5 thực phẩm làm tăng nguy cơ acid uric gây bệnh gout
Với người bị bệnh gout và người có nguy cơ bị bệnh gout, chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho khớp không bị đau.
Tìm hiểu những thực phẩm nên tránh và những gì nên ăn để ngăn ngừa cơn gout cấp bùng phát.
Bệnh gout (gút) là một dạng viêm khớp gây sưng và cứng khớp. Bệnh khiến người bệnh cực kỳ đau đớn, nhiều trường hợp gout cấp do ăn một số loại thực phẩm khiến bệnh nặng hơn. Bệnh gout bùng phát có thể do thịt đỏ và các thực phẩm khác gây ra.
Tuy nhiên, cũng có những thực phẩm giúp ngăn ngừa tình trạng này. Dưới đây là những điều cần biết về chế độ ăn uống ảnh hưởng đến bệnh gout:
1. Thực phẩm ảnh hưởng đến bệnh gout như thế nào?
Nồng độ acid uric trong m.áu cao có thể làm tăng khả năng gây bùng phát bệnh gout.
Bệnh gout là bệnh rối loạn chuyển hóa có liên quan đến ăn uống do nồng độ acid uric quá cao trong m.áu dẫn đến lắng đọng các tinh thể urat hoặc tinh thể acid uric. Lắng đọng ở các khớp làm cho khớp bị viêm gây đau, lâu dần biến dạng cứng khớp, nếu lắng đọng ở thận gây bệnh thận.
Điều trị bằng chế độ ăn cho người bệnh gout thích hợp vừa giảm tổng hợp acid uric vừa tăng đào thải acid uric qua thận. Chế độ ăn có vai trò rất quan trọng trong điều trị cơn gout cấp tính, mạn tính và có tác dụng làm giảm các cơn cấp của gout mạn tính.
Các loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến nồng độ acid uric trong m.áu. Mức độ cao có thể làm tăng khả năng hình thành các tinh thể này, gây bùng phát. Nồng độ acid uric thấp có thể giúp ngăn ngừa cơn gout tấn công.
Thực phẩm giàu purin có xu hướng làm tăng nồng độ acid uric. Purin là các phân tử tạo nên DNA và phục vụ các chức năng khác. Cơ thể cần một lượng purin nhất định trong chế độ ăn uống của mình, nhưng không quá nhiều.
Nồng độ purin cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh thận và hội chứng chuyển hóa. Tuy nhiên, có một số thực phẩm giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
2. Các thực phẩm cần tránh để không ảnh hưởng đến bệnh gout
Nếu có nguy cơ dễ mắc bệnh gout và đang bị bệnh gout cần hạn chế ăn bất kỳ loại thực phẩm hoặc đồ uống nào có nguy cơ làm tăng mức acid uric trong m.áu, bao gồm cả các loại thực phẩm có hàm lượng purine cao. Ngoài ra, cũng cần cắt giảm hoặc loại bỏ các loại thực phẩm và đồ uống có nhiều đường fructose.
Thịt đỏ
Thịt đỏ là ví dụ điển hình về thực phẩm chứa hàm lượng purine cao. Thịt đỏ bao gồm thịt bò, thịt cừu và thịt lợn. Cơ thể p.hân h.ủy purine thành acid uric. Kết quả là nồng độ trong m.áu tăng lên, làm tăng khả năng các tinh thể tích tụ trong khớp, gây bùng phát bệnh.
Thịt đỏ có lượng hai loại purin cụ thể gọi là hypoxanthine và adenine cao hơn các loại thực phẩm khác. Hai loại purin này đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
Video đang HOT
Nhiều loại hải sản có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Nếu bị bệnh gout hoặc có nguy cơ phát triển bệnh, nên hạn chế cá cơm, cá mòi, sò, trai, cá hồi, cá ngừ… Những loại hải sản này rất giàu purin, có thể khiến nồng độ acid uric tăng cao. Acid uric bổ sung này có thể dễ dàng gây ra sự tích tụ và kích thích thêm các triệu chứng bệnh gout.
