Bắt tay đầu tư trạm sạc xe điện trên khắp cả nước, VinFast có thể học được gì từ Tesla?
Ngày nay, rất nhiều hãng ô tô đang phát triển các dòng xe điện nhằm đáp ứng được các tiêu chuẩn từ nhiều tổ chức chính phủ về việc bảo vệ môi trường.
Nhu cầu về xe điện càng lớn thì nhu cầu về các trạm sạc cũng lớn không kém; chúng sẽ là nguồn tiếp nhiên liệu cho những chiếc ô tô này trong những chặng đường dài.
Tầm quan trọng của các trạm sạc cũng lớn không kém gì các cây xăng đối với những chiếc xe truyền thống hiện nay. Do đó, song song với việc sản xuất ô tô chạy điện, các trạm sạc cũng cần được chuẩn bị và lắp đặt một cách rất kỳ công.
Tesla – công ty đi tiên phong về lĩnh vực xe điện đã thực hiện lộ trình xây dựng những trạm sạc tại nhiều địa điểm không chỉ tại Mỹ mà còn trên toàn thế giới, xứng đáng để các công ty khác noi theo.
Tại Việt Nam, hiện hãng xe Vinfast đã bắt đầu chiến lược xây dựng các cây sạc riêng nhằm hỗ trợ không chỉ ô tô mà còn cả xe máy điện của hãng. Giống như Tesla, việc làm này sẽ giúp Vinfast không chỉ thu được lợi nhuận từ việc sạc điện cho các xe, mà số lượng xe của hãng bán ra nhiều khả năng sẽ tăng cao nhờ vào sự tiện lợi cho khách hàng mà các cây sạc này mang lại.
Hãng xe thuộc tập đoàn của tỷ phú Phạm Nhật Vượng mới đây đã phát đi thông báo kêu gọi đối tác có mặt bằng phù hợp cùng đầu tư hạ tầng trạm sạc xe điện rộng khắp trên toàn quốc với mạng lưới dự kiến gồm 2.000 trạm sạc với hơn 40.000 trụ sạc pin. VinFast cho biết các trạm sạc sẽ phát triển theo tiêu chuẩn của châu Âu, trạm sạc vận hành tự động và có thể đặt ở bất kỳ khu vực đỗ xe nào mà không làm thay đổi công năng mặt bằng khu vực đỗ xe.
Ngay từ khi bắt đầu sản xuất xe điện, các trạm sạc đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của Tesla; họ đã xây dựng mạng lưới của mình ngay từ khi bắt đầu phát triển một trong những chiếc ô tô chạy điện đầu tiên – Model S. Trái với phương thức tiếp cận của nhiều hãng xe khác chỉ tập trung vào phát triển tính năng, Tesla đã chủ động đem lại tiện ích lớn hơn nhiều cho những khách hàng của mình.
Nissan là một ví dụ điển hình. Với chiếc Leaf có giá cả tương đối phải chăng cùng nhiều tính năng mới mẻ, hãng này đã sớm dẫn đầu thị trường xe điện và Nissan Leaf cũng là ô tô điện bán chạy nhất trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2014. Mặc dù vậy, Nissan không xây dựng cho người dùng một mạng lưới các trạm sạc nhanh mà phụ thuộc vào bên thứ ba, đem lại khá nhiều phiền toái cho khách hàng.
Nhận thấy điều này, từ năm 2012, Tesla đã bắt đầu giới thiệu 6 trạm sạc nhanh mang tên Tesla Supercharger. Tesla khởi đầu với các cây sạc SuperCharger tiêu chuẩn V1 và V2 có công suất 150 kW. Với công suất như vậy, người dùng mất khoảng 20 phút để sạc đến 50%, 40 phút để sạc đến 80% và 75 phút đến 100% đối với xe Tesla model S.
Trạm sạc V2 của Tesla
Tới tháng 9 năm 2017, Tesla đã công bố sự ra mắt của các cây sạc Supercharger đô thị (urban Superchargers). Supercharger đô thị nhỏ gọn hơn so với Supercharger tiêu chuẩn, chủ yếu được triển khai ở các khu vực thành phố lớn như bãi đậu xe và nhà để xe tại trung tâm thương mại.
