Bụi sa mạc ‘chu du’ thế giới
Thời gian gần đây , nhiều khu vực rộng lớn thuộc hai miền Nam Mỹ và Bắc Mỹ bị bụi sa mạc Sahara ‘ viếng thăm ’.
Sa mạc Sahara.
Đây là hiện tượng bụi sa mạc tấn công lớn nhất từ 50 năm nay. Tại Tây Phi , những cơn giông bụi xuất hiện hằng ngày và gây ra nhiều cái chết, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Các nhà khoa học đã tìm ra giải pháp để giảm thiểu tối đa những sự cố này.
Ô nhiễm không khí tại phần lớn khu vực trên thế giới là do các phần tử rắn từ đốt gỗ hay nhiên liệu mỏ gây ra. Tuy nhiên, tại phần lớn châu Phi, thành phần chủ yếu gây ô nhiễm là bụi thời vụ từ sa mạc Sahara. Kết hợp với bụi tự nhiên và các chất phát thải do con người tạo ra, bụi sa mạc làm giảm tuổi thọ trung bình từ 4 – 5 năm.
“Trong mấy thập niên gần đây, châu Phi và các khu vực đang phát triển khác có nhiều tiến bộ vượt bậc trong chăm sóc cải thiện tình trạng sức khỏe trẻ em, tuy nhiên hậu quả tiêu cực chủ yếu, chẳng hạn như tỷ lệ chết trẻ sơ sinh, vẫn tiếp tục giữ ở mức cao tại một số nơi” – Giáo sư Marshall Burke ở ĐH Stanford (Mỹ) cho biết.
Nhóm nghiên cứu của Giáo sư Burke đã phân tích dữ iệu của gần 1 triệu ca sinh trong vòng 15 năm tại 30 quốc gia. Các nhà khoa học khẳng định, trong những năm có nhiều bụi từ sa mạc Sahara, tỷ lệ tử vong ở trẻ nằm ở mức cao. Cứ 10 mg/m3 lượng bụi vượt mức kéo theo số ca tử vong tăng thêm 24%.
Thật tiếc là các nhà khoa học không rõ biến đổi khí hậu ảnh hưởng như thế nào đối với phân bổ bụi từ Sahara (tăng lên hay giảm đi). Việc ngăn ngừa bụi tràn vào nhà cho kết quả khả quan, tuy nhiên rất tốn kém, đặc biệt là tại những nơi cửa số đóng kín là biểu hiện sang trọng. Còn khẩu trang? Chỉ những người đã ít nhiều trải qua giai đoạn mắc bệnh phổi và đường hô hấp mới thấy thấm thía và mới đeo khẩu trang.
Phần lớn bụi sa mạc Sahara xuất phát từ một phần nhỏ của nó. Đó là vùng trũng Bodele – nơi sản xuất 700.000 tấn bụi/ngày vào mùa đông. Vào những năm có nhiều mưa, bụi từ Bodele bay sang các khu vực lân cận giảm rõ rệt.
Các nhà khoa học cho rằng, các máy bơm hoạt động nhờ năng lượng Mặt trời, đặt trải dài trên vùng trũng Bodele, có thể lấy nước từ nguồn dưới đất sâu và phun lan tỏa nhằm hạn chế bụi. Phương pháp này còn giúp cây xanh phát triển, qua đó giảm đáng kể số lượng bụi.
Lần đầu tiên sản xuất thành công giống hải sâm vú trắng
Trước nguy cơ tuyệt chủng của loài quý hiếm, đây là lần đầu tiên nhóm nghiên cứu sản xuất thành công con giống hải sâm vú trắng, mở ra hướng nuôi trồng và bảo tồn nguồn lợi cho loài hải sâm.
Video đang HOT
Hải sâm vú trắng. (Nguồn: wikimedia.org)
Dự án "Nâng cao sản xuất hải sâm giá trị cao thông qua công nghệ phân tử" thuộc Chương trình đổi mới sáng tạo 4Innovation trong khuôn khổ hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam với chính phủ Australia.
Dự án do nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III (Viện III) - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thực hiện.
Trước nguy cơ tuyệt chủng của loài quý hiếm, đây là lần đầu tiên nhóm nghiên cứu thực hiện và sản xuất thành công con giống hải sâm vú trắng, mở ra hướng nuôi trồng và bảo tồn nguồn lợi cho loài hải sâm.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ nhiệm đề tài lưu giữ gene hải sâm vú trắng, đã chia sẻ thông tin, nêu bật ý nghĩa to lớn của việc thực hiện dự án.
- Xin ông cho biết tại sao Viện III lại thực hiện dự án "Nâng cao sản xuất hải sâm giá trị cao thông qua công nghệ phân tử"?
Ông Nguyễn Văn Hùng: Hải sâm (Stichopus japonicus Sel), gọi theo dân dã là sâm biển, dưa biển, đỉa biển - loại động vật không xương sống, thuộc ngành động vật da gai, sống ở biển, thích nghi với điều kiện nước chảy mạnh ở vịnh và những nơi có nhiều đá ngầm.
Hiện nay, trên thế giới có khoảng 60 loài hải sâm trong số hơn 1.000 loài, được khai thác thương mại. Tại Việt Nam có khoảng 20 loài hải sâm có giá trị kinh tế được khai thác, trong đó hải sâm vú trắng (Holothuria fuscogilva) được xem là một trong những loài có giá trị kinh tế cao nhất.
Hải sâm vú trắng là một trong những loài khó sản xuất giống trên thế giới so với loài hải sâm cát (H.Scabra) đã được sản xuất giống và nuôi thương phẩm thành công tại Việt Nam.
Loài hải sâm vú trắng gần đây đã được đưa vào nghiên cứu sản xuất giống và tiến tới nuôi trồng tại Việt Nam.
