Chăm sóc sức khỏe mùa thi
Vào thời điểm mùa thi, sĩ tử cả nước đua nhau “dùi mài kinh sử” trước khi chạm cửa phòng thi. Bên cạnh khối kiến thức khổng lồ, sức khỏe là yếu tố quyết định cho cuộc đua tài vào giờ chót. Làm thế nào để giữ gìn sức khỏe trong mùa thi?
“Sĩ tử” cần ăn đủ chất để có sức khỏe tốt cho kỳ thi. Ảnh: ITN.
Tránh stress
Học để thi là một quá trình khổ luyện đầy nhọc nhằn, lao tâm, lao lực, Đây thật sự là lúc cày cấy cật lực trên cánh đồng chữ nghĩa để mong đạt được kết quả tốt nhất, mang tính chất quyết định cho ngã rẽ của cuộc đời.
Mùa thi là khoảng thời gian mà người học phải chịu nhiều áp lực nhất. Áp lực về thời gian và khối kiến thức khổng lồ. Áp lực về ước muốn của gia đình và khả năng của thí sinh. Ngay cả một thoáng nghĩ suy đến chuyện thi không đỗ của thí sinh cũng tạo nên stress cho chính bản thân mình.
Vì thế trong giai đoạn tập trung ôn thi, các sĩ tử tránh nghĩ lung tung về chuyện nếu… mình thi không đỗ, mà hãy luôn quyết tâm rằng “ra quân là chiến thắng”, để có một trạng thái tâm lý lạc quan và tươi vui nhất. Điều này sẽ tạo nên sự hưng phấn và nhờ thế mà kiến thức sẽ được “nạp” vào bộ não mau hơn, tốt hơn, nhớ dai và nhớ chắc.
Các bậc phụ huynh cũng cần phải thể hiện qua sự chăm sóc và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các con tập trung ôn thi. Không khí gia đình ấm cúng, vui vẻ… điều này góp phần làm giảm stress cho các sĩ tử. Nhờ vậy sẽ có được một không gian yên tĩnh để có thể giúp các em tiếp thu kiến thức một cách có hiệu quả nhất.
Nếu có điều kiện, gia đình hãy bố trí một góc học tập thoáng mát và yên tĩnh, biệt lập với mọi người để tránh bị “làm phiền” bởi tiếng nói hoặc guốc dép đi lại…
Những người thân trong gia đình cần tôn trọng không gian riêng tư cho “kẻ sĩ”, kịp thời động viên chia sẻ, chắc chắn sẽ là liều thuốc tăng lực cho người đang ngày đêm đèn sách.
Video đang HOT
Ăn uống đủ dinh dưỡng
Trái cây chứa nhiều vitamin và nguyên tố vi lượng.
Vào mùa thi, các sĩ tử cần có một chế độ ăn đặc biệt hơn so với bình thường. Tăng cường chất dinh dưỡng cho mỗi bữa ăn, vì khoảng thời gian học thi tiêu tốn nhiều năng lượng hơn.
Việc ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp cơ thể có đủ các chất cần thiết cho hoạt động tế bào của tất cả các cơ quan trong cơ thể, nhất là bộ não đang “căng”, vì hoạt động hối hả và hết công suất… Nên ăn các thức ăn quen thuộc và phù hợp với khẩu vị.
Tốt nhất là ăn chín uống sôi để bảo đảm điều kiện vệ sinh. Nếu không sẽ xảy ra tiêu chảy hay ngộ độc thức ăn thì việc học sẽ bị gián đoạn.
Bữa ăn sáng rất quan trọng đối với cơ thể. Các nghiên cứu cho thấy, bữa ăn sáng còn quan trọng hơn cả bữa trưa và bữa tối. Ấy vậy mà nhiều em chỉ ăn qua quýt và thậm chí là… nhịn. Giai đoạn học thi rất cần tăng cường cho các em bữa ăn phụ ngoài cơm ngày 3 bữa ra.
Các thức ăn cần cân đối, đa dạng giữa các thành phần bột (gạo, nếp, bắp, khoai, sắn), đạm(thịt, cá, tôm, cua, trứng, đậu…), chất béo (dầu thực vật, mỡ động vật), rau xanh và trái cây (chứa nhiều vitamin và các nguyên tố vi lượng).
Việc dùng “đệm” những cốc sữa, nước đường, nước ép trái cây hay ngậm kẹo lúc dạ dày “bắt đầu lên tiếng” sẽ nhanh chóng giúp cho tế bào hấp thu nhanh và tăng hiệu suất “ôn bài”. Chỉ cần ăn uống điều độ và đầy đủ là cơ thể có đủ các chất để hoạt động. Điều cần lưu ý là không nên ăn nhiều loại gia vị cay như tiêu, ớt.
