Bảo vệ làn da trước những tác động nghiêm trọng của stress

Theo các chuyên gia da liễu Mỹ, tình trạng căng thẳng tinh thần (stress) không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tâm thần, mà còn tác động xấu đến làn da, bao gồm gây nổi mụn, sạm màu, nhanh lão hóa và làm trầm trọng thêm các bệnh da liễu như chàm bội nhiễm và vảy nến.

Căng thẳng tinh thần có hại cho làn da nhiều hơn bạn tưởng.

Da được coi là cơ quan lớn nhất trên cơ thể và hệ vi sinh vật của da đóng vai trò quan trọng như tuyến phòng vệ đầu tiên của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh. Bình thường, hàng rào bảo vệ da giúp duy trì độ ẩm và giữ nước, đồng thời ngăn chặn các chất gây dị ứng, kích ứng, chất ô nhiễm và mầm bệnh xâm nhập. Nhưng khi căng thẳng, các hoóc-môn gây stress có thể làm suy yếu hàng rào đó, làm chậm quá trình sản xuất các loại dầu có lợi ích “khóa ẩm”. Lúc này, da bắt đầu một quá trình được gọi là mất nước qua da (TEWL), khiến làn da trở nên khô hơn và tổn thương, dễ bị mầm bệnh xâm nhập sâu vào da. “Khi hàng rào bảo vệ da không hoạt động bình thường, nó dễ bị viêm mãn tính cấp độ thấp, tăng lượng gốc tự do có hại cho da và đẩy nhanh quá trình lão hóa cũng như tăng nguy cơ dị ứng” – Tiến sĩ da liễu Whitney Bowe tại Trung tâm Y khoa Mount Sinai (Mỹ) giải thích.

Nếu gặp những vấn đề trên, bà Bowe khuyên mọi người xem lại quy trình dưỡng da hằng ngày – đặc biệt là khi có sử dụng sản phẩm chống lão hóa. Chẳng hạn, retinoid (thường có trong nhiều loại kem trị mụn và chống lão hóa) có thể gây kích ứng da nếu sử dụng hằng đêm. Tương tự, axít alpha hydroxy (AHA) hay axít glycolic tuy có nhiều công dụng tuyệt vời như làm mờ đốm nâu, giúp da đều màu và thúc đẩy sản xuất collagen, nhưng cũng là chất kích ứng da. Tốt nhất là nên luân phiên sử dụng những hoạt chất mạnh. Ví dụ, sau 1 đêm bôi các dung dịch chứa retinoid và AHA, bạn nên để da “nghỉ ngơi” từ 1-2 đêm để bớt khô. Trong thời gian đó, hãy dùng các hoạt chất có công dụng nuôi dưỡng, cấp ẩm – như glycerin, dầu hướng dương hoặc dầu jojoba – để “tu sửa” hàng rào bảo vệ da, hỗ trợ hệ vi sinh vật và khôi phục độ pH cho da.

Còn đối với người có làn da nhạy cảm, quy trình dưỡng da càng cẩn trọng hơn. Tốt nhất là sau khi rửa mặt, đợi khô rồi mới bôi sản phẩm lên để xem phản ứng. Nếu cảm thấy da căng khô, châm chích, nóng rát hoặc nổi mụn nhỏ thì chắc chắn da bạn thuộc dạng nhạy cảm, cần tránh sử dụng các sản phẩm chứa hợp chất sulfate, như sodium lauryl sulfate (SLS) hoặc sodium laureth sulfate (SLES). Người có da nhạy cảm cũng không nên cạo/tẩy lông mặt hoặc dùng bàn chải khô để tẩy tế bào chết vì có thể tổn hại hàng rào bảo vệ da, cũng như không sử dụng sản phẩm có hương nhân tạo do dễ gây kích ứng da. Một điều cần lưu ý là tuy các loại tinh dầu thiên nhiên như hoa oải hương, cam, sả và cúc có công dụng thư giãn, giảm stress và cải thiện giấc ngủ, nhưng dùng trực tiếp lên da cũng dễ gây dị ứng và tổn thương hàng rào bảo vệ da.

Khi stress, nhiều người có xu hướng thèm ăn đồ ngọt và thức ăn chế biến sẵn, song những thực phẩm này có thể tổn hại thành phần collagen và elastin trong da thông qua một quá trình gọi là “đường hóa” – glycation – khiến làn da mất độ đàn hồi và dễ bị nhăn.

Ngoài chăm sóc da kỹ hơn, mọi người cũng cần thực hiện một số thay đổi về lối sống và dinh dưỡng để chống lại tác động tiêu cực từ stress, bằng những cách đơn giản như:

Duy trì các mối quan hệ. Việc tương tác với người khác – kể cả qua mạng xã hội – là biện pháp giảm stress tuyệt vời, góp phần cải thiện sức khỏe cho da.

Vận động thể chất. Tập thể dục giúp tăng cường lưu thông máu và cung cấp khí ôxy đến tất cả bộ phận cơ thể, từ đó thúc đẩy quá trình phục hồi hàng rào bảo vệ da. Vận động còn giúp giải phóng hoóc-môn tạo cảm giác vui vẻ và phấn chấn tinh thần endorphin.

Luyện cách trấn tĩnh tinh thần. Các bài tập yoga, thiền và hít thở sâu được chứng minh là giúp giảm đáng kể mức độ stress và nồng độ hoóc-môn gây căng thẳng cortisol.

Ngủ đủ giấc. Không chỉ giúp phục hồi sức khỏe tâm thần, một giấc ngủ ngon còn có ích cho quá trình tái tạo da vào ban đêm.

Uống đủ nước và bổ sung các dưỡng chất làm đẹp da. Uống đủ nước vừa giúp cấp ẩm, vừa giúp thải độc tố, giảm mụn và cải thiện cấu trúc da. Còn các dưỡng chất làm đẹp da – đặc biệt là vitamin E, vitamin C, collagen, omega-3 và biotin – giúp da khỏe mạnh từ bên trong, đồng thời chống lại các tác nhân gây thương tổn từ bên ngoài như khói bụi, tia cực tím trong ánh nắng.