Video đang HOT
So với Supercharger tiêu chuẩn, Supercharger đô thị có công suất tối đa là 72 kW, tức bằng khoảng một nửa. Hiện trạm sạc sử dụng các cây sạc đô thị này mới chỉ được áp dụng tại Mỹ và sẽ được sử dụng ở nhiều địa điểm khác trong một vài năm tới. 2 năm sau, công ty tiếp tục giới thiệu cây sạc Supercharger V3 tại New York với nhiều tính năng ưu việt, đáng kể nhất là tốc độ sạc đã được cải thiện đáng kể. Tất cả các mẫu ô tô điện do Tesla sản xuất, từ Model S, X, Y… đều có thể sử dụng các cây sạc này.
Thời gian sạc điện giảm đáng kể với Tesla Supercharger V3
Tính tới năm 2016, số lượng xe Tesla có thể sử dụng sạc cùng lúc trên mỗi gian hàng Supercharger trung bình vào khoảng 34 chiếc; chi phí để xây dựng một trạm sạc vào khoảng 100,000 USD (năm 2013) và tăng lên tới 270,000 USD vào năm 2015, tùy thuộc vào số lượng cây sạc được lắp đặt. Các cây sạc điện này được công ty dự kiến có tuổi đời vào khoảng 12 năm.
Thời gian đầu, chưa tới 10% trong tổng số lượng điện được sử dụng để sạc cho xe ô tô tới từ các trạm sạc của Tesla. Tuy nhiên tới năm 2019, theo số liệu Tesla cung cấp, đã có tới 72 GWh điện được sử dụng thông qua các trạm sạc của họ trên toàn thế giới. Phần lớn các trạm sạc Supercharger thuộc sở hữu của Tesla, chỉ có một số nhỏ trạm sạc được sở hữu bởi các hãng taxi với đội xe điện được mua từ chính Tesla.
Tesla cũng áp dụng chính sách khá linh hoạt với việc sử dụng các trạm sạc của mình. Các xe điện model S và X được đặt từ Tesla trước ngày 15/1/2017 sẽ được sử dụng miễn phí dịch vụ tại các trạm sạc cho tới cuối vòng đời của xe. Các xe mua từ ngày 15/1/2017 tới 2/11/2018 sẽ được miễn phí khoảng 400 KWh (tương đương với khoảng 1000 tới 1600 dặm di chuyển); sau khi sử dụng hết, họ sẽ phải trả một mức phí được cho là thấp hơn so với việc sử dụng xăng đối với ô tô truyền thống. Mức giá này rơi vào khoảng 0.2 đến 0.26 USD/KWh (tương đương với 6,000 VNĐ/ KWh) tại Mỹ (trừ Hawaii). Cũng trong khoảng thời gian này, tối đa 5 người bạn cùng với chủ sở hữu xe điện Tesla hiện tại sẽ được miễn phí trọn đời cho việc sạc điện xe ô tô tại trạm sạc này với nếu những người này mua xe của hãng thông qua mã giới thiệu.
Chi phí sử dụng sạc điện tại cây sạc của Tesla (USD/ KWh) so với chi phí sử dụng xăng dầu (USD/ Gallon)
Cuối năm 2014, có 119 trạm Tesla Supercharger tiêu chuẩn đang hoạt động tại Hoa Kỳ, 76 trạm ở Châu Âu và 26 ở Châu Á. Tháng 3 năm 2020, Tesla đã sở hữu 1,826 trạm sạc trên toàn thế giới với 16.103 cây sạc điện, bao gồm 908 trạm ở Mỹ, 398 trạm ở khu vực châu Á và các trạm còn lại rải rác tại nhiều nước khác trên toàn cầu. Số lượng cây sạc của Tesla chạm mốc 20,000 vào tháng 11 năm ngoái, cho thấy độ phủ sóng cực kỳ mạnh mẽ của hãng xe điện này.
Tesla chạm mốc 20,000 cây sạc điện toàn cầu
Như vậy có thể thấy, thông qua việc phát triển các trạm sạc, Tesla không chỉ có thêm nguồn thu từ việc bán điện cho ô tô mà còn giúp gia tăng số lượng xe bán ra – vốn là mảng kinh doanh chính của doanh nghiệp. Đó là lý do tại sao mặc dù rất nhiều hãng phát triển xe điện, thậm chí sớm hơn Tesla, nhưng cho tới hiện tại, xe của họ có độ phủ sóng mạnh nhất trên toàn cầu.
