Cậu bé 16 tuổi tiêm vắc-xin COVID-19 được 1 tuần thì tử vong sau khi tập tạ nặng: Khuyến cáo sau tiêm vắc-xin COVID-19, đặc biệt dành cho người dưới 30 tuổi
Các chuyên gia khuyến cáo mọi người không nên tập thể dục hoặc hoạt động thể chất quá nặng trong vòng 1 tuần sau khi tiêm vắc-xin COVID-19.
Cậu bé 16 tuổi bị ngừng tim đột ngột sau khi tập luyện với “tạ rất nặng”
Theo thông tin từ Bộ Y tế Singapore, ngày 5/7 vừa qua, họ đã nhận được thông tin vụ việc một cậu bé 16 tuổi bị ngừng tim sau khi tập tạ nặng sau 1 tuần tiêm vắc-xin COVID-19.
Được biết, sự việc này xảy ra vào ngày 4/7, hôm đó, cậu thiếu niên đã tập nâng tạ trong phòng tập thể dục. Tuy nhiên, tạ mà cậu bé tập lại nặng hơn trọng lượng cơ thể rất nhiều.
Sau khi tập xong, đứa trẻ trở về nhà rồi ngã quỵ, người nhà đã nhanh chóng đưa bệnh nhân vào Bệnh viện Khoo Teck Puat cấp cứu. Song, khi thấy tình trạng bé trai nguy cấp, bệnh viện này đã chuyển tiếp lên Bệnh viện Đại học Quốc gia (NUH). Tại đây, dù đã được các bác sĩ tận tình cứu chữa, bé trai vẫn ra đi.
Sau khi tập nâng tạ quá nặng, bé trai đã qua đời dù trước đó 5 ngày sau tiêm vắc-xin COVID-19 đều khỏe mạnh (Ảnh minh họa).
Có một điều khiến các bác sĩ quan tâm chính là 6 ngày trước, cậu bé đã được tiêm vắc-xin Pfizer-BioNTech/Comirnaty mũi đầu tiên. Sau khi tiêm xong, nhân viên y tế đã quan sát phản ứng sau tiêm 30 phút và 5 ngày sau tiêm, cậu bé vẫn khỏe mạnh.
Thế nhưng đến ngày thứ 6 thì sự việc đau lòng xảy ra. Người phát ngôn của Bộ Y tế Singapore cho biết họ đã liên hệ với bệnh viện Bệnh viện Đại học Quốc gia (NUH) để xin bệnh án. “Chẩn đoán sơ bộ tình trạng của đứa trẻ là ngừng tim ngoài bệnh viện. Hiện tại, các xét nghiệm lâm sàng đang được tiến hành để tìm hiểu nguyên nhân cơ bản cái chết của bé trai”, người phát ngôn cho biết.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế Singapore cũng yêu cầu bệnh viện NUH làm rõ vấn đề tử vong của cậu bé có liên quan đến việc tiêm vắc-xin COVID-19 hay không. Điều này sẽ bao gồm việc xem xét kỹ lưỡng xem bệnh nhân có bị viêm cơ tim nặng cấp tính hay không. Và Ủy ban tiêm chủng COVID-19 sẽ theo dõi kết quả của cuộc điều tra này.
Các chuyên gia khuyến cáo mọi người không nên tập thể dục hoặc hoạt động thể chất quá nặng trong vòng 1 tuần sau khi tiêm vắc-xin COVID-19 (Ảnh minh họa).
Cũng nhân câu chuyện này, Bộ Y tế Singapore đã ra hướng dẫn về vấn đề tập thể dục sau khi tiêm vắc-xin COVID-19. “Trong khi hầu hết những người bị viêm cơ tim liên quan đến vắc-xin được quan sát trong nước và quốc tế đều có triệu chứng nhẹ và phục hồi không ổn định. Và tình trạng bệnh có thể trở nên trầm trọng hơn nếu người đó thực hiện các hành động gắng sức gây ảnh hưởng đến tim”, một chuyên gia lên tiếng giải thích.
Khuyến cáo sau tiêm vắc-xin COVID-19: Tránh hoạt động thể chất gắng sức trong khoảng 1 tuần sau khi tiêm chủng
Trong một tuyên bố khác vào ngày 5/7, Ủy ban chuyên gia về tiêm chủng COVID-19 khuyến cáo rằng tất cả những người được tiêm chủng, đặc biệt là thanh thiếu niên và nam giới trẻ tuổi (dưới 30 tuổi), đã tiêm bất kỳ liều nào của vắc xin mRNA COVID-19, nên tránh tập thể dục hoặc hoạt động thể chất gắng sức (như chạy, bơi lội và các hoạt động thể thao cường độ mạnh khác…) trong một tuần sau khi tiêm chủng. Trong thời gian này, những người được tiêm chủng cần được chăm sóc y tế kịp thời nếu họ bị đau ngực, khó thở hoặc nhịp tim bất thường. Tất cả các bác sĩ cũng nên cảnh giác với những biểu hiện lâm sàng như vậy sau khi tiêm chủng.
