Chẳng phải vì ô nhiễm không khí, nhưng khí oxy vẫn có thể giết chết chúng ta theo cách không ai ngờ tới

Theo dõi VGT trên

Khí quyển của Trái Đất chỉ chứa 21% Oxy, còn lại là nitơ và các loại khí khác. Tuy không chiếm phần nhiều, lượng dưỡng khí này lại vô cùng quan trọng với nhiều dạng sống.

Chúng ta có thể nhịn đói và chịu khát trong vòng vài ngày, nhưng chắc chắn chết nếu thiếu không khí trong vài phút. Đó là vì không khí có oxy.

Oxy (O2) quan trọng, bởi nó là một trong hai nguyên liệu chính cho sự hô hấp – và cơ thể sinh vật hoạt động được nhờ năng lượng phân giải từ quá trình này.

Chẳng phải vì ô nhiễm không khí, nhưng khí oxy vẫn có thể giết chết chúng ta theo cách không ai ngờ tới - Hình 1

Nhưng cũng từ đây, các nhà khoa học đã đặt ra một câu hỏi: nếu phổi có thể thu được nhiều oxy hơn, thì phải chăng hô hấp sẽ diễn ra mạnh hơn, và chúng ta cũng khỏe hơn nhờ mức năng lượng cao đột biến?

Câu trả lời là không, vì oxy có thể gây ung thư

Khi được đưa vào cơ thể với nồng độ cao hơn trong khí trời, cơ thể sẽ gặp phải hiện tượng mang tên “nhiễm độc oxy” với nhiều hậu quả xấu. Thở bằng oxy càng tinh khiết với thời gian càng dài thì sự tổn hại càng nghiêm trọng.

Những biểu hiện thường thấy của người bị nhiễm độc oxy là ho, đau đầu, choáng váng, buồn nôn, đau tức ngực hay chảy máu mũi… Nếu không được khắc phục sớm, cơ thể dễ bị bại liệt, gặp tổn thương não, xẹp phổi, thậm chí là cả ung thư.

Chẳng phải vì ô nhiễm không khí, nhưng khí oxy vẫn có thể giết chết chúng ta theo cách không ai ngờ tới - Hình 2

Ít ai ngờ rằng oxy cũng có thể gây ung thư

Tất cả những “tội ác” này đều xuất phát từ một thủ phạm: gốc tự do (free radical). Gốc tự do là những phân tử thiếu điện tích ở trạng thái bất ổn định, luôn có xu hướng cướp điện tích của các phân tử trung hòa khác.

Video đang HOT

Khi hô hấp, luôn có một phần rất nhỏ oxy biến thành gốc tự do. Ở điều kiện oxy bình thường, số lượng gốc tự do quá ít, chúng chưa kịp gây hại thì đã bị các chất chống oxy hóa tự nhiên tiêu diệt.

Chẳng phải vì ô nhiễm không khí, nhưng khí oxy vẫn có thể giết chết chúng ta theo cách không ai ngờ tới - Hình 3

2 loại gốc tự do có nguồn gốc từ oxy hoạt tính là O2 – và OH

Tuy nhiên, khi oxy đưa vào cơ thể quá tinh khiết, thì một điều tất yếu là gốc tự do sẽ sản sinh ra nhanh hơn. Các chất chống oxy hóa lúc này không thể chống nổi được đội quân đông đảo này, để rồi gốc tự do có cơ hội được thỏa sức “phá phách”.

Chúng có thể liên kết với protein và làm thay đổi cấu trúc của các nguyên tử khác. Hệ miễn dịch không thể nhận ra protein này nữa mà lầm tưởng đây là một tác nhân gây bệnh, nên sẽ giết chết protein.

Gốc tự do cũng có thể gây ra sự mất cân bằng oxy hóa ảnh hưởng trực tiếp đến bao myelin trên các sợi thần kinh, hoặc làm biến đổi gen tế bào, tạo ra khối u.

