Báo Trung Quốc “ghen ăn tức ở” vì mối thân tình Nhật-Ấn
Chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh tới Nhật Bản có thể thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước, nhưng điều đó cũng khiến Trung Quốc giận dữ.
Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh tại Tokyo ngày 28/5.
Nhật-Ấn tăng cường hợp tác
Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh hiện đang có chuyến công du quan trọng kéo dài 4 ngày tới Nhật Bản nhằm thúc đẩy các quan hệ kinh tế và sự hợp tác khác giữa hai nước.
Chuyến công du của ông Singh diễn ra chỉ một tuần sau khi Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường thăm Ấn Độ.
Phát biểu khi đang có mặt tại Tokyo hôm 28/5, Thủ tướng Manmohan Singh cho hay Ấn Độ và Nhật chia sẻ lợi ích chiến lược mạnh mẽ trong việc mở rộng hợp tác về an ninh quốc phòng và thúc đẩy sự ổn định trong khu vực.
Ông Singh cũng nói thêm rằng việc đảm bảo các tuyến đường biển luôn thông thoáng và tự do có ý nghĩa sống còn đối với sự thịnh vượng của khu vực, do sự phụ thuộc vào nguồn dầu mỏ nhập khẩu từ Trung Đông.
“Quan hệ của Ấn Độ với Nhật Bản quan trọng không chỉ vì sự hợp tác kinh tế, mà còn vì chúng tôi xem Nhật Bản là đối tác tự nhiên và không thể thiếu trong cuộc tìm kiếm sự ổn định và hòa bình cho khu vực rộng lớn này”, Thủ tướng Singh nhấn mạnh.
Thủ tướng Singh không đề cập trực tiếp tới Trung Quốc, nhưng ông nhấn mạnh tới “cam kết chung của Ấn Độ và Nhật Bản đối với các lý tưởng về dân chủ, hòa bình và tự do”.
“Chúng ta chia sẻ mối quan tâm về an ninh hàng hải, đối mặt với các thách thức chung về an ninh năng lượng. Có các mối liên kết mạnh mẽ giữa 2 nền kinh tế của chúng ta, vốn cần một hệ thống thương mại quốc tế mở, dựa trên luật pháp để phát triển”, ông nói.
Ấn Độ đã tìm cách phát triển quan hệ thân thiết hơn với Nhật Bản và các quốc gia châu Á khác, trong khi cùng lúc tăng cường các khả năng quân sự, một phần nhằm đối phó với thách thức từ Trung Quốc và người láng giềng Pakistan. Ấn Độ và Nhật Bản từ lâu đã bày tỏ lo ngại về các mối đe dọa tiềm tàng đối với các nguồn cung năng lượng của họ vì các tuyến đường biển dễ bị hải tặc tấn công và bị phong tỏa.
Nhật báo kinh doanh Nihon Keizai Shimbun của Nhật Bản đưa tin rằng Tokyo và New Delhi sắp ký kết một thỏa thuận trong đó Nhật Bản sẽ bán các thủy phi cơ cho Ấn Độ.
Nhật Bản và Ấn Độ cũng đang bàn bạc về một thỏa thuận hợp tác năng lượng hạt nhân, trong bối cảnh Tokyo muốn thúc đẩy xuất khẩu công nghệ nguyên tử và các cơ hạ tầng khác để giúp thúc đẩy nền kinh tế.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe muốn thúc đẩy việc bán các công nghệ hạt nhân của Nhật trong nỗ lực đẩy mạnh xuất khẩu, đặc biệt là tại các thị trường đang nổi ở châu Á và Trung Đông vốn có tiềm năng tăng trưởng mạnh hơn tại Nhật mà không gặp phải các căng thẳng chính trị như Tokyo đang gặp phải với Trung Quốc.
Video đang HOT
Hồi đầu tháng này, Nhật Bản và Ấn Độ đã ký kết các thỏa thuận về hợp tác kinh tế và đầu tư, trong đó có các kế hoạch nhiều tỷ đôla cho các hành lang kinh tế giữa New Delhi và Mumbai, giữa Chennai và Banglalore. Hai bên dự kiến cũng thảo luận việc tăng cường hợp tác quân sự.
Trung Quốc “ghen ăn, tức ở”
Trong khi Tokyo và New Delhi tăng cường quan hệ, Bắc Kinh dường như không hài lòng với điều này.
Tờ People’s Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, ngày 28/5 đã đăng tải một bài viết nói rằng các chính trị gia Nhật là “những kẻ trộm vặt” trong bất kỳ vấn đề gì liên quan tới Trung Quốc và rằng họ chỉ thổi phồng quá đáng mối bất hòa giữa Bắc Kinh và New Delhi.
