Bãi đá cổ ở “vương quốc” Thanh Long, Bình Thuận

Được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam (Vieetbook) công nhận là “Bãi đá có hình dạng, màu sắc nhiều nhất Việt Nam”, bãi đá Cổ Thạch là niềm kiêu hãnh của người dân Bình Thuận.

Giữa trùng dương trùng điệp và vùng cát trắng mênh mông, sự xuất hiện của bãi đá như điểm hồng tâm đã kéo chân ngày càng nhiều du khách tìm đến thưởng lãm.
Cách TP.HCM 300km, cách Phan Thiết 90km và cách Phan Rí Cửa gần 25km, từ quốc lộ 1A đến đoạn Long Hương – Tuy Phong, rẽ vào khoảng 10km là đặt chân đến biển Cổ Thạch, vùng đất hoang sơ có ngôi cổ tự chùa Hang tồn tại gần 2 thế kỷ được khách hành hương khắp mọi vùng miền ngày đêm trẩy hội.
Do nằm ở vị trí không mấy thuận lợi về giao thông lại ở vùng khí hậu khắc nghiệt nên ngoài khách hành hương, Cổ Thạch chưa được nhiều du khách biết đến. Cũng nhờ vậy mà vùng biển này còn giữ được những nét hoang sơ, không bị người ta tô son trát phấn bằng những công trình resort kiên cố hay những tòa biệt thự bêtông xám xịt.
Hướng Đông, đứng trên đỉnh chùa Hang, phóng tầm mắt xuống dưới đã thấy bờ bãi Cổ Thạch tồn lưu vẻ đẹp và những điều kỳ lạ vẫn chưa được thế nhân giải mã trọn vẹn. Những bí ẩn của tự nhiên và bàn tay tác tuyệt của tạo hóa đã tô điểm dung nhan cho hàng trăm ngàn viên đá nơi đây muôn vàn sắc màu và hình thù kỳ lạ.
Trong ánh xanh biếc ngút ngàn của đại dương bao la và trong gió lộng chốn thiền tịnh, hòa thượng Thích Minh Đức, trụ trị chùa, năm nay đã ngoài 80, trước khi chỉ đường cho khách nhàn du xuống bãi đá đã giải thích: “Cổ Thạch có nghĩa đá xưa. Cái tên này không biết có từ khi nào, có lẽ do những bậc tiền nhân hay đi du ngoạn sơn thủy khai sinh chăng?”.
Ven bờ bãi ở các tỉnh miền Trung như Ninh Thuận, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định… đều có những bãi đá nguyên sinh nhưng được tiền nhân “phong” là “Cổ Thạch” chỉ có một. Dài 1,5km, lớp dày nhất trên 2m, theo ước tính của các nhà khoa học, trữ lượng của bãi đá Cổ Thạch lên đến 245.000 tấn. Điều kỳ lạ là bãi đá qui tụ hàng trăm ngàn viên sỏi có hình dáng, sắc màu quái lạ.
Không như những viên sỏi dẹp, tròn, có màu xám, xanh như thường thấy, sỏi Cổ Thạch phong phú cấu hình như vuông, tam giác, lục giác, đa giác, hình thoi. Kỳ lạ hơn, mỗi viên sỏi đều có sắc màu khác nhau như trắng, đen, vàng, nâu, tím, xanh, lam…, lại có viên đỏ như máu, vàng như ánh mặt trời, xanh như màu xanh ngọc bích của nước biển. Không những thế, mỗi viên đều có đường vân, hoa văn do dòng chảy của ngàn năm bào thành.
Ánh nắng chiếu thẳng vào bãi đá bảy màu làm hắt lên những gam màu kỳ lạ, huyền ảo như sắc cầu vồng. Lúc này đây, những viên sỏi tầm thường lột xác thành kho trân châu, ngọc quý. Hòa thượng Thích Minh Đức kể chuyện, nhân lúc vãn cảnh chùa, qua đàm đạo, nhiều nhà khoa học nghiên cứu về bãi đá suy định, những viên sỏi này được hình thành do dòng chảy nham thạch, qua hàng triệu năm được sóng biển, dòng chảy bào mòn và được thủy triều đẩy từ lòng biển lên bờ.
Rêu phong bám vào đá được ánh mặt trời nung nóng, được sương khí phủ dày nên sắc màu được hình thành. Đấy chính là lý do mà khi bị đập vỡ, phần lõi của những viên trân châu xanh tím, đỏ, vàng… kia chỉ một màu xám ngắt.
Không chỉ hấp dẫn du khách bằng bãi thạch ngọc, bãi đá Cổ Thạch còn mê hoặc những đôi chân ưa khám phá bằng hình ảnh những khối đá to được bà mẹ thiên nhiên kiến tạo với muôn hình vạn trạng. Đặc biệt là những mẩu chuyện ly kỳ có liên quan đến bãi đá.
Rong chơi và no mắt với bãi trân châu bảy màu rồi, đã đến lúc khám phá mê trận thạch đồ nhô lên từ lòng biển. Lúc này đây, bao quanh bạn là những khối đá to như trái núi được xếp chồng lên nhau như có bàn tay người sắp đặt. Xen kẽ là những phiến đá được thời gian bào mòn, gọt đẽo có dáng hình như bàn thạch, đài sen, mẹ bồng con và các loài chim thú.
Tiếp tục dấn bước, sẽ thấy có bãi đá nhấp nhô như thắng tích Hòn Chồng – Nha Trang, có bãi đá trông như đoàn thủy quái khổng lồ đang ngoi lên từ lòng biển… Và có bãi đá vươn cao, nhô về phía biển như những con sóng chuẩn bị vỗ bờ.

Hướng Tây Nam của bãi đá có dãy thạch đồ nhấp nhô, đen bóng trông từ xa như thành quách, cung điện của ngàn năm trước. Bao quanh khối thạch cung này là bãi cát vàng hoang sơ có tên Bãi Tiên. Theo truyền truyết, nơi này đã từng có nhiều nàng tiên sa thiên tắm múa, hát ca. Dưới chân thạch cung có một hang động ăn sâu vào núi, thông lên phía sau Lầu Trống của chùa Hang.
Vì những giá trị sinh thái, văn hóa và lịch sử mà cụm thắng tích (chùa Cổ Thạch, bãi đá Cổ Thạch) đã được Nhà nước xếp hạng Di tích thắng cảnh cấp quốc gia vào năm 1993.