AstraZeneca thử nghiệm vaccine Covid-19 mới

AstraZeneca đang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn hai và ba cho vaccine Covid-19 mới với mục tiêu chống lại các biến chủng nCoV.

Ngày 6/7, AstraZeneca cho biết vaccine mới tên AZD2816, đang trong giai đoạn thử nghiệm để đánh giá tính an toàn và khả năng sinh miễn dịch của vaccine.

Khoảng 2.250 người trưởng thành ở Anh, Nam Phi, Brazil và Ba Lan tham gia thử nghiệm, gồm cả những người đã được tiêm vaccine Covid-19 và những người chưa được tiêm chủng. Các tình nguyện viên được tiêm mũi đầu tiên hôm 27/6.

Bên trong cơ sở nghiên cứu và sản xuất vaccine phòng Covid-19 của AstraZeneca. Ảnh: AstraZeneca.

Ông Mene Pangalos, phó chủ tịch điều hành BioPharmaceuticals R&D thuộc AstraZeneca, cho biết vaccine đón đầu các biến chủng của virus với những khác biệt trong cấu trúc di truyền là điều vô cùng quan trọng. AZD2816 được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao đáp ứng miễn dịch cơ thể chống lại các biến chủng mới xuất hiện.

“Thử nghiệm pha hai và ba đối với AZD2816 nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai nếu chúng ta cần một loại vaccine chống lại được các biến chủng Covid-19 mới”, ông Mene Pangalos nói.

Thử nghiệm này dự kiến có dữ liệu sơ bộ vào cuối năm 2021 và sẽ được AstraZeneca đệ trình lên các cơ quan quản lý đánh giá thông qua một quy trình phê duyệt khẩn cấp.

Hiện, thử nghiệm pha hai và ba của vaccine AZD2816 theo phương pháp “mù đôi” (tức là nghiên cứu viên và tình nguyện viên đều không biết được mũi tiêm đó là loại vaccine nào), không hoàn toàn, ngẫu nhiên, đa quốc gia, có đối chứng ở cả nhóm người lớn đã được tiêm chủng trước đó và chưa được tiêm chủng.

Những người tham gia thử nghiệm đều từ 18 tuổi trở lên, không nhiễm nCoV (xác định qua kết quả xét nghiệm huyết thanh âm tính) sẽ được phân nhóm ngẫu nhiên để giảm thiểu sự khác biệt giữa các nhóm nghiên cứu về tuổi tác, giới tính và bệnh lý nền. Những người tham gia được tiêm vaccine AZD1222 (loại đang sử dụng hiện nay) hoặc AZD2816.

Ngoài ra, AstraZeneca vẫn tuyển chọn những tình nguyện viên có xét nghiệm huyết thanh dương tính nCoVtham gia thử nghiệm, song không quá 10% số người nghiên cứu, nhằm hỗ trợ việc phân tích mở rộng sau này.

Công nghệ vector virus cảm cúm vô hại được sử dụng để thiết kế vaccine AZD2816 và AZD1222. Ảnh: AstraZeneca.

AZD2816 được thiết kế trên cùng công nghệ vector virus cảm cúm vô hại như vaccine AZD1222. Tuy nhiên, vaccine mới có những thay đổi cấu trúc di truyền nhỏ trên protein gai (spike-protein) căn cứ theo biến thể Beta (còn gọi B.1.351), có nguồn gốc từ Nam Phi. Theo đó, AZD2816 chứa 10 thay đổi trên protein gai. Nhiều thay đổi trong số đó cũng được tìm thấy ở các biến thể Covid-19 khác đang lưu hành. Chúng gây ra các ảnh hưởng như giảm khả năng của kháng thể chống lại virus, tăng khả năng lây nhiễm…

Vaccine AZD1222 được đồng phát minh bởi Đại học Oxford và công ty con Vaccitech. Vaccine này được điều chế bằng công nghệ vector, sử dụng virus cảm cúm đã được làm suy yếu từ tinh tinh, nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Virus chứa vật chất di truyền của protein gai trên bề mặt nCoV. Sau khi tiêm vaccine, protein gai bề mặt được sản xuất, chúng “tạo mồi” kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận biết và tấn công mầm bệnh nếu cơ thể bị nhiễm virus sau đó.

Hiện, vaccine phòng Covid-19 AZD1222 của AstraZeneca đã được cấp phép lưu hành có điều kiện hoặc phê duyệt sử dụng khẩn cấp tại hơn 80 quốc gia, dưới dạng phác đồ hai liều cách nhau từ 4 đến 12 tuần cho người lớn từ 18 tuổi trở lên.

Hơn 600 triệu liều vaccine được cung cấp cho 170 quốc gia trên thế giới, trong đó có hơn 100 quốc gia thông qua Cơ chế Covax.