Bài viết, mang tựa đề “Các chính trị gia Nhật bối rối vì phép màu ngoại giao Trung-Ấn”, nói rằng trước chuyến thăm của Thủ tướng Lý Khắc Cường tới Ấn Độ, truyền thông quốc tế đã thổi phồng cuộc tranh cãi biên giới Trung-Ấn được cho là đe dọa mối quan hệ ngoại giao giữa 2 nước. Ấn Độ và Trung Quốc đã khiến truyền thông thế giới ngạc nhiên khi giải quyết thỏa đáng vấn đề trong thời gian ngắn và đi tới “sự hợp tác và nhất trí chiến lược”.
Bài báo kết luận rằng Trung Quốc tin tưởng Ấn Độ có đủ hiểu biết để giải quyết các vấn đề với Bắc Kinh “mà không bị ảnh hưởng bởi những kẻ khiêu khích trong và ngoài nước”, rõ ràng là nhằm ám chỉ Nhật Bản.
Bài báo cũng nhắc tới việc Thủ tướng Shinzo Abe kêu gọi Nhật Bản, Ấn Độ, Australia, Mỹ thành lập “chuỗi hạt kim cương” mà Trung Quốc tin là nhằm cạnh tranh với sức mạnh kinh tế và quân sự ngày càng gia tăng của Bắc Kinh. Bài báo nói rằng những từ ngữ được sử dụng như “ngoại giao chiến lược”, “các giá trị ngoại giao” dường như rất chiến lược nhưng thực tế lại cho thấy “các tư tưởng ngoại giao hẹp hòi” của chính phủ Nhật.
Trong khi đó, tờ Thời báo hoàn cầu của Trung Quốc lại nhấn mạnh tới các thông tin về việc Ấn Độ và Nhật Bản sắp ký kết một thỏa thuận mua bán thủy phi cơ US-2 trong chuyến thăm của Thủ tướng Singh.
Lu Yaodong, một nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Nhật Bản tại Viện khoa học xã hội Trung Quốc, cho rằng thỏa thuận đánh dấu liên minh thắt chặt giữa Nhật Bản và Ấn Độ về hợp tác quân sự và quốc phòng. Ông Lu còn nói thêm rằng Nhật đang cố gắng lợi dụng các xung đột biên giới giữa Ấn Độ và Trung Quốc và để kiềm chế Trung Quốc với thỏa thuận vũ khí tiềm năng.
Theo Dantri
'Ván bài' Ấn Độ của Trung Quốc
Thủ tướng Trung Quốc được cho là đã thất bại trong việc thuyết phục Ấn Độ đưa "nội dung" Biển Đông vào tuyên bố chung.
Tân Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường vừa kết thúc chuyến thăm Ấn Độ. Đây là chuyến xuất ngoại đầu tiên của ông Lý trên cương vị Thủ tướng Trung Quốc và nó diễn ra ngay sau khi căng thẳng lãnh thổ giữa 2 nước bùng phát vào tháng 4/2013.
Mới nhậm chức, ông Lý đến Ấn Độ, tay bắt mặt mừng với người đồng cấp Ấn Độ Manmohan Singh. Trong thời gian ở thăm Ấn Độ, ông Lý hạn chế nói nhiều đến vấn đề biên giới giữa 2 nước và cố gắng vượt qua bất đồng về lãnh thổ. Hội đàm với người đồng cấp Ấn Độ, ông nhấn mạnh nhiều đến hợp tác kinh tế và khẳng định quan hệ tốt giữa hai bên là chìa khóa cho hòa bình thế giới và phát triển trong khu vực.
Tuy nhiên có vẻ như chuyến đi đã không được như kỳ vọng, nhất là từ góc độ Trung Quốc. Điều này cũng là dễ hiểu trong bối cảnh giữa 2 nước tồn tại quá nhiều vấn đề không thể giải quyết trong một sớm một chiều.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường (trái) "trao đổi" với người đồng cấp Ấn Độ Manmohan Singh trong chuyến công du tới Ấn Độ của ông Lý (ảnh: PTI)
Vấn đề nổi cộm hàng đầu là tranh chấp lãnh thổ, bắt đầu từ ít nhất là năm 1962, khi 2 bên nổ ra xung đột vũ trang ở vùng biên khiến phía Ấn Độ chịu nhiều thương vong. Đến nay Trung Quốc và Ấn Độ đã trải qua 15 vòng đàm phán cấp cao xong vẫn chưa đi tới đâu. Mới tháng 4 vừa rồi căng thẳng lại bùng phát, với việc Ấn Độ cáo buộc Trung Quốc đưa quân vào lãnh thổ Ấn Độ và hạ trại, thậm chí còn cho phi cơ xâm nhập không phận Ấn Độ. Theo Ấn Độ, trong các năm trước đó cũng xảy ra hàng trăm vụ xâm nhập từ phía Trung Quốc.
