Cặp đôi hiếm muộn cần biết 5 yếu tố giúp tăng tỷ lệ thành công thụ tinh trong ống nghiệm
Thụ tinh trong ống nghiệm là biện pháp hỗ trợ sinh sản cho các cặp vợ chồng hiếm muộn được quan tâm nhiều hiện nay. Theo chuyên gia, 5 yếu tố dưới đây quyết định tới tỷ lệ thành công thụ tinh trong ống nghiệm.
GS.TS Nguyễn Viết Tiến – nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, hiện nay tỷ lệ vô sinh trên thế giới nói trung và ở Việt Nam nói riêng khá cao. Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là biện pháp hỗ trợ sinh sản cho các cặp vợ chồng hiếm muộn được quan tâm nhiều hiện nay. Tuy nhiên, tỷ lệ thụ tinh trong ống nghiệm phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Theo GS.TS Nguyễn Viết Tiến dưới đây là những yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công thụ tinh trong ống nghiệm mà có thể nhiều người chưa biết đến:
1. Trình độ kỹ năng chuyên môn
IVF là kĩ thuật với nhiều bước phức tạp yêu cầu bác sĩ thực hiện phải là người có chuyên môn, kinh nghiệm. Đặc biệt có rất nhiều trường hợp vô sinh hiếm muộn vì những lý do phức tạp đòi hỏi bác sĩ phải có quyết định chuẩn xác để đưa ra xem có cần thực hiện các kỹ thuật liên quan chuyên sâu hay không. Khi kĩ thuật được tiến hành chính xác vừa giúp tỷ lệ thành công cao mà giảm chi phí, thời gian cũng như tránh cho người mẹ gặp phải những rủi ro không đáng có.
Quy trình thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm.
2. Phòng LABO phải đạt chuẩn vô trùng
Tiêu chuẩn vô trùng có thể nói đóng vai trò rất quan trọng trong sự thành bại của thụ tinh trong ống nghiệm. Thụ tinh trong ống nghiệm và kĩ thuật liên quan cần phải có một phòng LABO (phòng nuôi cấy khi thụ tinh trong ống nghiệm) đạt chuẩn vô trùng. Phòng nuôi cấy trứng non, nuôi cấy phôi đạt tiêu chuẩn nghiêm ngặt, trong đó cần thực hiện vô trùng, có nhiệt độ, độ ẩm thích hợp và cần có chất lượng không khí ở mức tối ưu nhất. Lý do là vì trứng non hay phôi cấy ở môi trường bên ngoài tử cung người mẹ rất dễ bị virus, vi khuẩn, bào tử nấm mốc… ở trong không khí tấn công. Từ đó sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển, thậm chí ngưng phát triển.
3. Chăm sóc sức khỏe sau khi tiến hành IVF
Việc chăm sóc sau khi tiến hành IVF rất quan trọng. Ảnh TL
Sau khi tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm, vấn đề về dinh dưỡng, vận động, nghỉ ngơi cần đặc biệt lưu ý. Cụ thể:
Về dinh dưỡng, mọi người cần chú ý bổ sung các thực phẩm giàu đạm từ thịt gà, thịt bò, thịt lợn, tôm, hàu, sữa… Đồng thời cung cấp nhiều chất xơ từ rau, uống nước hoa quả… tránh để bị táo bón hay tiêu chảy trong thời gian đầu. Ngoài ra, mọi người lưu ý tránh các thức ăn cay nóng, chất kích thích như bia, rượu, cà phê, tiêu, ớt… Không nên ăn quá mặn, đồ quá nóng hay quá lạnh…
Về vận động sau khi chuyển phôi, người vợ nên đi lại nhẹ nhàng. Trong khoảng thời gian phôi làm tổ, tốt nhất cần nghỉ ngơi, thư giãn để giúp tăng khả năng bám dính của phôi. Thời gian này cũng cần tránh quan hệ vợ chồng, vận động kích thích vì sẽ gây co bóp tử cung ảnh hưởng đến phôi thai.
