Ba mốc siêu âm đặc biệt quan trọng mẹ bầu cần nhớ
Bác sĩ sản khoa cho biết nhiều trường hợp mẹ chủ quan vì các lần sinh trước con khỏe mạnh nên không đi siêu âm. Khi đi siêu âm thì đã phát hiện trẻ có dị tật, không thể can thiệp được nhiều.
Vì sao siêu âm thai định kỳ là bắt buộc?
Trường hợp bệnh nhân N.T.M (37 tuổi, ở ngoại thành Hà Nội) mang thai 26 tuần. Khi siêu âm, trên hình ảnh phát hiện đa dị tật thai nhi gồm sứt môi, hở hàm ếch, tim bẩm sinh Fallot 4.
Khai thác tiền sử, chị M. cho biết đã từng sinh thường hai con khỏe mạnh, con nhỏ nhất 6 tuổi. Hiện tại chị đang mang thai lần ba, từng siêu âm một lần lúc thai 8 tuần, vì nghĩ đã sinh hai con đầu con khỏe mạnh, cộng thêm điều kiện kinh tế eo hẹp, thời gian làm việc vất vả, không có ngày nghỉ để đi khám. Hôm đó, chị M được nghỉ 1 ngày đưa con nhỏ đi khám nên tiện thể siêu âm thai.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hiền – Chuyên khoa Sản, Bệnh viện Đa khoa Medlatec, trường hợp của chị M rất đáng tiếc. BS Hiền cho biết thông thường ở tuổi thai 26 tuần con đang máy, đang đạp, mẹ đang chờ sinh thì chị M. lại phát hiện con sứt môi, hở hàm ếch, tim bẩm sinh. Trong khi đó tuỳ tổn thương mà có thể phát hiện rất sớm các bất thường này từ 12-18 tuần.
Bác sĩ sản khoa khuyến cáo 3 mốc siêu âm mẹ bầu cần nhớ
Nếu phát hiện sớm thai nhi đa dị tật, có thể phối hợp chọc ối xác định thai nhi có bất thường nhiễm sắc thể hay không từ khi thai 16-18 tuần. Từ đó người mẹ có quyết định giữ thai hay không giữ thai cũng dễ dàng hơn nhiều so với thời điểm khi thai đã 26 tuần. Thậm chí việc phát hiện muộn này còn gây ảnh thưởng tới sức khỏe và tâm lý người mẹ.
Để tránh hậu quả như trường hợp của bệnh nhân M, bác sĩ Hiền khuyến cáo các mẹ bầu dù bận rộn, hoặc có khó khăn, nhưng đã mang thai thì hãy cố gắng khám thai ít nhất 3 mốc quan trọng sau để có thể sinh ra con khỏe mạnh.
Bỏ túi 3 mốc siêu âm thai
Siêu âm lần 1: Thai 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày
Video đang HOT
Siêu âm trong thời kỳ này giúp sàng lọc dị tật của thai, đặc biệt đo khoảng sáng sau gáy để tiên lượng nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể cho thai nhi, xác định chính xác mẹ bầu mang song thai hay thai đơn, chẩn đoán tuổi thai và dự kiến ngày sinh. Kịp thời phát hiện những bất thường của thai nhi, đánh giá tình trạng nhau thai, sàng lọc nguy cơ tiền sản giật,…
Siêu âm lần 2: Thai 18 tuần đến 22 tuần tuổi
Đây là giai đoạn tốt nhất giúp đánh giá cấu trúc, hình thái học thai nhi. Siêu âm giai đoạn này vô cùng quan trọng mà mẹ bầu không được bỏ qua, những ý nghĩa quan trọng mang lại như: Theo dõi hình thái, cấu trúc trong hộp sọ và não bộ; Quan sát khuôn mặt của thai nhi và những dị tật trên mặt của bé; Đánh giá xương sống có đầy đủ hay không cùng dị tật ở xương; Phát hiện xem tứ chi thai nhi có bất thường hay không, có thừa hoặc thiếu ngón tay/ngón chân nào không; Đánh giá hoạt động của tim thai, hệ thống động tĩnh mạch,…
Siêu âm lần 3: Thai 30 tuần đến 32 tuần tuổi
Giai đoạn này thai nhi gần như đạt được sự phát triển toàn diện, vì vậy, kết quả siêu âm giai đoạn này giúp xác định được quá trình tăng trưởng và phát triển của thai nhi như xác định cấu trúc của thai nhi giống như giai đoạn thứ 2, đánh giá hệ tuần hoàn của bé, kịp thời phát hiện dị tật của thai nhi trong thời kì này (xác định bất thường xảy ra do tác động bên ngoài), quan sát tình trạng ngôi thai và dây rốn có quấn cổ bé hay không.
Ở mốc siêu âm thời này giúp bố mẹ chuẩn bị sẵn sàng cho sự ra đời của con.
BS Hiền cho rằng 3 mốc siêu âm trên thực sự rất quan trọng cho sự phát triển và chào đời của thai nhi mà mẹ bầu cần bỏ túi để thêm an toàn cho suốt thai kỳ, cũng như tạo hành trang cho con yêu chào đời và phát triển khỏe mạnh.
Lịch khám thai 3 tháng giữa mẹ bầu cần ghi nhớ
Trong 3 tháng giữa, thai nhi phát triển nhanh, thay đổi rõ rệt hàng ngày. Khám thai định kỳ sẽ giúp mẹ bầu theo dõi và kiểm soát được sức khỏe của mẹ và bé, đảm bảo an toàn cho thai nhi, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm.
