Bệnh sởi gây viêm phổi và chảy mủ tai
BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP HCM cho biết, sau mấy năm vắng bóng, bệnh sởi đã quay trở lại tấn công nhiều trẻ em từ đầu tháng 12/2013. Đến nay, đã có hơn 100 trẻ nhập viện điều trị bệnh sởi.
Biến chứng nguy hiểm
Ngày 9/1, phòng lưu bệnh Khoa Nhiễm (Bệnh viện Nhi Đồng 1, TPHCM) có gần 20 trường hợp mắc bệnh sởi nằm điều trị nội trú. Hầu hết bệnh nhi đều biến chứng hô hấp, viêm phổi hoặc chảy mủ tai.
Nằm thiêm thiếp trên giường bệnh, bé T.T (9 tháng tuổi, quận Gò Vấp) bị sởi nổi khắp người. Mẹ bé cho biết, trước đó thấy bé sốt, gia đình cứ tưởng bình thường như mọi lần nên cho bé uống thuốc hạ sốt. Sau 3 ngày, người bé nổi ban đỏ ở bụng và mặt. Khi thấy bé có triệu chứng khó thở, gia đình mới đưa đến bệnh viện thì bé đã bị biến chứng sang viêm phổi.
Khi bị sởi, bé sẽ nổi ban khắp toàn thân vào ngày thứ 2 đến ngày thứ 3 của bệnh. (Ảnh minh họa)
Tương tự, mẹ bệnh nhi N.C (1 tuổi, quận 12) cho biết, thấy bé sốt mệt, môi đỏ, chảy nước mũi, chị vẫn nghĩ bé bị sốt như mọi lần nên không tới viện khám mà chỉ cho uống thuốc hạ sốt. Đến khi thấy ban nổi khắp người, bé khóc nhiều khi chạm vào tai, khó thở nên đưa vào viện khám thì mới biết bé bị mắc sởi. Mẹ bệnh nhi cũng cho biết thêm, rất tiếc là khi bé 9 tháng tuổi đã không cho con đi tiêm phòng sởi.
Video đang HOT
Theo BS Trương Hữu Khanh, trẻ bị bệnh sởi có thể biến chứng thành viêm phổi, viêm tai, tiêu ra máu, viêm não. “Đã có 3 trẻ phải dùng máy thở kéo dài và dùng kháng sinh mạnh tại phòng cấp cứu của Khoa Nhiễm. Với trẻ suy dinh dưỡng kết hợp bị sởi sẽ dễ dẫn đến viêm phổi và suy dinh dưỡng nặng hơn”, BS Khanh cho biết.
Nhận diện sởi
Sởi lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp như: Nước bọt, hắt hơi, sổ mũi hoặc do hít phải mầm bệnh từ môi trường bên ngoài của bệnh (do mầm bệnh có thể tồn tại ngoài môi trường hơn một giờ). Khi bị sởi, bé sẽ nổi ban khắp toàn thân vào ngày 2 đến ngày thứ 3 của bệnh.
Theo BS CK2 Huỳnh Trọng Dân (Khoa Nhiễm, BV Nhi Đồng 2), bệnh sởi còn được gọi là bệnh đau ban đỏ. Tác nhân gây bệnh sởi thuộc nhóm RNA giống Mobilli virus của họ Paramyxoviridae Influenzae. Có thể nhận diện sởi qua nhiều giai đoạn:
Thời kỳ ủ bệnh (từ lúc bị nhiễm siêu vi trùng đến lúc có triệu chứng bệnh, trung bình là 10 ngày (có thể thay đổi từ 7 đến 18 ngày), trẻ có thể sốt nhẹ.
Thời kỳ khởi phát (còn gọi là thời kỳ viêm long): Đây là thời kỳ hay lây nhất, kéo dài từ 3 đến 5 ngày với các biểu hiện như: Sốt nhẹ hoặc sốt cao 39,5oC đến 40oC, có thể có sốt cao co giật, kèm mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ đau khớp; “Viêm long” (có triệu chứng giống như cảm cúm), thường xảy ra ở mắt và mũi, gây chảy nước mắt, đổ nghèn nhiều, kết mạc mắt đỏ, người bệnh sợ ánh sáng, giác mạc và mi mắt có thể bị sưng phù, hắt hơi, sổ mũi, ho đàm, khàn giọng. Có thể gây viêm thanh quản co rút, nếu có triệu chứng viêm long ở đường tiêu hóa sẽ gây tiêu chảy. Có những chấm trắng nhỏ khoảng1mm mọc trên nền niêm mạc má viêm đỏ, có vị trí ngay với răng hàm thứ nhất, đó là dấu hiệu rất có giá trị để giúp chẩn đoán khi phát ban. Thời gian tồn tại của dấu hiệu này khoảng 12 đến 18 giờ.