Khi bệnh gout ổn định, vẫn nên hạn chế ăn hải sản ở mức tối thiểu.
Các sản phẩm làm từ động vật nói chung có xu hướng chứa nhiều purin nhưng một số loại nội tạng có hàm lượng đặc biệt cao. Giống như thịt đỏ, purin adenine và hypoxanthine cũng có nhiều trong nhóm thực phẩm này.
Các loại nội tạng như gan, thận nên được tiêu thụ với số lượng hạn chế. Những thực phẩm này làm tăng nồng độ acid uric trong m.áu. Hạn chế ăn những loại thịt này làm giảm khả năng bùng phát bệnh gout.
Bia, rượu
Bia, rượu nói chung khiến có nguy cơ bị bệnh gout tấn công cao hơn. Trong thời gian bùng phát bệnh gout nên kiêng tuyệt đối bia, rượu.
Đồ uống có đường
Bệnh gout xảy ra do nồng độ urat trong m.áu cao, còn được gọi là tăng acid uric m.áu. Ăn thực phẩm và đồ uống có chứa fructose, một loại đường dễ làm tăng mức urate. Điều này là do khi cơ thể p.hân h.ủy fructose, nó sẽ giải phóng purin. Fructose xuất hiện tự nhiên trong trái cây và mật ong.
Siro ngô có hàm lượng fructose cao (HFCS) là chất làm ngọt nhân tạo có chứa 42-55% fructose và thường có trong nước ngọt.
Viện Quốc gia về Viêm khớp và các bệnh về Cơ xương và Da liệt kê đồ uống có chứa HFCS là yếu tố nguy cơ mắc bệnh gout. Tránh đồ uống có HFCS có thể giúp giảm các đợt bùng phát bệnh gout.
3. Thực phẩm giúp làm giảm nguy cơ và bùng phát bệnh gout
Chế độ ăn nhiều rau giúp giảm nguy cơ bệnh gout.
Bệnh gout bùng phát do nồng độ acid uric trong cơ thể cao. Tránh xa các loại thực phẩm có hàm lượng purine cao vì chúng có thể khiến nồng độ acid uric tăng hơn.
Lưu ý, không phải tất cả các nguồn purine đều như nhau. Nguồn purine từ động vật có xu hướng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout nhưng các loại rau có hàm lượng purine cao dường như không làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Chế độ ăn ít purine là lựa chọn tốt nhất nếu đang cố gắng ngăn ngừa bệnh gout bùng phát. Chế độ ăn DASH và chế độ ăn Địa Trung Hải đều được khuyến khích để giúp ngăn ngừa bệnh gout. Cả hai đều có chế độ ăn giàu rau và có một lượng thịt hạn chế.
Các loại thực phẩm được chứng minh là giúp giảm nồng độ acid uric:
Caffeine, đặc biệt là trà.
Vitamin C liều cao.
Các sản phẩm từ sữa ít béo.
Thực phẩm đậu nành.
Các loại dầu thực vật như ô liu, hướng dương.
4. Những cách khác để làm giảm nguy cơ bệnh gout
Lý do thực phẩm chỉ có tác dụng ở một mức độ nhất định trong việc giảm bệnh gout là do cơ thể tạo ra khoảng 70% acid uric trong m.áu. Vì vậy, chế độ ăn ít purine chỉ có thể giúp giải quyết 30% còn lại.
Người thừa cân nên giảm cân, tuy nhiên không nên nhịn ăn vì nó có thể gây ra cơn gout tấn công. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng về những thay đổi trong chế độ ăn uống nếu bị bệnh gout và đang cố gắng giảm cân.
