Bộ Y tế: Thuốc lá điện tử, shisha ‘kịch độc’, xâm nhập trường học
Bộ Y tế đã ban hành Công văn 3518/BYT-KCB quy định cấm mua, bán, sử dụng thuốc lá điện tử, shisha tại các cơ sở giáo dục. Đồng thời đưa ra nhiều khuyến cáo.
Các cô gái liên tục rít, nhả khói tại quán cà phê trên đường Phạm Ngũ Lão (Q.1) – ẢNH MINH HỌA: BÍCH NGÂN
Ngày 28.4, Bộ Y tế đã ban hành Công văn 3518/BYT-KCB gửi Bộ GD-ĐT về tăng cường kiểm tra, ngăn ngừa sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha). Đáng chú ý là quy định cấm mua, bán, sử dụng thuốc lá điện tử, shisha tại các cơ sở giáo dục.
Sản phẩm chưa được cấp phép nhập khẩu
Tại Công văn 3518/BYT-KCB, Bộ Y tế cho biết, các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha (sau đây gọi chung là sản phẩm thuốc lá mới) rất có hại cho sức khỏe của cả người hút và những người xung quanh, là nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc nicotine, gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa. Sử dụng thuốc lá điện tử còn gây chấn thương do cháy nổ thiết bị để hút.
Sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và lối sống của giới trẻ. Những thay đổi do nicotine gây ra trong hệ thần kinh khiến người dùng ở nhóm tuổi này dễ bị nghiện nicotine hơn và vì thế ảnh hưởng đến sức khỏe sẽ đến sớm và trầm trọng hơn trong tương lai.
Cũng theo Bộ Y tế, tại Việt Nam, các sản phẩm thuốc lá mới hiện là những sản phẩm chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành. Tuy nhiên qua một số điều tra cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang gia tăng nhanh chóng. Theo nghiên cứu do Viện Chiến lược và chính sách y tế tiến hành năm 2020, tỷ lệ hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh lớp 8 đến lớp 12 là 8,35% và đặc biệt cao hơn ở độ tuổi học sinh lớp 10 đến lớp 12 là 12,6%.
Cấm để thuốc lá điện tử “len lỏi” vào trường học
Tại Công văn 3518/BYT-KCB, Bộ Y tế cho biết, thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.
Trước tình hình đó, Bộ Y tế đề nghị Bộ GD-ĐT cùng phối hợp thực hiện các hoạt động. Cụ thể, bên cạnh việc tiếp tục phổ biến về tác hại của thuốc lá điếu và các quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, cần phổ biến rộng rãi về tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới cho toàn thể học sinh, sinh viên, học viên, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại cơ quan, đơn vị, cơ sở giáo dục.
Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở giáo dục. Chỉ đạo các Sở Giáo dục và đào tạo tăng cường tuyên truyền, phổ biến tác hại của việc sử dụng thuốc lá mới tới sinh viên, học sinh các cấp. Tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha tại các cơ sở giáo dục.
Phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện nghiêm quy định cấm bán thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá mới phía ngoài cổng cơ quan, đơn vị, trường học theo quy định của luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Bộ Y tế cho biết thêm, sẽ tiếp tục phối hợp để cung cấp các tài liệu, thông tin liên quan đến tác hại của việc sử dụng thuốc lá nói chung và thuốc lá mới nói riêng để phục vụ cho các hoạt động tuyên truyền tại các cơ sở giáo dục.
Loạt bài điều tra Thuốc lá điện tử độc hại bán như “rau” do nhóm PV Trác Rin, Duy Tính, Bích Ngân – Báo Thanh Niên thực hiện
Thuốc lá điện tử gây tổn thương phổi: Mỹ tìm ra nguyên nhân
Liên quan đến việc các sản phẩm thuốc lá điện tử được bày bán tràn lan, ngoài việc công khai bán ở các cửa hàng, thuốc lá điện tử còn được bày bán trên cả đường phố, trong quán cà phê…trước đó Báo Thanh Niên đã đăng loạt bài điều tra Thuốc lá điện tử độc hại bán như “rau” (từ 22 – 24.2.2021). Phản hồi về loạt bài điều tra này, nhiều ý kiến đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt, xử lý mạnh tay. Thậm chí, với mức độ độc hại, gây nhiều hệ lụy về sau thì cân nhắc cấm hoàn toàn.
