỷ người dùng nhờ các bài đăng video ngắn có khả năng chia sẻ cao và gây nghiện một cách kỳ lạ. Và nó cũng đang cạnh tranh gay gắt với Instagram.
Meta đã cố gắng sao chép TikTok với một tính năng sản phẩm video có tên là Instagram Reels. Zuckerberg cho biết hôm thứ tư rằng Reels, được đặt nổi bật trong nguồn cấp dữ liệu Instagram của mọi người, hiện là động lực số 1 về mức độ tương tác trên ứng dụng.
Vấn đề là mặc dù Reels có thể thu hút người dùng, nhưng nó không kiếm tiền hiệu quả như các tính năng khác của Instagram. Đó là vì kiếm tiền từ quảng cáo video chậm hơn, vì mọi người có xu hướng bỏ qua chúng. Điều đó có nghĩa là Instagram càng thúc đẩy mọi người sử dụng Reels thì càng ít tiền mà nó có thể kiếm được từ những người dùng đó.
Zuckerberg đã so sánh tình hình với thời điểm tương tự cách đây vài năm khi Instagram giới thiệu tính năng Stories, một bản sao của Snapchat. Sản phẩm đó cũng không kiếm được nhiều tiền cho công ty mặc dù cuối cùng thì tiền quảng cáo cũng tăng theo. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo Instagram Reels có thể lặp lại điều kỳ diệu đó.
Chi tiêu cho Metaverse rất tốn kém
Zuckerberg tin rằng thế hệ tiếp theo của Internet là Metaverse - một khái niệm vẫn còn mờ nhạt và mang tính lý thuyết liên quan đến việc mọi người di chuyển qua các thế giới thực tế ảo và thực tế tăng cường khác nhau. Kết quả là anh ấy sẵn sàng chi lớn.
Lớn đến mức số tiền chi tiêu lên tới hơn 10 tỷ USD vào năm ngoái. Zuckerberg dự kiến sẽ chi tiêu nhiều hơn nữa trong tương lai.
Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy sự đặt cược đó sẽ thành công. Không giống như sự chuyển hướng của Facebook sang thiết bị di động vào năm 2012, việc sử dụng thực tế ảo vẫn là lĩnh vực của những người có sở thích thích hợp và vẫn chưa thực sự trở thành xu hướng chính. Tai nghe thực tế tăng cường cũng phải vài tháng - nếu không muốn nói là nhiều năm - mới ra mắt.
Về bản chất, Zuckerberg đang yêu cầu nhân viên, người dùng và nhà đầu tư tin tưởng vào anh ấy và tầm nhìn siêu ngược của anh ấy. Đó là một yêu cầu lớn đối với một thứ sẽ khiến công ty tiêu tốn hàng tỷ USD trong những năm tới và điều đó có thể không bao giờ thành hiện thực.
Bóng ma chống độc quyền
Mối đe dọa từ các cơ quan quản lý ở Washington đối với công ty của Zuckerberg là một vấn đề nhức đầu không thể nguôi ngoai.
Meta phải đối mặt với nhiều cuộc điều tra, bao gồm từ Ủy ban Thương mại Liên bang và nhiều tổng chưởng lý của các bang về việc liệu công ty có hành động theo cách chống cạnh tranh hay không. Các nhà lập pháp cũng đã hợp tác xung quanh nỗ lực của Quốc hội để thông qua các dự luật chống độc quyền.
Zuckerberg đã lập luận rằng Meta không phải là một mạng xã hội độc quyền. Anh ấy đã tức giận chỉ ra điều mà anh ấy gọi là "mức độ cạnh tranh chưa từng có", bao gồm từ TikTok, Apple, Google và các đối thủ khác trong tương lai.
Nhưng mối đe dọa về hành động chống độc quyền đã khiến Meta gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận các xu hướng mạng xã hội mới. Trước đây, Facebook đã mua Instagram và WhatsApp mà không cần phải giám sát kỹ lưỡng vì những dịch vụ này đã thu hút được hàng tỷ người dùng. Giờ đây, ngay cả một số thương vụ mua lại dường như ít gây tranh cãi hơn của Meta trong thực tế ảo và GIF cũng đã bị thách thức bởi các cơ quan quản lý trên toàn cầu.
Với việc ít khả năng thực hiện giao dịch hơn, Meta phải đổi mới để có thể thoát khỏi mọi thách thức.
Trong quá khứ, Zuckerberg có thể đã may mắn thành công với nhiều cú đặt cược. Nhưng ít nhất vào thứ năm, niềm tin của Phố Wall dành cho anh và công ty của anh bị đã sụt giảm mạnh.
Lý do cổ phiếu Facebook lao dốc Thua lỗ do đầu tư vào metaverse, tác động từ Apple là những nguyên nhân khiến giá cổ phiếu Facebook giảm mạnh sau buổi báo cáo tài chính. Trong buổi báo cáo tài chính ngày 3/2, Meta, công ty mẹ của Facebook công bố lợi nhuận quý IV/2021 giảm 8% so với cùng kỳ năm ngoái do đầu tư mạnh vào metaverse. Ngay...