Cấp 1 mã số công dân gốc cho người Việt Nam

Bộ Công an xác định mã số gốc duy nhất của công dân không chỉ cấp những đối tượng thuộc diện được cấp chứng minh thư (từ 14 tuổi trở lên) mà còn được cấp cho cả trẻ mới sinh.

Loạn mã số

Trong bối cảnh các Bộ, ngành đang nỗ lực tăng tốc trên hành trình tiến tới Chính phủ điện tử, nhiều dự án cung cấp dịch vụ cho công dân, doanh nghiệp có sử dụng mã số đã và đang được triển khai. Chẳng hạn, sau 15 năm thực hiện cấp mã số thuế, hiện Tổng cục Thuế đang quản lý 18 triệu mã số thuế. Theo “tiết lộ” của bà Trương Thị Hải Đường, Cục trưởng Cục Ứng dụng CNTT, Tổng cục Thuế thì hệ thống mã số thuế này là sản phẩm mua của nước ngoài có trữ lượng khoảng 1 tỷ mã số.
Không chịu “thua chị kém em”, ngành Bảo hiểm Xã hội cũng đang quản lý tới 56,5 triệu mã số, dự kiến tương lai tăng lên mức 90 triệu, và đang chuẩn bị triển khai một dự án cũng bắt buộc phải sinh ra mã số riêng cho ngành.

Tại Diễn đàn cấp cao về CNTT-TT Việt Nam năm 2012 (Vietnam ICT Summit) vừa diễn ra mới đây, TS. Trần Thất, Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp, Bộ Tư pháp chia sẻ: “Từ trước đến nay, hầu như các ngành vẫn độc lập làm mã số riêng, không thống nhất, không có khóa (key) thống nhất, như vậy thì sẽ tốn kém, mà không hiệu quả. Đã có hiện tượng cơ quan thuế phát hiện đối tượng khai thuế khai trùng số chứng minh thư nhân dân”.

Điều đáng nói là mỗi công dân phải sở hữu khá nhiều loại mã số khác nhau do nhiều cơ quan khác nhau cấp phát nhưng về cơ bản vẫn chỉ gồm các thông số như ngày tháng năm sinh, giới tính, tình trạng kết hôn,….

“Tình hình có vẻ rối loạn, ai cũng làm mã số cho công dân nhưng không biết kết nối thế nào”, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm & Dịch vụ Việt Nam (VINASA) nhận định.

Cấp 1 mã số gốc duy nhất cho công dân

Theo TSKH. Thiếu tướng Nguyễn Quang Bắc, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng, việc cấp mã số riêng duy nhất cho mỗi công dân từ khi sinh đến khi mất đi đang là vấn đề bức xúc cần phải thực hiện càng sớm càng tốt. Mã số gốc này sẽ được gắn vào chứng minh thư và tương lai là gắn vào thẻ công dân điện tử.

Được biết Chính phủ đã giao Bộ Công an chủ trì phối hợp với Bộ TT&TT và các Bộ, ngành, địa phương xây dựng cơ sở dữ liệu dân cư, và thẻ công dân điện tử. Tuy nhiên, công việc mới đang chỉ ở giai đoạn khởi động, thí điểm.

Thiếu tướng Trần Văn Vệ, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an cho biết: Từ 1/7/2012, người dân sẽ được cấp chứng minh thư mới, mã số chứng minh thư mới sẽ được coi là mã số công dân.

Khác với dự kiến trước đây, Bộ Công an xác định mã số công dân sẽ không chỉ cấp cho những người thuộc diện được cấp chứng minh thư (từ 14 tuổi trở lên) mà còn được cấp cho cả trẻ mới sinh thông qua sự phối hợp của hệ thống tư pháp thực hiện việc làm chứng nhận khai sinh ở phường xã. Như vậy, mỗi công dân đều sẽ có 1 mã số. Bộ Công an đã thỏa thuận với Bộ Tư pháp rằng Bộ Công an sẽ sinh mã số công dân để Bộ Tư pháp cấp phát cho công dân kể cả công dân vừa mới sinh. Việc khai báo các thông số thay đổi của công dân sau này sẽ được thực hiện tại xã phường và được cập nhật vào cơ sở dữ liệu hộ tịch (Luật Hộ tịch sẽ được ban hành trong thời gian tới nhưng theo dự thảo Luật được công bố gần đây nhất thì vẫn chưa thấy đề cập tới sổ hộ tịch điện tử – cũng có thể coi là thẻ công dân điện tử).

