Cần khơi thông chính sách cho năng lượng tái tạo
Theo các chuyên gia nhận định, để ngành năng lượng tái tạo tại Việt Nam phát triển, trong giai đoạn tới cần có khung chính sách cởi mở, minh bạch hơn nữa.
Các đại biểu tham dự diễn đàn “Cơ chế thu hút đầu tư phát triển bền vững năng lượng tái tạo tại Việt Nam” chiều 26/11.
Chia sẻ tại Diễn đàn “Cơ chế thu hút đầu tư phát triển bền vững năng lượng tái tạo tại Việt Nam” do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức chiều 26/11, bà Ngô Thị Tố Nhiên, Giám đốc Tổ chức Sáng kiến về dịch chuyển Năng lượng cho biết, xu hướng phát triển về năng lượng của Việt Nam những năm gần đây chủ yếu tập trung vào năng lượng tái tạo. Những đột phá về mặt chính sách cũng góp phần mang lại sự thay đổi này khi Chính phủ đã có những chính sách kịp thời thúc đẩy thị trường năng lượng tái tạo phát triển, nhất là hai chính sách về cơ chế hỗ trợ giá cố định trong 20 năm ( giá FIT) cho điện mặt trời và điện gió.
Đây là hai công cụ chính sách kích hoạt thị trường. Bắt đầu từ năm 2018, tỷ lệ năng lượng tái tạo chỉ chiếm 1%, nhưng đến năm 2021, tỷ lệ công suất lắp đặt năng lượng tái tạo tại Việt Nam đã tăng lên 29%, cho thấy vai trò quản lý và tầm nhìn của Chính phủ trong phát triển nguồn phù hợp với phát triển kinh tế.
Mặc dù vậy, các chính sách về cơ chế tài chính cho năng lượng tái tạo đang có khoảng trống, giá FIT cho điện mặt trời và điện gió đã kết thúc vào cuối tháng 10/2021. “Trong 2 năm qua, Chính phủ đã có nhiều thảo luận liên quan đến giá FIT. Với điện mặt trời, sau giá FIT 1 là giá FIT2. Với điện gió sau giá FIT 1 từ năm 2011 và giá FIT 2 là năm 2018. Tuy nhiên, cơ chế đấu thầu hiện vẫn chưa rõ sẽ được thực hiện như thế nào? Đây cũng là điểm cần làm rõ thời gian tới”, bà Ngô Thị Tố Nhiên cho biết.
Bên cạnh đó, cần có chính sách phát triển năng lượng tái tạo có lộ trình xuyên suốt, liên tục, mới có thể duy trì thị trường phát triển và cơ chế bình đẳng hơn với các nguồn như đấu thầu theo dạng hình năng lượng hoặc đầu thầu dịch vụ bảo trì lưới điện.
Đánh giá về những vướng mắc chính sách cho ngành năng lượng tái tạo, ông Nguyễn Quang Huân, Đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Tư nhân Việt Nam đánh giá, một trong những “nút thắt” chính sách là Quy hoạch điện VIII. Hiện nay, Quy hoạch điện VIII không được phê duyệt sẽ là nút thắt đầu tiên cản trở các chính sách tiếp theo.
Vì vậy, cần có hướng dẫn về chính sách giá, cũng như hướng dẫn quy trình đấu thầu để các nhà đầu tư có thể nắm rõ khi giá FIT không được áp dụng hay về một số vấn đề khác như lộ trình phát triển công nghệ cho ngành điện. Trong khi đó, điện rác với Việt Nam còn khá mới, các địa phương hầu như lúng túng trong lựa chọn công nghệ, thậm chí, các bộ, ngành chưa có hướng dẫn cụ thể liên quan đến vấn đề này.
Ở góc độ quản lý, ông Nguyễn Ninh Hải, Đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo ( Bộ Công Thương) cho biết, Chiến lược phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 do Thủ tướng Chính phủ ban hành tại quyết định số 2068/QĐ-TTg đã xác định, khuyến khích huy động mọi nguồn lực để đẩy mạnh phát triển và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, giảm nhẹ biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Tỷ lệ năng lượng tái tạo trong tổng tiêu thụ năng lượng sơ cấp đạt khoảng 31,0% vào năm 2020; khoảng 32,3% vào năm 2030 và tăng lên, đạt khoảng 44,0% vào năm 2050.
Cùng với đó, Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị khoá XII cũng nhấn mạnh quan điểm chỉ đạo “Phát triển đồng bộ, hợp lý và đa dạng hoá các loại hình năng lượng, ưu tiên khai thác, sử dụng triệt để và hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch”; đồng thời, đặt ra nhiệm vụ “Xây dựng các cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích và thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các nguồn năng lượng tái tạo, nhằm thay thế tối đa các nguồn năng lượng hoá thạch”.