Chẳng phải vì ô nhiễm không khí, nhưng khí oxy vẫn có thể giết chết chúng ta theo cách không ai ngờ tới - Hình 4

Thống kê cho thấy hiện tượng nhiễm độc oxy thường xảy ra với những người thường xuyên phải dùng bình dưỡng khí như thợ lặn, hoặc các bệnh nhân đang phải điều trị bằng liệu pháp thở oxy.

Trên thực tế, nhiều người hiện có thể mua được bình oxy về nhà để tự điều trị một cách dễ dàng. Thế nhưng cần biết rằng, dù việc thở oxy là không sai, nhưng nó nên được đối xử như một loại thuốc – tức là cần đến sự chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu cho thở tùy tiện, hậu quả có thể rất khó lường.

Nguồn: NCBI, Science Direct

Theo Helino

Coi chừng 'ôm bệnh' vì lo giảm cân

Để giảm cân, suy nghĩ đầu tiên của nhiều người là giảm khẩu phần ăn, thậm chí "đoạn tuyệt" trong nhiều ngày liền thay vì phải tập thể dục thể thao mỗi ngày. Điều này đúng không?

Coi chừng ôm bệnh vì lo giảm cân - Hình 1

Nên tập thể dục thay vì nhịn ăn để giảm cân - Ảnh: DUYÊN PHAN

Theo BS Trần Ngọc Lưu Phương - chuyên khoa tiêu hóa gan mật BV Nguyễn Tri Phương TP.HCM, suy nghĩ này vừa đúng vừa sai.

"Đúng vì theo lý thuyết, khi nhịn đói thì cơ thể không được cung cấp năng lượng nên cân nặng sẽ giảm. Sai vì đây là cách giảm cân thiếu khoa học, vội vã... gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe, đặc biệt là hệ thống tiêu hóa" - BS Lưu Phương giải thích.

Vậy khi nào chúng ta cần giảm cân và giảm bằng cách nào? Nếu giảm cân quá mức thì gây ra những hậu quả gì?

Nguyên tắc "vàng" khi giảm cân

Nhiều người, đặc biệt là phụ nữ, cảm giác bản thân mình đang mập hoặc nghe mọi người xung quanh nhận xét "có vẻ mập" thì đã vội vàng tìm phương pháp giảm cân mặc dù không biết chỉ số khối cơ thể đang ở mức bình thường hay thừa cân.

"Vì vậy, trước khi lên kế hoạch giảm cân, mọi người cần biết chỉ số khối cơ thể BMI (BMI = tổng trọng lượng cơ thể/chiều cao bình phương) của bản thân nằm trong ngưỡng nào để biết có thừa cân hay không" - BS Lưu Phương nhấn mạnh.

Theo các bác sĩ, đối với người châu Á, trong đó có người VN, chỉ số BMI dao động 19 - 23 là ngưỡng bình thường, cần duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt hiện tại. Trên thực tế, nhiều người tự cảm giác bản thân mập nên nhịn ăn để giảm cân mặc dù chỉ số BMI không vượt quá 23. Do đó, nếu có nhu cầu giảm cân, trước hết phải biết chỉ số BMI. Nếu nằm trong ngưỡng cho phép thì không cần phải khổ sở nhịn ăn để giảm cân.

Đối với những người cần giảm cân (thừa cân, béo phì...) thì phải ghi nhớ nguyên tắc: không giảm quá 5% trọng lượng cơ thể trong một tháng. Mỗi tháng cần phải đánh giá tình hình trọng lượng cơ thể để làm chủ được cân nặng nhằm không giảm quá số cân so với quy định.

Ví dụ, cân nặng hiện tại của bạn là 80kg, bạn có kế hoạch giảm cân từ ngày 30-4 thì trong vòng một tháng (từ ngày 30-4 đến 30-5) chỉ được giảm tối đa 4kg, lưu ý số cân không được quá hơn. Khi cân nặng 76kg thì đến ngày 30-6 chỉ được giảm 5% của 76kg, cứ như thế mà giảm dần đều.

Những người muốn giảm cân nên giảm lượng chất đường bột từ 60% xuống 40 - 50% bằng cách mỗi ngày nên ăn 1,5 chén cơm kết hợp rau, thịt, hoa quả. Quan trọng nhất là dành 30 phút tập thể dục thể thao.