Sinh hoạt: Chú ý giữ vệ sinh cơ thể, nên tắm bằng bước ấm. Giữ vùng kín luôn sạch sẽ bằng việc vệ sinh hàng ngày, thay đồ lót thường xuyên… Ngoài ra mọi người cần chú ý giữ tâm lý thoải mái. Có thể giải trí nhẹ nhàng bằng cách nghe nhạc nhẹ, xem phim, đọc sách báo…
Video đang HOT
4. Thời gian, độ tuổi làm thụ tinh ống nghiệm IVF
Tỷ lệ thành công càng cao khi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm IVF càng sớm. Việc tìm lại khả năng làm cha mẹ sẽ càng khó hơn trong trường hợp bị vô sinh hiếm muộn nhiều năm. Do đó, nếu sau 3 tháng không dùng các biện pháp tránh thai mà vẫn chưa có con, vợ chồng cần đi khám sớm để tìm nguyên nhân xử lý kịp thời.
Dù sinh tự nhiên hay là thụ tinh trong ống nghiệm đều phụ thuộc rất lớn về độ tuổi của người mẹ. Ở những cặp vợ chồng trẻ, tỷ lệ thành công thường cao hơn. Bởi theo sinh lý, số lượng và chất lượng trứng đạt tiêu chuẩn của người phụ nữ sẽ giảm dần theo thời gian, đặc biệt khi phụ nữ bước qua tuổi 35. Chất lượng trứng càng tốt, số phôi tạo thành càng nhiều thì cơ hội chuyển phôi của mẹ được nhiều lần hơn trong 1 chu kỳ kích thích trứng.
Giai đoạn quan trọng nhất với thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) chính là lần chọc hút trứng (sau khi tiêm thuốc kích thích rụng trứng). Trong suốt quá trình kích thích trứng, người mẹ sẽ biết được số lượng trứng mình có trong chu kỳ này là bao nhiêu. Tùy vào mỗi người mà số lượng trứng này là khác nhau.
Thông thường chỉ có khoảng 60-70% trứng trưởng thành sẽ tạo thành phôi trong IVF; khoảng 95% noãn thụ tinh với tinh trùng sau đó sẽ phát triển thành phôi ngày 2; 70-80% noãn thụ tinh phát triển đến phôi ngày 3 và ngày 5 khoảng 50%… Điều đó cho thấy, nếu nuôi cấy càng kéo dài, số phôi còn lại càng thấp.
5. Phụ thuộc sức khỏe của vợ chồng trước khi thực hiện IVF
Trước khi quyết định thực hiện IVF, các cặp đôi cần chuẩn bị sức khỏe tốt để có thể lực, tâm lý tốt. Trong thời gian lên kế hoạch chuẩn bị tiến hành IVF, vợ chồng nên bổ sung dinh dưỡng đầy đủ. Với người chồng cần ăn các thực phẩm chứa nhiều sắt, kẽm như thịt bò, sò huyết và tăng khẩu phần ăn khi gần đến ngày lấy tinh trùng.
Hai vợ chồng cũng nên tham gia các môn thể thao yêu thích và phù hợp để nâng cao thể lực thể chất và tinh thần. Tâm lý vui vẻ, thoải mái cũng rất quan trọng trước khi làm IVF. Vợ chồng không được quan hệ tình dục trước khi chuyển phôi 24 tiếng. Người vợ cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của bác sĩ khi chuẩn bị chọc hút trứng, đảm bảo vệ sinh và an toàn cho việc chọc hút trứng thành công.
Căn bệnh giấu mặt này hoàn toàn có thể khiến chị em vô sinh, nếu có 5 triệu chứng nghi ngờ đừng ngại ngần tìm đến bác sĩ
Trầm cảm và vô sinh dường như ít có liên quan với nhau. Tuy nhiên trong một số trường hợp chúng có thể ảnh hưởng đến nhau và đưa lại những kết quả không mong muốn.