Kết quả, tính đến hết ngày 31/12/2020, tổng công suất lắp đặt: ~69.300 MW, trong đó, điện mặt trời đạt 16.420 MW, điện gió đạt 514 MW, điện sinh khối đạt 382 MW, điện từ rác thải chiếm tỷ lệ nhỏ 9,43 MW.
Video đang HOT
Đại diện Bộ Công Thương cho biết, các nguồn năng lượng tái tạo đã hỗ trợ tích cực cung cấp nguồn điện cho miền Bắc khi miền Bắc thiếu nguồn, phụ tải tăng cao (như thời gian tháng 5 – 6/2021), góp phần đảm bảo cung ứng điện cho cả giai đoạn 2021 – 2025, giảm phát thải khí nhà kính và các phát thải ô nhiễm khác như SOx, NOx, bụi, nhiệt.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Ninh Hải cũng thẳng thắn chỉ rõ hạn chế: “Tỷ trọng cao của các nguồn điện gió, điện mặt trời đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác vận hành, điều độ kinh tế hệ thống điện, ảnh hưởng đến vận hành các nguồn nhiệt điện than, khí”.
Từ thực tế này, Đại diện Cục Điện lực và Năng lượng cho biết, quy hoạch điện VIII xác định một số giải pháp về cơ chế chính sách. Cụ thể, với các dự án quy mô lớn sẽ thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư và đàm phán với EVN về giá mua bán điện.
“Cục Điều tiết điện lực đang xây dựng khung giá phát điện điện gió, điện mặt trời… và đàm phán với EVN xây dựng quy định đấu thầu”, ông Nguyễn Ninh Hải chia sẻ.
Lĩnh vực đầu tư nào hấp dẫn doanh nghiệp?
Lĩnh vực năng lượng tái tạo đang giúp nhiều doanh nghiệp có được lợi thế lớn để duy trì hoạt động kinh doanh, ổn định doanh thu và có lợi nhuận trong giai đoạn dịch bệnh.
Dù có khó khăn, song trước tiềm năng và sức hấp dẫn của năng lượng tái tạo, đặc biệt là lĩnh vực điện gió, các doanh nghiệp vẫn đang đẩy mạnh đầu tư mở rộng kinh doanh.
Nhà máy điện năng lượng mặt trời Sao Mai tại xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Ảnh: Thanh Sang/TTXVN
"Quả ngọt" từ năng lượng tái tạo
Trên sàn chứng khoán, hiện có các công ty hoạt động đa ngành và phát triển thêm lĩnh vực năng lượng tái tạo như: Công ty cổ phần Tập đoàn Sao Mai (mã chứng khoán: ASM), Công ty cổ phần Tập đoàn Hà Đô: HDG), Công ty cổ phần LICOGI 16 (mã chứng khoán: LCG), Công ty cổ phần Điện Gia Lai (mã chứng khoán: GEG), Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Phát triển Trường Thành (mã chứng khoán: TTA), Công ty cổ phần Bamboo Capital (mã chứng khoán: BCG)... Các doanh nghiệp này đều có mức doanh thu từ năng lượng tái tạo khá ổn định.
Cụ thể, Công ty cổ phần Tập đoàn Sao Mai là một trong những doanh nghiệp đầu tư lớn vào điện mặt trời hiệu quả. Giữa năm 2017, nhà máy điện mặt trời mái nhà công suất 1,07 MWp của doanh nghiệp đi vào hoạt động.
Trong 2 năm 2019 và 2020, Công ty cổ phần Tập đoàn Sao Mai đã nhanh chóng đầu tư và hoàn thành phát điện thương mại (COD) Nhà máy Điện mặt trời Sao Mai công suất 210 MWp tại tỉnh An Giang, Nhà máy Điện mặt trời Europlast công suất 50 MWp tại tỉnh Long An.
Toàn bộ lượng điện sản xuất ra được Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bao tiêu với giá mua điện cố định trong 20 năm. Nhờ vậy, lĩnh vực điện mặt trời mỗi năm đóng góp cho Công ty cổ phần Tập đoàn Sao Mai gần 1.000 tỷ đồng doanh thu và gần 400 tỷ đồng lợi nhuận.
Đối với Công ty cổ phần Tập đoàn Hà Đô, đây là doanh nghiệp đầu tư lĩnh vực bất động sản và năng lượng xanh của Việt Nam. Doanh nghiệp này dự kiến sẽ tăng 350 MWG công suất điện mới trong giai đoạn 2021- 2025; trong đó, công ty sẽ có thêm 140 MWG điện gió mới vào năm 2023. Công ty cho biết, quý II/2021, lĩnh vực năng lượng tiếp tục tăng trưởng, đạt doanh thu 502,6 tỷ đồng, tăng 47% nhờ vào sự hoạt động ổn định của các nhà máy điện.