Thời kỳ toàn phát (hay còn gọi là thời kỳ phát ban): Ban xuất hiện đầu tiên ở sau tai, sau đó lan dần lên 2 bên má, cổ, ngực, bụng và phần chi trên trong vòng 24 giờ. Trong 24 giờ kế tiếp, ban lan xuống lưng, bụng, 2 tay và sau cùng là 2 chân trong từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 3 của bệnh. Ban sởi màu hồng nhạt, ấn vào mất, thường kết dính lại. Trong trường hợp nhẹ, ban mọc thưa thớt. Đối với những trường hợp nặng, ban mọc dày đặc cả lòng bàn tay, bàn chân, đôi khi có ban xuất huyết cơ thể kèm chảy máu mũi, miệng, xuất huyết tiêu hóa.
Thời kỳ phục hồi: Ban sởi bay theo trình tự xuất hiện để lại vùng da bị ảnh hưởng những vết thâm đen trên bề mặt da loang lổ như da cọp nên được gọi là “vết vằn da hổ”.
Theo BS Huỳnh Trọng Dân, khi bị sởi, nên cho trẻ nghỉ ngơi, tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh trong giai đoạn sợ ánh sáng, nên cho trẻ ăn chế độ giàu chất dinh dưỡng và dễ tiêu hóa, giữ gìn vệ sinh răng miệng. Nếu bé sốt cao có thể dùng Acetaminophene 15mg/kg/lần, ngày 4 lần và cho uống nhiều nước, kết hợp với các biện pháp lau mát.
Để phòng tránh lây sởi, khi gia đình có người mắc sởi, bạn cần: Theo dõi nhiệt độ hàng ngày. Nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng dung dịch nước muối 9 để tránh nhiễm khuẩn. Tắm rửa sạch bằng nước ấm để tránh nhiễm trùng và lở loét. Dinh dưỡng đầy đủ, thức ăn dễ tiêu và giàu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin A. Chỉ dùng thuốc kháng sinh khi có chỉ định của thầy thuốc. Đưa đến cơ sở y tế ngay khi các dấu hiệu nặng lên như: Sốt cao, ho nhiều, tiêu chảy nặng; Ban sởi lặn hết mà vẫn còn sốt; Các dấu hiệu biến chứng về tai, phổi, tiêu hóa, mắt…; Dùng khăn hoặc tay che miệng khi ho, hắt hơi; Rửa tay trước khi ăn và trước khi chế biến thức ăn. Tốt nhất là chích ngừa sởi bởi đây là biện pháp chủ động để ngừa bệnh.
Theo VNE
Cảnh giác với viêm phổi khi trời rét
Vào mùa đông, người cao tuổi cần đặc biệt lưu ý tới căn bệnh viêm phổi. Căn bệnh này có thể gây những biến chứng nguy hiểm nếu không biết cách điều trị tích cực.
Mùa lạnh, cần đặc biệt chú ý đến bệnh viêm phổi ở người cao tuổi (NCT). Bệnh thường có xu hướng nặng hơn ở người trên 65 tuổi bởi sức chống đỡ của cơ thể đã kém, phổi lão hóa rõ rệt. Nếu không được điều trị tích cực, bệnh sẽ nảy sinh những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Vi khuẩn, virut - Thủ phạm chính gây viêm phổi ở NCT
Nguyên nhân viêm phổi ở NCT có rất nhiều: hoặc do vi sinh vật (vi khuẩn, virut, vi nấm), hoặc do khói bụi (môi trường ô nhiễm, khói bếp, thuốc lá, thuốc lào) hoặc ít vận động, nằm lâu do liệt. Viêm phổi ở NCT khác với người trẻ tuổi, nhiều trường hợp chỉ viêm họng, mũi cũng rất dễ dẫn đến viêm phổi. Một số trường hợp NCT mắc một số bệnh mạn tính đường hô hấp (bệnh giãn phế quản, khí phế thũng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hoặc hen suyễn), sức đề kháng của cơ thể giảm xuống thì bệnh bùng phát thành bệnh viêm phổi cấp tính. Đặc biệt là vai trò của một số loài vi khuẩn, bình thường thì chúng sống cộng sinh ở đường hô hấp trên nhưng khi trời lạnh, sức đề kháng suy giảm, chúng tấn công vào đường hô hấp và gây bệnh. Điển hình là vi khuẩn phế cầu (St. pneumoniae), H. influenzae, Staphylococus, Streptococus và một số virut đường hô hấp, vi nấm. Trong một số trường hợp, nhất là NCT, bệnh viêm phổi thường diễn ra sau khi mắc phải bệnh cúm, cảm lạnh hoặc bị lây bệnh ngay trong bệnh viện (nhiễm khuẩn bệnh viện) do đi khám bệnh hoặc nằm viện điều trị một bệnh nào đó. Đáng lo ngại nhất là NCT mắc bệnh viêm phổi mà tác nhân gây bệnh là virut, bởi vì với virut thì hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Hít thở sâu rất có lợi, giúp tăng cường chức năng phổi. (Ảnh minh họa)