Theo nhiều báo cáo nghiên cứu, tỷ lệ bị trầm cảm trên bệnh nhân vô sinh tương đối cao có thể lên đến 54%. Ở chiều hướng ngược lại, tác động của trầm cảm đến khả năng sinh sản chưa thực sự rõ ràng, song có nghiên cứu cho thấy có sự cải thiện đáng kể tỷ lệ mang thai sau những điều trị can thiệp tâm lý.
Vô sinh thường là cuộc đấu tranh thầm lặng. Các thống kê cho thấy có khoảng 12% cặp vợ chồng gặp vấn đề về khả năng sinh sản. Mặc dù tỷ lệ vô sinh lớn song phụ nữ thường ít khi chia sẻ câu chuyện của họ. Họ phải đấu tranh với cảm giác chán nản, lo lắng, cô đơn và mất kiểm soát. Không có khả năng sinh sản tự nhiên có thể gây ra cảm giác xấu hổ, mặc cảm, tự ti.
Những cảm xúc tiêu cực này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và làm giảm chất lượng cuộc sống. Không ít người gặp vấn đề về sinh sản có nguy cơ bị rối loạn tâm thần đáng kể. Điều quan trọng là mọi người phải nhận biết, thừa nhận và hỗ trợ bệnh nhân đương đầu với bệnh lý và điều trị vô sinh.
Trầm cảm được chẩn đoán như thế nào?
Theo Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê các Rối loạn Tâm lý Tâm thần (DSM-5) của Hiệp hội Chuyên gia Tâm thần Hoa Kỳ (APA), bệnh nhân có thể được chẩn đoán trầm cảm khi họ có 5 triệu chứng sau đây trở lên trong vòng 2 tuần gần đây (hai triệu chứng rõ nhất là khí sắc giảm và mất hứng thú):
- Khí sắc giảm, tâm trạng chán nản trong hầu hết các ngày.
- Mất hứng thú với hầu hết các hoạt động, ngay cả những sở thích cũ.
- Giảm cân hoặc tăng cân không phải do ăn kiêng có chủ ý.
- Ngủ quá nhiều hoặc quá ít.
- Kích động về vận động hoặc chậm chạp hầu hết thời gian trong ngày.
- Mệt mỏi, mất năng lượng hầu hết thời gian trong ngày.
- Cảm thấy mình vô giá trị hoặc có tội lỗi.
- Khó tập trung suy nghĩ hoặc khó ra quyết định.
- Suy nghĩ thường xuyên về cái chết hoặc có hành vi tự tử.
Dù vậy, một vấn đề lớn là đánh giá chính xác mức độ trầm cảm của người phụ nữ bởi đây là vấn đề khá nhạy cảm và họ thường ít chia sẻ với mọi người. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra tỷ lệ trầm cảm trên nhóm bệnh nhân vô sinh có thể lên đến 35-76%.
Một vấn đề đáng lo ngại là trong 106 phụ nữ điều trị hiếm muộn được khảo sát thì có đến 9,6% có ý nghĩ hoặc cố gắng tự tử. Đây là tỷ lệ cao hơn đáng kể so với quần thể những bệnh nhân không có vấn đề về khả năng sinh sản.
Mối quan hệ giữa trầm cảm và vô sinh
Mối quan hệ giữa trầm cảm và vô sinh được biểu lộ qua nhiều giai đoạn và dưới nhiều góc độ khác nhau.
Như đã phân tích ở trên, bản thân hiếm muộn đã là nguyên nhân gây nên các vấn đề tâm lý cho bệnh nhân. Cùng với đó việc sử dụng các loại thuốc điều trị vô sinh bao gồm clomiphene, leuprolide, gonadotropin có liên quan đến các triệu chứng tâm lý như lo lắng, trầm cảm và khó chịu. Do đó khi đánh giá rất khó có thể phân biệt các triệu chứng tâm lý do vô sinh hay do các tác dụng phụ của thuốc.
Nhiều người đang bị trầm cảm mà không hề biết: Có dấu hiệu này tức là mức độ trầm cảm của bạn nghiêm trọng lắm rồi!
