Béo phì làm tăng tỷ lệ mắc nhiều bệnh ung thư phổ biến
Một nghiên cứu mới từ các nhà khoa học Vương quốc Anh tiết lộ, thừa cân hoặc béo phì có mối liên hệ với tăng tỷ lệ mắc một số loại ung thư.
Theo nghiên cứu, giảm béo phì làm giảm 44% nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung và 39% ung thư tử cung, đồng thời có thể ngăn ngừa 18% ung thư thận và 17% ung thư dạ dày và gan.
Trưởng nhóm nghiên cứu, TS Carlos Celis-Morales, Viện Khoa học Y tế và Tim mạch BHF tại Đại học Glasgow ở Scotland cho biết: Điều quan trong là duy trì một trọng lượng khỏe mạnh lâu dài và những người đạt được điều này sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh.
Đối với nghiên cứu, TS Celis-Morales và các đồng nghiệp đã dựa trên dữ liệu từ Ngân hàng sinh học Vương quốc Anh về hơn 400.000 nam giới và phụ nữ không bị ung thư. Các nhà điều tra muốn biết nguy cơ phát triển và tử vong do 24 bệnh ung thư dựa trên sáu dấu hiệu của bệnh béo phì: Tỷ lệ mỡ cơ thể; tỷ lệ eo trên hông; tỷ lệ eo trên chiều cao; vòng eo và vòng hông; chỉ số khối cơ thể (BMI); ước tính lượng mỡ cơ thể dựa trên chiều cao và cân nặng.
Nghiên cứu cho thấy, bất kể được đo bằng cách nào, béo phì làm tăng tỷ lệ phát triển của 10 trong số các bệnh ung thư phổ biến nhất. Vòng eo và hông lớn hơn, chỉ số BMI hoặc tỷ lệ mỡ trong cơ thể đều có nguy cơ ung thư tương tự.
Video đang HOT
Celis-Morales cho biết, BMI là một cách thích hợp để đánh giá nguy cơ ung thư liên quan đến cân nặng. Ví dụ, chỉ số BMI là 24,9 được coi là bình thường, và mỗi lần cộng thêm khoảng 4 đối với nam và 5 đối với nữ, có liên quan đến nguy cơ ung thư nói chung cao hơn 3%. Nó cũng làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày (35%), túi mật (33%), gan (27%), thận (26%), tuyến tụy (12%), ruột kết (10%) và bàng quang (9%).
Cùng một lượng cân nặng dư thừa đó cũng liên quan đến tỷ lệ cao hơn đáng kể của hai bệnh ung thư ảnh hưởng đến phụ nữ: 73% đối với ung thư nội mạc tử cung, 68% đối với ung thư tử cung và gia tăng 8% đối với ung thư vú sau mãn kinh.
Sau khi xem xét các phát hiện, TS Lauren Teras, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho biết, một số cách mà béo phì được cho là tác động đến ung thư bao gồm: Nồng độ hormone sinh dục (estrogen và progesterone) tăng cao, các yếu tố tăng trưởng liên quan đến insulin cũng như leptin và adiponectin, là những protein do mô mỡ tạo ra.
Duy trì trọng lượng bình thường, ăn một chế độ ăn uống cân bằng và hoạt động thể chất có lợi cho nhiều khía cạnh của sức khỏe. Các nhà khoa học khuyến cáo.
Tại sao người béo phì dễ mắc ung thư?
Cơ thể người béo phì có nhiều chất béo có thể dẫn đến rối loạn, nguồn gốc gây ung thư, nhất là ung thư đại tràng, thận, vú, tử cung...
Ảnh minh họa
Bác sĩ Trần Thu Hạnh, Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết người béo phì có nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường type 2, một số loại ung thư như ung thư vú, cổ tử cung, đại trực tràng, thực quản, tuyến tiền liệt...
Theo thống kê của Hiệp hội Ung thư Mỹ năm 2017, béo phì là nguyên nhân thứ hai gây ung thư sau hút thuốc lá và được dự đoán sẽ trở thành nguyên nhân hàng đầu trong thập kỷ tới.