Đối với Công ty cổ phần LICOGI 16, nửa đầu năm 2021, doanh nghiệp có doanh thu đạt hơn 1.306 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 130,5 tỷ đồng; lần lượt tăng 3,9% và 65,6% so với cùng kỳ năm trước. Năm 2021, doanh nghiệp đặt kế hoạch tổng doanh thu là 3.600 tỷ đồng; trong đó, lĩnh vực năng lượng dự kiến tiếp tục đóng góp chính vào tổng doanh thu với 1.650 tỷ đồng. Hiện ban lãnh đạo Công ty cổ phần LICOGI 16 đang kỳ vọng lớn vào năng lượng tái tạo.
Ông Bùi Dương Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần LICOGI 16 cho biết, doanh nghiệp tự tin hoạch định tham gia sâu vào lĩnh vực này và đã thành lập ban nghiên cứu dự án năng lượng tái tạo. Dù vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn việc năng lượng mặt trời dư thừa không tiêu thụ hết, nhưng trong lộ trình phát triển đất nước, việc phát triển năng lượng tái tạo là không thể đảo ngược.
Một doanh nghiệp cũng đầu tư rất lớn trong lĩnh vực năng lượng điện tái tạo là Công ty cổ phần Bamboo Capital. Nửa đầu năm 2021, doanh thu của doanh nghiệp đạt 1.447 tỷ đồng, tăng 60% so với cùng kỳ năm 2020; lợi nhuận sau thuế đạt 478,3 tỷ đồng, gấp 17,6 lần cùng kỳ.
Có được kết quả này là do năm 2020, Việt Nam đã hoàn thành và kết nối thành công hệ thống điện mặt trời mái nhà vào lưới điện quốc gia. Do đó, Công ty cổ phần Bamboo Capital sẽ tiếp tục triển khai nhiều dự án năng lượng tái tạo thông qua công ty con là Công ty cổ phần Năng lượng BCG (BCG Energy) để đạt mục tiêu 2 GW vào năm 2023. Đồng thời, đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng các dự án điện mặt trời nổi, điện gió và điện từ khí tự nhiên hóa lỏng trong tương lai.
Đầu tháng 8/2021, BCG Energy đã liên doanh với SP Group (Singapore Power Group) đầu tư vào lĩnh vực điện mặt trời mái nhà tại Việt Nam với mục tiêu đạt công suất 500 MW điện mặt trời mái nhà năm 2025. BCG Energy và SP Group cũng công bố dự án điện mặt trời mái nhà đầu tiên trên các nhà xưởng của Công ty cổ phần Sữa Việt Nam.
Một đại gia trong lĩnh vực năng lượng tái tạo cần kể đến là Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng và Phát triển Trường Thành. Nửa đầu năm 2021, doanh nghiệp có doanh thu là 331 tỷ đồng, tăng 95,8% so với cùng kỳ năm 2020. Lợi nhuận sau thuế đạt 76,7 tỷ đồng, tăng 82% so với cùng kỳ năm ngoái.
Lãnh đạo công ty cho biết, có được kết quả này là do hai nhà máy mới là Thuỷ điện Pá Hu bắt đầu hoạt động từ quý IV/2020 và Điện mặt trời Hồ Núi Một, hoạt động từ tháng 1/2021. Nhà máy phong điện Phương Mai do Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng và Phát triển Trường Thành liên kết đầu tư cũng đã đi vào hoạt động trong quý II/2021.
Ban lãnh đạo doanh nghiệp xác định sẽ đẩy mạnh phát triển các dự án điện mặt trời, điện gió. Cụ thể, Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng và Phát triển Trường Thành đã thông qua chủ trương khảo sát, chuẩn bị đầu tư 3 dự án điện mặt trời, 3 dự án điện gió và 1 dự án thủy điện tích năng. Tất cả các dự án này đều đặt tại tỉnh Ninh Thuận.
Chi phí đầu tư giảm mạnh
Theo Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS), chi phí đầu tư năng lượng tái tạo vẫn trong xu thế giảm dài hạn, dù đã tăng trở lại trong 6 tháng đầu năm 2021.
Trên thực tế, nhu cầu tăng mạnh về đầu tư năng lượng tái tạo trên thế giới đã thúc đẩy sản xuất, tăng cường cải tạo công nghệ sản xuất và tăng lợi ích kinh tế theo quy mô. Điều này giúp chi phí đầu tư các loại hình năng lượng tái tạo ngày một giảm và có đủ khả năng cạnh tranh với các loại hình năng lượng khác.