Muốn làm lớn phải biết chấp nhận thua thiệt lúc đầu: Từ Tesla đến Amazon hay VinFast, mấy ai dám nghĩ lớn như những doanh nghiệp này!
Một ngày cuối tháng 7 năm 2019, CEO Tesla Elon Musk điện đàm trấn an các nhà đầu tư trong bối cảnh giá cổ phiếu giảm mạnh và Tesla liên tục báo lỗ với hàng tỷ USD kể từ khi IPO năm 2010. Trái ngọt thường đến muộn, và công nghiệp ô tô không phải cuộc chơi ngắn ngày.
1 năm sau đó, vốn hóa của Tesla vượt Toyota, trở thành nhà sản xuất ô tô có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới, dù 10 năm lên sàn vẫn báo lỗ...
"Rất nhiều người đặt dấu hỏi về việc tại sao chúng tôi đã IPO dù không có lãi", CEO Elon Musk, trong trang phục quần jeans, áo sơ mi mix với blazer kẻ sọc, trả lời các phóng viên bên ngoài sàn chứng khoán Nasdaq tại quảng trường Thời Đại (New York, Mỹ) hồi cuối tháng 6/2010 - thời điểm Tesla phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).
10 năm sau, Tesla vẫn không có lãi, các khoản lỗ có năm lên tới gần 2 tỷ USD. Nhưng giá trị vốn hóa của công ty sau 10 năm tăng lên 213 lần.
Từ mốc 1,6 tỷ USD ngày IPO, giá trị vốn hóa của hãng xe điện này đã vượt Toyota hồi tháng 7/2020, trở thành nhà sản xuất ô tô có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới, mặc dù Tesla lỗ 862 triệu USD trong năm tài chính 2019 và Toyota lãi 19,6 tỷ USD (2,08 nghìn tỷ yen) trong năm tài chính 2020 (năm tài chính trong báo cáo của Toyota kết thúc vào tháng 3/2020).
Đến thời điểm ngày 10/9/2020, mức vốn hóa của Tesla đã xấp xỉ 1,5 lần vốn hóa của hãng ô tô truyền thống Nhật Bản.
Một bức tranh "lỗ" kinh điển là ngành thương mại điện tử, mà đại diện tiêu biểu là Amazon đã đạt lợi nhuận bấp bênh trong 9 năm đầu trước khi có khoản lãi đều đặn.
Vì đâu cả doanh nghiệp và nhà đầu tư chấp nhận bài toán lỗ?
Câu chuyện chấp nhận lỗ của doanh nghiệp thường nằm trong 2 trường hợp.
Với một thị trường mới, doanh nghiệp cần chịu lỗ để educate (tạm hiểu: Định hướng) người dùng.
Với một thị trường cũ, doanh nghiệp cần cạnh tranh với đối thủ sẵn có.
Bài toán đặt ra cho cả hai trường hợp này đều chỉ có 1: Giành thị phần. Tất nhiên, để có thể theo đuổi cuộc chiến giành thị phần này, doanh nghiệp phải có tiềm lực tài chính và một sản phẩm "chất", để khi không còn giảm giá, khách hàng vẫn trung thành với sản phẩm họ đã lựa chọn.
Tại Việt Nam, VinFast cũng đang chấp nhận lỗ để giành thị phần.
Ông Phạm Nhật Vượng: Chơi lớn phải chấp nhận thua thiệt giai đoạn đầu!
Báo cáo thường niên năm 2019 của Vingroup nhan đề "Tiên phong mở lối", mở đầu bằng tuyên bố của Chủ tịch HĐQT Vingroup Phạm Nhật Vượng, với định hướng phát triển của Vingroup trở thành một Tập đoàn đẳng cấp quốc tế, lấy khối Công nghiệp, Công nghệ làm trọng tâm để hình thành các thương hiệu quốc tế.
"Điều này không chỉ có ý nghĩa với Vingroup, mà còn là sứ mệnh đóng góp cho sự phát triển của đất nước trong tương lai. Nhưng trước hết cần phải thành công ở thị trường trong nước".
"Để làm được điều đó, chúng ta sẽ phải nỗ lực vượt bậc, liên tục vượt qua chính bản thân mình, phải đầu tư mạnh mẽ, chấp nhận thua thiệt trong giai đoạn đầu, phải hết sức quyết liệt và sáng tạo, phải làm điều chưa ai làm", ông Phạm Nhật Vượng chia sẻ.