Ngăn ngừa sử dụng thuốc lá điện tử, shisha tại trường học
Hiện nay, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ ở Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng. Thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên.
Bộ Y tế đã có văn bản về việc tăng cường kiểm tra, ngăn ngừa sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha)
Hiện nay, trên thị trường Việt Nam bên cạnh các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào đang được quản lý theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, đang xuất hiện một số sản phẩm thuốc lá mới. Trong đó, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử (Electronic Nicotine Delivery - ENDs), thuốc lá nung nóng (Heated Tobacco Product - HTPs), shisha,...
Ảnh minh họa.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), để sản xuất các sản phẩm thuốc lá điện tử có khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng, trong đó, rất nhiều loại hương liệu độc hại và chưa được đánh giá toàn diện về mức độ gây hại đối với sức khỏe, thuốc lá điện tử có chứa nicotine là chất gây nghiện.
Các sản phẩm thuốc lá mới này (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha) rất có hại cho sức khỏe của cả người hút và những người xung quanh. Đây là nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc nicotin, gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa. Sử dụng thuốc lá điện tử gây tổn thương phổi cấp tính và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư, như: Ung thư phổi, ung thư vòm họng, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tăng nguy cơ gây huyết khối, bệnh tim mạch, đột quỵ.
Số liệu từ Trung tâm Kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ cho thấy, tính đến ngày 18/2/2020, đã có 2.807 trường hợp tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử phải nhập viện 50 tiểu bang, 68 ca tử vong đã được xác nhận tại 29 tiểu bang. Sử dụng thuốc lá điện tử còn gây chấn thương do cháy nổ thiết bị.
Theo WHO, trên thế giới chưa có bằng chứng chứng minh thuốc lá điện tử giúp cai nghiện và WHO cũng không xác nhận thuốc lá điện tử là biện pháp giúp hỗ trợ cai nghiện thuốc lá.
Tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang gia tăng nhanh chóng. Năm 2019, kết quả Điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của WHO thực hiện tại 21 tỉnh/TP cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng lên 2,6% (năm 2015 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử là 0,2%). Gần đây, theo phản ánh trên các phương tiện thông tin, thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.
Trước tình hình trên, để ngăn ngừa và giảm thiểu các tổn thất về sức khỏe, kinh tế, xã hội do việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá gây ra bao gồm cả thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha trong cộng đồng, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh/TP cùng phối hợp thực hiện các hoạt động:
Các địa phương chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các sở, ban ngành, đoàn thể, cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền về tác hại của việc sử dụng thuốc lá điếu truyền thống, cần kịp thời phổ biến thông tin về tác hại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha tới cán bộ, công chức, người lao động, học sinh, sinh viên và người dân trên địa bàn.
UBND tỉnh/TP chỉ đạo Sở GD&ĐT hướng dẫn các cơ sở giáo dục tăng cường tuyên truyền, phổ biến tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha tới sinh viên, học sinh các cấp. Địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát và có biện pháp phát hiện, ngăn chặn kịp thời việc sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh, sinh viên.
Địa phương chỉ đạo Sở Công thương, Cục quản lý thị trường và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, kinh doanh sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha. Vì các sản phẩm này hiện là những sản phẩm là chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại Việt Nam.
Tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh, sinh viên Ngày 6-4, Bộ Y tế có Công văn số 2483/BYT-KCB gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường kiểm tra, ngăn ngừa sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha). Ảnh minh họa Các sản phẩm thuốc lá mới rất có hại cho sức khỏe của cả người...