Khuyến cáo của các bác sĩ

Giảm bằng cách nào?

BS Đào Thị Yến Thủy nhấn mạnh: "Muốn giảm cân, giảm béo, việc phải giảm lượng năng lượng đưa vào cơ thể là điều tiên quyết. Với bất kỳ sự thay đổi nào về năng lượng dung nạp vào cơ thể thì cũng phải khoa học. Người giảm cân phải nghiêm túc thực hiện nguyên tắc lượng calo vào phải ít hơn lượng calo ra".

Các bác sĩ cho biết đối với người châu Á, trung bình một người lao động cơ bản cần tối thiểu 1.500 calo. Tuy nhiên, với văn hóa lựa chọn thức ăn của người Việt, trong 1.500 calo thì chất bột đường chiếm khoảng 60% lượng calo yêu cầu. Chất đường bột có nhiều trong những món ăn thân thuộc của chúng ta như cơm, bún, phở, hủ tiếu...

Nếu tiêu thụ nhiều chất bột đường thì làm sản sinh ra rất nhiều năng lượng. Nếu chúng ta không tiêu hao năng lượng này, chúng sẽ tích tụ lại, lâu ngày tạo thành mỡ, gây thừa cân. Từ đây, các bác sĩ khuyến cáo những người muốn giảm cân nên giảm lượng chất đường bột từ 60% xuống 40 - 50% bằng cách mỗi ngày nên ăn 1,5 chén cơm kết hợp rau, thịt, hoa quả.

Quan trọng nhất là dành 30 phút tập thể dục thể thao. Tuyệt đối không nên ăn khuya, nhất là những thức ăn chứa chất đường bột nêu trên vì rất dễ tăng cân.

Do đó, theo các bác sĩ, người muốn giảm cân nên phân bổ chất lượng bữa ăn như câu nói: "Hãy ăn sáng như một ông vua, ăn trưa như một hoàng tử và ăn tối như một người ăn mày".

Theo tuoitre.vn

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Hơn 800 ca mắc cúm tại Hà Nội trong tháng đầu nămHơn 800 ca mắc cúm tại Hà Nội trong tháng đầu năm
hôm qua
7 dấu hiệu gan không tốt cần đi khám ngay7 dấu hiệu gan không tốt cần đi khám ngay
5 giờ trước
Gia tăng người dân đi tiêm vaccine cúmGia tăng người dân đi tiêm vaccine cúm
hôm qua
Cà phê có làm tăng huyết áp?Cà phê có làm tăng huyết áp?
hôm qua
4 cách điều trị cúm mùa bằng Y học cổ truyền hiệu quả4 cách điều trị cúm mùa bằng Y học cổ truyền hiệu quả
17 giờ trước
Số ca nhiễm giun đũa chó mèo tăng mạnhSố ca nhiễm giun đũa chó mèo tăng mạnh
6 giờ trước
Bảo vệ sức khỏe khi thời tiết rét đậm, rét hại kéo dàiBảo vệ sức khỏe khi thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài
hôm qua
Chuyên gia cảnh báo người dân không tự ý điều trị cúm bằng TamifluChuyên gia cảnh báo người dân không tự ý điều trị cúm bằng Tamiflu
17 giờ trước