Đây là bản cập nhật từ lời khuyên trước trước đây của họ về việc tránh hoạt động gắng sức trong 1 tuần sau khi tiêm liều thứ 2. Ủy ban chuyên gia đã phát hành bản cập nhật dựa trên “dữ liệu mới nổi về nguy cơ nhỏ của viêm cơ tim và viêm màng ngoài tim” được tìm thấy sau khi mọi người tiêm vắc xin mRNA COVID-19.
Người bị viêm cơ tim liên quan đến vắc xin có thể có các triệu chứng nhẹ và phục hồi không đáng kể nhưng các chuyên gia cho biết, có thể “tình trạng bệnh có thể trở nên trầm trọng hơn do các yếu tố hoặc hoạt động gắng sức ảnh hưởng đến tim”. Điều này có thể giải thích tại sao tim ngừng đập đột ngột xảy ra khi mọi người trải qua các bài tập thể dục vất vả, giống như trường hợp cậu bé 16 tuổi nói trên.
Nhận biết dấu hiệu huyết khối, giảm tiểu cầu sau tiêm vắc xin Covid-19
Tỷ lệ huyết khối sau tiêm vắc xin Covid-19 là hiếm gặp, cụ thể với AstraZeneca là 4,6/1 triệu liều tiêm thứ nhất, Pfizer/BioNTech là 0,2/1 triệu liều tiêm thứ nhất.
Thời gian theo dõi sau tiêm vắc xin Covid-19 là 30 ngày - ẢNH: ĐẬU TIẾN ĐẠT
Theo "Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hội chứng giảm tiểu cầu, huyết khối sau tiêm vắc xin Covid-19" do Bộ Y tế ban hành, thuyên tắc huyết khối kèm theo giảm tiểu cầu sau khi tiêm vắc xin Covid-19 là biến cố hiếm gặp, được ghi nhận trong báo cáo của các cơ quan quản lý dược và tổ chức giám sát an toàn vắc xin tại một số quốc gia.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) yêu cầu cảnh giác, theo dõi, phát hiện sớm và xử trí kịp thời những biến cố hiếm gặp ở người sau tiêm vắc xin Covid-19 nghi ngờ giảm tiểu cầu, đông máu rải rác trong lòng mạch, huyết khối tĩnh mạch não.
Miễn dịch cộng đồng là gì và vắc xin quan trọng ra sao trong đại dịch Covid-19?
Biểu hiện thuyên tắc huyết khối kèm theo số lượng tiểu cầu thấp xảy ra sau khi tiêm vắc xin. Các nghiên cứu cho thấy sau tiêm vắc xin Covid-19, cơ thể có thể sinh kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (platelet factor-PF4). Phức hợp kháng nguyên kháng thể đó hoạt hóa tiểu cầu quá mức dẫn đến giảm tiểu cầu, gây huyết khối và có thể chảy máu, gặp nhiều hơn ở phụ nữ dưới 60 tuổi.
Để chẩn đoán, cùng với chẩn đoán bằng xét nghiệm máu, bệnh nhân (BN) cần được thực hiện thêm chẩn đoán hình ảnh, siêu âm doppler mạch vị trí nghi ngờ lâm sàng, chụp X-quang, cộng hưởng từ... giúp phát hiện huyết khối, chảy máu.
Tỷ lệ huyết khối sau tiêm vắc xin Covid-19 là hiếm gặp, cụ thể với AstraZeneca là 4,6/1 triệu liều tiêm thứ nhất, Pfizer/BioNTech là 0,2/1 triệu liều tiêm thứ nhất. Huyết khối sau tiêm vắc xin AstraZeneca chủ yếu gặp ở nữ.
Tỷ lệ đông máu sau tiêm vắc xin AstraZeneca ở người trẻ cao hơn so với người lớn tuổi. Sau tiêm vắc xin AstraZeneca, tỷ lệ đông máu dường như ít xảy ra ở người trên 60 tuổi, khoảng 0,2/1 triệu liều tiêm đầu.
Biến chứng đông máu sau tiêm vắc xin AstraZeneca phụ thuộc vào yếu tố di truyền, bệnh nền, lối sống, thuốc đang dùng, yếu tố V Leiden. Cơ chế bệnh sinh được cho là sự hình thành các kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (PF4), gây tiêu thụ tiểu cầu dẫn đến số lượng tiểu cầu thấp và hình thành huyết khối.
