Apple và cái bóng quá lớn của Steve Jobs

Tim Cook thông báo Apple sẽ không thay đổi thời hậu Steve Jobs nhưng điều tương tự đã khiến Walt Disney suýt phá sản những năm 1970.

Steve Jobs đã rời cương vị CEO cách đây 2 tháng nhưng đấy là thời điểm người ta vẫn còn bấu víu vào cái gọi là tầm ảnh hưởng của ông ngay cả khi đã lùi vào hậu trường. Giờ thì không, một Apple mới sẽ phải phải tự đứng lên để hoặc là tiếp tục phát triển hoặc mãi đi trong cái bóng của Steve Jobs để rồi sa lầy một lúc nào đó.

Một Apple không Jobs sẽ là một Apple rất khác.

Tim Cook đang phải đối mặt với bài toàn làm sao để biến những bài học trong 14 năm làm việc với người cộng sự của mình thành những chiến lược thật sự mà không bị mắc kẹt bởi di sản của Jobs. Trong ngày nhậm chức mới hai tháng trước, ông đã gửi một email đến tất cả các nhân viên của công ty với nội dung: “Tôi muốn bạn tự tin rằng Apple sẽ không thay đổi”. Trên mức độ quan trọng chỉ là một bức e-mail, thông điệp này cho thấy nỗ lực trấn an tinh thần nhân viên của Apple về việc cam kết những đường hướng cách mạng mà Jobs đang vạch ra sẽ không thay đổi ngay cả khi ông đã không còn liên quan đến các hoạt động hàng ngày của hãng.

Tuy nhiên, theo The New York Times, những người quản lý mới thường phải tìm kiếm những thay đổi phù hợp với chính công ty khi thị trường thay đổi trong những năm sau khi người sáng lập của họ mất. Thế giới biến đổi không ngừng và nếu như Jobs còn sống để tiếp tục làm CEO, ông cũng sẽ phải thay đổi từng ngày nếu muốn Apple tiếp tục thành công.

Một bài học đắt giá đến từ chính công ty nổi tiếng Walt Disney. Trong những năm sau cái chết của nhà sáng lập công ty năm 1966, giám đốc điều hành mới luôn cố gắng giữ lại những gì đúng với tinh thần cũ của Walt Disney. Trong nhiều năm, văn phòng cũ của ông Disney vẫn được giữ gìn và được coi như một bảo tàng có tầm ảnh hưởng.

Jobs để lại cho Tim Cook cả một gia tài nhưng cùng với đó là những gánh nặng quá lớn.

Vị tân giám đốc điều hành thường ca ngợi các quyết định mới của công ty bằng cách nói rằng “ông Walt có thể đã thích nó”, thế nhưng, vào cuối những năm 1970, Disney đã phải vật lộn với sự khó khăn khi một loạt các văn phòng của hãng gặp phải các rắc rối. Công ty giải trí này sau đó đã phải thuê Michael Eisner, một trong những giám đốc điều hành hàng đầu vào những năm 1980 để đem lại sức sống mới cho Disney thông qua các khoản đầu tư tích cực trong việc xây dựng các công viên, cửa hàng dựa trên các bộ phim hoạt hình.

“Apple không thể sa lầy vào điều tương tự”, David Yoffie, giáo sư ngành kinh tế học của trường Harvard cảnh báo. “Điều gì Steve có thể sẽ làm” đó mới chính là một công thức cho vấn đề.

Ông Yoffie cho rằng điều quan trọng ngay trước mắt chưa phải là vạch ra các đường hướng mới. “Đối với hầu hết những người làm việc tại Apple, phải làm cho họ có một cảm giác rằng sự sáng tạo và say mê của Steve vẫn sẽ được tiếp tục”. Khai thác tối đa sự sáng tạo và luôn khiến họ làm việc với tất cả sức lực mới là cách mà Jobs đã làm được.

“Ngay ở thời điểm này, Tim không thể là một Steve Jobs thứ hai”, ông Yoffie tiếp tục. “Trong một khía cạnh nào đó, Apple vẫn sẽ phát triển. Thế nhưng cách nó phát triển và những sự thay đổi hiện chưa thực sự rõ ràng, có thể là do chính Tim Cook”.

Tim Cook phải thay đổi và chấp nhận mạo hiểm thay vì biến mình thành bản sao của Steve Jobs.

“Thế giới hiếm khi được chứng kiện một người có tác động sâu rộng như vậy với thế giới công nghệ như Steve Jobs”, Bill Gates, cựu giám đốc điều hành của Microsoft phát biểu. “Đối với những người trong chúng ta đủ may mắn để có thể làm việc với ông, đó đã là một vinh dự tuyệt vời”.

Tầm ảnh hưởng mà Bill Gates nói và sự khác biệt với Tim Cook hiện tại có lẽ không khó để nhận ra ngay trong hôm qua, một ngày trước khi Steve Jobs mất khi iPhone 4s ra đời. Vẫn là những nâng cấp đáng kể dù chưa làm hài lòng giới công nghệ, nhưng nhiều người tự chủ, có lẽ nếu còn “thánh” Jobs, mọi chuyện có thể đã không tệ như thế.

Ở thời điểm này, những thành công mà Jobs để lại cho Apple vẫn còn có sức ảnh hưởng sâu rộng và khó khăn chưa phải sẽ đến ngay tức thì. Doanh số iPad và iPhone vẫn đang đạt được những con số kỷ lục mới trên thị trường là minh chứng rõ nhất. Apple chắc chắn sẽ thay đổi, hoặc phát triển, hoặc lụi tàn và đó sẽ là câu chuyện được viết tiếp bởi Tim Cook, người sẽ phải chịu áp lực lớn từ cái bóng của Steve Jobs.

Theo VNExpress