Không có loại thuốc nào gọi là thuốc giúp cho tăng cường trí nhớ cả. Chỉ có học tốt thì mới nhớ tốt mà thôi. Việc dùng bất cứ loại thuốc nào, kể các vitamin cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được sử dụng an toàn và hợp lý nhất.
Cơ thể con người cũng giống như một cỗ máy, khi năng lượng cạn kiệt thì nó sẽ bắt đầu ì ạch, trơ ra và thậm chí là hỏng hóc.
Nghỉ ngơi, thư giãn
Nếu có cảm giác mệt và nhất là cơn buồn ngủ ập đến, hãy nghỉ ngơi, thư giãn. Việc nghỉ ngơi, thư giãn không phải là thời gian mất đi, mà là thời gian để cho não bộ phục hồi và tái tạo khả năng làm việc của các tế bào thần kinh. Cần xen kẽ việc học với thể dục, thể thao hợp lý để đầu óc được thanh thản sau những giờ tập trung căng thẳng cho bài vở.
Việc ngồi học liên tục mà không có khoảng nghỉ sẽ làm cho cơ thể dễ mỏi mệt, thiếu sức bền hơn là sự xen kẽ giữa học tập và giải lao tích cực. Cần ngủ đủ giấc, không nên thức quá khuya. Luôn nhớ rằng, một khi cơ thể thèm ngủ, cũng có nghĩa là nó từ chối sự nạp thêm kiến thức, tính linh hoạt và nhạy bén suy giảm bội phần.
Một số sĩ tử dùng trà, cà phê nhằm mục đích tăng cường sự hưng phấn, tỉnh táo để học bài. Nhưng hãy luôn nhớ rằng điều này có hại nhiều hơn là có lợi. Trà và cà phê đúng là những chất làm cho thần kinh sảng khoái, có thể tỉnh táo để làm việc, nhưng nếu bị lạm dụng và sử dụng kéo dài để thúc ép não bộ và cơ thể làm việc sẽ dẫn đến sự kiệt quệ trong giờ phút mang tính quyết định nhất.
Việc học trong trạng thái mệt mỏi, “gà gật” kéo dài 2 – 3 tiếng đồng hồ không có hiệu quả bằng 15 phút sau khi thức giấc nhờ một giấc ngủ ngắn rồi tiếp tục học.
Dưới góc nhìn y học, một giấc ngủ tốt sẽ giúp não bộ đưa các thông tin quan trọng tiếp thu được vào lưu trữ trong kho dữ liệu để đến khi cần có thể gọi ra sử dụng dễ dàng, nhanh chóng và chính xác.
Một điều cần lưu ý là não bộ chia ra nhiều vùng ngôn ngữ khác nhau. Do vậy, không nên học cố định một môn mà cần học xen kẽ giữa các môn khác nhau một cách hợp lý. Để khi học môn này thì vùng não “phụ trách” môn kia được nghỉ ngơi. Trong khoảng thời gian học 60 phút, nên “trích” ra 5 – 10 phút để vận động chân tay, thư giãn và… hít thở sâu!
Bảo đảm bữa ăn an toàn, dinh dưỡng cho sĩ tử
Để có những bữa ăn bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP), đủ dinh dưỡng cho thí sinh trong mùa thi, các chuyên gia khuyến cáo, các em nên hạn chế sử dụng thức ăn đường phố, thức ăn lạ, khó tiêu hóa nhằm tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
Ảnh minh họa.
Cân nhắc thực phẩm tăng cường trí nhớ
ể có kết quả học và thi tốt, ngoài việc tăng cường kiến thức, các thí sinh cần nạp một lượng dinh dưỡng lớn hơn ngày thường do hoạt động trí não tiêu hao nhiều năng lượng. Tuy nhiên, việc lựa chọn thực phẩm cũng cần cân nhắc bởi có những loại thực phẩm nếu ăn nhiều có thể khiến trí não càng thêm căng thẳng, mệt mỏi.
Theo TS Nguyễn Trọng Hưng - Phó Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trung bình mỗi ngày, các em học sinh nam cần nạp 2.300 - 2.500 Kcal, học sinh nữ cần 2.100 - 2.300 Kcal. Đặc biệt, với những em có trọng lượng cơ thể càng nặng thì càng cần nhiều Kcal hơn. Do đó, phụ huynh nên cân nhắc lựa chọn những nhóm thực phẩm sau:
Tinh bột: Là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể. Tinh bột có nhiều trong cơm, phở, bún, khoai, bánh mì, mì tôm, ngô... Một ngày, các em có thể ăn hai bữa cơm, mỗi bữa 2 bát, buổi sáng có thể thay bằng phở, mỳ, bún, bánh mỳ.