Vấn đề thứ 2 là quan hệ kinh tế song phương hiện rất mất cân bằng, trong đó Ấn Độ phải chịu thâm hụt thương mại cực lớn. Về điểm này, một số người cho rằng Ấn Độ có nguy cơ trở thành một châu Phi thứ 2, một thị trường cho hàng hóa Trung Quốc ồ ạt đổ bộ.
Thuyết phục Ấn Độ tránh xa vấn đề Biển Đông?
Điểm đáng lưu ý trong chuyến công du lần này là việc ông Lý Khắc Cường được cho là đã thuyết phục phía Ấn Độ tán đồng quan điểm của Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông và đưa điều đó vào tuyên bố chung. Song ông Lý đã thất bại trong nỗ lực này.
Nguồn tin của Đài Tiếng nói nước Nga và tờ IndianExpress cho hay, ngài Thủ tướng Lý Khắc Cường trong quá trình hội kiến đã "vận động" Thủ tướng Ấn Độ ủng hộ quan điểm của Trung Quốc cho rằng Biển Đông là vấn đề song phương.
Tuy nhiên, vẫn theo các nguồn tin này, Thủ tướng Ấn Độ đã chối từ. Và thực tế, Tuyên bố chung chính thức được đăng tải sau đó trên trang web Bộ các Vấn đề Đối ngoại của Ấn Độ (tức Bộ Ngoại giao nước này) đã không đề cập đến vấn đề này.
Từ trước đây, Ấn Độ đã tuyên bố ủng hộ tuyên bố của Việt Nam về lãnh hải, về vùng đặc quyền kinh tế và khẳng định những gì Trung Quốc tuyên bố trên Biển Đông là không có cơ sở pháp lý. Ấn Độ nhấn mạnh đây là vùng biển quốc tế và mọi việc phải dựa trên pháp luật và thông lệ quốc tế, cụ thể là phải dựa trên Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Nói chung cách tiếp cận của Ấn Độ trong vấn đề này là trung lập tích cực. Tất nhiên, Ấn Độ cũng xuất phát từ lợi ích kinh tế của mình. Ấn Độ là một nước đang phát triển mạnh mẽ và có nhu cầu rất lớn về vận chuyển hàng hóa và dầu mỏ qua đường biển. Khu vực Biển Đông là tuyến hàng hải sống còn của Ấn Độ bên cạnh Eo biển Malacca. Tuy nhiên, Ấn Độ đồng thời chỉ rõ đây là các tuyến hàng hải quốc tế chứ không phải của riêng một nước nào.
Ấn Độ (trái) và Trung Quốc trên bản đồ thế giới (ảnh: themorningsidepost)
Lãnh đạo hải quân Ấn Độ cũng đã tuyên bố sẵn sàng bảo vệ lợi ích chính đáng của nước này tại khu vực Biển Đông.
Ngoài ra, theo các nguồn tin, trong chuyến công du của Thủ tướng Trung Quốc, phía Trung Quốc cũng muốn đề cập đến Tây Tạng trong Tuyên bố chung Ấn-Trung. Nhưng một lần nữa Ấn Độ lại từ chối.
Dù Trung Quốc nói ít đến căng thẳng lãnh thổ, vấn đề biên giới lãnh thổ vẫn là mối quan tâm lớn của Ấn Độ và luôn làm nước này cảm thấy bất an. Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh coi hòa bình và ổn định ở biên giới là nền tảng cho quan hệ song phương.
Bức tranh rộng lớn hơn
Để trấn an dư luận về sự vươn lên của nước mình, bắt đầu từ năm 2003, quan chức và học giả Trung Quốc đưa ra khái niệm "Trung Quốc trỗi dậy hòa bình", hàm ý các cường quốc khi trỗi dậy thường đi kèm những thay đổi dữ dội trên thế giới - có khi là chiến tranh - nhưng Trung Quốc sẽ lựa chọn 1 con đường khác để vươn mình. Với "trỗi dậy hòa bình", Trung Quốc sẽ không "xưng hùng xưng bá", không theo chân nước Đức thời Thế chiến 1 và 2, cũng như tham gia thế đối đầu kiểu Chiến tranh Lạnh. Sau đó, để yên tâm hơn (hạn chế tối đa việc bị hiểu lầm), họ lại cải biên cụm từ trên thành "Trung Quốc hòa bình phát triển" để nhấn mạnh Trung Quốc sẽ là nước có trách nhiệm, mạnh về kinh tế và quân sự nhưng không đe dọa ai.
