Bệnh viện ‘thời chiến’

Nếu theo dõi tin tức về vụ tấn công liên hoàn ở Paris hôm 13.11, có thể nhận ra số nạn nhân thiệt mạng tăng rất ít.

Người dân Paris đang cố vượt qua ký ức kinh hoàng của vụ tấn công ngày 13.11 – Ảnh: Lan Chi

Đây là thành quả của chương trình tổng động viên đội ngũ nhân viên y tế được tổ chức cực kỳ bài bản.

Hơn 1 tuần sau thảm kịch, số người thiệt mạng hiện nay là 130 người, chỉ tăng 1 trường hợp so với con số ban đầu. Ngày 14.11, chỉ vài giờ sau khi vụ tấn công diễn ra, bác sĩ (BS) Mohamed-Rida Benissa đã tranh thủ chút thời gian nghỉ hiếm hoi để trao đổi với tôi về tình hình tại Bệnh viện Georges Pompidou ở quận 15, Paris. Nhờ vậy, Thanh Niên đã có được những dòng tin nóng về Plan blanc (Kế hoạch trắng) của các cơ sở y tế, được áp dụng khi xảy ra những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng như tấn công khủng bố, chiến tranh…

Hôm qua 21.11, tôi tiếp tục gặp BS Benissa để nghe tường thuật lại những đêm trắng ở “bệnh viện thời chiến”.

Tỷ lệ 1:3

Từ khi xảy ra tấn công, Benissa trực suốt nhiều ngày liền ở Bệnh viện Georges Pompidou. Anh giải thích: “Plan blanc là sự phối hợp đồng bộ giữa các trung tâm cấp cứu, các bệnh viện, lực lượng cứu hộ và cảnh sát. Tại Paris, một số bệnh viện danh tiếng được chỉ định làm chủ lực khi kế hoạch này có hiệu lực. Các bác sĩ, y tá, bác sĩ nội trú và cả sinh viên y khoa từ năm thứ 3 trở lên đều nắm rõ danh sách các bệnh viện nói trên để có thể đến ngay khi cần thiết. Tối 13.11, ngay sau khi các vụ tấn công đồng loạt diễn ra ở Paris, chúng tôi đều nhận được tin nhắn: “Plan blanc đã có hiệu lực”.

Những bệnh viện ở Paris không thuộc danh sách chủ chốt của Plan blanc chỉ giữ lại số y bác sĩ vừa đủ để hoạt động, còn lại toàn bộ nhân viên đều được điều về những “điểm nóng”. Nhờ vậy, tuy cùng lúc phải tiếp nhận rất nhiều nạn nhân, phần lớn bị thương nặng, nhưng các bệnh viện “tiền tuyến” không thiếu người. Các nạn nhân của đợt tấn công được chăm sóc theo tỷ lệ 1:3, tức mỗi người được ít nhất 1 bác sĩ, 1 y tá và 1 sinh viên y khoa đón tại bệnh viện.

Gần hiện trường, trung tâm cấp cứu dựng sẵn lều dã chiến với nhiều nhóm bác sĩ, y tá túc trực. Khi nạn nhân được đưa ra, họ lập tức được xử lý nhanh và chia nhóm theo tình trạng vết thương. Nhóm “cực kỳ khẩn cấp” là những người đang nguy kịch sẽ được chở thẳng vào bệnh viện. Tại bệnh viện, bác sĩ được thông báo trước nên đã chuẩn bị sẵn phòng mổ để xử lý ngay. Nhóm “khẩn cấp” gồm những nạn nhân bị thương nặng, nhưng chưa ảnh hưởng đến tính mạng. Họ sẽ được sơ cứu tại chỗ, tiêm thuốc giảm đau, đưa vào bệnh viện và nếu cần thiết sẽ được phẫu thuật trong vòng vài giờ. Nhờ tỷ lệ 1:3, những trường hợp không quá phức tạp có thể được tiểu phẫu ngay tại khoa cấp cứu.

Nhóm thứ 3 là những trường hợp bị thương nhẹ, cũng sẽ được xử lý vết thương tại chỗ rồi đưa vào kiểm tra lại. Ngoài ra, kể cả những người không bị thương cũng sẽ được gặp bác sĩ tâm lý để giúp ổn định tinh thần. BS Benissa giải thích: “Những người có mặt ở các điểm bị tấn công đều hoảng loạn. Họ đã trải qua những giây phút quá khủng khiếp khi xung quanh bom đạn vang lên liên hồi, bên cạnh họ thì toàn xác chết, người bị thương, thậm chí có những mảnh thi thể…”.

“Quân lệnh” ở bệnh viện

BS Benissa kể: “Đêm hôm ấy, các bệnh viện như Pompidou hoạt động như bệnh viện quân đội. Trưởng khoa cấp cứu như một vị sĩ quan, anh ấy là người nắm tình hình chung và ra “quân lệnh” để điều phối công việc. Tất cả mọi người răm rắp làm theo. Tôi tiếp nhận 5 nạn nhân, trong đó có 3 thiếu niên mới chừng 16, 17 tuổi. Một em bị vụ nổ làm cụt tay, 1 em bị thương nặng ở bàn chân, sau đó phải phẫu thuật tháo khớp, em còn lại bị phỏng. Những vết thương của thời chiến. Rất nhiều nạn nhân trúng đạn ở lưng. Họ bị xả súng từ phía sau khi cố bỏ chạy, còn sống vì đạn ghim về phía bên phải, không trúng tim”.

Benissa cho biết thêm Bệnh viện Quân đội Percy do ở khá xa khu trung tâm nên không tiếp nhận nạn nhân nhưng đã gửi khoảng một nửa lực lượng bác sĩ ngoại khoa đến hỗ trợ các bệnh viện “tiền tuyến”. Khác với đồng nghiệp “dân sự”, các phẫu thuật viên này rất có kinh nghiệm xử lý các vết thương do bom đạn. Plan blanc đã thật sự phát huy hiệu quả khi đã cứu chữa rất thành công các nạn nhân của vụ tấn công ngày 13.11 và giúp số thương vong tăng ít nhất có thể.

Nguyễn Ngọc Lan Chi

(từ Paris)

Theo Thanhnien