Cần xử lý ra sao khi nghi ngờ trẻ nhiễm botulism?

Nhiễm botulism rất hiếm nhưng cực nguy hiểm ở trẻ nhỏ. Nếu nghi ngờ trẻ nhiễm độc tố này, phụ huynh cần xử lý thế nào để tránh diễn biến nặng?

Độc tố botulinum là một loại protein do vi khuẩn Clostridium botulinum tạo ra. Các độc tố vi khuẩn có thể gây tê liệt thân thể, cánh tay, chân và hệ hô hấp, có nguy cơ gây tử vong

Khi trẻ ăn loại thực phẩm nghi ngờ, bị cảnh báo nhiễm botulism (botulium), thực phẩm không được nấu chín, để lâu, hoặc cùng ăn nguồn thực phẩm với người được xác định dương tính với botulism… thì nguy cơ ngộ độc rất cao.

Căn cứ vào triệu chứng lâm sàng chính để xác định trẻ có bị nhiễm botulism không. Dấu hiệu dễ nhận biết là: tiếng khóc yếu ớt, ăn chậm, mất biểu hiện trên khuôn mặt…

Về tiêu hóa bao gồm các biểu hiện như: nôn, đau bụng, chướng bụng, liệt ruột cơ năng, táo bón.

Ảnh minh họa

Dấu hiệu tiếp đến về thần kinh, người bệnh tỉnh, liệt đối xứng 2 bên, xuất phát từ vùng đầu – mặt – cổ lan xuống chân, phản xạ gân xương giảm, đồng tử 2 bên giãn, không rối loạn cảm giác…

Triệu chứng về hô hấp bao gồm các biểu hiện như: ứ đọng đờm dãi, liệt cơ hô hấp, suy hô hấp…

Ngoài các dấu hiệu nghi ngờ trên, để biết chính xác trẻ có bị nhiễm botulism cần đưa đến bệnh viện. Bác sĩ thường chẩn đoán trẻ bị ngộ độc vi khuẩn C. botulinum dựa trên xét nghiệm tìm độc tố trong phân, dạ dày hoặc thực phẩm trẻ đã ăn. Để chẩn đoán nhiễm C. botulinum tại vết thương, mẫu sinh thiết da sẽ được kiểm tra tại phòng xét nghiệm.

Thông tin từ Bộ Y tế cho biết, hầu hết các biện pháp điều trị ngộ độc botulism đều là hỗ trợ phục hồi chức năng. Trẻ em cần được nhập viện để theo dõi và điều trị. Trong thời gian này, trẻ sẽ được chăm sóc về dinh dưỡng đặc biệt, thông và làm sạch đường dẫn khí và theo dõi các vấn đề về hô hấp.

Trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể tiêm cho trẻ một mũi kháng độc tố có tác dụng chống lại nội độc tố vi khuẩn trong máu. Biện pháp này có thể giúp làm giảm các triệu chứng khi được thực hiện sớm đối với các bệnh nhiễm trùng .

Các thuốc kháng khuẩn không phải lúc nào cũng có hiệu quả trong tất cả các trường hợp bị ngộ độc botulism, tuy nhiên chúng có thể được sử dụng để tránh nhiễm trùng nặng trong trường hợp nhiễm vi khuẩn tại vết thương. Các thuốc kháng khuẩn thường không được sử dụng trên đối tượng trẻ sơ sinh bị ngộ độc.

Trường hợp bệnh diễn biến nặng, trẻ có thể phải thở máy và cung cấp dinh dưỡng qua ống thông hoặc truyền tĩnh mạch.

Hầu hết trẻ em đều có thể hồi phục hoàn toàn sau khi bị ngộ độc botulism nếu được điều trị kịp thời, thông thường sẽ mất khoảng vài tuần cho tới vài tháng.

Trong trường hợp bệnh không được điều trị, các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm sẽ diễn tiến đến một giai đoạn nặng khiến cho các cơ hô hấp bị tê liệt dẫn đến tử vong do suy hô hấp.

Để phòng tránh ngộ độc botulism, việc chế biến thức ăn nên luộc, nấu trong khoảng 10 phút đủ để loại bỏ nội độc tố vi khuẩn. Bên cạnh đó, không cho trẻ ăn những loại thực phẩm sắp có dấu hiệu hỏng. Đồng thời cần loại bỏ những hộp thức ăn bị phồng lên do chúng có thể chứa khí sinh ra bởi C.botulinum.

Hiệp hội nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo các bậc cha mẹ không nên sử dụng mật ong cho trẻ dưới 12 tháng tuổi. Vì mật ong cũng là nơi sinh sống ưa thích của các bào tử vi khuẩn.