Giai đoạn từ 2010 - 2020, chi phí đầu tư trung bình cho điện mặt trời giảm mạnh nhất, từ hơn 4.700 USD/kW xuống chỉ còn hơn 800 USD/kW, tương ứng mức giảm giảm hơn 80%, trở thành loại hình có mức đầu tư thấp nhất.
Thị trường tiêu thụ tăng mạnh đã thúc đẩy các công ty tăng sản xuất nhằm giảm giá thành. Bên cạnh đó, hiệu suất trung bình của module quang điện giai đoạn từ 2010 - 2020 cũng từ khoảng 10% lên 16% - 18%. Đặc biệt, hiệu suất chuyển đổi từ quang năng sang nhiệt năng cao nhất đã lên tới 25,25% trong đầu năm 2021.
Chi phí đầu tư điện gió ngoài khơi và trên bờ giảm lần lượt 31,5% và 30,5% trong giai đoạn 2010 - 2020. Trong nửa đầu năm 2021, chi phí trung bình của năng lượng điện gió trên bờ đã thấp hơn so với điện mặt trời.
Hiệu suất điện gió trên bờ giai đoạn 2010 - 2020 tăng từ mức trung bình 27% lên 36%, nhờ cải thiện công nghệ Rotor có thể hoạt động trong khung vận tốc gió rộng hơn, giúp tăng công suất 1 turbine lên đáng kể ngoài việc tăng độ dài cánh và trụ. Hiệu suất điện gió ngoài khơi cũng cải thiện khá, từ 38% lên từ 40 - 45% trong giai đoạn này.
Cơ chế giá FIT (cơ chế khuyến khích thông qua bù giá) đối với các dự án dự án điện gió sẽ hết hiệu lực vào tháng 11/2021. Vì vậy, các doanh nghiệp đầu tư điện gió đang đẩy nhanh thực hiện dự án, dù phải đối mặt với khó khăn về vận chuyển, pháp lý hay mặt bằng...
Theo VCBS, cuộc đua điện gió trước ngày 1/11/2021 sẽ giúp công suất điện tăng thêm hơn 6.000 MW, chiếm gần 10% công suất hệ thống. Với cơ chế giá FIT hiện tại, tỷ lệ hoàn vốn nội bộ (IRR) các dự án có thể đạt từ 15 - 18%, đem lại hiệu quả rất cao nếu được phát hết công suất.
Bộ Công Thương cũng đã đề xuất gia hạn giá FIT thêm 2 năm đến năm 2023 do khả năng nhiều dự án điện gió chưa thể vận hành thương mại (COD) đúng hạn trong năm nay, trong khi tỷ lệ dự phòng nguồn cung điện xuống dưới 20% không tính điện mặt trời và điện gió trong mùa cao điểm sẽ xảy ra rủi ro thiếu điện khi không phải các nhà máy nào cũng chạy được hết công suất. Ngoài ra, thời gian đầu tư một dự án điện gió từ 2 - 3 năm nên sẽ gây ra khó khăn cho nhiều dự án.
Theo VCBS, năng lượng tái tạo không kể thủy điện sẽ chiếm phần lớn trong cơ cấu nguồn điện năm 2045 với 115,7 GW, tương ứng 42% cơ cấu nguồn điện.
Điện gió sẽ chiếm 22% tổng công suất nguồn với hơn 60 GW năm 2045; trong đó, điện gió trên bờ đạt hơn 39,6 GW và điện gió ngoài khơi chỉ chiếm 21 GW trong khi đây là nguồn năng lượng khá ổn định, có thể thay thế các nguồn điện than hay thủy điện.
VCBS cho rằng, theo quy hoạch đến năm 2030, công suất điện gió ngoài khơi mới có 2 GW là điểm khá bất cập, vì hiện nay một số dự án điện gió ngoài khơi đang tiến hành khảo sát và xin giấy phép như: Điện gió La Gàn công suất 3,5 GW đã hoàn tất các thủ tục để khảo sát, Dự án Thăng Long Wind có công suất 3,4 GW, dự án nhà máy điện gió trên biển tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có công suất 500 MW, dự án điện gió ngoài khơi tại vùng biển Hải Phòng cũng đang tiến hành các thủ tục ban đầu.
Đối với điện mặt trời năm 2020 đã đạt hơn 17 GW công suất, nhưng quy hoạch đến 2025 chỉ đạt 17,24 GW và đến năm 2030 đạt 18,64 GW là khá thấp. VCBS tin rằng, với các dự thảo lần sau, công suất điện mặt trời sẽ tăng lên và Chính phủ sẽ thông qua cơ chế đấu giá dành cho điện mặt trời để đạt được mức giá phù hợp nhất.
Đẩy nhanh phát triển năng lượng tái tạo trong Quy hoạch Điện VIII Chính phủ mới đây đã yêu cầu Bộ Công Thương tiếp tục rà soát, hoàn thiện Quy hoạch điện VIII theo hướng đảm bảo cao nhất cân bằng cung cầu nội vùng, cân đối dự phòng công suất nguồn điện và tiếp thu thông điệp của Việt Nam tại Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp quốc (COP26) vừa qua......