Cách nhận biết viêm phổi ở NCT
Dấu hiệu lâm sàng của viêm phổi ở NCT rất khác so với người trẻ. Nhiều trường hợp người bệnh không sốt cao, thậm chí không sốt, nhất là NCT có tuổi cao, sức yếu, lú lẫn, ít vận động hoặc đi lại khó khăn, ăn uống thất thường. Một số NCT mắc một số bệnh mạn tính kéo dài (nằm liệt giường do tai biến mạch máu não hoặc bệnh Parkinson hoặc do biến chứng của thoái hóa khớp, hư khớp rất khó khăn trong việc đi lại) càng dễ mắc bệnh viêm phổi. Tuy vậy, có một số triệu chứng điển hình như thở nhanh nông, đôi khi có thở rít, cánh mũi phập phồng do thiếu dưỡng khí. Triệu chứng ho là hay gặp nhất, đặc biệt là ở những NCT có bệnh mạn tính về đường hô hấp (viêm họng mạn tính, giãn phế quản, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính). Ho thường có đờm lỏng hoặc đặc quánh, một số trường hợp có dính một ít máu do mao mạch bị vỡ ra, tuy vậy, có một số ít trường hợp không ho. Tức ngực và khó thở nhẹ là triệu chứng thường gặp. Người bệnh thường có dấu hiệu mất nước (môi khô, lưỡi trắng, má hóp, da nhăn nheo). Cần chụp Xquang phổi và nuôi cấy đờm, chất nhày phế quản để xác định vi khuẩn gây bệnh, trên cơ sở đó, chọn kháng sinh thích hợp để điều trị nhằm giảm bớt thời gian nằm viện.
Phòng, điều trị thế nào?
Khi NCT nghi ngờ bị viêm phổi, cần đến khám tại cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt bởi vì nếu để muộn có thể gây nguy hiểm cho người bệnh (ở Việt Nam, theo thống kê thì tỷ lệ tử vong do viêm phổi ở NCT nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể lên tới 25%, đặc biệt độ tuổi trên 65). Đối với người cao tuổi mắc viêm phổi, nhất là viêm phổi do virut, việc dùng thuốc điều trị rất khó khăn. Vì vậy, cần dùng thuốc gì, dùng trong bao lâu, liều lượng như thế nào là phải được bác sĩ khám bệnh kê đơn và tư vấn sử dụng. Không nên tự mua thuốc để điều trị, nhất là kháng sinh, bởi vì dùng kháng sinh không đúng chỉ định thì bệnh không những không khỏi mà còn nhiều điều bất lợi sẽ xảy ra cho người bệnh. NCT cần có chế độ sinh hoạt hợp lý, ở thông thoáng, không hút thuốc lá, thuốc lào. NCT cũng cần được giữ ấm và tránh tiếp xúc nhiều với không khí lạnh. Hàng ngày, cần uống đủ lượng nước cần thiết (khoảng từ 1,5 - 2,0 lít), ăn thêm rau xanh trong các bữa ăn và tăng cường ăn trái cây hàng ngày. Vệ sinh họng - miệng hàng ngày như đánh răng, súc họng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy. Vận động cơ thể bằng mọi hình thức tùy theo sức khỏe và điều kiện của từng người. Những người bị liệt cần được nâng dậy và xoa bóp các cơ bắp, bụng và tập hít thở sâu để phục hồi các chức năng của phổi.
Theo VNE
5 sự thật về bệnh viêm phổi tất cả mọi người cần biết Không mặc áo ấm trong trời lạnh sẽ bị viêm phổi, bị viêm phổi cần nằm trên giường nghỉ ngơi cả tuần... những điều này có đúng hay không? Ai cũng biết đến bệnh viêm phổi và vô cùng lo lắng về căn bệnh này trong mùa lạnh. Nhưng có phải tất cả những gì bạn được nghe nói liên quan đến viêm...