Tin đang nóng

Một bị cáo trong đường dây ma túy Oanh 'Hà' tử vong ngay sau khi tòa tuyên ánMột bị cáo trong đường dây ma túy Oanh 'Hà' tử vong ngay sau khi tòa tuyên án
7 giờ trước
Cháy tại khuôn viên trường mầm non ở trung tâm TP.HCMCháy tại khuôn viên trường mầm non ở trung tâm TP.HCM
6 giờ trước
Phát sốt khoảnh khắc tỉ phú Elon Musk dắt con trai đến Phòng Bầu dụcPhát sốt khoảnh khắc tỉ phú Elon Musk dắt con trai đến Phòng Bầu dục
6 giờ trước
Chồng cũ của Từ Hy Viên đang nợ hàng nghìn tỷ đồng, bị đối tác "quay lưng"?Chồng cũ của Từ Hy Viên đang nợ hàng nghìn tỷ đồng, bị đối tác "quay lưng"?
5 giờ trước
Cuộc sống hiện tại của nam nghệ sĩ nợ cả tiền uống trà đá, phải vay lãi 5 triệu đồng để chi tiêuCuộc sống hiện tại của nam nghệ sĩ nợ cả tiền uống trà đá, phải vay lãi 5 triệu đồng để chi tiêu
3 giờ trước
Doanh thu 4 bộ phim hơn 1700 tỷ đồng, Trấn Thành lãi bao nhiêu?Doanh thu 4 bộ phim hơn 1700 tỷ đồng, Trấn Thành lãi bao nhiêu?
3 giờ trước
Tiệc đầy tháng của ái nữ sao Vbiz: Tổ chức tại biệt thự sân vườn, lóa mắt vì loạt trang sức bằng vàng đắt đỏTiệc đầy tháng của ái nữ sao Vbiz: Tổ chức tại biệt thự sân vườn, lóa mắt vì loạt trang sức bằng vàng đắt đỏ
5 giờ trước
Thanh Hằng thay đổi thế nào sau khi cưới nhạc trưởng Trần Nhật Minh?Thanh Hằng thay đổi thế nào sau khi cưới nhạc trưởng Trần Nhật Minh?
5 giờ trước

Tin mới nhất

Yêu cầu thu hồi nhiều lô gel tắm gội, chăm sóc da, kem chống nắng

Yêu cầu thu hồi nhiều lô gel tắm gội, chăm sóc da, kem chống nắng

5 giờ trước
Lý do thu hồi được đưa ra là nhãn phụ sản phẩm chứa các nội dung như thuốc chữa bệnh, gây hiểu nhầm cho người sử dụng. Nhãn gốc sản phẩm cũng ghi không đúng thành phần công thức như hồ sơ công bố sản phẩm mỹ phẩm.
Một bác sỹ tử vong nghi do nhiễm khuẩn E.Coli

Một bác sỹ tử vong nghi do nhiễm khuẩn E.Coli

6 giờ trước
Chuyên gia bệnh truyền nhiễm Yuen Kwok-yung nhận định đây là trường hợp hiếm gặp, khi một người trưởng thành khỏe mạnh đột ngột tử vong do nhiễm trùng như vậy.
Trẻ bị rụng tóc hình vành khăn có đáng lo ngại?

Trẻ bị rụng tóc hình vành khăn có đáng lo ngại?

6 giờ trước
Rụng tóc vành khăn không nguy hiểm nhưng cha mẹ không chủ quan, cần cho trẻ đi khám sớm để tìm đúng nguyên nhân, có biện pháp khắc phục kịp thời, bảo vệ sức khỏe bé tốt hơn.
Nghi ngờ mắc cúm A nên làm gì?

Nghi ngờ mắc cúm A nên làm gì?

6 giờ trước
Điển hình là trường hợp bệnh nhân nam, 83 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường type 2. Bệnh nhân nhập viện ngày thứ 3 của bệnh với biểu hiện sốt cao đột ngột liên tục 39-39,5 độ C kèm theo mệt mỏi, ho khạc đờm, đau ngực và khó...
3 thói quen giúp bạn sống lâu hơn

3 thói quen giúp bạn sống lâu hơn

6 giờ trước
Để luôn khỏe mạnh và sống lâu hơn bạn hãy áp dụng ngay những thói quen này vào cuộc sống hàng ngày của mình.
Những người nên hạn chế ăn đậu tương, đậu xanh, đậu đen

Những người nên hạn chế ăn đậu tương, đậu xanh, đậu đen

6 giờ trước
Gout là bệnh do rối loạn chuyển hóa purin, trong khi đó đậu tương rất giàu purin. Purin là chất ưa nước nên đậu nành sau khi xay thì hàm lượng purin cao gấp mấy lần so với các sản phẩm làm từ đậu nành khác.
Đắk Lắk: Hàng nghìn người dân đi tiêm vắc-xin cúm để phòng bệnh

Đắk Lắk: Hàng nghìn người dân đi tiêm vắc-xin cúm để phòng bệnh

6 giờ trước
Theo Bs.CKI Nguyễn Văn Mạnh, Khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột, 2 tuần trở lại đây, phòng tiêm chủng của bệnh viện đã tiếp nhận số lượng người dân đến tiêm vắc-xin cúm tăng gấp 6 lần so với trước.
Làm sao để không bị tái nám da sau điều trị?