6 tháng đầu năm, VinFast báo cáo lỗ 6.591 tỷ đồng. Đổi lại khoản lỗ ấy là gì? Quý 1/2020, VinFast bán được 5.100 chiếc, đứng thứ 5 thị trường.
Còn với riêng tháng 7/2020, VinFast bán được 2.214 chiếc, trong đó có 355 chiếc Lux A2.0, 282 chiếc Lux SA2.0 và 1.577 chiếc Fadil. Đáng chú ý, doanh số Fadil lọt top 4 những chiếc ô tô bán chạy nhất tháng 7, trở thành đối thủ nặng ký của Hyundai Grand i10.
"Mảng công nghiệp của Vingroup (Vinsmart và VinFast) phải đầu tư lớn và kiên trì, chấp nhận bù lỗ trong 3-5 năm... Câu chuyện mấy năm tới không phải kiếm lợi nhuận mà là chiếm lĩnh thị trường, gia tăng thị phần", Chủ tịch Vingroup chia sẻ tại ĐHCĐ tập đoàn diễn ra hồi tháng 5/2020.
Xe của VinFast sẽ được xuất khẩu sang thị trường rất khó tính là Mỹ. Ông Phạm Nhật Vượng coi đây là phép thử cho toàn bộ hệ thống vì nếu sản phẩm làm ra không tốt, giá cả không cạnh tranh thì đương nhiên sẽ không có logic để tồn tại.
Một điểm giống nhau của VinFast và Tesla là dần hướng tới việc tự chủ về pin. Vài năm trước, Tesla xây dựng nhà máy Gigafactory tại Nevada, Mỹ để sản xuất pin quy mô lớn, với kỳ vọng việc tự chủ về pin sẽ giúp xe điện Tesla rẻ hơn so với các đối thủ vốn dựa vào nguồn cung từ bên thứ ba.
VinFast cũng đang tự phát triển các công nghệ về Pin thông minh - một xu thế dẫn đầu ngành công nghiệp ô tô, với việc thành lập Công ty TNHH Sản xuất Pin Lithium Vinfast, với khoản đầu tư trong năm 2019 là gần 189 tỷ đồng.
Trong cuộc chiến giành thị phần ấy, khách hàng sẽ là người được hưởng lợi. Theo tiết lộ của sếp VinFast hồi cuối năm 2019, hãng này đang bù lỗ 300 triệu đồng cho mỗi chiếc xe bán ra.
Tại Việt Nam, những tên tuổi lớn trên thị trường ô tô gồm Toyota, Hyundai, Mazda, Honda, Ford, VinFast...
Thị trường ô tô Việt Nam được cho là một trong những thị trường hứa hẹn nhất khu vực với tỷ lệ sở hữu ô tô vẫn thấp, trung bình 23 xe trên 1.000 dân. Theo dự báo của Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (IPSI), đến năm 2035, toàn thị trường sẽ tiêu thụ tới 1,85 triệu xe ô tô, tương đương mức tăng trưởng trung bình 10% mỗi năm. Sư tăng trưởng mạnh của tầng lớp trung lưu cùng với cơ sở hạ tầng giao thông không ngừng được xây dựng, nâng cấp là hai động lực chính thúc đẩy thị trường ô tô trong những năm tới.
Cơ sở hạ tầng phát triển tạo tiền đề cho việc mở rộng quy mô các tỉnh, thành phố, và việc hình thành các khu đô thị vệ tinh xung quanh 2 thành phố lớn - Hà Nội và TPHCM cũng sẽ khiến ô tô ngày càng trở thành nhu cầu thiết yếu với các gia đình. Ngoài ra, sản xuất ô tô đang là ngành công nghiệp mũi nhọn được Chính phủ tạo nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển. Những điều kiện trên dự báo sẽ thúc đẩy thị trường ô tô nội địa phát triển mạnh mẽ trong những năm tới.
Elon Musk tiết lộ lý do Tesla đầu tư 1,5 tỷ USD vào Bitcoin Theo ông Elon Musk, chỉ có kẻ ngốc mới không làm như vậy với mức lãi suất như hiện tại. Đầu tháng này, Tesla đã làm chao đảo thị trường tiền mã hóa khi tiết lộ khoản đầu tư đến 1,5 tỷ USD vào Bitcoin. Đối với một tài sản biến động thất thường như Bitcoin, việc đầu tư một khoản tiền khổng...