Biển Đông trong mắt Putin

Mới đây lên tiếng về tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga quả quyết, “Nga không có ý định tham gia. Chúng tôi tuân thủ nguyên tắc không đứng về bên nào trong tranh chấp”.

Tuy nhiên ngay sau đó, truyền thông khắp nơi loan tin về việc hải quân Nga – Trung sẽ cùng nhau tập trận ở đâu đó trên vùng Biển Đông, trong tháng 9 tới. Điều này đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Nhiều người không khỏi hồ nghi đặt câu hỏi về sự xác tín cần thiết trong các phát ngôn.

Quân đội các nước tập trận chung không phải là chuyện mới mẻ, càng không phải là chuyện ngẫu hứng. Theo giới quân sự, các kế hoạch cho các cuộc tập trận thường được xây dựng cả năm trước.

Cả thế giới đang nín thở dõi theo các động thái của Putin liên quan đến cuộc tập trận chung với quân đội Trung Quốc trên Biển Đông, dự kiến diễn ra vào tháng 9. Ảnh: TASS

Trở lại với mối quan hệ thân hữu Nga – Trung. Trong vài năm gần đây, bên cạnh sự nồng ấm trong quan hệ kinh tế, hai nước ngày càng có nhiều cuộc giao lưu mật thiết về quân sự. Các cuộc tập trận chung giữa quân đội hai nước diễn ra thường xuyên, đặc biệt ở khu vực biển Hoa Đông, Biển Đen, Địa Trung Hải và vùng Viễn Đông.

Vậy thì vì sao cuộc tập trận giữa hai cường quốc này như truyền thông quốc tế đang loan tải lại thu hút sự quan tâm của công luận đến vậy?

Vì lần này, theo dư luận, quân đội Nga – Trung có ý định sẽ tập trận hải quân ở Biển Đông. Đây cũng là lần đầu tiên họ chọn tập trận tại vùng biển luôn nóng vì vấn đề an ninh hàng hải và tranh chấp lãnh thổ. Câu hỏi dư luận đang quan tâm là, động thái này sẽ mang tính biểu trưng hay ủng hộ thực tiễn? Đặc biệt nó diễn ra ngay sau khi Tòa trọng tài quốc tế vừa ra phán quyết liên quan đến chủ quyền Biển Đông giữa Philipines và Trung Quốc.

Nhìn lại chiều dài lịch sử mối quan hệ đậm kịch tính Nga – Trung, không khó để nhìn ra một thực tế về cái gọi là “trục xoay châu Á” mà Putin đang theo đuổi. Chính sách này được đúc kết khi quan hệ của người Nga và phần còn lại của châu Âu đang bị đóng băng. Điều đó cũng cho thấy bản lĩnh cường hùng của Putin khi ông quyết định bắt c.hặt t.ay với Bắc Kinh và thừa nhận sự trỗi dậy của châu Á sẽ đóng vai trò tích cực, là điểm tựa giúp Putin có thể vực dậy nền kinh tế vốn đang bị phương Tây dồn ép vào bước đường cùng.

Tuy nhiên chính trị và kinh tế thì có khi nào tách rời nhau được đâu. Có thể mục đích thì khách nhau, nhưng chính sự cần nhau trong giao thương đã góp phần vun đắp và đưa các quốc gia này xích lại bên nhau. Và họ cần cho thế giới chống mắt lên mà coi một thực tế, họ đang cùng nhau tồn tại, hùng mạnh.

Lãnh đạo 2 nước Nga – Trung vẫn khá kiệm lời về cuộc tập trận chung ở vùng nóng Biển Đông. Thận trọng là đúng bởi thế giới là rộng lớn. Moscow chắc chắn nhớ rằng, bên cạnh sự nồng ấm với Bắc Kinh, người Nga cũng đang tích cực mở cửa bang giao với ASEAN- nơi mà Việt Nam đang là một thành viên tích cực.

Hẳn nhiều người còn nhớ, Tổng thống Putin đã chủ trì hội nghị thượng đỉnh Nga-ASEAN tại Sochi hồi giữa tháng 5. Tuyên bố chung đã khẳng định chắc nịch về “quan hệ đối tác chiến lược vì lợi ích chung” đặc biệt về an ninh và thương mại.

Ông Putin đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN nhất trí thúc đẩy hợp tác chính trị, an ninh, chống k.hủng b.ố và kinh tế “trên cơ sở các nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, chia sẻ trách nhiệm thúc đẩy hòa bình, phát triển và tiến bộ xã hội ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương”.

Cũng tại Sochi dịp đó, một số nước ASEAN đã đề nghị Moscow giữ quan điểm trung lập về vấn đề Biển Đông.

Và có lẽ, “trục xoay châu Á” chính là một cột mốc quan trọng trong cam kết an ninh và chiến lược của Putin đối với vấn đề hòa bình an ninh thế giới, bao gồm cả khu vực Biển Đông.

Giờ thì thiên hạ đang nín thở dõi theo các động thái của người đứng đầu điện Kremlin liên quan đến cuộc tập trận chung với quân đội Trung Quốc trên Biển Đông, dự kiến diễn ra vào tháng 9, nếu có.

Theo Vietnamnet