Hải sâm vú trắng là loài quý hiếm, có giá trị kinh tế cao, bị khai thác gần như cạn kiệt trên thế giới và tại Việt Nam. Năm 2019, hải sâm vú trắng được Hội đồng các nhà nghiên cứu khai thác hải sâm thế giới đề xuất đưa vào danh sách những loài nguy cấp trong Công ước về buôn bán quốc tế về loài có nguy cơ tuyệt chủng. Điều này sẽ dẫn đến hạn chế hoặc cấm hoàn toàn buôn bán hải sâm vú trắng có nguồn gốc tự nhiên.
Trước nguy cơ tuyệt chủng của loài quý hiếm, việc sản xuất giống nhân tạo phục hồi nguồn lợi và nuôi trồng hải sâm vú trắng có ý nghĩa rất lớn.
Hải sâm vú trắng có thân dạng tròn, kích thước lớn, con trưởng thành có thể đạt hơn 3kg. Hải sâm vú trắng thường sống ở độ sâu từ 3-40m, kích thước có thể lên đến 57cm và tuổi thọ đến hơn 12 năm; phân bố rộng khắp vùng biển nhiệt đới Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Tại Việt Nam, hải sâm vú trắng phân bố ở các đảo Phú Quốc (Kiên Giang), Phú Quý (Bình Thuận), Trường Sa (Khánh Hòa). Hiện nay, hải sâm vú trắng chỉ còn tìm thấy ở vùng biển thuộc quần đảo Trường Sa do việc hạn chế khai thác, còn các vùng biển khác, nguồn lợi hải sâm vú trắng gần như cạn kiệt.
- Xin ông đánh giá về ý nghĩa dự án "Nâng cao sản xuất hải sâm giá trị cao thông qua công nghệ phân tử"?
Ông Nguyễn Văn Hùng: Trước nguy cơ tuyệt chủng của loài hải sâm vú trắng quý hiếm, lần đầu tiên nhóm nghiên cứu Viện III đã nghiên cứu và thực hiện sản xuất thành công con giống hải sâm vú trắng, mở ra hướng nuôi trồng và bảo tồn nguồn lợi cho loài hải sâm.
Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về sản xuất giống nhưng chưa có công bố khoa học rõ ràng về kết quả thành công của hải sâm vú trắng.
Do đó, từ năm 2018, Viện III đã thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp Nhà nước với đề tài: "Nghiên cứu khai thác và phát triển nguồn gene hải sâm vú trắng" nhằm xây dựng quy trình sản xuất giống nhân tạo và thử nghiệm nuôi thương phẩm .
Sự khác nhau về đặc điểm sinh học sinh sản và sinh thái của hải sâm vú trắng so với các loài hải sâm đang sản xuất đã gây không ít khó khăn cho nhóm nghiên cứu ở giai đoạn sản xuất con giống bám đáy trước khi đưa ra ương nuôi.
Ấu trùng hải sâm vú có kích thước nhỏ và trải qua ba giai đoạn ấu trùng, lần lượt là ấu trùng Auricularia, kế tiếp Doliolaria rồi đến Pentactula trước khi chuyển sang giai đoạn con giống Juvenile có hình dạng gần giống con trưởng thành.
Tuy nhiên, khó khăn nhất trong việc nuôi ương ấu trùng là giai đoạn ấu trùng bắt đầu chuyển sang giai đoạn sống bám. Giai đoạn này nếu dinh dưỡng không đủ thì ấu trùng không thể chuyển giai đoạn bám đáy thành công.
Trước những khó khăn thực tế, từ cuối năm 2019, nhóm nghiên cứu đề tài đã phối hợp với nhóm nghiên cứu của dự án 4Innovation tại Viện III để cùng tìm hướng đi và đột phá trong sản xuất giống và ương nuôi hải sâm vú trắng.
Hải sâm được nuôi trong ao cát kết hợp với ốc hương. (Ảnh: Phan Sáu/TTXVN)
Do đó, dự án "Nâng cao sản xuất hải sâm giá trị cao thông qua công nghệ phân tử" đã được lựa chọn là 1 trong 3 dự án trong 120 đề án được phê duyệt đợt 1/2019.
Sau quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã "khép kín" được các giai đoạn biến thái ấu trùng, từ giai đoạn Auricularia, Doliolaria, Pentactula, sau đó đến con giống nhằm xây dựng quy trình kỹ thuật sinh sản nhân tạo loài hải sâm vú trắng.
Thành công trong việc lần đầu tiên sản xuất con giống hải sâm vú trắng để đưa ra ương nuôi con giống lớn phục vụ nuôi thương phẩm.
Thành công của dự án "Nâng cao sản xuất hải sâm giá trị cao thông qua công nghệ phân tử" là kết quả của sự kiên trì và sáng tạo của cả nhóm nghiên cứu trong và ngoài nước, cùng trao đổi kinh nghiệm nghiên cứu và sản xuất, ứng dụng công nghệ mới.
Việc chuẩn bị đưa con giống vào ương nuôi đã sẵn sàng và nhóm nghiên cứu dự án cũng đang khảo sát các vùng nuôi phù hợp cho nuôi thương phẩm.
Nếu việc triển khai nuôi thương phẩm thành công trong thời gian tới, dự án sẽ tạo ra một đối tượng nuôi có giá trị kinh tế cao, góp phần bảo tồn nguồn lợi hải sâm vú trắng tự nhiên và tạo sinh kế cho nhiều người dân biển đảo thay đổi nghề lặn bắt hải sâm vốn rất nhiều rủi ro.
- Trân trọng cảm ơn ông!./.
Hàng tỷ con châu chấu bao vây ngôi làng ở Kenya Ngôi làng Lorugum ở phía Tây Bắc Kenya đang bị bao vây. Hàng tỷ châu chấu non sa mạc đậu trên cây lớn, cây bụi và cả cỏ tại đây. Trong thời gian tới, thân châu chấu sẽ chuyển từ màu hồng sang màu vàng, đôi cánh cứng lại, và nếu không có biện pháp ngăn chặn, chúng sẽ gây ra những hậu...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Phần mộ cổ đại vô danh hóa ra chứa hài cốt của phụ thân Alexander Đại Đế

