Ba Lan cáo buộc Na Uy hưởng lợi bất công từ dầu mỏ vì xung đột ở Ukraine
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cáo buộc Na Uy đã thu lợi “bất công” từ dầu mỏ trong cuộc xung đột Ukraine.
Cơ sở của Công ty khí đốt Gassco của Na Uy ở Emden, Đức. Ảnh: Getty Images
Theo đài RT (Nga), phát biểu tại Đại hội Đối thoại Thanh niên Quốc gia, ông Morawiecki cho rằng Na Uy nên chia sẻ lợi nhuận “vượt quá giới hạn” mà họ kiếm được khi giá dầu và giá khí đốt tăng vọt trong bối cảnh xung đột Nga và Ukraine đang bùng nổ.
“Nhưng liệu chúng ta có nên trả cho Na Uy số tiền khổng lồ cho khí đốt, nhiều hơn gấp 4 hoặc 5 lần số tiền mà chúng ta đã trả một năm trước không? Điều này thật tệ hại”, Thủ tướng Morawiecki nói và cho biết thêm rằng mức lợi nhuận dầu mỏ béo bở sẽ đạt trên 106 tỷ USD trong năm nay đối với quốc gia 5 triệu dân như Na Uy.
Ông Morawiecki cũng nói rằng Olso nên chia sẻ những khoản lợi nhuận béo bở này, cho rằng đó là điều không bình thường, là sự bất công và là hậu quả gián tiếp từ cuộc xung đột Nga/Ukraine.
“Hãy viết cho những người bạn trẻ của bạn ở Na Uy. Họ nên chia sẻ lợi nhuận này ngay lập tức”, ông Morawiecki tuyên bố và nói thêm rằng khoản lợi nhuận này không nhất thiết phải được chia sẻ với Ba Lan mà với cả Ukraine.
Video đang HOT
Trong khi đó, theo hãng tin Bloomberg, công ty khí đốt chính của Ba Lan, PGNiG SA do nhà nước kiểm soát, đã chứng kiến lợi nhuận Ebitda (hoặc thu nhập trước lãi vay, thuế, khấu hao và lãi vay) tăng gần gấp đôi trong quý đầu tiên của năm 2022, đạt khoảng 2,19 tỷ USD. Lợi nhuận này chủ yếu do chi nhánh của PGNiG ở Na Uy của tạo ra, chiếm gần một nửa tổng lợi nhuận khổng lồ trên.
Hơn nữa, Ba Lan đã tích cực tích trữ khí đốt trước khi bị Nga cắt đứt nguồn cung. Hãng Gascade của Đức báo cáo dòng khí đốt chảy ngược đã tăng đột biến vào cuối tháng 4. Moskva đã ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan vào tháng trước sau khi Warsaw từ chối thanh toán nhiên liệu bằng đồng rúp theo cơ chế mới do Nga đặt ra nhằm đáp trả các lệnh trừng phạt của châu Âu.
Nhu cầu khí đốt của Ba Lan đã tăng đều trong những năm gần đây, khi nước này nỗ lực loại bỏ dần các thiết bị đốt than cũ. Warsaw dự kiến hoàn thành đường ống dẫn khí từ Na Uy vào cuối năm nay. Dự án lớn này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ Ba Lan giảm bớt phụ thuộc vào khí đốt của Nga.
Trong khi đó, theo số liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), doanh thu từ xuất khẩu dầu của Nga đã tăng khoảng 50% kể từ đầu năm tới nay so với cùng kỳ năm 2021, bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây. Cụ thể, từ đầu năm tới nay, Nga thu về 20 tỷ USD mỗi tháng từ việc bán dầu thô và các sản phẩm liên quan đến dầu.
Mỹ đã cấm nhập khẩu dầu của Nga, Liên minh châu Âu (EU) và Anh đã công bố kế hoạch dừng mua dầu Nga vào cuối năm nay, trong khi các tập đoàn dầu mỏ quốc tế như Shell và TotalEnergy cũng tuyên bố dừng mua dầu mỏ từ Nga.
Theo IEA, các đợt vận chuyển dầu của Nga vẫn tăng. Trong tháng 4, số lượng vận chuyển tăng thêm khoảng 620.000 thùng dầu/ngày so với 8,1 triệu thùng trong tháng 3, về mức trung bình của thời điểm trước khủng hoảng Ukraine và phương Tây áp trừng phạt.
Sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự ở Ukraine, Mỹ và các đồng minh đã áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt nhằm vào Moskva và kêu gọi giảm phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng của nước này.
