Các chính sách đối ngoại của Tổng thống Trump sắp tới sẽ biến động ra sao?
Tổng thống Trump được cho là sẽ gặp không ít trở ngại khi đưa ra các quyết sách về Triều Tiên, Trung Quốc, Nga hay Iran sau khi đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện.
Với chiến thắng ở Hạ viện sau cuộc bầu cử giữa kỳ, đảng Dân chủ sẽ đóng vai trò lớn hơn trong việc hoạch định các chính sách và làm luật.
Dân biểu Eliot Engel tới tử Đảng dân chủ cho biết ông và các nghị sỹ trong đảng mình đang lên kế hoạch thúc đẩy Quốc hội cân nhắc việc điều động quân tới những nơi như Syria hay Iraq. Nhưng với một số khu vực đang “ nóng ” như Trung Quốc và Iran, Engel thừa nhận khó có thể làm gì để thay đổi thực trạng hiện tại.
“Tôi không nghĩ rằng chúng ta nên thách thức một cái gì đó chỉ vì nó được chính quyền đưa ra, nhưng tôi nghĩ rằng chúng tôi phải có nghĩa vụ xem xét các chính sách và giám sát”, ông Engel, ứng viên sáng giá cho vị trí Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện nói trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với Reuters hôm 7/11.
Do vẫn phải phối hợp với đảng Cộng hòa để thông qua bất cứ dự luật nào, ảnh hưởng lớn nhất của đảng Dân chủ sẽ nằm ở các hoạt động giám sát, mở các cuộc điều trần và gửi đi các trát hầu tòa.
Nga
Đảng Dân chủ từ lâu đã được biết đến với chính sách không thân thiện với Nga nên Matxcơva nhiều khả năng khó có thể cải thiện quan hệ với Mỹ trong 2 năm còn lại trong nhiệm kỳ của Tổng thống Trump.
Tổng thống Trump và người đồng cấp Putin. (Ảnh: Reuters)
Theo Reuters, đảng Dân chủ sẽ tập trung vào cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử cũng như các mối liên hệ có thể có giữa Tổng thống Trump và Matxcơva.
Về mặt chính sách, Hạ viện do đảng Dân chủ nắm quyền sẽ thúc đẩy trừng phạt Matxcơva với cáo buộc can thiệp bầu cử, vai trò của Nga trong cuộc khủng hoảng ở Ukraine và nội chiến ở Syria.
Hạ viện sẽ gây áp lực lên Tổng thống Trump buộc ông phải ban hành tất cả các biện pháp trừng phạt Nga trong một dự luật sâu rộng. Các nghị sỹ đảng Dân chủ cũng có thể sẽ sử dụng trát hầu tòa nếu cần để có được thông tin về cuộc họp kín giữa lãnh đạo Nga-Mỹ hồi tháng 7 ở Helsiki.
“Thật lố bịch khi tất cả thông tin của một cuộc gặp cấp cao giữa hai nhà lãnh đạo lại bị nhấn chìm trong bóng tối”, ông Engel nói.
Video đang HOT
Ả rập Xê út
Cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi đang ngày càng khiến các nhà lập pháp Mỹ nóng mắt với một Ả rập Xê út vốn đã bị lên án rất nhiều vì cuộc chiến ở Yemen và các vấn đề nhân quyền.
Theo Reuters, khi nắm quyền kiểm soát Hạ viện, đảng Dân chủ sẽ ngăn chặn các thỏa thuận vũ khí của Washington với Riyadh và xem xét các biện pháp ngăn chặn việc Mỹ hỗ trợ chiến dịch của đồng minh này ở Yemen.
Ông Engel cho rằng mặc dù Mỹ vẫn nhìn nhận Ả rập Xê út như là một đối trọng với Iran ở Trung Đông, nhưng Washington cần đòi hỏi nhiều hơn từ Riyadh.
RT nhận định một trong những ưu tiên hàng đầu hiện nay của đảng Dân chủ trong vấn đề Triều Tiên là thu thập thông tin về các cuộc gặp giữa ông Trump cùng Ngoại trưởng Mike Pompeo với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong un.
Ông Engel và các nghị sỹ đảng Dân chủ đang lên kế hoạch buộc một số quan chức phải cung cấp các thông tin về tình trạng đàm phán. Nhưng họ cũng sẽ duy trì tình trạng quan hệ hai nước vốn đã được cải thiện đáng kể sau khi Tổng thống Trump lên nắm quyền vì không muốn bị coi là can thiệp vào ngoại giao.
“Tôi nghĩ sẽ tốt hơn nếu có một cuộc đối thoại với họ. Nhưng không nên bị lừa rằng họ sẽ đưa ra những thay đổi lớn lao nào”, ông Engel cho hay.
Trung Quốc
Ông Engel dự đoán chiến thắng của đảng Dân chủ sẽ không làm thay đổi quá nhiều chính sách của Mỹ với Trung Quốc bởi bản thân nhiều đại diện của đảng này cũng từng công khai ủng hộ cách đối phó của Tổng thống Trump với Bắc Kinh. Có hay chăng, Hạ viện sẽ mở nhiều phiên điều trần và các cuộc họp giao ban hơn.
