Biển Đông: Nguy hiểm xu hướng quân sự hóa
Các quốc gia ven biển đứng trước lựa chọn hành động đơn phương, tăng cường an ninh biển, và kéo cả khu vực vào xung đột; hay là xây dựng các nguyên tắc, thể chế và xác định các vấn đề tiếp cận mở. Xu hướng đơn phương, và quân sự hóa ở Biển Đông đang gia tăng hiện nay chính là mối đe dọa an ninh con người cho toàn khu vực.
Đó là nhận định của các chuyên gia quốc tế trong một toạ đàm chính sách về Biển Đông gần đây [1] .
Luật pháp quốc tế và ASEAN
Kết quả vụ kiện của Philippines trên Biển Đông đã có tác động lớn đến quá trình chuyển hướng tạo thành sức ép, buộc Trung Quốc phải tuân thủ theo luật pháp quốc tế. Những đặc điểm kỹ thuật liên quan đến những thay đổi pháp lý trên thực địa, vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, vùng chồng lấn và các kịch bản tiếp theo có khả năng diễn ra là kết quả mà vụ kiện đem lại.
Một phần nào đó, sau phán quyết, quan hệ Mỹ – Trung cũng đang thiết lập các trạng thái tương tác mới, thông qua hàng loạt các điều ước song phương quy định cách ứng xử phù hợp giữa các bên trong từng nhóm lĩnh vực cụ thể.
Mỹ – Trung sẽ cạnh tranh dẫn đến đối đầu trực tiếp hoặc gián tiếp, hay sẽ thoả hiệp dựa trên chia phần lợi ích của các quốc gia nhỏ hơn vẫn là những kịch bản đang cần xác định rõ. Từ đó mới định lượng các yếu tố tích cực hoặc tiêu cực đến những quốc gia liên quan và đề ra chính sách ứng phó phù hợp cho các nước khu vực.
Ảnh vệ tinh chụp ngày 14/2 (trái) cho thấy một số bệ phóng tên lửa đất đối không ở đảo Phú Lâm của Việt Nam. Ảnh: ImageSat International
Vai trò của ASEAN cũng như quan hệ giữa khối này với TQ là một nhân tố quan trọng. ASEAN đang dần trở thành trung tâm của thế giới. Nhiều học giả đánh giá, là một thị trường khổng lồ và quan trọng đối với các nước lớn như Mỹ, Trung Quốc hay Nhật Bản, ASEAN là lý do của cuộc cạnh trạnh giữa Mỹ và Trung Quốc.
Hiện tại giữa Trung Quốc và một số quốc gia này đang có những mâu thuẫn, nhưng chúng có xu hướng giảm dần chứ không phải tăng thêm. Nếu Biển Đông trở thành một phép tính thường trực trong cách tiếp cận ASEAN của các nước thành viên, chúng ta sẽ thấy một ASEAN hai phiên bản theo quan ngại của nhiều học giả.
Thứ nhất là một ASEAN đồng thuận, với sự tôn trọng và ủng hộ của các cường quốc ngoài khu vực. Phiên bản này sẽ chủ yếu diễn ra trong các lãnh vực kinh tế, và hợp tác về các vấn đề không gai góc.
Ngược lại, với các vấn đề an ninh và có khả năng gây ra nhiều mâu thuẫn, ASEAN có nguy cơ mất đi vai trò của mình như một người “cầm lái” hay một tổ chức điều phối các vấn đề an ninh chiến lược của khu vực.
Nguy hiểm xu hướng quân sự hóa
Video đang HOT
“Rõ ràng các hoạt động của Trung Quốc có dẫn đến xu hướng gia tăng quân sự hóa của các nước khác, bởi nếu họ không theo đuổi chính sách đó, Trung Quốc sẽ làm nhiều hơn”. Đó là quan điểm của TS. Collin Koh Swee Lean, Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng, Đại học Nanyang, Singapore, đối với xu hướng quân sự hóa tại Biển Đông.
Khi các chuyên gia đặt ra hai giả thuyết về kết quả của phán quyết Tòa Trọng Tài, quan ngại căng thẳng khu vực leo thang hay sẽ tạo cơ sở pháp lý cho các nước liên quan, GS. Edward Miller, Đại học Dartmouth, Hoa Kỳ đặt vấn đề về lý do các nước trong khu vực đều thực hiện quân sự hóa. Ông cũng đặt nghi vấn về việc lắp đặt các hệ thống giám sát trên biển có phải là một hành động tự vệ gây tranh cãi và phán quyết cua Tòa tạo ra những quyền pháp lý nào để các nước phản đối hành động của Trung Quốc.
