“Bí kíp” đầu tư theo cách Seth Klarman

Seth Klarman được ví như Nhà hiền triết xứ Boston, luôn có những chiến lược đầu tư vô cùng hiệu quả, với mức sinh lời cao mà nhiều nhà đầu tư phải ngước nhìn.

Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Harvard năm 1982, đến năm 1983 Seth Klarman thành lập quỹ đầu tư Baupost tại Boston cùng với Giáo sư Harvard William J. Poorvu và các công sự Howard H. Stevenson, Jordan Baruch và Isaac Auerbach. Kể từ khi ra đời đến nay, quỹ Baupost đã có tổng số lãi tích lũy hơn 25,3 tỷ USD.

Ưu tiên xác định biên an toàn

Biên an toàn là khoảng cách giữa giá trị thị trường của cổ phiếu so với giá trị nội tại ước tính tại một thời điểm xác định. Nếu khoảng cách này càng lớn, thì mức độ sinh lời của nhà đầu tư càng cao.

Tuy nhiên, diễn biến của thị trường chứng khoán là bất định, và nhà đầu tư khó “chiến thắng” thị trường nếu chỉ giao dịch theo xu hướng của thị trường, tức là đầu tư ngắn hạn. Đây cũng là quan điểm của Seth Klarman khi ông lập luận rằng, các nhà đầu

tư sẽ đối mặt với rất nhiều rủi ro nếu thực hiện các giao dịch thường xuyên, liên tục. Ngược lại, đầu tư vào các cổ phiếu ở mức giá chiết khấu tốt với tầm nhìn dài hạn sẽ giúp nhà đầu tư bảo toàn giá trị đầu tư.

Để xác định được biên an toàn lớn, thì các nhà đầu tư cần phải định giá chính xác giá trị của doanh nghiệp để chọn thời điểm đầu tư cổ phiếu của doanh nghiệp đó ở mức giá hợp lý.

Chẳng hạn, nếu nhà đầu tư định giá cổ phiếu của Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam (VCB) ở mức giá

100.000 đồng/cổ phiếu, thì nên mua vào nếu giá cổ phiếu VCB giảm về mức 30.000- 50.000đ/cp. Tuy nhiên, việc xác định được tương đối chính xác giá trị của doanh nghiệp không phải dễ dàng đối với các nhà đầu tư không chuyên. Do đó, các nhà đầu tư cần trang bị thêm các kiến thức, kinh nghiệm phân tích, khả năng đọc báo cáo tài chính để có thể hiểu được giá trị nội tại của từng cổ phiếu.

Nghệ thuật định giá doanh nghiệp

Seth Klarman cũng luôn khuyến nghị các nhà đầu tư về tầm quan trọng của biên an toàn, cũng như việc định giá các cổ phiếu. Tuy nhiên, giá trị doanh nghiệp lại không dễ xác định một cách chính xác. Bởi giá trị sổ sách báo cáo cũng chỉ là ước tính của doanh nghiệp. Hơn nữa, giá trị doanh nghiệp cũng biến động liên tục dưới tác động của nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô, vi mô và thị trường chứng khoán.

Mặc dù vậy, các nhà đầu tư vẫn cần định giá doanh nghiệp trước khi đầu tư cổ phiếu của doanh nghiệp đó. Để làm được điều này, nhà đầu tư cần xác định giá trị chiết khấu của dòng tiền tương lai của doanh nghiệp, nhưng phải căn cứ vào đặc điểm riêng của từng ngành nghề. Trên thực tế, những doanh nghiệp thuộc một số ngành nghề đặc biệt, như dược phẩm, bán lẻ, dầu khí… có thể được định giá dễ hơn các ngành nghề như bảo hiểm, dịch vụ tài chính, bất động sản…

Bên cạnh đó, Seth Klarman cũng khuyến cáo các nhà đầu tư tính toán cả giá trị thanh lý của doanh nghiệp. Theo đó, giá cổ phiếu của doanh nghiệp sẽ ở mức nào nếu doanh nghiệp có nguy cơ bị phá sản?. Ngoài ra, việc định giá cũng cần phải lưu ý đến phương pháp định giá thị trường cổ phiếu – bóc tách các mảng hoạt động, giá trị tính toán của các chi nhánh, công ty con theo mức giá thị trường để đưa ra mức giá tổng thể của doanh nghiệp.

Nhìn chung, việc định giá doanh nghiệp là cả một nghệ thuật. Nếu nhà đầu tư tìm thấy một doanh nghiệp với mức định giá thấp so với giá trị sổ sách, giá trị tài sản ròng… thì đó chính là cơ hội hấp dẫn đối với các nhà đầu tư muốn hạn chế rủi ro. Các cơ hội “giá hời” thường xuất hiện nhiều trong giai đoạn thị trường giảm điểm kéo dài.

Thách thức tìm cơ hội đầu tư

Seth Klarman cho rằng, thị trường chứng khoán thường xuất hiện ít nhiều cơ hội đầu tư tốt, nhưng các nhà đầu tư không chuyên sẽ khó nhận diện được các cơ hội này.

Cơ hội đầu tư giá trị tốt có thể xuất hiện đối với một số người này, nhưng không được đánh giá cao bởi một số người khác. Bởi có những người ưa thích các cổ phiếu lớn định giá thấp, một số người lại thích đầu tư vào các cổ phiếu nhỏ và vừa mang tính chu kỳ hay cổ phiếu tăng trưởng. Trong khi một số người khác lại thích đầu tư vào cổ phiếu của các doanh nghiệp đang rất khó khăn, hoặc đang đứng trên bờ vực phá sản với việc đánh giá các doanh nghiệp này sẽ vượt qua giai đoạn khó khăn nhất thời.

Trên thực tế, chiến lược đầu tư vào các doanh nghiệp khó khăn đôi khi cũng có hiệu quả. Tuy nhiên, không phải nhà đầu tư nào cũng mạo hiểm đầu tư vào cổ phiếu của những doanh nghiệp này vì rủi ro tiềm ẩn rất lớn.

Để hạn chế được những rủi ro này, Seth Klarman cho rằng nhà đầu tư cần phải có khả năng ước tính được tài sản ngắn hạn so với các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp. Các tài sản mà doanh nghiệp đang sở hữu như các khoản đầu tư, các trái phiếu nợ, các doanh nghiệp liên kết đều phải được bóc tách và phân tích một cách kỹ lưỡng. Các khoản phải thu, hàng tồn kho hay khoản phải trả sau cho khách hàng cũng phải được đưa lên bàn cân. Điều gì là lợi thế, điểm mạnh của doanh nghiệp?. Đánh giá chính xác các yếu tố này sẽ giúp nhà đầu tư có lựa chọn đầu tư sáng suốt.

TS. LÊ ĐỨC KHÁNH, CHUYÊN GIA CHỨNG KHOÁN

Theo Enternews.vn