Ai cần tránh uống nước chanh và cách dùng tốt nhất cho sức khỏe

DS. Thu Giang14:08 06/12/2025

Nước chanh là thức uống quen thuộc, được nhiều người lựa chọn vào buổi sáng vì sự tươi mát và những lợi ích sức khỏe thường được lan truyền.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể uống loại nước này. Đồ uống lành mạnh với người này đôi khi lại gây hại với người khác.

1. Nước chanh – thói quen “lành mạnh” nhưng không vô hại

Cho dù trên mạng xã hội hay ngoài đời thực, hình ảnh một ly nước chanh ấm buổi sáng luôn gợi cảm giác thanh lọc, nhẹ nhàng và khỏe khoắn.

Loại nước uống tưởng như đơn giản này được nhiều người ca ngợi như giúp bù nước, tăng cường vitamin C, hỗ trợ tiêu hóa hay thậm chí “ giải độc ”, “ tăng miễn dịch ”, “ giảm cân ”. Không ít người bắt đầu ngày mới bằng việc vắt nửa quả chanh tươi vào cốc nước ấm và tin rằng đây là thói quen tốt cho sức khỏe.

Thế nhưng, cũng giống nhiều xu hướng chăm sóc sức khỏe khác, nước chanh không phải là lựa chọn an toàn cho tất cả mọi người.

Các chuyên gia y tế cảnh báo, ở một số người, đặc biệt nếu uống sai cách hoặc uống quá nhiều, nước chanh có thể gây phản tác dụng – từ khó chịu tiêu hóa, ê buốt răng đến làm nặng thêm bệnh lý sẵn có. Tính axit mạnh của nước chanh chính là “con dao hai lưỡi” cần được sử dụng đúng người, đúng lúc.

Nước chanh không phải là lựa chọn an toàn cho tất cả mọi người.

2. Vì sao nước chanh được nhiều người lựa chọn?

Dù không phải “thức uống thần kỳ”, nước chanh vẫn có những lợi ích nhất định khi sử dụng đúng cách và điều độ. Những lý do dưới đây giải thích vì sao nó trở thành một phần trong nhiều thói quen chăm sóc sức khỏe hiện nay:

- Dễ uống, hỗ trợ bù nước tốt hơn: Nhiều người thấy uống nước lọc nhàm chán. Một chút vị chua thơm giúp họ uống nước đều đặn hơn, từ đó đảm bảo đủ lượng nước mỗi ngày và hạn chế mất nước.

- Bổ sung vitamin C và chất chống oxy hóa: Chanh chứa vitamin C – vi chất quan trọng đối với miễn dịch, hấp thu sắt, sức khỏe da và mô.

- Có thể hỗ trợ tiêu hóa nhẹ: Ở một số người, axit tự nhiên trong chanh có thể kích thích bài tiết dịch tiêu hóa hoặc tăng sản xuất nước bọt, giúp giảm cảm giác đầy hơi buổi sáng.

Nhìn chung, khi sử dụng đúng mức, nước chanh có thể mang lại những lợi ích nhỏ như một phần của lối sống lành mạnh, nhưng điều này không đồng nghĩa mọi người đều phù hợp.

3. Ai không nên uống nước chanh – hoặc cần đặc biệt thận trọng?

Theo thông tin đăng trên trang Toi, tính axit mạnh và đặc tính hóa học của nước chanh có thể gây khó chịu hoặc làm trầm trọng thêm nhiều bệnh lý. Những nhóm dưới đây được khuyến cáo tránh hoặc hạn chế:

3.1. Người có bệnh lý dạ dày – thực quản liên quan đến axit

Bao gồm:

Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD)
Trào ngược axit mạn tính
Viêm dạ dày
Loét dạ dày
Dạ dày nhạy cảm

Axit citric trong chanh có thể kích ứng niêm mạc dạ dày – thực quản, gây:

Ợ nóng
Đầy hơi
Buồn nôn
Đau tức thượng vị
Tăng trào ngược

Uống nước chanh khi bụng đói càng dễ khiến tình trạng trầm trọng hơn.

3.2. Người bị ê buốt răng hoặc men răng yếu

Đây là nhóm chịu rủi ro cao nhất do axit citric có khả năng bào mòn men răng – lớp bảo vệ tự nhiên của răng. Uống nước chanh đậm đặc, uống nhấp từng ngụm hoặc uống thường xuyên có thể dẫn đến:

Ê buốt răng
Tăng nguy cơ sâu răng
Tổn thương men răng không hồi phục

Khi men răng đã bị tổn thương, không thể tự tái tạo.

Video đang HOT

3.3. Người hay bị loét miệng, viêm miệng hoặc niêm mạc miệng nhạy cảm

Axit trong nước chanh có thể:

Làm rát miệng
Kéo dài thời gian lành vết loét
Gây đau khó chịu khi ăn uống

3.4. Người đang dùng một số loại thuốc nhạy cảm với độ pH dạ dày

Tính axit có thể ảnh hưởng đến:

Hiệu quả hấp thu thuốc
Cách thuốc được phân giải

Người đang điều trị dài hạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống nước chanh thường xuyên.