(Nguồn: Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP.HCM - HCDC)
Theo Bộ Y tế, cấp cứu điều trị, phụ thuộc vào điều kiện nhân lực các tuyến y tế. Trong đó, tại các cơ sở y tế xã, phường, trung tâm y tế quận/huyện, cần theo dõi người sau tiêm vắc xin Covid-19. Nếu xuất hiện ít nhất 1 trong các triệu chứng lâm sàng kể trên, cần chuyển tuyến cao hơn, xử trí cấp cứu nếu có.
Tại các bệnh viện tuyến quận/huyện, tiếp nhận, xử trí những người sau tiêm vắc xin Covid-19 xuất hiện triệu chứng: đau đầu dai dẳng; đau bụng (gợi ý huyết khối tĩnh mạch cửa); đau, phù chi dưới (gợi ý huyết khối tĩnh mạch sâu) hoặc biểu hiện chảy máu, xuất huyết dưới da. Với các BN có triệu chứng trên, nên được thực hiện các xét nghiệm: đếm số lượng tiểu cầu; các thăm dò khác như: siêu âm, X-quang; cộng hưởng từ (nếu có)... Trường hợp đánh giá BN có bất thường, cần chuyển tuyến cao hơn hoặc tham vấn ý kiến chuyên gia.
Các loại vắc xin Covid-19 trên thế giới được sản xuất theo công nghệ nào?
Các triệu chứng thường gặp liên quan đến biến chứng huyết khối - giảm tiểu cầu:
- Huyết khối mạch máu não, nội tạng và phổi: Nhức đầu dữ dội; Đau bụng, đau lưng; Buồn nôn và nôn; Thay đổi thị lực; Thay đổi trạng thái tinh thần như cáu gắt, buồn rầu, giận vô cớ, ngủ gà và lơ mơ; Đau ngực và khó thở; Sưng chân và đau chân, tăng hơn khi vận động.
- Giảm tiểu cầu từ nhẹ đến nặng: Vết bầm tím ngoài da có đặc điểm: Dạng chấm, dạng mảng, dạng u máu; Màu đỏ tươi, tím bầm, màu vàng nhạt; Khi ấn hoặc đè vào vết bầm không biến mất; Không đau và xuất hiện tự nhiên. Chảy máu răng, miệng tự nhiên hoặc sau chải răng. Chảy máu mũi, xuất huyết kết mạc mắt tự nhiên. Tiểu ra máu, đại tiện phân đen hoặc máu tươi. Kinh nguyệt bất thường và rong kinh kéo dài. Xuất huyết có thể biểu hiện cùng lúc dưới da, niêm mạc và nội tạng.
Khi có các dấu hiệu trên sau tiêm ngừa từ ngày thứ 4, cần phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc cơ sở y tế tiêm ngừa để được thăm khám, tham vấn và trị liệu.
Tại các cơ sở y tế tuyến tỉnh/TP, khi tiếp nhận BN cần đánh giá tình trạng lâm sàng, các xét nghiệm cơ bản và chẩn đoán hình ảnh để đánh giá huyết khối, nguy cơ chảy máu. Nếu vượt quá khả năng, cần hỏi ý kiến chuyên gia hoặc chuyển tuyến.
Tại các tuyến T.Ư, nơi tiếp nhận người sau tiêm vắc xin Covid-19 có biến cố nặng do các tuyến chuyển đến, thực hiện tất cả các thăm dò cần thiết để chẩn đoán và điều trị theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế (về chẩn đoán xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch). Tham vấn ý kiến chuyên gia khi cần (tim mạch, đột quỵ, thần kinh, huyết học...), đặc biệt lưu ý chẩn đoán và điều trị giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch khi BN có cả 2 yếu tố: sau khi tiêm vắc xin Covid-19 từ 4 - 28 ngày và xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ huyết khối. Đồng thời, thực hiện ngay các xét nghiệm chẩn đoán số lượng tiểu cầu, xác định huyết khối (chẩn đoán hình ảnh). Cần điều trị càng sớm càng tốt ngay khi nghi ngờ BN giảm tiểu cầu huyết khối do vắc xin.
Sốt cao sau tiêm vắc-xin Covid-19, tưởng phản ứng ai ngờ sốt xuất huyết Sau khi tiêm vắc-xin Covid-19, người đàn ông 37 tuổi ờ Hà Nội xuất hiện sốt cao và đau mỏi người, cứ nghĩ là phản ứng sau tiêm vắc-xin cho đến khi xuất hiện ban đỏ. Ngày 1-7, Bệnh viện Bạch Mai cho biết bệnh viện vừa cấp cứu cho 1 bệnh nhân bị sốt xuất huyết nặng do đến viện muộn. Đáng...