Làm sao để không bị tái nám da sau điều trị?

16 giờ trước
Sau một vài ngày, da sẽ bắt đầu bong tróc, bộc lộ lớp da mới đều màu hơn. Các chất hóa học được sử dụng trong peel da gồm acid glycolic, acid salicylic, acid TCA (acid trichloroacetic).
Giải cứu làn da khô sau Tết

Giải cứu làn da khô sau Tết

16 giờ trước
Với vùng khuỷu tay và gót chân, các sản phẩm có chứa axit lactic có thể giúp làm mềm da thô ráp. Nếu da tay và chân cần được cấp ẩm sâu, có thể thoa kem dưỡng trước khi đi ngủ và đeo găng tay cotton hoặc tất để tăng cường hấp thụ dưỡng ...
Cúm đang gia tăng, bỏ túi ngay những thực phẩm phòng bệnh cực tốt lại dễ tìm

Cúm đang gia tăng, bỏ túi ngay những thực phẩm phòng bệnh cực tốt lại dễ tìm

16 giờ trước
Các loại trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, chanh, bưởi, dâu tây... là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời cho cơ thể. Vitamin C có vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể sản xuất ra các tế bào miễn dịch đ...
Bỏ lỡ cơ hội sống do tự điều trị ung thư vú bằng thuốc nam

Bỏ lỡ cơ hội sống do tự điều trị ung thư vú bằng thuốc nam

16 giờ trước
Theo chia sẻ của bệnh nhân, thời gian đầu thấy các triệu chứng giảm dần nên không đi khám tại bệnh viện. Tuy nhiên, gần đây bệnh nhân tự sờ thấy u vú tăng kích thước, tình trạng nhức gia tăng, da vú vùng khối u sần chắc nên đã đi thăm k...
7 lý do bạn nên ăn hạt điều mỗi ngày

7 lý do bạn nên ăn hạt điều mỗi ngày

16 giờ trước
Hạt điều là nguồn cung cấp chất xơ tốt, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Chất xơ làm chậm quá trình hấp thụ đường vào máu, ngăn ngừa sự tăng đột biến có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2.

Có thể bạn quan tâm

Cặp tình nhân gây ra hàng loạt vụ trộm cắp xe máy ở Tiền Giang

Cặp tình nhân gây ra hàng loạt vụ trộm cắp xe máy ở Tiền Giang

Pháp luật

2 giờ trước
Nguyễn Minh Tiến (SN 1990) và Nguyễn Mộng Thùy Dương (SN 1992, ngụ tỉnh Tiền Giang) lái xe máy chạy quanh các tuyến đường nông thôn tìm sơ hở và gây ra 5 vụ trộm cắp xe máy.
Úc và Trung Quốc chỉ trích nhau về vụ bắn pháo sáng tại Biển Đông

Úc và Trung Quốc chỉ trích nhau về vụ bắn pháo sáng tại Biển Đông

Thế giới

2 giờ trước
Úc tố cáo chiến đấu cơ Trung Quốc đã có hành động không an toàn với máy bay tuần biển Úc tại Biển Đông, trong khi Bắc Kinh có phát ngôn phản đối.
Va chạm vỏ lãi trên sông, bé trai 5 tuổi ở Cà Mau mất tích

Va chạm vỏ lãi trên sông, bé trai 5 tuổi ở Cà Mau mất tích

Tin nổi bật

3 giờ trước
Khi người đàn ông ở Cà Mau đang dùng vỏ lãi chở vợ con đến trụ sở ủy ban xã làm giấy tờ thì bất ngờ tông vào phương tiện khác, khiến bé trai 5 tuổi rơi xuống sông mất tích.
Những sao nữ Việt từng công khai người yêu đồng giới