Vậy nên cần đánh giá các triệu chứng cũng như sự thay đổi của chúng trước, trong và sau khi dùng thuốc. Ngoài ra, việc dùng thuốc cũng có thể làm tăng các triệu chứng trầm cảm, dẫn đến tình trạng bỏ trị do căng thẳng tâm lý. Từ đó có thể thấy việc đánh giá đúng tình trạng tâm lý, quan trọng là cần có những tư vấn và điều trị phối hợp trên từng bệnh nhân cụ thể.
Ngoài tác động của thuốc đến tâm lý bệnh nhân thì một yếu tố quan trọng khác chính là kết quả điều trị. Mặc dù là một quá trình tiên tiến hiện đại, tuy nhiên các biện pháp hỗ trợ sinh sản đều mang trong mình rủi ro thất bại tương đối cao. Nếu bạn may mắn thành công ngày trong chu kỳ đầu tiên thì mọi thứ thật tốt đẹp. Tuy nhiên với những trường hợp không may mắn như vậy có thể tàn phá tinh thần vô cùng kinh khủng.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ và mức độ trầm cảm tỷ lệ thuận với số lần thất bại thụ tinh ống nghiệm trước đây. Ngoài ra, có 10 đến 25% thai kỳ kết thúc với không em bé nào được sinh. Đây chính là nguyên nhân gây ra tổn thương tâm lý sau chấn thương mà tiêu biểu nhất là trầm cảm.
Một trong những yếu tố luôn gây tranh cãi trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản là tác động của tâm lý có ảnh hưởng như thế nào đến kết quả điều trị. Việc khảo sát mối quan hệ này gặp phải nhiều khó khăn do mọi tiêu chuẩn chẩn đoán đều dựa vào lời khai chủ quan của bệnh nhân.
Tuy nhiên đáng mừng là khi được điều trị tâm lý giúp làm gia tăng đáng kể tỷ lệ thành công trên nhóm bệnh nhân điều trị vô sinh. Do đó ta có thể khẳng định mối quan hệ giữa căng thẳng tâm lý và thất bại trong điều trị hiếm muộn. Việc can thiệp tâm lý cho phụ nữ vô sinh có khả năng làm giảm sự lo lắng trầm cảm và mang đến tỷ lệ mang thai cao hơn đáng kể.
Chẩn đoán vô sinh có thể là gánh nặng tâm lý to lớn cho bệnh nhân. Sự căng thẳng của bệnh nhân vô sinh là một vấn đề lớn. Tuy chưa có một yêu cầu chính thức về tư vấn tâm lý cho bệnh nhân vô sinh nhưng việc can thiệp tâm lý thực hành có tác dụng tốt trên nhóm bệnh nhân điều trị vô sinh và cần được chú trọng hơn nữa nếu muốn nâng cao chất lượng điều trị.
Cách tốt nhất đẩy lùi trầm cảm, tăng khả năng thụ thai
Để tăng khả năng thụ thai, các cặp vợ chồng cần biết cách điều hoà cuộc sống, cân bằng công việc. Nên giảm bớt đi những căng thẳng nơi môi trường xã hội, cố gắng đừng mang theo áp lực về nhà.
Có một số cách để giúp giảm căng thẳng như:
- Tập thể dục: yoga, đi bộ thư giãn, nhảy...
- Ngủ đủ giấc
- Uống nhiều nước
- Ăn các bữa nhỏ thường xuyên
- Xông tinh dầu giúp lưu thông khí huyết
- Dành thời gian cho những hoạt động yêu thích: đọc sách, vẽ tranh...
Điều trị vô sinh, hiếm muộn bằng biện pháp nào? Nhiều cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn tìm đến Đông y với hy vọng đổi phương pháp để có thể đạt được mong muốn. Dù vậy, hiện tại có không ít người đang băn khoăn về việc điều trị vô sinh, hiếm muộn nên chữa bằng cách nào? Vô sinh ngày càng gia tăng ở các cặp vợ chồng trẻ Vô sinh,...