Chính sách cứng rắn của Mỹ với Trung Quốc sẽ không có nhiều thay đổi ngay cả khi đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện. (Ảnh: CGTN)
Mặc dù vậy, ông Engel thừa nhận Mỹ vẫn cần Trung Quốc như một đối tác, đặc biệt là trong vấn đề Triều Tiên.
Giống như đảng Cộng hòa, đảng Dân chủ cũng bị chia rẽ khi nói về cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Một số đảng viên nhìn nhận tự do thương mại như động lực tạo ra thêm nhiều việc làm, trong khi những người khác phản đối các mức thuế quan Mỹ áp lên Trung Quốc để bảo vệ người lao động trong các ngành thép và sản xuất tiêu dùng.
Iran
Các nghị sỹ đảng Dân chủ từng phản đối gay gắt khi Tổng thống Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran. Nhưng việc không giữ đa số ghế ở Hạ viện khi đó khiến tiếng nói của họ gần như không có trọng lượng.
Ông Engel là một trong số những đảng viên Dân chủ chống lại thỏa thuận Iran, nhưng ông tin rằng Tổng thống Trump nên làm việc chặt chẽ hơn với các đồng minh quan trọng, như các nước EU trong vấn đề Iran và nhiều vấn đề khác thay vì đưa ra quyết định “một mình một ngựa” như vậy.
“Tôi nghĩ rằng những gì chúng ta nên làm là cố gắng sửa chữa những rạn nứt với các đồng mình xuất phát từ quyết định mà chúng ta đưa ra”, ông Engel cho hay.
(Nguồn: Reuters)
SONG HY
Theo VTC
Mỹ tiếp tục dồn ép Trung Quốc?
Bầu cử giữa kỳ tháng 11 đang định hình phát ngôn chính sách của Washington.
Chỉ trong vòng một tuần qua, Mỹ liên tục đưa ra các cảnh báo về mối đe dọa mang tên Trung Quốc (TQ).
Nhận diện thời điểm Mỹ tấn công TQ
Có hai giai đoạn ông Trump tấn công TQ một cách mạnh mẽ trên mặt trận phát ngôn và truyền thông. Đó là khi ông Trump bước vào cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2016, khi chiến lược Tái cân bằng của người tiền nhiệm - Tổng thống Barack Obama - được cho là chưa tạo ra sức ép đáng kể với TQ. Đây là một trong những mũi tên chiến lược để ông Trump đánh vào nhóm cử tri từng ủng hộ ông Obama năm 2008 và 2012, đã bắt đầu hoài nghi về Hillary Clinton - ứng viên bị đánh giá không có những đột phá về chính sách đối ngoại so với ông Obama.
Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump cam kết đánh thuế cao hàng TQ; tiến hành các vụ kiện thương mại chống lại TQ; "đòi lại" việc làm từ tay công nhân TQ về cho người Mỹ; cáo buộc TQ thao túng tỉ giá đồng nhân dân tệ thái quá; đề xuất tăng cường khả năng ứng phó của Mỹ trước các cuộc tấn công mạng từ phía TQ và tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ trong và xung quanh biển Đông. Thậm chí có giai đoạn ông Trump vừa nhậm chức Tổng thống Mỹ, Steve Bannon, khi đó là thành viên trong Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC), nói rằng Mỹ và TQ sẽ có cuộc chiến tại biển Đông trong khoảng 5-10 năm tới.
Lần này ông Trump nhằm vào TQ khi Mỹ chuẩn bị bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ dự kiến vào tháng 11 tới. Cuộc chiến thương mại Mỹ-TQ chính thức diễn ra vào tháng 7, khoảng năm tháng trước cuộc bầu cử giữa kỳ. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence mới đây gây tiếng vang lớn khi có bài phát biểu cáo buộc TQ "đang triển khai một cách tiếp cận của toàn bộ chính quyền, sử dụng các công cụ chính trị, kinh tế và quân sự cũng như tuyên truyền để thúc đẩy sự ảnh hưởng và gặt hái lợi ích ở Mỹ". Ông Pence khẳng định TQ trên con đường thực hiện mục tiêu "kiểm soát 90% các ngành công nghiệp tiên tiến nhất thế giới, bao gồm robot, công nghệ sinh học và trí tuệ nhân tạo" đã "chỉ đạo các quan chức và doanh nghiệp nội địa thâu tóm tài sản, trí tuệ Mỹ bằng mọi phương tiện cần thiết".
Tổng thống Trump vài giờ sau đó phát biểu hầu hết diện mạo ngành công nghiệp sản xuất và công nghiệp quốc phòng của Mỹ đang phụ thuộc mạnh vào TQ. Cuối tháng 9, tại cuộc họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ông Trump cáo buộc TQ can thiệp vào bầu cử giữa kỳ ở Mỹ. Đến nay, 250 tỉ USD hàng TQ nằm trong danh mục bị Mỹ đánh thuế và có thể leo thang.
