Bác sĩ cảnh báo nguy cơ biến cố tim mạch khi thời tiết chuyển lạnh
Các bác sĩ khuyến cáo người dân cần đặc biệt chú ý đến sức khỏe tim mạch khi thời tiết chuyển lạnh, vì đây là thời điểm nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch như tăng huyết áp, đau thắt ngực và nhồi má.u cơ tim gia tăng đáng kể.
Theo thông tin của Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Long An, thời gian gần đây, bệnh viện liên tục tiếp nhận nhiều ca nhồi má.u cơ tim cấp, trong đó có những trường hợp phải nhập viện trong tình trạng rất nặng.
Một trường hợp bị nhồi má.u cơ tim cấp được cấp cứu kịp thời. Ảnh: BV
Điển hình như trường hợp ông N.V.V (55 tuổ.i, ngụ tại Long An) được đưa vào viện trong tình trạng tụt huyết áp và oxy má.u. Người nhà cho biết, trước đó một giờ ông đột ngột lên cơn đau ngực dữ dội kèm theo khó thở. Qua các dấu hiệu điển hình, người bệnh được chẩn đoán bị nhồi má.u cơ tim cấp thành trước giờ thứ nhất có biến chứng choáng tim, tình trạng hết sức nguy kịch.
Qua hình ảnh chụp mạch vành, các bác sĩ phát hiện tắc hoàn toàn ngay sau lỗ động mạch liên thất trước (mạch má.u chính nuôi tim). Trước tình hình này, êkip bác sĩ tiến hành can can thiệp nong và đặt stent tại vị trí tắc mạch. Sau khi đặt stent, dòng má.u đã được tái thông hoàn toàn.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Công Vân, Trưởng khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Long An cho biết, khi thời tiết lạnh các mạch má.u trong cơ thể có xu hướng co lại, làm huyết áp tăng cao. Bên cạnh đó, nhiệt độ giảm khiến cơ thể sản xuất nhiều hồng cầu và tiểu cầu hơn, dễ dẫn đến hiện tượng hình thành cục má.u đông, gây tắc nghẽn mạch má.u. Đặc biệt, trong điều kiện lạnh, cơ tim cần nhiều oxy hơn để duy trì hoạt động, càng làm tăng nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch.
Để giảm thiểu các nguy cơ biến cố tim mạch trong mùa lạnh, bác sĩ Nguyễn Công Vân lưu ý người dân nên chú ý giữ ấm cơ thể, tránh tập thể dục quá sớm khi thời tiết còn lạnh, đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý và duy trì vận động thể chất đều đặn. Bên cạnh đó, người bệnh cần tái khám định kỳ và tuân thủ đúng phác đồ điều trị.
Khi có dấu hiệu bất thường như đau ngực, khó thở hoặc mệt mỏi đột ngột, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa tim mạch để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Theo các chuyên gia y tế, nhồi má.u cơ tim cấp là tình trạng hoại tử một vùng cơ tim, hậu quả của thiếu má.u cục bộ cơ tim. Nhồi má.u cơ tim cấp là một bệnh lý thường gặp và có liên quan nhiều đến sức khỏe cộng đồng. Ở Việt Nam, trong thời gian gần đây, tỷ lệ nhồi má.u cơ tim cấp ngày càng có khuynh hướng tăng lên rõ rệt. Mặc dù có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, nhưng nhồi má.u cơ tim cấp vẫn là một loại bệnh nặng, diễn biến phức tạp, có nhiều biến chứng nguy hiểm luôn đ.e dọ.a tính mạng người bệnh.
Nguyên nhân chủ yếu gây nhồi má.u cơ tim cấp là do vữa xơ động mạch vành. Những mảng xơ vữa làm giảm khẩu kính lòng mạch và dần dần gây tắc mạch, làm cho má.u không đến để nuôi cơ tim được, có thể dẫn đến hoại tử vùng cơ tim đó nếu không được can thiệp kịp thời.
3 điểm chung nguy hiểm của hàng chục ca đột quỵ mỗi ngày ở TP.HCM
Không uống thuố.c ổn định huyết áp, thường xuyên thức khuya và chịu ảnh hưởng của thời tiết lạnh, huyết áp của người đàn ông 32 tuổ.i đã tăng vọt đến mức nguy hiểm.
