Bệnh trĩ – Đừng âm thầm chịu đựng
Bệnh trĩ là bệnh khá phổ biến, tuy nhiên nhiều người lại âm thầm chịu đựng khiến bệnh nặng lên, gây khó khăn cho việc điều trị. Hơn nữa, hiện nay y học đã có nhiều phương pháp chữa trĩ hiệu quả, giảm thiểu đau đớn cho người bệnh.
Phân độ bệnh trĩ
Bệnh trĩ nội: Có 4 cấp độ trĩ nội:
Độ 1: Búi trĩ được hình thành chỉ phình lên, không sa ra ngoài. Có thể đi ngoài ra máu. Độ 2: Búi trĩ sa ra ngoài khi đại tiện, sau lại đó tự tụt vào. Độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài nhiều hơn khi đi ngoài và khó tụt vào. Người bệnh phải dùng tay ấn thì búi trĩ mới vào lại được. Độ 4: Búi trĩ sa và thường xuyên ở ngoài hậu môn. Lấy tay ấn trĩ không vào lại được.
Cấp độ nhẹ: Cảm giác bị cộm, vướng ở hậu môn. Có thể búi trĩ bị sưng to, xoắn lại và gây đau rát.
Cấp độ nặng: Búi trĩ lớn, nằm ngay lỗ hậu môn, rất bất tiện cho bệnh nhân khi đại tiện và có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Bệnh trĩ hỗn hợp: Là trên cùng một bệnh nhân xuất hiện cả trĩ nội và trĩ ngoại, khi mà búi trĩ đã kéo dài từ trong ra ngoài.
Biến chứng của trĩ
Biến chứng của bệnh trĩ rất hiếm nhưng vẫn có thể xảy ra bao gồm:
Video đang HOT
Thiếu máu do mất máu mạn tính qua búi trĩ, có trường hợp ra máu cấp tính từ búi trĩ; Nghẹt búi trĩ nếu búi trĩ sa và bị mắc kẹt làm cho mạch máu cung cấp cho búi trĩ bị tắc; Tắc mạch: Là tình trạng hình thành cục máu đông bên trong mạch máu của búi trĩ.
Tắc mạch trĩ ngoại thì vùng rìa hậu môn sẽ thấy khối phồng nhỏ màu xanh, đi kèm cảm giác đau rát khi sờ, căng. Tắc mạch trong trĩ nội thì có cảm giác đau và cộm trong sâu và triệu chứng không rầm rộ như trĩ ngoại; Viêm da quanh hậu môn, viêm nhú và viêm khe khi da giữa các búi trĩ bị loét gây triệu chứng ngứa ngáy, nóng rát, nứt hậu môn.
Điều trị như thế nào?
Điều trị nội khoa: Chỉ định áp dụng cho trĩ nội độ 1 và 2.
Thuốc điều trị trĩ thường chứa các thành phần có tác dụng làm vững bền thành tĩnh mạch. Ngoài ra, có thể bổ sung thêm thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, thuốc trị táo bón.
Thuốc cho tác dụng tại chỗ (các thuốc mỡ bôi ngoài hay thuốc đạn đặt trong hậu môn) thường dùng các chất bôi trơn, các chất làm mềm và dịu da.
Điều trị ngoại khoa:
Thủ thuật ít xâm lấn: Tiêm xơ búi trĩ; Đông nhiệt bằng tia hồng ngoại lên các búi trĩ; Đông lạnh bằng cách áp nitơ lỏng lên búi trĩ; Thắt búi trĩ bằng vòng cao su; Nong hậu môn. Áp dụng trị bệnh trĩ độ 1, 2, 3.
Phẫu thuật điều trị bệnh trĩ ngoại có huyết khối có thể áp dụng: Cắt từng búi trĩ; Cắt một khoanh niêm mạc ở ống hậu môn; Cắt trĩ bằng phương pháp Longo.
