Biến đổi khí hậu: Mùa Đông khô hạn bao trùm Nam Âu và Bắc Phi
Cơ quan theo dõi tình trạng biến đổi khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu (EU) mới đây cho biết hạn hán ở Địa Trung Hải không giảm đi trong mùa Đông này, với lượng mưa dưới mức trung bình dẫn đến việc thiếu nước và một số nơi phải ban bố tình trạng khẩn cấp.
Lòng sông Po chảy qua địa phận Occhiobello thuộc vùng Veneto khô cạn do hạn hán khắc nghiệt nhất ở Italy trong vòng 70 năm qua, ngày 5/7/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Copernicus, 25% khu vực châu Âu và Bắc Phi đang trong tình trạng hạn hán, với 19,3% diện tích đất ở mức “cảnh báo” về thiếu độ ẩm. Trong khi đó, có 2,5% diện tích đất trong khu vực ở mức báo động, đồng nghĩa rằng cây cối đang phát triển không bình thường do hạn hán nghiêm trọng.
Từ cuối tháng 1 đến nay, tình hình trở nên xấu hơn nhưng có cải thiện nhẹ so với cùng kỳ năm 2023, giai đoạn có 31,1% diện tích đất chịu hạn hán. Khu vực phía Tây Địa Trung Hải bao gồm miền Nam Italy, Tây Ban Nha, miền Bắc Maroc, Algeria và Tunisia chịu ảnh hưởng đặc biệt nặng nề. Nguyên nhân dẫn đến hạn hán là nhiệt độ ấm hơn bình thường của các mùa trong năm.
Dữ liệu của Copernicus cũng cho thấy tháng 1 năm nay là tháng 1 nóng kỷ lục trên toàn cầu do tình trạng thiếu mưa kéo dài trong vài tháng, thậm chí là vài năm tại một số khu vực. Tại Tây Ban Nha, đối mặt với đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong vòng 100 năm, chính quyền vùng Catalonia đã ban bố tình trạng khẩn cấp trong đó có quy định mới về hạn chế sử dụng nước.
Video đang HOT
Mức dự trữ của các hồ chứa nước trong vùng này đã giảm xuống dưới 16%. Tại Pháp, khu vực miền Nam đang ghi nhận tình trạng báo động về mực nước ngầm – nguồn dự trữ nước uống chính của Pháp.
Tại Italy, chính quyền đảo Sicily đã tuyên bố tình trạng hạn hán khẩn cấp vào đầu tháng 2, trong khi ở Sardinia, nông dân phải tuân thủ các quy định hạn chế sử dụng nước. Tại Maroc, nhiệt độ gần đây lên tới 37 độ C và nước này đang trải qua hạn hán năm thứ sáu liên tiếp.
Trong khi đó, dữ liệu mới nhất từ Cơ quan quan sát hạn hán châu Âu (EDO) cũng cho thấy hơn 45% khu vực Nam Âu đã trải qua hạn hán, với 2,8% diện tích đất ở mức “báo động” cao nhất trong 10 ngày đầu tháng 2 này.
EDO dự báo mùa Xuân năm 2024 ở châu Âu và Địa Trung Hải sẽ ấm hơn bình thường, dẫn đến tình trạng thiếu tuyết trên một số dãy núi, vốn là nguồn cung cấp nước cho các con sông trong những tháng tới.
Dự báo mùa đông năm 2023 sẽ ấm nhất từ trước tới nay
Tình trạng ấm lên toàn cầu và ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết El Nino là những lý do chính dẫn đến dự báo mùa đông ấm hơn.
Trong năm nay, hiện tượng thời tiết El Nino quay trở lại, mùa hè nóng bức đặc biệt, một loạt hiện tượng thời tiết cực đoan xuất hiện, hiện tượng ấm lên toàn cầu có tác động ngày càng rõ rệt. Do đó, các chuyên gia đang dự báo rằng mùa đông năm nay có thể sẽ phá kỷ lục và trở thành mùa đông ấm nhất từng được ghi nhận.
Bình luận với hãng thông tấn Anadolu (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 19/11, nhà khoa học khí hậu Mathew Barlow cho biết, trên toàn cầu, rất có thể tháng 12/2023, tháng 1 và tháng 2/2024 ấm kỷ lục.
Theo ông Barlow, đối với toàn bộ Trái đất, đây sẽ là thời kỳ nóng nhất được ghi nhận. Ông giải thích lý do khiến mùa đông đặc biệt ấm áp là do hiện tượng nóng lên toàn cầu và hiệu ứng El Nino.
Ông Barlow, Giáo sư khoa học khí hậu tại Đại học Massachusetts Lowell ở Mỹ, nêu rõ rằng có xu hướng chung về tình trạng ấm lên toàn cầu và hiện tượng El Nino làm tăng thêm tình trạng đó.
Giáo sư Barlow cho biết thêm, những năm lập kỷ lục về nhiệt độ toàn cầu hầu hết đều là những năm xuất hiện hiện tượng El Nino và sắp tới, nhiệt độ trung bình dự kiến sẽ ấm hơn ở hầu hết mọi nơi.
Ông cho biết tháng 10 vừa qua là tháng nóng kỷ lục nhất từ trước tới nay (so sánh theo tháng). Theo Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus của EU, tháng 10/2023 là tháng 10 ấm nhất trên toàn cầu trong các hồ sơ dữ liệu kể từ năm 1940.
Giáo sư Barlow cũng dự báo mùa đông sẽ ngày càng ngắn lại. "Tôi nghĩ ở hầu hết các nơi, mùa đông sẽ ngắn hơn. Nhiệt độ lạnh nhất sẽ bắt đầu muộn hơn và kết thúc sớm hơn một chút. Đó là một sự thay đổi rất nhất quán theo thời gian đối với hầu hết các khu vực", ông nói.
Nhà khoa học khí hậu trên còn đưa ra dự báo một kỷ lục khác về nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu, dẫn đến nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan. Với tình trạng ấm lên toàn cầu, ông Barlow cho rằng các hiện tượng cực đoan sẽ tiếp tục gia tăng nhanh chóng như đã thấy trong mùa hè này dưới dạng lũ lụt nghiêm trọng, hạn hán và nắng nóng cực độ.
Ông lưu ý thêm rằng ngoài hiện tượng nóng cực độ, cũng sẽ xuất hiện các đợt lạnh cực độ, mặc dù những điều đó chắc chắn sẽ ít xảy ra hơn do biến đổi khí hậu.
Mỹ đã lập một số kỷ lục về không khí lạnh vào mùa thu này ngay sau khi lập một số kỷ lục về nắng nóng. Ông nói: "Kiểu thời tiết khắc nghiệt đó đang gia tăng. Đôi khi chúng ta thấy nhiệt độ rất ấm áp, sau đó thỉnh thoảng là nhiệt độ rất lạnh".
Bất chấp những căng thẳng địa chính trị trên khắp thế giới, Giáo sư Barlow nhấn mạnh các quốc gia phải tiếp tục nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu.
Giới khoa học tìm cách lý giải mối liên quan giữa bão tuyết và biến đổi khí hậu Nhiệt độ của Trái Đất ngày càng nóng hơn, kể cả vào mùa đông. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Mỹ đã trải qua nhiều trận bão tuyết nghiêm trọng. Tuyết phủ trắng tại bang New York, Mỹ ngày 25/12/2022. Ảnh: THX/TTXVN Hiện tượng Trái Đất nóng lên và các đợt nắng nóng kéo dài có mối liên quan trực tiếp với...