Video đang HOT
Theo y văn, thời tiết quá lạnh hay quá nóng, đặc biệt khi kèm với khí hậu ẩm ướt đều có thể được xem là yếu tố "kích hoạt" đột quỵ. Ảnh: Shutterstock.
Người đàn ông 32 tuổ.i có tiề.n sử cao huyết áp, nhưng sự chủ quan khiến anh thường xuyên bỏ thuố.c. Mất mẹ đột ngột, anh chìm trong nỗi đau và những đêm trắng lo tang sự. Thời tiết lạnh cuối năm, kết hợp với căng thẳng và thói quen bỏ thuố.c kéo dài, đã đẩy huyết áp của anh tăng vọt, gây vỡ mạch má.u não.
Trong cơn nguy kịch, gia đình vội đưa anh đến khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115. Lúc nhập viện, chỉ số huyết áp của anh chạm mức nguy hiểm - 220 mmHg. Dù bác sĩ đã nỗ lực hết sức, phép màu đã không xảy ra.
Sự ra đi bất ngờ ở tuổ.i còn quá trẻ để lại nỗi đau lớn cho người thân và là lời cảnh báo cho nhiều người.
PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115, chia sẻ rằng đây không phải trường hợp cá biệt. Cuối năm, những tình huống đáng tiếc như thế này xảy ra nhiều hơn, phần lớn đều bắt nguồn từ sự chủ quan với sức khỏe và bệnh lý mạn tính.
"Nút kích hoạt" của đột quỵ
Theo Tổ chức Đột quỵ Thế giới (The World Stroke Organization - WSO), khu vực Đông Nam Á, Đông Á (cùng với châu Đại Dương) là những vùng có tỷ lệ t.ử von.g do đột quỵ cao. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 người bị đột quỵ. Trung bình, cứ 4 người thì một người có nguy cơ đột quỵ.
Bác sĩ chuyên khoa II Trần Văn Sóng, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115, cho biết trung bình mỗi năm, khoa Bệnh lý mạch má.u não của bệnh viện tiếp nhận khoảng 16.000 ca. Riêng năm 2024, con số lên đến 17.340 ca, trong đó có 15% bệnh nhân đột quỵ là do xuất huyết não, gây tàn phế và t.ử von.g cao.
Như vậy, mỗi ngày, Bệnh viện Nhân dân 115 tiếp nhận hàng chục trường hợp nhập viện do đột quỵ. Những tháng cuối năm, con số này tăng thêm 10-15%.
Theo PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, đột quỵ có hai thể chính là nhồi má.u não và xuất huyết não. Từ tháng 11 đến đầu năm sau, khi thời tiết bắt đầu trở lạnh cũng là lúc số trường hợp xuất huyết não tăng lên rõ rệt.
Việt Nam thuộc nhóm nguy cơ đột quỵ cao nhất thế giới. Ảnh: NEJM.
Điều này là do không khí lạnh gây tác động đến sự co dãn hệ thống mạch má.u, làm tăng huyết áp và tăng hoạt động của tim.
"Tuy nhiên, thời tiết lạnh chỉ một phần nguyên nhân kích hoạt khiến huyết áp tăng trên mức bình thường", vị chuyên gia nhấn mạnh.
Lý giải điều này, PGS.TS Huy Thắng chỉ ra "mẫu số chung" của những ca nhập viện vào thời điểm cuối năm là: nam giới, huyết áp rất cao nhưng không duy trì việc uống thuố.c, thường xuyên uống bia, rượu. Có thể nói, thời tiết chỉ tác động một phần nhỏ. Nguyên nhân gốc rễ vẫn là do thói quen sinh hoạt không điều độ.
Theo nhiều chuyên gia, nhận thức của người Việt về nguy cơ đột quỵ còn hạn chế. Nhiều người không đán.h giá đúng mức độ nghiêm trọng của bệnh, dẫn đến việc không đi khám định kỳ hoặc không tuân thủ điều trị, chẳng hạn như quên uống thuố.c hạ huyết áp theo chỉ định.
PGS.TS Nguyễn Huy Thắng khẳng định với người bệnh cao huyết áp, việc tuân thủ điều trị là yếu tố then chốt giúp kiểm soát huyết áp. Nếu uống thuố.c đều đặn theo chỉ dẫn, huyết áp có thể được giữ ở mức bình thường, ngay cả khi thời tiết lạnh. Trong một số trường hợp, huyết áp của người bệnh vẫn có thể tăng nhẹ do thời tiết, nhưng không ở mức đáng báo động nếu điều trị đúng cách.
