Bí mật đằng sau cách tính thời gian trong Tử Cấm Thành, dụng cụ thô sơ đáng kinh ngạc được dùng báo giờ suốt năm

Bạn có từng thắc mắc thời xưa khi chưa phát minh ra đồng hồ thì người ta xem giờ bằng cách nào không? Ở thời kỳ vua chúa, làm sao để vận hành cả một hệ thống triều đình đúng giờ đúng giấc được? Mọi bí mật đều nằm trong Giao Thái Điện của Cố Cung.

Giao Thái Điện là một kiến trúc cung điện thời Minh Thanh, là một trong ba cung thuộc Nội Đình của Cố Cung Bắc Kinh (Trung Quốc). Giao Thái Điện nằm ở Càn Thanh cung và Khôn Ninh Cung, lấy tên theo ý nghĩa “Thiên địa giao hợp, Khang thái mỹ mãn” trong “Dịch Kinh”.

Ở thời Minh Thanh, Giao Thái Điện là nơi để cử hành những buổi lễ long trọng như hôn lễ của Hoàng đế, lễ sách phong Hoàng hậu, lễ Hoàng hậu nuôi tằm vào mùa xuân,…

Bên trong Giao Thái Điện có đặt hai món đồ dùng để đo thời gian, đó là: Bình đồng nhỏ giọt và Đồng hồ tự động báo giờ.

Bình đồng nhỏ giọt là dụng cụ đo thời gian cổ xưa nhất của Trung Quốc. Vào khoảng 3.000 năm trước, người dân Trung Quốc đã biết cách tính thời gian bằng phương pháp nhỏ giọt nước. Cỗ bình đồng nhỏ giọt đặt trong Giao Thái Điện được tạo ra vào năm thứ 10 Càn Long đế (1745).

Bình đồng nhỏ giọt là một tổ hợp gồm 5 bình lớn được lắp ráp lại với nhau. Người ta đổ nước vào chiếc bình trên cao nhất. Sau đó, nước sẽ nhỏ từng giọt từng giọt xuống những bình phía dưới và nối tiếp nhau.

Trong chiếc bình cuối cùng có một pho tượng nhỏ bằng đồng hình người, tay cầm phiến đồng có màu vàng kim, ngồi trên một chiếc thuyền. Đặc biệt, trên phiến đồng màu vàng kim có khắc những kí hiệu thời gian.

Khi nước trong bình dâng lên, tượng người đồng cũng sẽ từ từ nổi lên. Theo đó, người ta có thể biết được thời gian giờ giấc khi mặt nước ngang với kí hiệu trên phiến đồng. Tổ hợp bình đồng dựa vào phương pháp nhỏ giọt nước đã tính được thời gian tương đối chính xác, tuy nhiên không thể tuyệt đối hoàn toàn.

Vào thời nhà Minh, tu sĩ người Ý tên Matteo Ricci đã đến Trung Quốc để tuyên truyền tôn giáo khác. Ông đã mang theo chiếc đồng hồ tự động báo giờ để làm quà tặng dâng lên Hoàng đế. Thế nhưng đó không phải là cỗ đồng hồ được đặt trong Giao Thái Điện hiện tại.

Đồng hồ tự động báo giờ đặt trong Giao Thái Điện được triều đình Trung Quốc mô phỏng chế tạo theo mẫu đồng hồ phương Tây vào năm Khang Hi thứ ba (1798).

Bí mật ít người biết và ý nghĩa đặc biệt về căn phòng nhỏ nhất Tử Cấm Thành, ngoài Càn Long đế thì Hoàng đế đời sau không dám vào
Giải mã bí ẩn về 27 chiếc giường trong Tử Cấm Thành thời nhà Minh, chứa đựng âm mưu tày trời của dàn cung nữ đối với Hoàng đế

Chiếc đồng hồ được chế tạo bằng những hộp gỗ tinh xảo, có chiều cao 5.8m, gồm có ba tầng. Phía sau đồng hồ có bậc thang nhỏ. Mỗi một tháng, thái giám phụ trách sẽ leo tầng cao nhất của tháp đồng hồ để lên dây cót. Mỗi lần lên dây cót là đồng hồ có thể chạy liên tục trong vòng một tháng.

Bình đồng nhỏ giọt và Đồng hồ tự động báo giờ được đặt lần lượt bên phải và bên trái trong Giao Thái Điện, cùng tồn tại song song với nhau.

Cứ mỗi một giờ, đồng hồ sẽ tự động reo lên. Tiếng reo vang vọng từ Giao Thái Điện ra bên ngoài. Theo đó, những tháp chuông trong Tử Cấm Thành cũng sẽ có người đánh theo để báo giờ khắc cho toàn bộ kinh thành.

Kể từ khi có Đồng hồ báo giờ tự động thì Bình đồng nhỏ giọt không còn được sử dụng nữa. Nhưng người ta vẫn giữ nguyên vị trí của nó như một vật kỉ niệm minh chứng thời gian. Cứ thế, Bình đồng nhỏ giọt và Đồng hồ tự động báo giờ được đặt lần lượt bên phải và bên trái trong Giao Thái Điện, cùng tồn tại song song với nhau.