Do đó mẹ bầu cần ghi nhớ lịch khám thai 3 tháng giữa để đi kiểm tra đầy đủ.
1. Khám thai vào tuần 16 - 18
Đây là lịch khám thai 3 tháng giữa đầu tiên. Trong lần khám thai này, bác sĩ sẽ thực hiện các kiểm tra thông thường như đo cân nặng, đo huyết áp, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm 2D,... để đánh giá sự phát triển của thai nhi và theo dõi sức khỏe của mẹ.
Đây cũng là lịch khám thai 3 tháng giữa quan trọng nhất. Bởi vì bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm sàng lọc Triple test. Đây là 1 loại xét nghiệm máu để dự đoán sớm nguy cơ thai nhi bị Down hoặc dị dạng nhiễm sắc thể. Đúng như cái tên Triple test. Nó bao gồm 3 xét nghiệm là:
- Xét nghiệm protein AFP do bào thai sản xuất.
- Xét nghiệm nội tiết tố hcG do nhau thai sản xuất.
- Xét nghiệm Estrirol, là một loại nội tiết estrogen do nhau thai và thai nhi sản xuất.
Triple test không cho biết tình trạng thai nhi, mà là xét nghiệm dự đoán xem sự di truyền nhiễm sắc thể có nguy cơ bị rối loạn hay không. Nếu Triple test cho thấy nguy cơ cao, bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm xét nghiệm chọc ối vào lịch khám thai 3 tháng giữa.
Cần làm thủ thuật xâm lấn vào bào thai để lấy nước ối xét nghiệm - Ảnh Internet
Chọc ối là thủ thuật xâm lấn vào bào thai để lấy 1 lượng nhỏ nước ối làm xét nghiệm, nhằm phát hiện các dị tật thai nhi và bệnh liên quan đến di truyền. Chọc ối thường được chỉ định thực hiện vào tuần 16 đến tuần 24.
2. Lịch khám thai vào tuần 22
Trong lịch khám thai 3 tháng giữa thai kỳ này, bà bầu cần phải thực hiện khá nhiều xét nghiệm:
- Đo cân nặng và huyết áp, kiểm tra tổng quát sức khỏe của người mẹ.
- Đo chiều dài từ đỉnh tử cung đến xương mu để đánh giá sự phát triển của thai nhi. Nghe tim thai.
- Siêu âm 4D để kiểm tra hình thái, giải phẫu thai nhi, xác định nhau thai, lượng nước ối, tính chính xác tuổi thai. Tìm các bất thường ở tim, xương, cột sống, não, thận, chân tay,...
Trong tuần 22, bác sĩ đã có thể nhìn thấy khá rõ các bộ phận của thai nhi. Do đó có thể phát hiện sớm dị dạng ở các cơ quan nội tạng cũng như dị tật hình thái như sứt môi, hở hàm ếch. Thực hiện lịch khám thai 3 tháng giữa vào tuần 22 là vô cùng quan trọng. Bởi nếu phát hiện dị tật nghiêm trọng thì có thể thực hiện đình chỉ thai nghén trước tuần 28.
Siêu âm 4D trong lịch khám thai 3 tháng giữa còn giúp bà bầu kiểm tra và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan đến thai kỳ. Một số thủ thuật sản phụ khoa như khâu eo tử cung, cắt khối u buồng trứng,... có thể được thực hiện trong thời gian này mà không ảnh hưởng đến thai nhi. Nếu thăm khám muộn, sẽ gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
- Xét nghiệm nước tiểu để phát hiện sớm nhiễm trùng đường tiết niệu và nguy cơ tiền sản giật.
- Test dung nạp đường để tầm soát đái tháo đường thai kỳ.
- Tiêm vaccine uốn ván cho mẹ bầu. Nếu đây là lần sinh nở đầu tiên, thì mẹ cần tiêm nhắc lại mũi vaccine uốn ván vào một tháng sau.
3. Khám thai vào tuần 26 - Lịch khám thai 3 tháng giữa cuối cùng
Trong lần thăm khám này, bác sĩ chủ yếu thực hiện các xét nghiệm đơn giản để theo dõi và đánh giá sự phát triển của bé, mà không có xét nghiệm nào đặc biệt. Ngoài đo cân nặng, huyết áp, siêu âm, xét nghiệm nước tiểu,.... Mẹ bầu còn có thể phải xét nghiệm máu để kiểm tra nhóm máu, yếu tố Rh và viêm gan B.
Nếu sức khỏe bà bầu và thai nhi ổn định, thì chỉ cần đi khám thai 3 lần theo đúng lịch khám thai 3 tháng giữa. Nếu có bất thường, bác sĩ sẽ hẹn lịch tái khám và đưa ra hướng dẫn cụ thể. Điều quan trọng là bà bầu cần đi khám thai định kỳ, đúng lịch và tuân theo chỉ định của bác sĩ.
5 cách hiệu quả giúp phòng tránh dị tật thai nhi, mẹ bầu nào cũng phải biết Dị tật thai nhi có thể phòng tránh bằng những cách đơn giản mà mẹ bầu nào cũng nên nghiêm túc thực hiện. Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, trẻ đã có thể mắc những dị tật bẩm sinh do nhiều nguyên nhân. Từ dị tật chỉ bé bằng nốt chấm như lỗ rò luân nhĩ, dị tật bí ẩn như tinh...