Những ca nhập viện vào thời điểm cuối năm là: nam giới, huyết áp rất cao nhưng không duy trì việc uống thuố.c, thường xuyên uống bia, rượu. Ảnh: Shutterstock.
Ông cũng nhấn mạnh cuối năm là thời điểm nhiều buổi tụ tập, tiệc tùng diễn ra, khiến người bệnh dễ tiêu thụ lượng lớn rượu bia và thức ăn nhiều dầu mỡ.
Những yếu tố này đều làm tăng nguy cơ huyết áp tăng cao đột ngột, đặc biệt ở những người vốn đã có bệnh nền như cao huyết áp. Để tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần hạn chế rượu bia, thực phẩm không lành mạnh, và luôn tuân thủ điều trị y khoa.
Nhận diện nguy cơ đột quỵ và phòng ngừa tái phát
Những tháng cuối năm, các trường hợp tài xế đột quỵ khi đang lái xe được chia sẻ nhiều trên mạng xã hội, gây lo ngại trong cộng đồng. Một trường hợp điển hình là nam tài xế xe buýt 43 tuổ.i ở TP.HCM, lên cơn co giật rồi ngất lịm khi đang chờ đèn đỏ. Dù được đưa đến bệnh viện cấp cứu ngay sau đó, người này không qua khỏi.
PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115, cho biết trong số 50-70 bệnh nhân đột quỵ được tiếp nhận mỗi ngày tại khoa, không ít người làm nghề tài xế. Đáng chú ý, nhiều tài xế có tiề.n sử cao huyết áp nhưng không đủ điều kiện hoặc không duy trì thói quen tầm soát và uống thuố.c đều đặn.
Môi trường làm việc căng thẳng, yêu cầu tập trung cao độ, lịch làm việc bất thường, thường xuyên thức khuya là những yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ ở nhóm nghề này. Nguy cơ càng cao ở những người có bệnh nền như tiểu đường, cao huyết áp, nhưng không kiểm soát tốt bằng cách tái khám và tuân thủ điều trị.
PGS Thắng khuyến cáo tài xế và những người có bệnh nền nên tầm soát định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát các yếu tố nguy cơ để giảm rủi ro đột quỵ, đặc biệt trong giai đoạn cuối năm khi áp lực công việc gia tăng.
Việc uống thuố.c là rất quan trọng đối với tài xế có tiề.n căn cao huyết áp. Ảnh: Mceu.
"Khi gặp bệnh nhân đột quỵ là tài xế, tôi luôn khuyên họ nên cân nhắc chọn một nghề khác ít áp lực hơn, không phải thức khuya hay dậy sớm sau khi phục hồi, bất kể người bệnh có thể đi lại và sinh hoạt bình thường," PGS.TS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115, chia sẻ.
Theo ông, việc tài xế từng bị đột quỵ vẫn tiếp tục điều khiển phương tiện giao thông công cộng là rất nguy hiểm. Người từng bị đột quỵ có nguy cơ tái phát cao, và hiệu quả điều trị trong lần tái phát thường thấp hơn so với lần đầu. Đây không chỉ là vấn đề đối với sức khỏe tài xế mà còn ảnh hưởng đến sự an toàn của hành khách và người tham gia giao thông.
PGS Thắng nhấn mạnh tài xế cần nhận thức rõ trách nhiệm nghề nghiệp đối với cộng đồng. Với những người đã có bệnh lý nền như cao huyết áp, việc uống thuố.c dự phòng đột quỵ là bắt buộc hàng ngày. Ngoài ra, cần thường xuyên thăm khám để kiểm soát các yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ.
"Việc phòng ngừa không thể đợi đến khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ mới xử lý, bởi điều này sẽ là quá muộn, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của tài xế và hành khách trên xe," PGS Thắng nhấn mạnh.
Thời điểm dễ khiến bệnh tim trở nặng Thời tiết trở lạnh cũng là thời điểm các bệnh lý về tim mạch có nguy trở nặng, thậm chí có thể gây đột quỵ. Các bệnh lý tim mạch có thể diễn biến nặng hơn khi nhiệt độ xuống thấp. Ảnh: Pexels. Thời tiết là một trong những yếu tố tác động lớn đến sức khỏe của người mắc bệnh tim mạch....