Thắt mạch khâu treo búi trĩ.
Phòng bệnh
Chế độ ăn uống: Để phòng ngừa bệnh trĩ nên ăn thức ăn nhiều chất xơ, các loại rau quả, ngũ cốc, các thức ăn có tính nhuận tràng. Một số loại rau như rau lang, mồng tơi, rau đay, diếp cá, rau dền… nên dùng nấu canh ăn thường xuyên rất tốt cho người bị bệnh trĩ; Khoai lang, mật ong, thức ăn giàu magie như cá bơn, quả hạch sấy khô, hạt điều sấy khô, đậu nành, rau chân vịt, bột yến mạch, bơ lạc, quả bơ, nho khô không hạt… rất tốt cho bệnh trĩ. Ăn thức ăn giau sắt do bệnh trĩ dễ gây mất máu mạn tính khiến người bệnh bị thiếu máu.
Chú ý bổ sung nước cho cơ thể: Bổ sung từ 1,5 đến 2,5 lít nước/ngày cho cơ thể (tùy theo cân nặng).
Những thực phẩm người bệnh trĩ cần tránh: Tránh ăn nhiều muối vì muối gây giữ nước trong cơ thể, làm nặng hơn triệu chứng bệnh trĩ; Các chất gia vị cay, nóng; Cà phê, rượu, những thực phẩm chứa nhiều caffein; Giảm tối đa: Bánh mì, cơm tấm, bánh ngọt, socola…vì dễ gây táo bón.
Tập thói quen đại tiện: Không rặn mạnh khi đi cầu vì khi cố gắng rặn sẽ tạo ra áp lực lớn hơn lên các tĩnh mạch ở trực tràng dưới làm búi trĩ phình to và dễ ra máu. Đi cầu ngay khi có cảm giác buồn đi.
Tập thói quen vận động: Tập thể dục. Duy trì vận động mỗi ngày để giúp ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch có thể xảy ra khi đứng lâu hoặc ngồi lâu. Tránh ngồi lâu. Ngồi quá lâu, đặc biệt là trên bồn cầu, có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch ở hậu môn.
Chữa trĩ bằng máy khâu bấm
Thay vì cắt toàn bộ búi trĩ, người bệnh chỉ cắt bán phần và khâu treo phần còn lại vào trong, khả năng hồi phục nhanh, ít đau đớn.
Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM vừa điều trị thành công cho nam bệnh nhân 62 tuổi, ngụ Bến Tre, bị trĩ nặng, có biến chứng. Ông đã điều trị bằng thuốc nhiều năm không bớt. Mỗi khi đi tiêu, khối trĩ sa nhiều, nhét lên không hoàn toàn, thỉnh thoảng đi ra máu, đau nhẹ hậu môn. Gần đây, bệnh nhân đi tiêu ra nhiều máu đỏ, thường xuyên chóng mặt.
Các bác sĩ chẩn đoán ông mắc bệnh trĩ nội độ 3, biến chứng thiếu máu và được chỉ định phẫu thuật cắt trĩ bằng Longo - máy khâu bấm. Hậu phẫu, người bệnh ít đau, khối trĩ đã xử lý triệt để, kkhông còn đi tiêu ra máu. Gần một tuần sau, người bệnh xuất viện trong tình trạng sức khỏe ổn định.
Bác sĩ Tín thăm khám cho người bệnh sau phẫu thuật. Ảnh: Minh Trí.
Theo phó giáo sư, bác sĩ Nguyễn Trung Tín, Trưởng khoa Hậu môn trực tràng, Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM, ở giai đoạn nhẹ, người bệnh trĩ có thể được điều trị bằng các biện pháp không phẫu thuật, như thay đổi chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước hàng ngày, giảm áp lực ổ bụng bằng cách tránh ngồi lâu, đứng lâu. Hoặc, điều trị nội khoa bằng các loại thuốc trị táo bón, các thuốc giúp bền và giảm tính thấm của thành tĩnh mạch tại các búi trĩ. Ngoài ra, bác sĩ có thể sử dụng các thủ thuật khác như chích thuốc gây xơ, thắt trĩ bằng dây thun để điều trị các búi trĩ trong giai đoạn sớm, trĩ độ 1, 2.