Trả lời các vấn đề trên, ông Collin nhận định, các thỏa thuận hay hiệp ước đều chỉ mang tính bảo đảm để các xung đột không leo thang thành chiến tranh. Trong tình hình hiện tại, không chỉ Trung Quốc, các nước đều đã thiết lập một hệ thống giám sát trên biển để nghe ngóng hành tung từ đối phương, bảo vệ lợi ích cho mình. Thêm vào đó, sự căng thẳng trong khu vực tăng cao là do Biển Đông là một “điểm nóng” mà Trung Quốc dường như đang tìm cách kiểm soát.
Về những tranh cãi xung quanh hệ thống giám sát trên biển, ông Collin cho rằng bất cứ hành động nào diễn ra trên biển vào thời điểm này cũng sẽ gây tranh cãi.
“Những hành động trang bị quân sự của Trung Quốc và các nước liên quan bắt nguồn từ sự thiếu tin tưởng lẫn nhau, tương tự những gì đã xảy ra trong chiến tranh lạnh… Đây là vấn đề sẽ làm tình hình Biển Đông tiếp tục căng thẳng” – TS. Collin nhấn mạnh.
TS. Collin Koh Swee Lean:
Trong những năm gần đây, Trung Quốc có đẩy mạnh quân sự hóa, và các nước khác trong khu vực cũng vậy. Nhưng các nước này nhận biết rằng việc theo kịp tốc độ quân sự hóa của Trung Quốc là không thể. Vì thế, họ có những chính sách quân sự hóa riêng, đủ để đảm bảo sức mạnh và vị thế của mình.
Rõ ràng là các hoạt động của Trung Quốc có dẫn đến xu hướng gia tăng quân sự hóa của các nước khác, bởinếu họ không theo đuổi chính sách đó, Trung Quốc sẽ làm nhiều hơn. Thứ hai, trong khi Trung Quốc buộc tộivà chỉ trích các nước láng giềng, thì chính họ mới là những người thúc đẩy xu hướng quân sự hóa trước. Những chỉ trích của họ nghiêng về chủ quan hơn là dựa vào số liệu thật.
Theo Minh Vy
Vietnamnet
NI: Đã đến thời điểm Trung Quốc "được ăn cả, ngã về không" ở biển Đông
Trung Quốc đang sẵn sàng "được ăn cả, ngã về không" khi lựa chọn đúng thời điểm cho "vở kịch" nhằm đạt mục đích bá quyền khu vực, và sau đó là toàn cầu.
Đó là nhận định được đưa ra trên tạp chí National Interest (NI, Mỹ) bởi tiến sĩ Jerry Henrix, cựu Đại úy Hải quân Mỹ, nhà nghiên cứu của Chương trình Đánh giá và Chiến lược quốc phòng, thuộc Trung tâm an ninh Hoa Kỳ mới (CNAS).
Học giả Mỹ: Trung Quốc sẽ lập "vùng cấm" ở biển Đông
Các hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy Bắc Kinh đã xây dựng trái phép hàng loạt hangar (nhà chứa máy bay) được gia cố trên 3 thực thể mà nước này xâm chiếm trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam, ngoài ra còn có sự xuất hiện của những "cấu trúc chưa xác định" khác mà theo ông Henrix thì nhiều khả năng là bệ đặt ổ phóng tên lửa.
Ông cho rằng, tất cả những dấu hiệu này cho thấy việc Bắc Kinh tiến tới tuyên bố môt "vùng cấm về kinh tế và quân sự" trên biển Đông chỉ là vấn đề một sớm một chiều.
Thời điểm đó sẽ không ngẫu nhiên, và các nhà chiến lược của Mỹ phải sẵn sàng để bảo vệ một hệ thống quốc tế do Mỹ làm chủ đạo, đã được thiết lập 70 năm qua từ sau Thế chiến II, hoặc phải chấp nhận "sự đào thải hiển nhiên" bởi Trung Quốc.
Theo hình ảnh vệ tinh do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) công bố, số lượng hangar mà Bắc Kinh xây trái phép trên đá Chữ Thập và đá Subi đã gần hoàn thành, trong khi các hangar trên đá Vành Khăn đang ở giai đoạn ban đầu.
Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải (AMTI) của CSIS, ông Gregory Poling xác định, số lượng hangar kể trên khi hoàn thành sẽ cho phép Trung Quốc bố trí 72 máy bay chiến đấu với nhiều kích cỡ khác nhau.
Tiến sĩ Henrix bình luận, số lượng máy bay vượt trội cho phép Trung Quốc nắm giữ ưu thế trên không trong một thời gian dài.
Ảnh vệ tinh ngày 22/7 chụp các vị trí hangar ở giai đoạn đầu do Trung Quốc xây trái phép trên đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. (Nguồn: AMTI/CSIS)