Nhóm dầu mỡ: Chiếm khoảng 25% năng lượng hàng ngày, tương đương với 60 - 70 gram dầu, mỡ. Các em nên dùng 50 - 70% dầu và 30 - 50% mỡ. Mỡ từ cá tốt hơn mỡ động vật. Mỡ gia cầm tốt hơn mỡ gia súc. Dầu thực vật thường có nhiều axit béo chưa no rất tốt cho tiêu hóa. Các chất béo không no như omega-3 và omega-6 rất tốt cho trí não có nhiều trong cá ba sa, cá thu, cá trích, các loại hạt (bí đỏ, hướng dương...) nên được chú ý sử dụng trong bữa ăn.
Nhóm đạm: Chiếm 15% nhu cầu năng lượng của cơ thể. Đạm có trong thịt, cá, trứng, sữa và các loại hạt. Mỗi ngày, các em cần 80 - 90 gram đạm, để bảo đảm đủ lượng chất đạm này nên cung cấp 200 - 250 gram thịt cá, đậu phụ và các loại hạt. Phụ huynh lưu ý bảo đảm cân đối cả 2 nguồn đạm từ động vật và thực vật.
Nhóm chất vitamin, chất khoáng, chất xơ và chất chống oxy hóa: Nhóm chất này không tạo ra năng lượng nhưng vô cùng cần thiết cho sự sống và các hoạt động của cơ thể, giúp cơ thể có sức đề kháng tốt. Nhóm này có trong các loại rau, củ, quả, các em nên ăn khoảng 400 - 500 gram/ngày. Các khoáng chất đặc biệt cần lưu ý cho các thí sinh là sắt và i ốt, có nhiều trong gan, rau ngót, rong, tảo biển, hải sản và các loại đậu, hoa quả tươi như cam, bưởi, táo, đu đủ, dưa hấu...
Nước cũng rất cần cho mọi chuyển hóa của cơ thể, đồng thời giúp điều hòa thân nhiệt nên thí sinh cần chú ý cung cấp đủ nước cho cơ thể, nhất là trong mùa Hè oi bức. Lượng nước cần cung cấp tùy thuộc vào cân nặng của các thí sinh, nên bảo đảm cung cấp khoảng 1,5 - 2,5 lít/ngày.
Hạn chế thức ăn đường phố, tránh ngộ độc
Theo bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp - Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam, hiện nay, nhiều phụ huynh tìm cách bồi bổ cho con em mình trong mùa thi bằng các phương pháp khác nhau như ăn óc lợn để bổ não, dùng thuốc tăng cường trí não... Tuy nhiên, về dinh dưỡng, trong óc lợn chứa phần lớn chất béo, đặc biệt là chứa hàm lượng lớn cholesterol, không tốt cho cơ thể. Ngoài ra, chưa có bất cứ bằng chứng khoa học cũng như công trình nghiên cứu nào chứng minh việc sử dụng một loại thuốc hay một loại thực phẩm chức năng nào giúp các em thông minh hơn. Do đó, phụ huynh không nên quá tin vào thông tin quảng cáo thực phẩm tăng cường trí não và lạm dụng nó.
Theo các chuyên gia, vấn đề lựa chọn thực phẩm cũng rất quan trọng. Phụ huynh nên ưu tiên chọn thức ăn tươi, sạch, bảo đảm ATTP trong khâu chế biến, tránh ngộ độc thức ăn. Nhất là những ngày thi, không nên để con em ăn thức ăn ngoài hàng quán hoặc thức ăn chế biến sẵn như patê, xúc xích, lạp sườn vì dễ có nguy cơ ngộ độc do chế biến lâu ngày. Đặc biệt, không nên ăn thức ăn lạ, khó tiêu hóa; hạn chế ăn bánh kẹo, bánh tiêu, quẩy, nem chua rán, bánh khoai, bim bim, các loại đồ uống có chất kích thích như trà, cà phê, nước tăng lực... Những chất này làm tim đập nhanh, đi tiểu nhiều gây mất nước, mất ngủ, nhức đầu gây hại cho não và ngăn cản quá trình hấp thụ canxi vào cơ thể.
Ăn uống đúng cách trong mùa thi Mùa thi thường gắn liền với mùa hè nóng nực khiến các sĩ tử ăn kém ngon miệng. Cộng với việc thiếu ngủ do phải thức khuya học bài, các em dễ biếng ăn, sức khoẻ giảm sút. Vậy trong giai đoạn ôn thi, các em nên ăn uống như thế nào để đủ sức, đạt hiệu quả ôn tập tốt nhất? Dưới...