Điện Kremlin đáp trả bằng cách yêu cầu “các nước không thân thiện” phải trả tiền mua khí đốt của Nga bằng đồng rúp. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Alexander Novak cho biết khoảng một nửa trong số 54 nhà nhập khẩu khí đốt của Nga đã mở tài khoản bằng đồng rúp tại Ngân hàng Gazprombank, tuân thủ các quy định thanh toán mới của Moskva.
Lý do giúp Ba Lan tự tin, không lo lắng khi bị Nga cắt khí đốt
Khoảng 50% nhu cầu tiêu thụ khí đốt tại Ba Lan phụ thuộc vào Nga. Thế nhưng Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki khẳng định việc Gazprom (Nga) ngừng cung cấp khí đốt không tác động nhiều tới Ba Lan.
Khoảng 50% nhu cầu khí đốt của Ba Lan phụ thuộc vào Nga. Ảnh: Bloomberg
"Việc làm của phía Nga không ảnh hưởng đến các hộ gia đình, không ảnh hưởng tới Ba Lan", Thủ tướng Morawiecki phát biểu trước các nghị sĩ Quốc hội nước này hôm 27/4.
Cùng ngày, phát biểu trên đài Phát thanh RMF, ông Petr Naimsky, quan chức trong chính phủ Ba Lan phụ trách lĩnh vực hạ tầng năng lượng chiến lược cho biết Warsaw sẽ không mua khí đốt của Nga nữa.
Sự tự tin của Thủ tướng Morawiecki là nhờ vào những nỗ lực bền bỉ của Ba Lan trong hơn một thập kỷ qua nhằm đa dạng hóa nguồn cung, tránh phụ thuộc vào năng lượng Nga. Nỗ lực đó càng được đẩy nhanh khi hợp đồng cung ứng khí đốt dài hạn ký với tập đoàn Gazprom (Nga) chuẩn bị hết hiệu lực.
Dự đoán của ông Morawiecki thành công đến đâu sẽ phụ thuộc vào việc các dự án hạ tầng có hoàn thành đúng tiến độ hay không, kế đến là việc các nước láng giềng có đủ nguồn cung khí đốt để hỗ trợ nguồn thiếu hụt từ Nga.
Hiện tại, Ba Lan tiêu thụ khoảng 20 tỉ m3 khí đốt mỗi năm, trong đó có khoảng 8,5-10 tỉ m3 được vận chuyển qua tuyến đường ống khí đốt Yamal kéo từ Nga, đường ống đã bị Gazprom ngừng hoạt động từ ngày 27/4. Nguồn còn lại là khoảng 6,5 tỉ m3 LNG nhập khẩu thông qua một trạm đầu mối, cùng với sản lượng khai thác trong nước đạt khoảng 3,8 tỉ m3. Kho dự trữ chiến lược của Ba Lan hiện được lấp đầy khoảng 76%, với 2,4 tỉ m3.
Ba Lan cũng có thể bù đắp thiếu hụt thông qua tuyến đường ống khí đốt từ Na Uy chạy qua biển Baltic. Nhưng phải đến năm 2023 tuyến đường ống này mới có được mức công suất 10 tỉ m3/năm. Ba Lan cũng có một số kết nối đường ống nhỏ hơn với các đồng minh Trung Âu như Lithuania, Slovakia và Cộng hòa Séc, cũng như khả năng đảo ngược dòng chảy khí đốt trên tuyến đường ống Yamal để nhận khí đốt từ Đức.
Nhìn về dài hạn, Ba Lan cũng có kế hoạch xây dựng các nhà máy phát điện chạy bằng khí đốt để cắt giảm phát thải carbon, thay thế các nhà máy nhiệt điện chạy than. Dịch chuyển này có thể sẽ đẩy nhu cầu tiêu thụ khí đốt tại Ba Lan lên mức 30 tỉ m3/năm, làm căng thẳng thêm yếu tố nguồn cung.
Nga cắt nguồn cung khí đốt tự nhiên cho Ba Lan Điện Kremlin đưa ra quyết định ngay sau khi Ba Lan từ chối yêu cầu của Nga về việc thanh toán khí đốt bằng đồng rúp. Đại diện cơ quan phân phối khí đốt Ba Lan (PGNiG) thông báo việc cung cấp khí đốt tự nhiên của Nga cho Ba Lan sẽ bị chấm dứt từ ngày 27/4. Điện Kremlin đưa ra quyết...