Ông Trump (trái) liên tục chỉ trích TQ trước thềm bầu cử. Ảnh: AP
Thực tế quan hệ Mỹ-TQ
Phải khẳng định rằng hành động của Mỹ nhằm vào TQ có khoảng cách khá rộng so với các tuyên bố của chính quyền Trump hay các thông tin trên Twitter của tổng thống. Trong năm đầu nhiệm kỳ tổng thống, ông Trump không tạo ra những áp lực liên tục và đáng kể với Bắc Kinh. Chỉ trong vòng chưa đến một năm, hai nhà lãnh đạo hai cường quốc hàng đầu thế giới đã gặp nhau ba lần: Lần đầu ông Tập đến Mỹ vào tháng 4-2017, lần hai tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Đức vào ba tháng sau đó và lần gần nhất ông Trump đến TQ vào tháng 11 năm ngoái. Ông Trump lẫn ông Tập đều tạo ra hình ảnh ngoại giao rất đẹp lẫn những từ ngữ "có cánh" dành cho nhau. Thậm chí có lúc ông Trump ca ngợi người đồng cấp TQ là "một người đáng kính" và khẳng định mối quan hệ Mỹ-TQ sắp tới sẽ "rất đặc biệt, khác những gì từng có trước đây". Giới quan sát gọi là "tuần trăng mật" trong quan hệ Trump-Tập nói riêng và Mỹ-TQ nói chung.
Tổng thống Donald Trump có thể sẽ tiến hành hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị G20 vào cuối tháng 11-2018 để giải quyết các tranh chấp thương mại đang leo thang. Cố vấn kinh tế Nhà Trắng LARRY KUDLOW
Khi cuộc chiến thương mại diễn ra, nhiều người cho rằng Mỹ chính thức tập trung đối phó TQ. Nếu ông Obama có "tái cân bằng" thì ông Trump có "Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương"; khi ông Obama dùng Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương thì ông Trump dùng chiến tranh thương mại; cả hai chính quyền vẫn dùng tuần tra tự do hàng hải và các cuộc tập trận trên biển để duy trì hiện diện và đảm bảo an ninh ở châu Á.
Nhưng trên thực tế, ông Trump chưa có những sáng kiến nổi bật trong việc kiềm chế và ngăn chặn TQ thực thi chủ nghĩa xét lại - tìm cách thay thế các thể chế và thứ bậc quyền lực của Mỹ ở khu vực. Ông Trump khẳng định Mỹ đang chiếm thế thượng phong trong cuộc chiến thương mại thì không ít chuyên gia và tổ chức kinh tế dự báo tương lai xám xịt với nền kinh tế Mỹ. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy sự ủng hộ của doanh nghiệp Mỹ với ông Trump rất thấp. Các thành tựu kinh tế nửa đầu năm 2018 của Mỹ được các chuyên gia kinh tế dự báo sẽ không lâu dài bởi chủ yếu đến từ chính sách nội bộ như giảm thuế chứ không phải gặt hái từ căng thẳng với TQ. Trái lại, hậu quả cuộc chiến thương mại hiện nay và tương lai khiến kinh tế Mỹ bắt đầu cảm nhận được nhiều khó khăn.
Tất cả điều này tạo ra áp lực lên lá phiếu tháng 11, khi khả năng chiến thắng của phe Dân chủ khá cao. Vì thế, ở góc độ lợi ích quốc gia và sự phụ thuộc qua lại to lớn giữa Mỹ-TQ, các tuyên bố chính sách đối với TQ của ông Trump giống như lời kêu gọi bầu cử năm 2016 hơn là cam kết hành động đã có kế hoạch, phương tiện, giải pháp và cơ sở thực tiễn. Với tính cách chính trị "khó đoán" của ông Trump, khả năng thay đổi cơ cấu quyền lực nội bộ Mỹ sau bầu cử tới đây và các chính sách đối đầu không thể xem thường từ phía Bắc Kinh, chính sách Mỹ nhằm vào TQ sẽ không đơn giản như những phát ngôn của chính quyền ông Trump.
Mỹ còn triển khai bán vũ khí cho Đài Loan; rút lời mời TQ tập trận chung ở Thái Bình Dương; trừng phạt Cục Phát triển thiết bị TQ (EDD) và người đứng đầu Li Shangfu vì mua vũ khí của Nga; tăng cường tuần tra biển Đông so với thời ông Obama... Mới đây, CNN dẫn lời quan chức cấp cao Mỹ (giấu tên) tiết lộ kế hoạch ngăn chặn TQ trên biển do hải quân Mỹ lãnh đạo, Hạm đội Thái Bình Dương tiến hành kéo dài từ Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương sang bờ biển phía Tây Nam Mỹ.
ĐỖ THIỆN
Theo PLO
Căng thẳng với Mỹ khiến Trung Quốc-Triều Tiên-Iran xích lại gần nhau Trung Quốc ngày càng thân thiết với Triều Tiên và Iran trong bối cảnh 3 quốc gia này đều đang đối mặt với chính sách đối ngoại cứng rắn của ông Trump. Trung Quốc - Triều Tiên muốn "mở ra chương mới trong quan hệ song phương" Ông Lật Chiến Thư - Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu...