“Bom” nợ công chờ phát nổ

Nợ công đang thực sự đe doạ không chỉ nền kinh tế Mỹ mà cả kinh tế toàn cầu khi nợ công của cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới này đang tiến tới mức kịch trần

Người dân Mỹ biểu tình bên ngoài tòa nhà liên bang ở Los Angeles

để phản đối việc chính phủ đóng cửa

Bộ Tài chính Mỹ ngày 3-10 công bố nợ công của nước này sẽ lên tới mức trần là 16.700 tỷ USD. Theo Bộ Tài chính, nếu Quốc hội Mỹ không phê chuẩn việc tăng trần nợ quốc gia trước ngày 17-10 tới, nước Mỹ sẽ vỡ nợ và sẽ đẩy đất nước vào một cuộc suy thoái tồi tệ nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính-kinh tế năm 2008.

Giám đốc Phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) Doug Elmendorf trước đó cho rằng Mỹ có thể bắt đầu bị vỡ nợ vào cuối tháng 10, đầu tháng 11 tới nếu Quốc hội nước này không tăng được mức trần nợ công liên bang. Báo cáo của CBO cũng cảnh báo về khoản nợ quốc gia đang ngày càng phình to, có nguy cơ trở thành một quả bom nổ chậm đe dọa nền kinh tế.

Bộ Tài chính Mỹ cũng như CBO không đưa ra con số nợ công của Mỹ tính tới thời điểm này song giới kinh tế cho rằng số nợ thực tế đã tiến rất sát mức trần trong khi các nghị sĩ hai đảng Dân chủ và Cộng hòa vẫn bất đồng sâu sắc về ngân sách chi tiêu chính phủ và trần nợ công mới. Bộ Tài chính Mỹ đã phải thừa nhận rằng sẽ là “thảm hoạ” nếu nước này hết tiền trả các khoản nợ, cả trong nước và quốc tế.

Theo Bộ Tài chính Mỹ, không trả nợ đúng hạn là điều trước nay chưa từng xảy ra và nó sẽ gây ra những tai họa như: các thị trường chứng khoán có thể bị đóng băng, trị giá USD có thể sụt giảm, lãi suất của Mỹ có thể gia tăng đột ngột… Những tác động vô cùng tiêu cực này còn lan rộng ra khắp thế giới và có thể dẫn tới một cuộc khủng hoảng tài chính hay suy thoái kinh tế như năm 2008 hoặc tệ hơn.

Cảnh báo đầy u ám được Bộ Tài chính phát đi khi chính phủ Mỹ đã bước sang ngày thứ ba phải ngừng hoạt động do bế tắc về dự luật ngân sách giữa Nhà Trắng và Quốc hội, mà chủ yếu là ở Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát. Tổng thống Barack Obama của đảng Dân chủ thúc giục Hạ viện cần hành động mau chóng để tránh một cuộc khủng hoảng mới liên quan tới mức trần vay nợ mà nước Mỹ có thể gặp phải đối mặt vào ngày 17-10 tới.

Lo ngại sâu sắc trước khả năng “quả bom” nợ công của Mỹ phát nổ, phát biểu ngày 3-10 ngay trước thềm Hội nghị thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Washington trong tuần tới, Tổng Giám đốc IMF Christine Lagarde nhấn mạnh, sự leo thang trong các tranh cãi về ngân sách của Chính phủ Mỹ sẽ gây phương hại đến nền kinh tế toàn cầu. Bà Lagarde hối thúc giới chức Mỹ cần nhanh chóng tháo gỡ bất đồng để đi đến một giải pháp cho cuộc khủng hoảng nợ công.

Theo người đứng đầu IMF, việc nâng trần nợ công của Mỹ trước hạn chót ngày 17-10 là một “nhiệm vụ tối quan trọng” lúc này bởi bên cạnh tác động tiêu cực từ việc Chính phủ Mỹ đóng cửa, thất bại trong nâng trần nợ sẽ phá hoại nghiêm trọng không chỉ kinh tế Mỹ mà còn toàn bộ nền kinh tế thế giới. Tổng Giám đốc IMF cũng cho rằng đà phục hồi của kinh tế Mỹ đã bị chậm lại do cắt giảm ngân sách quá vội vàng.

Nước Mỹ hiếm khi nào đứng trước nguy cơ cuộc khủng hoảng “kép” như hiện nay khi mà chưa giải quyết được bất đồng để “mở cửa” trở lại hoạt động của chính phủ thì đã phải đối mặt với ác mộng vỡ nợ công.

HOÀNG TUẤN

Theo ANTD