Bệnh nhân tim mạch ‘mất hút’ trong đại dịch

Nhiều bệnh nhân dù bị đột quỵ hoặc đau tim cũng ngần ngại gọi cấp cứu bởi sợ lây nhiễm nCoV nếu nhập viện.

Bishnu Virachan là nhân viên giao hàng cho một hiệu tạp hoá ở Queens. Kể từ khi thành phố New York bị phong toả, ông bận rộn hơn bao giờ hết. Đầu tháng 4, khi đang xem TV, ông cảm thấy nhói đau ở ngực. Dù lo lắng, ông quyết định không gọi cấp cứu. Đối với người đàn ông 43 tuổi, tới bệnh viện lúc này thậm chí còn đáng sợ hơn.

“Tôi có thể làm gì được đây? Virus ở khắp mọi nơi”, ông nói.

Sau vài ngày, cơn đau trở nên dữ dội. Virachan buộc phải tới Bệnh viện Mount Sinai, Manhattan. Khi đó, động mạch vành bên trái của ông gần như tắc nghẽn hoàn toàn.

Virachan phải tiến hành phẫu thuật khi tim đã rất yếu. Bác sĩ cho biết nếu trì hoãn lâu hơn, có thể ông đã chết.

Y bác sĩ tại Bệnh viện Sharp Grossmont, Mỹ điều trị cho bệnh nhân cao huyết áp hôm 21/4. Ảnh: Shutterstock

Nghiên cứu sơ bộ cho thấy nỗi sợ Covid-19 khiến nhiều bệnh nhân nguy kịch như đột quỵ hoặc đau tim ngần ngại gọi cứu thương. Theo đội ngũ bác sĩ tại các trung tâm y tế trong thành phố, số bệnh nhân cấp cứu không nhiễm nCoV giảm còn một nửa giữa đại dịch. Trong khi đó khoa tim mạch hoặc đột quỵ gần như trống rỗng. Các chuyên gia lo ngại nhiều người sẽ chết vì bệnh khác trước khi mắc Covid-19.

Báo cáo công bố ngày 6/4 của các bác sĩ tim mạch tại 9 trung tâm y tế lớn cho thấy kể từ ngày 1/3, số bệnh nhân nhập viện vì đau tim nghiêm trọng, cần can thiệp động mạch, giảm 38%. Có những ngày khoa điều trị mạch vành 24 giường của Trung tâm Y tế Cleveland chỉ tiếp nhận 7 bệnh nhân. Thông thường ở đây không có chỗ trống.

“Vậy thì họ đâu rồi? Điều này hoàn toàn không bình thường”, tiến sĩ Steven Nissen, bác sĩ tim mạch tại Trung tâm Y tế Cleveland, đặt vấn đề.

Để giải đáp điều này, ông kể về một bệnh nhân sống tại Cleveland. Trong một lần chống đẩy, người đàn ông cảm thấy tức ngực, song không muốn đến bệnh viện vì sợ tiếp xúc với bệnh nhân Covid-19. Anh quyết định ở nhà một tuần, sức khoẻ yếu đi nhanh chóng. Ngày 16/4, anh nhập viện trong tình trạng kiệt sức và phù nề chân. Cơn đau tim đơn giản đã tiến triển thành tình trạng đe doạ đến tính mạng. Người bệnh sống sót sau khi thực hiện phẫu thật, song phải thở máy gần một tuần ở khu hồi sức tích cực (ICU).

Khoa điều trị nội trú tại Trung tâm Y tế Đại học Stanford cũng gặp vấn đề tương tự. Thông thường bệnh viện đón 12 đến 15 bệnh nhân một ngày. Tuy nhiên trong tháng 4, có những ngày không ai nhập viện. Giám đốc Gregory Albers cho biết đây là điều chưa từng thấy.

“Thật đáng sợ. Chúng tôi chuẩn bị tinh thần cho lượng lớn bệnh nhân, nhưng điều đó chẳng xảy ra”, ông Albers nói.

Theo bác sĩ Samin Sharma, người đứng đầu phòng thí nghiệm thông tim tại Bệnh viện Mount Sinai, số bệnh nhân đau tim đã giảm từ 7 người xuống còn ba người kể từ tháng 2 đến tháng 3. Tháng 4, khoa chỉ tiếp nhận hai bệnh nhân.

Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Mỹ. Tiến sĩ Valentin Fuster, biên tập viên của Tạp chí Tim mạch Mỹ, cho biết ông nhận được báo cáo từ khắp nơi trên thế giới về sự “khan hiếm bệnh nhân đau tim” trong dịch Covid-19.

Bệnh viện Jaipur, Ấn Độ tiếp nhận 45 người bệnh vào tháng 1. Con số này giảm xuống còn 32 trong tháng 2. Tháng 4, bác sĩ chỉ điều trị cho 6 bệnh nhân.

Bệnh nhân Covid-19 tại New York ngày 20/4. Ảnh: AP

Các chuyên gia tại Áo ước tính trong tháng 3, 110 người đã chết vì đau tim do không nhập viện. Trong khi đó số ca tử vong do Covid-19 chỉ là 86.

“Tôi rất lo lắng xu hướng này sẽ tạo ra hệ luỵ lâu dài về sức khoẻ cộng đồng”, Tiến sĩ Richard A. Chazal, giám đốc y tế Viện Tim mạch Lee Health, Florida, Mỹ, nhận định.

Bà cũng nêu khả năng chế độ ăn uống, luyện tập và điều kiện không khí trong lành khiến người dân ít mắc bệnh nan y hơn. Như vậy số người nhập viện do tim mạch hoặc đột quỵ thực sự giảm xuống. Song các chuyên gia khác tỏ ra nghi ngờ giả thuyết này. Tiến sĩ Steven Nissen thậm chí cho rằng các bệnh nhân đang ăn uống quá bừa bãi và không bằng chứng nào cho thấy họ có thói quen tập thể dục đều đặn.

Hiện chưa thể kết luận vì sao số lượng bệnh nhân tim mạch và đột quỵ giảm rõ rệt trong đại dịch. Song hoàn toàn thấy được tâm lý “sợ bệnh viện” ở những người quyết định gọi cấp cứu, dù muộn màng.

Kaplana Jain là một phụ nữ sinh sống tại Cresskill, New Jersey. Ngày 18/4, bà đột nhiên ngã gục trong khi đang đi vào phòng tắm. Nhận thấy lượng đường huyết tăng cao, gia đình quyết định gọi cấp cứu. Khi nhân viên y tế có mặt, Jain nói bà không muốn đến bệnh viện.

“Tôi rất sợ nhiễm Covid-19″, người phụ nữ 60 tuổi khẩn khoản.

Kết quả điện tâm đồ cho thấy bà bị đau tim và phải can thiệp động mạch. Jain may mắn thoát chết. Song bác sĩ cho biết nếu không sớm đến bệnh viện, có thể bà đã không qua khỏi.

Thục Linh