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Tai nạn hy hữu, người đàn ông tử vong do lốp ô tô văng trúng

Nam sinh lớp 10 nghi bị học sinh lớp 8 đánh gãy xương tay, chấn thương đầu

Chủ shop "đau đầu" vì thông tin khách bị lộ, giả shipper lừa đảo tràn lan

Thông tin về clip CSGT quật ngã người đàn ông ở TPHCM

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM

Giải cứu cụ ông 78 tuổi khỏi căn nhà đang cháy ở Hà Nội

Hai đèn đỏ bất hợp lý liền nhau, cả ngã tư đứng im

Em gái mượn tên để đăng ký kết hôn, người chị bỗng có '2 chồng'

Ô tô 5 chỗ bị ép chặt giữa 2 xe container trên cầu Phú Mỹ, giao thông ùn ứ 2 giờ

Một công dân Thanh Hóa bị khống chế, cưỡng bức lao động tại Campuchia

Tàu chở 6 người bị sóng lớn đánh chìm trên biển Nha Trang

Xe tải lật đè xe máy của 2 người đàn ông đi làm trong đêm
Có thể bạn quan tâm

Xét xử lưu động vụ 'thổi' đất đấu giá 30 tỷ đồng/m2 ở Hà Nội
Pháp luật
00:32:07 22/02/2025
Georgia từng được đề nghị trở thành "mặt trận thứ 2" chống Nga
Thế giới
00:19:40 22/02/2025
Sáp thơm gây ô nhiễm không khí ngang với động cơ ô tô
Lạ vui
00:13:14 22/02/2025
Hơn 20 năm qua, vợ biết tôi không yêu nhưng vẫn không chấp nhận ly hôn
Góc tâm tình
00:10:12 22/02/2025
HLV Mai Đức Chung trở lại ĐT nữ Việt Nam ở tuổi 75, đứng số 1 thế giới
Sao thể thao
23:58:31 21/02/2025
Với 10 năm nội trợ, xin khẳng định: 5 mẹo này sẽ giúp bạn tiết kiệm cả sức lẫn tiền
Netizen
23:57:01 21/02/2025
6 thói xấu khiến ngôi nhà giống "bãi rác", giàu đến mấy cũng vẫn có cảm giác "rẻ tiền"
Sáng tạo
23:54:57 21/02/2025
Phim của Song Hye Kyo bùng nổ MXH Việt, gây tranh cãi gay gắt vẫn càn quét phòng vé
Hậu trường phim
23:38:49 21/02/2025
Phim Trung Quốc nhồi nhét cảnh quấy rối phụ nữ, bị chỉ trích khắp MXH: Nữ chính 6 lần gặp biến thái gây phẫn nộ
Phim châu á
23:34:06 21/02/2025
NSƯT Hữu Châu vào bệnh viện, NSND Tự Long khoe ảnh chụp với Cục trưởng Xuân Bắc
Sao việt
23:04:47 21/02/2025