Nhưng trên thực tế các quốc gia từ Đông sang Tây, từ châu Mỹ, châu Âu, đến châu Á đều dè chừng trước các tuyên bố của Trung Quốc. Tiếng Anh có câu Actions speak louder than words (Hành động có sức nặng hơn lời nói), có lẽ vận rất "chuẩn" vào tình huống này. Không ít hành động của Trung Quốc trong quá khứ và hiện tại bị nhiều nước coi là gây hấn. Hầu như nước nào chung biên giới với Trung Quốc đều lâm vào căng thẳng lãnh thổ với gã khổng lồ này ở các mức độ khác nhau. Ngay cả Liên Xô - siêu cường một thời - cũng đã đụng độ vũ trang với Trung Quốc ở biên giới.
Trong quan hệ với Trung Quốc, đã và đang xuất hiện xu hướng liên kết, tập hợp lực lượng và lên tiếng ủng hộ lẫn nhau giữa các nước có cùng "cảnh ngộ".
Không những vậy, trên phương diện lý thuyết, Bắc Kinh đã đưa ra khái niệm "lợi ích cốt lõi". Khái niệm này hiện không chỉ còn bao gồm Đài Loan, Tây Tạng và Tân Cương, mà đã mở rộng sang Biển Đông và quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Không dừng lại ở đó, mới đây một cơ quan ngôn luận chính thức của Trung Quốc đã đăng bài của viện nghiên cứu chính thống của nước này đề cập trực diện việc cần thiết xem lại lịch sử của đảo Okinawa và chủ quyền của Nhật Bản đối với đảo này.
Trước chiêu thức này, một số người Nhật đã không khỏi hoảng hốt xen lẫn bực dọc, và phải thốt lên, nếu dựa trên mối liên hệ lịch sử thì với việc Nhật Bản từng chiếm phần lớn lãnh thổ Trung Quốc thời Thế chiến 2, Nhật Bản hoàn toàn có thể "xem xét lịch sử đối với những vùng này".
Hiện nay nhiều người ở châu Á, đặc biệt là các nước láng giềng của Trung Quốc, đang lo ngại không hiểu sắp tới Trung Quốc sẽ lại tuyên bố lợi ích cốt lõi nào nữa và "xem xét lại lịch sử" với vùng đất/biển nào.
Trong lịch sử, phong kiến Trung Quốc từng xâm lược và cai trị nhiều nước, nên nếu cứ nói "liên hệ lịch sử theo kiểu Trung Quốc" thì có lẽ Trung Quốc sẽ không thiếu "chứng cứ" theo kiểu của họ.
Và do vậy, không phải ngẫu nhiên mà các nước trên thế giới nói chung và ở châu Á nói riêng đang cảnh giác dõi theo từng đường đi nước bước của quốc gia này.
Trong khi Mỹ có rất nhiều đồng minh rải ở nhiều nơi thì cường quốc mới nổi Trung Quốc (đông dân nhất thế giới hiện nay) không có nhiều đồng minh. Myanmar từng là chỗ "thân quen" với Trung Quốc nhưng giờ họ lại ngả sang Mỹ. Còn Triều Tiên vừa rồi đã liên tiếp làm "phật ý" Trung Quốc bằng cách thử hạt nhân và phóng tên lửa.
Trở lại quan hệ Trung-Ấn, Ấn Độ nhiều lần "tố" Trung Quốc hỗ trợ Pakistan để cô lập Ấn Độ, chẳng hạn trong vấn đề Kashmir. Không khó gì để nhận thấy trên bản đồ địa chính trị thế giới, Pakistan và Trung Quốc tạo thành thế gọng kìm đối với Ấn Độ nằm giữa.
Đáp lại, Ấn Độ hậu thuẫn Đạt Lai Lạt Ma và chính quyền Tây Tạng lưu vong. Và trong tuyên bố chung lần này, từ Tây Tạng đã không xuất hiện. Lập luận của Ấn Độ là có đi có lại - đối với Ấn Độ, Kashmir cũng là "lợi ích cốt lõi" như hoặc hơn Tây Tạng đối với Trung Quốc. Hồi năm 2010, Ấn Độ đã thôi đề cập vấn đề Tây Tạng trong tuyên bố chung giữa 2 nước về chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc khi đó là Ôn Gia Bảo.
Không chỉ vậy, Ấn Độ vẫn tích cực gia tăng sức mạnh cứng (phát triển vũ khí, bố trí quân lực) và thực hành ngoại giao bao vây trên diện rộng (bằng cách "bắt tay" với hàng loạt nước xa gần xung quanh Trung Quốc) để đáp lễ.
Theo vietbao
Trung Quốc: Triều Tiên không có quyền "lấy oán báo ân" Do Triều Tiên thay đổi thất thường, sự hữu hảo đối với Triều Tiên của Trung Quốc cũng cần phải được điều chỉnh. Khi Triều Tiên quá "ngông cuồng", Trung Quốc cần tỏ ra lạnh lùng, thậm chí áp dụng biện pháp trừng phạt. Chuyến thăm của nguyên soái Choe Ryong-Hae - Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị của quân đội Triều Tiên...