Cá niên Ba Tơ

Trong chuyến du ngoạn vùng cao Quảng Ngãi, tôi được bạn bè thết đãi món cá niên luộc chấm muối ớt đậm đà hương vị miền sơn cước.

Cá niên luộc chấm muối ớt – Ảnh: Trang Thy

Cá niên có thân hình dài và thon, thường sống ở những sông, suối vùng cao, nhất là dưới những chân thác bọt nước tung trắng xóa. Cá niên vừa được bắt lên từ suối, rửa sạch rồi cho vào nồi nước đun sôi cùng vài lát ớt thái mỏng, thêm ít muối cùng với đường và bột ngọt. Khi cá chín, cho vào ít rau răm rửa sạch rồi nhấc xuống khỏi bếp, dùng đũa nhẹ nhàng gắp ra đĩa đặt cạnh chén muối ớt giã nhuyễn, vừa nhìn đã thấy thèm.

Cá niên mang hương thơm đặc trưng như được ướp mùi rong rêu cùng với dòng nước ngầm tinh khiết của núi rừng. Vị ngọt từ thịt cá hòa quyện với vị mặn của muối cùng ớt cay tạo cảm giác tê nhẹ nơi đầu lưỡi. Ruột cá có vị đắng nhưng lưu lại vị ngọt khác lạ làm cho thực khách nhớ mãi sau khi thưởng thức. Húp thêm ngụm nước luộc cá màu xanh rêu để tăng thêm vị ngọt.

Bên suối vắng giữa núi rừng hoang sơ, du khách có thể mua cá niên từ đồng bào dân tộc thiểu số vừa đánh bắt rồi xiên que vào thân cá nướng trên lửa than. Mùi cá chín thơm phức, lan tỏa trong gió như gọi mời… Thuở trước, từng đàn cá niên tung tăng bơi lội giữa làn nước trong xanh. Loài cá này còn là nguồn thực phẩm chủ yếu trong bữa cơm của những người dân vùng cao với các món: hấp, chiên giòn, kho nghệ, món gỏi, luộc, nướng… Giờ cá niên đã trở thành đặc sản nức tiếng nên khó đánh bắt hơn trước và mức giá khá cao.