3.5. Người nhạy cảm với trái cây họ cam quýt

Một số người có thể gặp:

Đau nửa đầu hoặc đau đầu liên quan đến tyramine
Dị ứng với cam chanh (phát ban, ngứa, sưng, triệu chứng hô hấp)

3.6. Người dễ mất nước hoặc có vấn đề về thận – bàng quang

Nước chanh có tác dụng lợi tiểu nhẹ, có thể khiến:

Đi tiểu nhiều hơn
Mất nước nếu uống không kèm đủ nước lọc

Người có bệnh lý thận hoặc đường tiết niệu nên cân nhắc trước khi sử dụng thường xuyên.

4. Tác dụng phụ khi lạm dụng nước chanh

Ngay cả người khỏe mạnh cũng có thể gặp một số vấn đề nếu lạm dụng:

Mòn men răng – nguy cơ lâu dài nhất: Là tác dụng phụ phổ biến nhất. Men răng bị mòn không thể phục hồi, kéo theo ê buốt mạn tính, tăng sâu răng, tổn thương răng vĩnh viễn

Gia tăng tình trạng axit trong dạ dày: Uống nước chanh hàng ngày hoặc uống quá nhiều có thể gây đau bụng, đầy hơi, kích ứng cổ họng, trào ngược axit…

Tiểu nhiều, mất cân bằng điện giải (nếu uống quá mức): Tác dụng lợi tiểu nhẹ có thể làm cơ thể mất kali hoặc gây mất nước nếu không bù đủ nước.

Do đó, nhiều hơn không phải lúc nào cũng tốt, thói quen tưởng như lành mạnh có thể âm thầm trở thành nguyên nhân gây khó chịu nếu bỏ qua cảnh báo của cơ thể.

5. Cách uống nước chanh an toàn và tốt cho sức khỏe

Nếu bạn thích nước chanh và không thuộc nhóm cần kiêng, bạn không cần phải dừng uống chỉ cần uống đúng cách.

Dưới đây là cách sử dụng an toàn:

- Luôn pha loãng đúng mức: Dùng nửa quả chanh cho một cốc nước đầy, tránh uống chanh quá đậm đặc.

- Uống trong hoặc sau bữa ăn: Axit sẽ được trung hòa tốt hơn, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày.

- Dùng ống hút:Giảm tiếp xúc trực tiếp giữa axit và răng.

- Súc miệng bằng nước sạch sau khi uống: Giúp rửa trôi axit còn bám trên bề mặt răng.

- Không đánh răng ngay sau khi uống: Axit làm men răng mềm tạm thời, nên chờ ít nhất 30 phút trước khi đánh răng.

- Hạn chế tần suất – tối đa 1-2 ly/ngày: Dù loãng hay đậm, uống quá nhiều vẫn làm tăng nguy cơ hại răng và rối loạn tiêu hóa.

- Ngừng uống nếu cơ thể phát tín hiệu cảnh báo như: Ợ nóng, ê răng, đau dạ dày, rát miệng…

Nếu triệu chứng kéo dài, cần tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.

Nước chanh là thức uống đơn giản, phổ biến và có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp và việc uống sai cách có thể gây tác dụng ngược. Hãy hiểu rõ cơ thể mình, sử dụng điều độ và lắng nghe những dấu hiệu cảnh báo. Sức khỏe không đến từ những xu hướng nhất thời, mà từ thói quen đúng đắn và khoa học mỗi ngày.

8 lợi ích khi thêm chanh vào chế độ ăn uống

Một quả chanh bé nhỏ nhưng lại là 'kho' chứa vitamin C dồi dào cùng với một số chất dinh dưỡng có lợi khác.

Đó chính là lý do chúng ta nên thêm chanh vào chế độ ăn uống hằng ngày.

1. Quả chanh chứa hàm lượng vitamin C ấn tượng

Chanh là một loại trái cây họ cam quýt bổ dưỡng, đặc biệt là vitamin C và hàm lượng chất xơ cao. Ngoài ra nó còn chứa một số vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Thành phần dinh dưỡng của một quả chanh lớn (84g) chứa khoảng:

Lượng calo: 75

Protein: 1 g

Carbohydrate: 7,8 g

Chất xơ: 2,4 g

Chất béo: 0,2 g

Vitamin C: 44,5 mg (49% giá trị hằng ngày - DV)

Natri: 1,7 mg (1% DV)

Vitamin B6: 0,067 mg (4% DV)

Sắt: 0,5 mg (3% DV)

Kali: 116 mg (2% DV)

Ngoài ra chanh còn chứa một lượng nhỏ vitamin A, acid folic, canxi và magie.

Hàm lượng vitamin C cao trong quả chanh (đáp ứng đến 49% nhu cầu vitamin C hàng ngày) khiến nó trở thành loại quả rất có giá trị giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa suy giảm nhận thức và giúp cải thiện sự hấp thụ sắt từ chế độ ăn uống.

