Bộ Tài chính cảnh báo rủi ro trái phiếu doanh nghiệp lãi suất cao

Trước tình trạng doanh nghiệp bất động sản tăng huy động vốn qua trái phiếu và nhà đầu tư cá nhân tăng mua, Bộ Tài chính đã một lần nữa đưa ra khuyến cáo với thị trường này.

Khuyến nghị được Bộ Tài chính đưa ra dựa trên báo cáo của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong tháng 5 vừa qua đã đạt 27.061 tỷ đồng. Qua đó, nâng tổng khối lượng phát hành 5 tháng đầu năm nay lên mức 91.616 tỷ, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước.

Đáng chú ý, các doanh nghiệp bất động sản vẫn tiếp tục gia tăng huy động vốn thông qua kênh này, trong khi nhà đầu tư cá nhân có xu hướng tăng mua. Cùng với đó, công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại cũng đẩy mạnh việc phân phối trái phiếu doanh nghiệp cho nhà đầu tư cá nhân.

Trước tình hình này, Bộ Tài chính khuyến nghị doanh nghiệp phát hành phải tính toán cụ thể dòng tiền để xây dựng phương án phát hành trái phiếu khả thi, đảm bảo khả năng trả nợ và tuân thủ các quy định của pháp luật về phát hành trái phiếu.

Phần vốn từ phát hành trái phiếu phải gắn với mục đích phát hành, không vì mục tiêu bán cho nhà đầu tư cá nhân mà chia nhỏ thành nhiều đợt với nhiều mã trái phiếu. Các doanh nghiệp cũng phải có biện pháp thực hiện đầy đủ, đúng hạn các cam kết với nhà đầu tư, bao gồm cả cam kết mua lại trái phiếu trước hạn.

Bộ Tài chính khuyến cáo nhà đầu tư cá nhân cẩn trọng khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Ảnh: Quỳnh Danh.

Đối với nhà đầu tư, Bộ Tài chính khuyến cáo, cần tiếp cận đầy đủ thông tin, phân tích và đánh giá kỹ các rủi ro có thể gặp khi đầu tư trái phiếu.

Trước khi quyết định đầu tư, nhà đầu tư cần yêu cầu doanh nghiệp, tổ chức phân phối cung cấp thông tin chính xác về tình hình tài chính bao gồm cả tình hình huy động vốn trái phiếu (số lượng đợt phát hành, khối lượng đã phát hành, dư nợ, thanh toán lãi, gốc…).

Theo cơ quan quản lý, chỉ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu và cân nhắc kỹ các rủi ro có thể gặp, nhà đầu tư (nhất là cá nhân) mới nên mua trái phiếu.

Ngoài ra, Bộ Tài chính nhấn mạnh không nên mua trái phiếu chỉ vì lãi suất cao, vì có khả năng không thu hồi được khoản tiền đầu tư (bao gồm cả gốc và lãi) nếu doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn.

Cơ quan quản lý cũng yêu cầu với các tổ chức phân phối trái phiếu gồm công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại, không chào mời phân phối trái phiếu bằng mọi giá cho nhà đầu tư. Các tổ chức này cũng phải cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho nhà đầu tư về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành, mục đích phát hành, tài sản đảm bảo của trái phiếu, quyền lợi, nghĩa vụ của trái chủ…

Bộ Tài chính cho biết sẽ thực hiện kiểm tra, giám sát thị trường trong thời gian tới và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong hoạt động phát hành, đầu tư và cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, “sân chơi” trái phiếu thực chất không dành cho tay ngang mà dành cho những nhà đầu tư có kiến thức, kỹ năng có năng lực đánh giá được hiệu quả hoat động của doanh nghiệp.

Nhóm nhà đầu tư này chính là các quỹ đầu tư, tổ chức tài chính chứ không phải cá nhân.

Theo ông Châu, cách tiếp cận thông tin về trái phiếu doanh nghiệp của nhà đầu tư cá nhân hiện nay vẫn gặp rất nhiều khó khăn, dẫn tới việc không nắm bắt đầy đủ rủi ro khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp.

“Nhà đầu tư cá nhân muốn mua trái phiếu cần chú ý các yếu tố như độ minh bạch của báo cáo tài chính, độ hợp lý trong vấn đề định giá, khả năng trả nợ của doanh nghiệp… nhất là với nhóm ngân hàng, bất động sản, và doanh nghiệp chưa niêm yết”, ông Châu nói thêm.

Cuối cùng, vị chuyên gia khuyến nghị với những nhà đầu tư cá nhân mới tham gia thị trường không nên tìm đến trái phiếu doanh nghiệp như một kênh đầu tư chính. Điều quan trọng nhất trong đầu tư trái phiếu là biết phân tích rủi ro, nhưng phần lớn nhà đầu tư cá nhân hiện nay không có kỹ năng này.