Núi lửa đầu lâu và loạt ảnh trên cao gây sửng sốt

Đi vắng 2 ngày, người phụ nữ sốc nặng khi vừa mở cửa nhà

Đang đi dạo, bất ngờ thấy cảnh tượng "nổi da gà"

Hoa sen nở từ hạt giống 1.400 năm tuổi

Đấu lại trận bóng bị hủy cách đây 65 năm do Chiến tranh Lạnh

Một giống cà chua đang tiến hóa ngược, liệu có tái diễn ở người?

Kỹ sư trưởng Honda nắm 250 bằng sáng chế bỗng "hot" nhờ kiểu tóc đặc biệt

Người đàn ông dán dây sạc iPhone vào mũi giả bộ thở oxy khi điều trị ung thư, sơ hở rõ ràng nhưng đến cả tỷ phú cũng bị lừa chuyển tiền ủng hộ

Tuyết rơi giữa sa mạc, kính thiên văn mạnh nhất thế giới tê liệt

Vợ kiện chồng vì việc nhà quá nhiều, không còn thời gian làm idol mạng

Mỹ: Vừa trúng số 4.380 tỷ đồng, người đàn ông bị bắt chỉ vài ngày sau đó
Có thể bạn quan tâm

Xem Một Nửa Hoàn Hảo để biết bạn có đủ năng lực lựa chọn người bạn đời của mình hay chưa
Phim âu mỹ
4 giờ trước
Mặt mộc gây sốc của Chi Pu, cỡ này bảo sao bị đồn là người đẹp dao kéo
Hậu trường phim
4 giờ trước
Nhật Kim Anh bất ngờ tiết lộ chuyện tình cảm sau khi cương quyết giữ kín danh tính bố của con thứ 2
Sao việt
4 giờ trước
Nữ kỹ sư 9X đến show hẹn hò, 'chốt đơn' chàng trai kém tuổi cao 1,8 m
Tv show
4 giờ trước
Châu Kiệt Luân thu hút hơn 11 triệu fan trong 1 ngày
Sao châu á
4 giờ trước
Các nước Đông Á nhất trí tăng cường hỗ trợ vì sự phát triển của Palestine
Thế giới
5 giờ trước
Producer của Jennie có phát ngôn xúc phạm "kỳ phùng địch thủ" của BLACKPINK khiến netizen phẫn nộ
Nhạc quốc tế
5 giờ trước
Phương Mỹ Chi mang "quái vật Vpop" 220 triệu view đến Bán kết Sing! Asia, phiêu nốt cao như tiếng sáo thổi khiến MXH nổi bão
Nhạc việt
5 giờ trước
Đôi bạn thân Brad Pitt, George Clooney vào tốp "đàn ông nóng bỏng"
Sao âu mỹ
5 giờ trước
Quân y cấp cứu ngư dân bị thương khi rơi xuống biển
Sức khỏe
5 giờ trước