Các nghiên cứu cũng cho thấy tiềm năng của vitamin C trong việc thúc đẩy sự hình thành collagen, hỗ trợ điều trị và giảm nguy cơ mắc một số bệnh khác.

Chanh là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào.

2. Lợi ích khi thêm chanh vào chế độ ăn uống hằng ngày

Giúp tăng cường khả năng miễn dịch

Do có hàm lượng vitamin C cao nên ăn chanh là cách tốt để tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.

Vitamin C là một loại vitamin tan trong nước, hoạt động như một chất chống oxy hóa, đóng vai trò quan trọng đối với chức năng miễn dịch của cơ thể. Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, vitamin C là yếu tố tham gia vào hệ miễn dịch vì nó tham gia vào việc sản xuất các yếu tố liên quan hệ miễn dịch, kháng thể.

Giảm nguy cơ đột quỵ

Trong số các yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ người ta thấy có yếu tố liên quan đến chế độ ăn uống. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng flavonoid (chất dinh dưỡng có trong thực vật) trong trái cây họ cam quýt có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở phụ nữ. Những người tiêu thụ nhiều flavonoid hơn có tỷ lệ mắc bệnh suy tim, bệnh tim do thiếu máu cục bộ và nguy cơ đột quỵ thấp hơn.

Giảm huyết áp

Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng flavonoid trong chanh và nước chiết xuất từ vỏ chanh có thể giúp ức chế huyết áp. Flavonoid chuyển hóa và bảo vệ tim khi chúng tương tác với hệ vi sinh vật đường ruột. Hoạt động của chúng có liên quan đến việc giảm huyết áp với 15%.

Tăng cường hấp thụ sắt

Chanh có thể làm tăng khả dụng sinh học của sắt (lượng sắt có sẵn trong cơ thể) và khả năng tiếp cận sinh học (lượng sắt có thể hấp thụ). Điều này có thể là do hàm lượng vitamin C cao.

Kết hợp thực phẩm giàu sắt với thực phẩm giàu vitamin C là một cách để tăng hấp thụ sắt vì vitamin C giúp tăng khả năng hấp thụ sắt cho cơ thể. Do đó các chuyên gia dinh dưỡng khuyên khi uống viên sắt hoặc ăn các thực phẩm giàu sắt nên ăn các thực phẩm giàu vitamin C như trái cây họ cam quýt.

Hỗ trợ giảm cân

Uống nước chanh có thể khiến bạn no nhanh hơn. Một thử nghiệm ngẫu nhiên đã đánh giá phản ứng đường huyết và cảm giác thèm ăn sau khi ăn bánh mì với nước, trà hoặc nước chanh. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra nước chanh làm tăng thể tích dạ dày gấp 1,5 lần so với nước, điều này tương quan với cảm giác thèm ăn giảm. Chanh cũng ít calo và nhiều chất xơ, do đó có thể giúp giảm cân.

Hỗ trợ ngăn ngừa bệnh hen suyễn

Tiêu thụ cam quýt có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh hen suyễn thấp hơn. Một nghiên cứu đã đánh giá vai trò của dinh dưỡng trong việc phòng ngừa hen suyễn và phát hiện ra rằng, tiêu thụ trái cây và rau quả hàng ngày làm giảm nguy cơ mắc bệnh hen suyễn và thở khò khè. Tiêu thụ nhiều cam quýt có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các triệu chứng hen suyễn.

Cải thiện tiêu hóa

Nước chanh kích thích sản xuất dịch tiêu hóa như mật, giúp cải thiện tiêu hóa. Tính acid của nó cũng giúp phân hủy thức ăn hiệu quả hơn và làm giảm các triệu chứng khó tiêu như đầy hơi và ợ nóng.

Làm đẹp da

Sử dụng nước ép cam quýt như chanh có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm giảm các dấu hiệu lão hóa da. Vitamin C trong chanh kích thích sản xuất collagen, giúp da săn chắc và đàn hồi. Chanh cũng có tác dụng làm sáng da và giảm thâm nám.

Uống nước chanh đúng cách có lợi cho sức khỏe.

3. Cách thêm chanh vào chế độ ăn uống

Uống một cốc nước chanh ấm pha loãng vào buổi sáng.

Thêm nước cốt chanh vào các món salad, súp, canh, hoặc món xào.

Pha nước chanh với một chút mật ong hoặc gừng, quế để tăng hương vị và tốt cho sức khỏe.

Sử dụng vỏ chanh để làm gia vị cho các món ăn.

5 thay đổi bất ngờ khi thêm 1 quả chanh vào chế độ ăn mỗi ngày Chanh là loại trái cây thường được vắt vào nước chấm, salad hoặc cốc nước ấm mỗi sáng... Điều ít ai ngờ là, với việc thêm chanh vào chế độ ăn mỗi ngày, cơ thể sẽ trải qua 5 sự chuyển biến tích cực đáng ngạc nhiên. Chanh giàu dinh dưỡng, hỗ trợ bảo vệ cơ thể từ bên trong. Nếu đang tìm...