Ngoài ra, việc Mỹ cáo buộc Bắc Kinh triển khai (phi pháp) các hệ thống tên lửa như YJ-62 hay HQ-9A ở biển Đông cũng làm dấy lên quan ngại về căng thẳng leo thang trong khu vực khi các máy bay và chiến hạm của Mỹ thực hiện nhiệm vụ tuần tra tự do hàng hải đối diện với đe dọa lớn hơn từ Trung Quốc.
"Nếu Trung Quốc đi xa hơn tới mức bố trí tên lửa đạn đạo chống hạm DF-21D trên các đảo nhân tạo (trái phép-PV) thì Hải quân Mỹ sẽ bị mất khả năng tiếp cận với căn cứ ở Singapore và bị đẩy về Australia, Trân Châu Cảng và Nhật Bản," Jerry Henrix viết trong bài phân tích trên NI.
Học giả người Mỹ hình dung: "Một khi các hangar và bệ phóng hoàn thành, máy bay cùng tên lửa của Trung Quốc sẽ được chuyển tới và lắp đặt trong đêm, sau đó thông báo đến Tổng thống Mỹ bằng một cuộc điện thoại lúc 3h sáng."
Đã đến lúc "được ăn cả..."
Henrix tin rằng Trung Quốc sẽ không dại "kéo cò" hành động mạo hiểm này trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới, bởi điều đó sẽ biến Bắc Kinh thành mối quan ngại hàng đầu sau cuộc chạy đua vốn đã khó dự đoán kết quả.
Tuy nhiên, Trung Quốc cũng không đợi đến khi Tổng thống tiếp theo của Mỹ tuyên thệ nhậm chức vào tháng 1/2017.
Theo Henrix, chính sách ngoại giao bị động theo lối "thao túng từ phía sau" của chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đã khiến ông trở thành "đối tác đắc lực" trong sự bành trướng toàn cầu của Trung Quốc.
Bắc Kinh có thể sẽ thúc đẩy những động thái mạnh bạo vào giai đoạn chuyển giao quyền lực sau cuộc bỏ phiếu ngày 8/11 và quá trình thành lập chính phủ mới, nhằm tạo ra "sự đã rồi" mà chính quyền sắp mãn nhiệm của Obama sẽ không ca thán.
Chiến thuật bành trướng của Trung Quốc thường dễ thành công khi khi dư luận quốc tế ít chú ý đến họ nhất.
Tuy nhiên, hành động của nước này sẽ gặp khó khăn hơn nhiều bởi phán quyết ngày 12/7 vừa qua của Tòa trọng tài thường trực (PCA) đã tuyên bố Bắc Kinh "không có chủ quyền lịch sử" ở biển Đông, đồng nghĩa với hoạt động xây dựng và quân sự hóa của họ trên các đảo nhân tạo chính thức bị xác định là phi pháp.
Các cấu trúc hình lục giác được cho là để đặt bệ phóng tên lửa do Trung Quốc xây phi pháp trên đá Subi, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. (Ảnh: AMTI/CSIS)
Học giả Henrix khuyến cáo Washington củng cố hành động ngăn chặn Trung Quốc thông qua việc xem xét áp đặt một chuỗi lệnh cấm vận về kinh tế và công nghệ lên Bắc Kinh, giống như những gì Mỹ đã làm để chống lại Nga trong cuộc khủng hoảng Ukraine.
Cuối cùng, quân đội Mỹ cần kết hợp với các đối tác và đồng minh để tiến hành một loạt cuộc tập trận quân sự liên tục ở vùng biển quốc tế, đặc biệt là tiến vào khu vực 12 hải lý quanh các đảo, đá bị Bắc Kinh chiếm trái phép, nhằm gửi một "thông điệp đa quốc gia" rằng Trung Quốc mới là kẻ xâm chiếm ở biển Đông.
Jerry Henrix cảnh báo, sự thất bại trong triển khai các phương án kể trên sẽ "bật đèn xanh" cho Trung Quốc tuyên bố lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Đông.
Đến khi đó, chỉ còn lại 2 lựa chọn cho Washington: Chiến tranh, hoặc hòa bình "tạm bợ" bởi sự suy giảm quản lý trong trật tự quốc tế ngày càng trở nên độc đoán.
"Đã đến lúc nhận ra đây là thời điểm &'được ăn cả, ngã về không' với cả hai bên (Mỹ và Trung Quốc) trong cuộc cạnh tranh này," ông kết luận.
Theo Thế Giới Trẻ
Sách trắng Nhật Bản cảnh báo Trung Quốc hung hăng ở biển Đông Nhật Bản sẽ đưa ra những cảnh báo về hành động ngang ngược của Trung Quốc nhằm thay đổi hiện trạng ở biển Đông trong Sách trắng quốc phòng của nước này năm 2016. Hãng tin Kyodo (Nhật Bản) đưa tin, Sách trắng quốc phòng Nhật Bản năm 2016 dự kiến được Nội các Nhật Bản thông qua vào đầu tháng 8 tới....