Hàng năm có khoảng 1,7 triệu người Mỹ được chẩn đoán ung thư, trong số đó 40% thừa cân, béo phì. Tại Anh, cứ 20 người được chẩn đoán ung thư thì có một người bị béo phì. Theo thống kê của Tổ chức nghiên cứu ung thư Anh (Cancer Research UK), béo phì là nguyên nhân gây ra 18.100 ca ung thư mỗi năm và dự báo tăng lên 670.000 ca trong 20 năm tới.
Trong một kết quả khảo sát khác, 40% ung thư cổ tử cung liên quan đến béo phì. Tỷ lệ tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư tử cung ở người béo phì là 4-7 lần so với người bình thường; ung thư thực quản từ hai đến 4 lần; ung thư dạ dày, gan, thận tăng cấp đôi. Ngoài ra, ung thư vú trước mãn kinh tăng 15%, sau mãn kinh tăng 20-40%; ung thư buồng trứng tăng 10%; ung thư tuyến giáp chỉ tăng nhẹ 10%.
Tại Việt Nam mỗi năm ghi nhận khoảng 165.000 ca ung thư mới, 115.000 ca tử vong, chủ yếu là ung thư phổi, gan và dạ dày. Chưa có ghi nhận nào về bệnh nhân ung thư liên quan đến thừa cân, béo phì.
Lý giải cơ chế gây ung thư ở những người béo phì, bác sĩ cho biết, chất béo trong cơ thể có hai chức năng chính bao gồm dự trữ năng lượng và liên tục lan truyền thông tin, chỉ dẫn đến phần còn lại của cơ thể. Khi có quá nhiều chất béo trong cơ thể, những tín hiệu được truyền đi xung quanh cơ thể có thể gây ra các rối loạn, là nguồn gốc chính gây ung thư.
Cụ thể, khi có nhiều tế bào mỡ trong cơ thể, các tế bào miễn dịch chuyên biệt tăng tiết cytokine, từ đó thúc đẩy quá trình viêm mạn tính, làm cho các tế bào phân chia nhanh hơn. Tình trạng này kéo dài có thể gây ra tổn thương DNA dẫn đến ung thư. Ngoài ra, quá nhiều chất béo trong cơ thể có thể làm tăng lượng insulin và các yếu tố tăng trưởng khác giống như insulin-1 làm cho các tế bào phân chia thường xuyên hơn. Điều này có thể thúc đẩy sự phát triển của ung thư đại tràng, thận, tuyến tiền liệt và nội mạc tử cung.
Đặc biệt, sau thời kỳ mãn kinh, mô mỡ trong cơ thể tạo ra lượng estrogen dư thừa, làm cho tế bào phân chia nhanh hơn ở vú và nội mạc tử cung, gây bệnh.
Bác sĩ khuyến cáo phòng chống béo phì cũng chính là phòng chống ung thư. Quan trọng nhất là duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý, kiểm soát cân nặng, lối sống lành mạnh, tăng cường vận động và chế độ ăn cân bằng.
Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thịt nạc và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế ăn nhiều thức ăn có nguồn gốc từ động vật, đồ ăn nhiều năng lượng như thức ăn nhanh, đồ ăn và đồ uống nhiều đường, đồ rán xào.
Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá thuốc lào. Tăng cường vận động: đi bộ, chơi thể thao, lao động chân tay... Tập thể dục ít nhất ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Thường xuyên tầm soát, sàng lọc phát hiện sớm ung thư để kịp thời điều trị, khả năng chữa khỏi cao hơn.
Bác sĩ 'toát mồ hôi' khi mổ ung thư cho người béo phì BSCK II Nguyễn Văn Tiến - Trưởng khoa Ngoại phụ khoa, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cho biết số bệnh nhân bị ung thư nhập khoa mỗi ngày một tăng và điều đáng nói là trong số đó có nhiều bệnh nhân bị béo phì. Choáng với cân nặng cả tạ Chị Nguyễn Ngọc Ng, 35 tuổi, trú ở Bình Dương, nhập viện...