Tuy nhiên, ở giai đoạn bệnh nặng (trĩ độ 3, độ 4), người bệnh sẽ bị sa búi trĩ (búi trĩ sa ra ngoài khi đi cầu hay ngồi lâu), phải dùng tay đẩy búi trĩ vào hậu môn. Nhiều trường hợp, búi trĩ nằm thường xuyên bên ngoài ống hậu môn gây khó khăn trong sinh hoạt, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Ở giai đoạn này, người bệnh cần được phẫu thuật để giải quyết triệt để bệnh trĩ.
Mỗi năm khoa phẫu thuật điều trị cho khoảng 3.000 trường hợp. Trong đó có hơn 61% số lượng người bệnh được tiến hành phẫu thuật Longo, bác sĩ Tín cho biết. Đây là một trong các phương pháp phẫu thuật hiện đại, an toàn nhất trong điều trị trĩ.
Phẫu thuật viên sử dụng một máy khâu bấm đưa vào trong hậu môn để cắt một vòng niêm mạc và dưới niêm mạc ngay bên trên đỉnh các búi trĩ để triệt nguồn cung cấp máu, cắt một phần các búi trĩ nội đồng thời cố định các đệm trĩ còn lại vào trong ống hậu môn. Phương pháp này chỉ lấy đi phần mô, nên không gây tổn thương da, ít gây đau sau mổ. Người bệnh có thể hồi phục và trở lại các sinh hoạt hàng ngày sớm hơn các phương pháp phẫu thuật cắt bỏ các búi trĩ khác.
Để đạt được hiệu qủa điều trị cao nhất, người bệnh nên tuân thủ các điều trị bằng thuốc và hướng dẫn chăm sóc sau khi phẫu thuật như: tránh táo bón, tránh di chuyển bằng xe máy hai tuần, không vận động mạnh trong vòng ba tháng sau mổ để phòng ngừa các biến chứng ra máu và đau sau phẫu thuật.
Bác sĩ Tín khuyến cáo, bệnh nhân trĩ đang có xu hướng trẻ hóa. Không ít người bệnh mới hơn 30 tuổi đã mắc bệnh. Những người bị tiêu chảy hoặc táo bón lâu ngày, người hay ngồi hoặc đứng lâu (như nhân viên văn phòng, bác sĩ phẫu thuật, tài xế lái xe đường dài), phụ nữ mang thai trong các tháng cuối, người thường tham gia các môn thể thao như cử tạ, leo núi, đua xe đạp... dễ mắc bệnh trĩ.
Triệu chứng của bệnh thường là đi tiêu ra máu tươi, búi trĩ sa nghẹt gây đau nhiều, người bệnh không thể ngồi hay đi lại được như người bình thường, rỉ dịch, ngứa hậu môn, sa búi trĩ...
Để phòng ngừa bệnh trĩ, người dân cần thực hiện lối sống lành mạnh, tránh các hoạt động gây tăng áp lực ổ bụng kéo dài như ngồi lâu, đứng lâu. Nên hoạt động thể lực thường xuyên và duy trì chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước để tránh táo bón...
Điều trị trĩ bằng phẫu thuật Longo Trĩ là một bệnh rất phổ biến ở người lớn tuổi. Một số nghiên cứu tại Hoa Kỳ và Anh quốc cho thấy, có hơn 50% người trên 50 tuổi mắc bệnh trĩ, tỉ lệ bệnh tăng dần theo tuổi và cao nhất ở tuổi 70. Tại Việt Nam chưa có số liệu thống kê toàn quốc về tần suất mắc bệnh trĩ,...