“Trước sau gì cũng phải có thẻ công dân có thể tích hợp các thông tin cá nhân từ khi sinh ra đến khi mất đi. Khi Bộ Công an đã cấp được mã số công dân và tiến tới là thẻ công dân điện tử thì các Bộ, ngành nên nghiên cứu ngay để sử dụng mã thẻ công dân đó trong việc triển khai xây dựng các cơ sở dữ liệu cho ngành mình hoặc triển khai các hệ thống ứng dụng CNTT chuyên ngành”, ông Bắc khuyến nghị.

Cũng theo ông Bắc, thống nhất mã số công dân duy nhất là vấn đề phức tạp, nhạy cảm, liên quan tới nhiều Bộ, ngành, địa phương, bởi vậy, nên có sự chỉ đạo thống nhất từ Chính phủ và lãnh đạo cao nhất của Chính phủ cũng như lãnh đạo cao nhất của các Bộ, ngành, địa phương để thực hiện đồng bộ, hiệu quả.

Đồng quan điểm kể trên, ông Đỗ Văn Sinh – Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng cho rằng dứt khoát phải có sự thống nhất chỉ đạo từ Chính phủ thì mới thực hiện được, nếu không sẽ bùng nhùng, gây lãng phí.

Ông Lê Trường Thiên, Phó Giám đốc Ban Quản lý các dự án PPP Tập đoàn FPT:

Công nghệ hiện tại đã phát triển đủ để đáp ứng nhu cầu phát hành thẻ công dân điện tử với mã số gốc duy nhất cho mỗi công dân và người dân có thể dùng thẻ này để sử dụng nhiều dịch vụ công của các Bộ, ngành khác nhau. Hiện đã có những những công nghệ bảo mật để xác thực thẻ đó là duy nhất, một thẻ có khả năng lưu nhiều thông tin khác nhau như thông tin về vân tay, thông tin về tròng mắt,… Mặt khác cũng đã có những hệ thống kiến trúc mở hỗ trợ các Bộ, ngành có thể dùng chung một nền tảng để phát triển các ứng dụng khác nhau. Chẳng hạn sau khi Bộ Công an phát hành ra một thẻ công dân điện tử rồi thì các Bộ, ngành có thể phát triển thêm các ứng dụng đặc thù của ngành mình để người dân có thể sử dụng thẻ để dùng nh ững dịch vụ công, và bản thân công dân có thể tự cài ứng dụng vào thẻ của mình để dùng các dịch vụ trực tuyến. FPT đã nghiên cứu những công nghệ liên quan để đảm bảo có thể phát hành cho mỗi công dân có 1 thẻ duy nhất không thể làm giả.

Nghị định số 90/2010 đã giao cho Bộ Công an xây dựng dữ liệu quốc gia về dân cư. Theo thiết kế, thông tin của công dân được thu thập, cập nhật trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư gồm số định danh cá nhân ảnh chân dung họ và tên ngày, tháng, năm sinh giới tính nơi sinh quê quán dân tộc tôn giáo quốc tịch CMND hộ chiếu thẻ bảo hiểm y tế mã số thuế cá nhân trình độ học vấn tình trạng hôn nhân họ và tên, số định danh cá nhân, quốc tịch của cha, mẹ, vợ, chồng… Trong đó, số định danh cá nhân được cấp khi đăng ký hộ khẩu (sau 60 ngày từ khi đăng ký khai sinh). Bộ Công an đã hoàn tất Đề án xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với tổng kinh phí 5.000 tỉ đồng, và bắt đầu triển khai thí điểm.

Theo vietbao