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Vì sao Elon Musk luôn mặc áo thun khi gặp Tổng thống Donald Trump?

NASA thực hiện đợt sa thải đầu tiên

Ukraine tập kích UAV lớn chưa từng có vào thủ đô Nga

Mối đe dọa kinh tế nghiêm trọng nhất với châu Âu

EU sẽ đáp trả mạnh mẽ đòn thuế quan Mỹ

Tin giả AI 'đổ thêm dầu vào lửa' cho bạo lực đẫm máu tại Syria

Ukraine: F-16 viện trợ không thể '1 đấu 1' với Su-35 Nga

Chỉ huy cấp cao Nga bình luận về chiến dịch quân sự ở thị trấn Sudzha

Phát hiện 128 mặt trăng mới quay quanh sao Thổ

Nga khẳng định mọi thỏa thuận với Ukraine phải theo điều kiện của Moskva

Canada có thủ tướng mới giữa thương chiến với Mỹ

Sức khỏe Giáo hoàng Francis thoát cơn nguy kịch
Có thể bạn quan tâm

Sau Kim Soo Hyun, viện Garosero tuyên bố khui cả Jeon Ji Hyun
Sao châu á
17:35:35 12/03/2025
Vì sao concert 'Chị đẹp đạp gió' không 'cháy vé' như các show 'Anh trai'?
Nhạc việt
17:31:32 12/03/2025
Kim Sae Ron từng nên duyên "chú cháu" với một nam thần lừng lẫy nhất Hàn Quốc, khiến Kim Soo Hyun càng bị chỉ trích
Hậu trường phim
17:27:55 12/03/2025
Đoạn video nam ca sĩ hạng A cho fan khiếm thị chạm mặt cảm động vô cùng, nhưng đến đoạn "mỏ hỗn" ai nấy đều bật cười
Tv show
17:24:53 12/03/2025
Camera trực diện soi thẳng Jennie khoe trọn vòng 1: Sexy đến thế là cùng
Nhạc quốc tế
17:16:52 12/03/2025
Độc lạ: Thuê xe tải phát 100 tấm thiệp cưới "khổng lồ", chủ nhân tuyên bố 1 điều về giá trị bên trong
Netizen
17:01:04 12/03/2025
Những xu hướng đời sống định nghĩa lại không gian sống hiện đại
Sáng tạo
16:48:00 12/03/2025
7 nhóm người không nên ăn nhiều đu đủ
Sức khỏe
16:31:54 12/03/2025
Phim cổ trang 18+ đang gây bão toàn cầu: Nữ chính đẹp quá mức chịu đựng, gây sốc với loạt cảnh nóng cực bạo
Phim âu mỹ
16:14:09 12/03/2025
Đàm Vĩnh Hưng đổi luật sư, đòi bồi thường cho việc mất 4 ngón chân
Sao việt
16:10:34 12/03/2025