Cảnh báo có thể mất hàng thế kỷ để khắc phục tình trạng băng tan tại Nam Cực

Giới khoa học cảnh báo tuy lượng băng tại Nam Cực đã giảm xuống mức thấp kỷ lục trong năm nay do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, song sẽ không có biện pháp nào giúp khắc phục tình trạng này một cách nhanh chóng.

Băng trôi tại Vịnh Chiriguano ở Nam Cực. Ảnh: AFP/TTXVN

Kết luận này được đưa ra trong nghiên cứu khoa học đăng tải ngày 8/8 trên tạp chí Frontiers in Environmental Science.

Năm 2022, diện tích băng tối thiểu ở Nam Cực vào mùa hè đã giảm xuống dưới 2 triệu km2 lần đầu tiên kể từ khi quá trình giám sát bằng vệ tinh bắt đầu vào năm 1978, trước khi đánh dấu mức giảm sâu hơn nữa vào tháng 2 vừa qua.

Nhà khoa học khí hậu của Anh Caroline Holmes cảnh báo có thể “mất nhiều thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ để khắc phục tình trạng trên”, đồng thời nhấn mạnh không còn biện pháp nào khác nhanh chóng hơn.

Giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Nam Cực tại Đại học Victoria Wellington (Australia), ông Tim Naish cho biết, diện tích băng tối thiểu năm nay thấp hơn 20% so với mức trung bình trong 30 năm qua, với lượng băng biển bị mất đi tương đương gấp gần 10 lần diện tích lãnh thổ New Zealand. Theo ông Naish, Trái Đất có thể đã gần chạm đến điểm tới hạn mà một khi đã vượt quá, sẽ dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng không thể ngăn ngừa trong tương lai.

Nghiên cứu khoa học trên cho thấy tình trạng ấm lên toàn cầu đã khiến vùng Nam Cực dễ tổn thương hơn trước các hình thái thời tiết cực đoan, với hậu quả sẽ ngày càng trầm trọng hơn. Trên cơ sở bằng chứng khoa học mới nhất từ các nghiên cứu về đại dương, khí quyển và sinh quyển ở Nam Cực, nghiên cứu cảnh báo biến đổi khí hậu sẽ khiến các đợt sóng nhiệt diễn ra thường xuyên hơn trên quy mô lớn hơn, trong khi băng tiếp tục tan chảy.

Giới khoa học vốn chưa thể xác định được hậu quả cụ thể của biến đổi khí hậu với Nam Cực, cũng như lượng băng tại đây. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu về sông băng tại Đại học Exeter Martin Siegert cho rằng từ các hiện tượng có thể thấy rõ như băng tan, giới khoa học có thể khẳng định rằng các hiện tượng này sẽ tiếp tục diễn ra với cường độ lớn hơn nữa. Ông Siegert mô tả Nam Cực là môi trường mong manh, đồng thời bày tỏ quan ngại về ảnh hưởng trong tương lai của sự gia tăng cường độ và tần suất của các hiện tượng thời tiết cực đoan đối với khu vực này.

Nam Cực chứa khoảng 90% lượng băng trên thế giới, với dải băng dày tới 4,8 km và rộng 13,7 triệu km2. Ngoài băng biển, Nam Cực còn có băng trên đất liền. Dù là châu lục lạnh nhất thế giới, nhưng Nam Cực cũng không thể “miễn dịch” trước tình trạng ấm lên toàn cầu. Lục địa này không trải qua tình trạng băng tan nhanh trong 4 thập kỷ qua do biến đổi khí hậu như ở Greenland và Bắc Cực, song kể từ năm 2016, tỷ lệ băng tan tại đây bắt đầu tăng cao, gây lo ngại xu hướng này có thể kéo dài.