Những sao nữ Việt từng công khai người yêu đồng giới

Sao việt

3 giờ trước
Trước Vũ Cát Tường, không ít sao nữ trong showbiz Việt can đảm thừa nhận giới tính thật của mình để được sống đúng với bản thân và ở bên người mình yêu.
Khung cảnh hỗn loạn ngay trước mặt các Anh Trai Say Hi gây kinh ngạc vì 1 điều

Khung cảnh hỗn loạn ngay trước mặt các Anh Trai Say Hi gây kinh ngạc vì 1 điều

Nhạc việt

3 giờ trước
Quy mô họp báo của Đức Phúc, với sự tham gia trực tiếp của cộng đồng fan choáng ngợp không kém bất kỳ sự kiện công khai nào của sao Kpop
Mỹ nam cổ trang đẹp nhất Đêm Hội Nguyên Tiêu 2025: Nhan sắc xuất thần khen bao nhiêu cũng không đủ

Mỹ nam cổ trang đẹp nhất Đêm Hội Nguyên Tiêu 2025: Nhan sắc xuất thần khen bao nhiêu cũng không đủ

Sao châu á

3 giờ trước
Lưu Vũ xuất hiện tại chương trình Đêm Hội Nguyên Tiêu 2025. Khi hóa thân thành một mỹ nam cổ trang, Lưu Vũ còn khiến người xem thích mê trước nhan sắc của anh.
Phụ nữ độc thân Trung Quốc thoát mác gái ế

Phụ nữ độc thân Trung Quốc thoát mác gái ế

Netizen

3 giờ trước
Mỗi dịp Tết, Huang Jue, phụ nữ độc thân ở Thượng Hải (Trung Quốc), lại trở thành người cô/dì yêu thích của các cháu trong dòng họ bởi nói chuyện thời thượng, hợp gu giới trẻ.
Phim Hoa ngữ gây bão toàn cầu với 35.000 tỷ, khán giả đang truyền nước biển cũng trốn viện đi xem

Phim Hoa ngữ gây bão toàn cầu với 35.000 tỷ, khán giả đang truyền nước biển cũng trốn viện đi xem

Hậu trường phim

4 giờ trước
Ngày 13/2, Sina đưa tin bộ phim hoạt hình Na Tra: Ma Đồng Náo Hải đã chính thức cán mốc 10 tỷ NDT (gần 35.000 tỷ đồng) chỉ sau 16 ngày công chiếu.
Ben Affleck muốn bắt đầu mối quan hệ lãng mạn với Jessica Alba?

Ben Affleck muốn bắt đầu mối quan hệ lãng mạn với Jessica Alba?

Sao âu mỹ

4 giờ trước
Ben Affleck vừa mới ly hôn Jennifer Lopez. Thời gian qua, nam diễn viên giữ im lặng về chuyện hẹn hò nhưng giờ đây anh có thể đã sẵn sàng bước tiếp.
Hồng Vân 'sốc' trước chàng diễn viên lên kịch bản 'cưa đổ' đàn chị hơn 5 tuổi

Hồng Vân 'sốc' trước chàng diễn viên lên kịch bản 'cưa đổ' đàn chị hơn 5 tuổi

Tv show

5 giờ trước
Hành trình hôn nhân của cặp đôi chị em Huỳnh Nhu - Huỳnh Ngân được chia sẻ trong Mảnh ghép hoàn hảo khiến NSND Hồng Vân thích thú.
Chu Thanh Huyền lộ mặt mộc ở quê chồng, đáp trả thẳng mặt khi bị chê "nhàm" vì hay khoe tình cảm với Quang Hải

Chu Thanh Huyền lộ mặt mộc ở quê chồng, đáp trả thẳng mặt khi bị chê "nhàm" vì hay khoe tình cảm với Quang Hải

Sao thể thao

5 giờ trước
Mới đây, nàng WAG Chu Thanh Huyền nhận về nhiều sự chú ý khi chia sẻ về các hoạt động du xuân tại quê chồng - tiền vệ Nguyễn Quang Hải. Về Đông Anh chơi đầu năm, Chu Thanh Huyền cùng mẹ chồng - bà Dương Thị Cúc