Biến động chứng khoán Trung Quốc nguy hiểm đến mức nào?

Từ cuối năm ngoái, giới đầu tư Trung Quốc được khuyến khích tích cực mua vào cổ phiếu. Song gần đây, thị trường lao dốc, ‘giấc mơ’ đổ vỡ. Điều này tác động thế nào lên nhà đầu tư, thị trường chứng khoán nước này và nhiều nước khác?

Biến động từ thị trường chứng khoán Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến nhiều đối tượng – Ảnh: AFP

Biến động mạnh, tương lai ảm đạm được dự báo

Ngày 16.6, tờ South China Morning Post dẫn báo cáo của hãng tư vấn tài chính BCG cho biết “dân số triệu phú đô la Mỹ” ở Trung Quốc tăng đến 4 triệu người trong năm ngoái. Nhóm tỉ phú hàng đầu Trung Quốc sở hữu đến 565 tỉ USD, tăng 200 tỉ USD so với năm 2014, theo Forbes. Thị trường chứng khoán tăng đến 38% được xem là một trong những nguyên nhân cho kết quả trên.

Tuy nhiên, tính từ mức đỉnh được lập ra hôm 12.6 đến nay, chỉ số Shanghai Composite đã giảm khoảng 32%. Hôm 3.7, Bloomberg đưa tin chỉ số này vừa có mức giảm trong 3 tuần thấp kỷ lục kể từ năm 1992.

Hạ lãi suất cơ bản và tỷ lệ dự trữ bắt buộc, giảm số đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), nới lỏng quy định cho vay ký quỹ chứng khoán, cung cấp thanh khoản hỗ trợ thị trường… Liên tiếp 10 ngày, hầu như đêm nào Ủy ban Quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cũng công bố các biện pháp phục hồi niềm tin của giới đầu tư ở thị trường mất đến 3.900 tỉ USD trong chưa tròn một tháng.

Dù vậy, hôm 8.7, truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin ít nhất 1.430 công ty trong tổng số 2.800 công ty niêm yết trên sàn chứng khoán đã tạm ngừng giao dịch, khoảng 2.600 tỉ USD đóng băng.

Song kết phiên giao dịch ngày 9.7, tình hình đảo ngược. Bloomberg cho hay Shanghai Composite – chỉ số cơ bản của thị trường chứng khoán Trung Quốc tăng 5,8%, mức tăng điểm mạnh nhất kể từ năm 2009.

Theo South China Morning Post hôm 9.7, thị trường chứng khoán Trung Quốc xuống dốc là điều được dự báo trước, phản ứng của chính phủ khó ngăn chặn được đà giảm tiếp theo và một cuộc khủng hoảng tài chính là điều không phải bàn cãi.

CNN dẫn báo cáo của Ngân hàng Merrill Lynch thuộc Bank of America cho biết: “Chúng tôi luôn nhận định Trung Quốc có nguy cơ cao về một cuộc khủng hoảng tài chính. Những gì vừa diễn ra trên thị trường chứng khoán có khả năng làm tăng đáng kể rủi ro”.

Hãng quản lý tài sản AXA Investment Managers thì nhận định: “Việc thị trường tiếp tục giảm như chúng ta thấy những tuần qua có thể sẽ nhanh chóng biến thành một cuộc khủng hoảng toàn diện. Một khi đã có thiệt hại, thị trường chứng khoán có thể mất nhiều năm để phục hồi. Đây là khoảng thời gian Trung Quốc không thể chịu được vì các kế hoạch chuyển đổi cơ cấu kinh tế của nước này”.

Nhà đầu tư Trung Quốc ra sao?

Rất nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ trên thị trường chứng khoán Trung Quốc – Ảnh: AFP

Theo Forbes, từ ngày 12.6 đến nay, 195 tỉ USD đã bốc hơi khỏi tài sản của 200 tỉ phú Trung Quốc.

Tỉ phú số một Đại lục, thứ 10 thế giới Wang Jianlin mất 6,5 tỉ USD từ ngày 12.6 vì giá cổ phiếu của 2 công ty ông góp vốn liên tục giảm. Tài sản của Wang Wenyin, tỉ phú là Chủ tịch Công ty Amer International Group, thiệt hại nặng 7,3 tỉ USD trong gần một tháng qua. Jack Ma mất 3,7 tỉ USD còn Chủ tịch Công ty cổ phần đầu tư Tencent Pony Ma thì nhìn 1,2 tỉ USD “ra đi” chỉ trong một ngày.

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ, những ông bà cụ đã dốc hết tiền tiết kiệm vào chứng khoán từng hưởng lợi cao khi cổ phiếu Trung Quốc tăng giá, nay sẽ là đối tượng chịu thiệt hại nhiều nhất khi thị trường lao dốc, theo CNN.

Bloomberg dẫn lời Zhang Minmin, một người chơi cổ phiếu 32 tuổi tại Trung Quốc: “Khi thị trường đi lên, tôi có thể kiếm đủ tiền để mua một chiếc Audi trong một hoặc hai tuần. Song khi thị trường tuột dốc, một nửa chiếc Audi cũng có thể ra đi trong phút chốc”.

Zhang chỉ là một trong hàng chục nghìn người chơi cổ phiếu Trung Quốc bằng cách vay tiền với lãi suất cao thông qua các nhà băng trực tuyến.

Ảnh hưởng thế nào lên thị trường thế giới?

Việc giá cổ phiếu của công ty Trung Quốc niêm yết ở Đại lục sụt giảm cũng ảnh hưởng các cổ phiếu của công ty Trung Quốc niêm yết trên các thị trường chứng khoán ở Mỹ và Hồng Kông (Trung Quốc). Sáng 7.7, giá cổ phiếu của hãng Alibaba Group hạ xuống mức thấp nhất kể từ ngày IPO, theo Bloomberg.

Hôm 8.7, cổ phiếu ở các nước và vùng trong khu vực bị ảnh hưởng rộng khắp. Chỉ số Hang Seng của thị trường Hồng Kông giảm 5,8%, Nikkei của Nhật Bản mất 3%, theo ABC News.

Một thị trường chứng khoán sụt giảm chóng vánh là dấu hiệu cho nền kinh tế trong tình trạng hỗn loạn, theo CNN. Các nước châu Á – Thái Bình Dương như Việt Nam, Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc lo lắng về nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới hơn là cuộc khủng hoảng ở Hy Lạp – đất nước có nền kinh tế chỉ lớn hơn Algeria, Qatar và chiếm 2% GDP châu Âu.

Ngoài ra, Trung Quốc còn là đối tác thương mại lớn thứ hai của cả châu Âu và Mỹ. Hẳn nhiên, một Trung Quốc có nền kinh tế khỏe mạnh sẽ là tin tốt đối với các nước phát triển, CNN nhận định.

Thu Thảo

Theo Thanhnien