Nếu đang dùng bất kỳ loại thuốc điều trị nào, hãy đảm bảo dùng chúng theo chỉ dẫn. Cũng lưu ý, một số loại thuốc như Aspirin và thuốc lợi tiểu (còn gọi là thuốc nước) có thể gây ra cơn đau do bệnh gout. Hãy nói chuyện với bác sĩ về các loại thuốc đang dùng, bao gồm cả thuốc không kê đơn và thuốc bổ sung.
5 nguyên nhân khiến acid uric trong m.áu cao
Nhiều người cho rằng tăng acid uric trong m.áu có liên quan đến bệnh gout. Tuy nhiên, một số nguyên nhân khác cũng có thể dẫn đến nồng độ acid uric trong m.áu tăng cao, đặc biệt là thói quen ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh.
Những nguyên nhân khiến acid uric trong m.áu cao
Ngoài bệnh gout thì còn rất nhiều nguyên nhân khác có thể dẫn tới nồng độ acid uric trong m.áu tăng cao. Cụ thể:
- Acid uric trong m.áu cao do di truyền: Yếu tố di truyền cũng được cho là một trong nguyên nhân dẫn đến tăng nồng độ acid uric tuy nhiên rất ít gặp.
- Acid uric trong m.áu cao do ăn nhiều thực phẩm có chứa nhiều purin:
Acid uric cao là bệnh gì?
Acid uric là gì, acid uric trong m.áu cao có nguy hiểm?
Nếu ăn quá nhiều thực phẩm có chứa purin, nhất là nội tạng động vật, các loại thịt đỏ, các loại cá hoặc có thói quen uống nhiều bia,...
Nếu béo phì, ít vận động thể chất.
Nếu thường xuyên nhịn đói, ăn kiêng quá mức hoặc vận động nặng, tập thể dục quá sức.
- Acid uric trong m.áu cao do tình trạng tăng sản xuất acid uric:
Acid uric trong m.áu cao do khối u: Những trường hợp có khối u phát triển nhanh cũng có nguy cơ làm tăng acid uric m.áu, có thể kể đến như các trường hợp mắc bệnh ung thư ở giai đoạn di căn, trường hợp mắc bệnh bạch cầu, u xơ đa bào,...
Các trường hợp bệnh nhân ung thư có khối u kích thước lớn hoặc đang trong quá trình hóa trị t.iêu d.iệt một lượng lớn tế bào ung thư trong khoảng một thời gian ngắn có thể giải phóng nội chất tế bào trong m.áu và làm tăng acid uric.
Ngoài bệnh gout còn nhiều nguyên nhân khác có thể dẫn tới nồng độ acid uric trong m.áu tăng cao.
Acid uric trong m.áu cao do bệnh liên quan đến thiếu m.áu: Nếu mắc một số bệnh thiếu m.áu như bệnh sốt rét, thiếu G6PD,... cũng có thể gặp phải tình trạng tăng acid uric trong m.áu.
Nhiều trường hợp tăng acid uric trong m.áu mà không thể tìm rõ nguyên nhân. Tình trạng này còn được gọi là tăng acid uric m.áu tiên phát.
- Acid uric trong m.áu cao liên quan đến thận: Nồng độ acid uric trong m.áu tăng do giảm đào thải lượng acid uric qua thận: Thường gặp ở những trường hợp mắc bệnh suy thận, tổn thương các ống thận xa, người nghiện rượu, lạm dụng thuốc lợi tiểu, nhiễm toan,...
- Acid uric trong m.áu cao do thuốc: Một số thuốc chỉ định điều trị các bệnh như: suy tim, xơ gan, suy thận cấp hay mạn tính, hội chứng thận hư... sẽ khiến nồng độ acid uric trong m.áu tăng cao.
Ngoài những nguyên nhân phổ biến ở trên, tình trạng tăng acid uric trong m.áu còn do một số nguyên nhân khác như nhiễm độc thai nghén và t.iền sản giật, chấn thương, ngộ độc chì, suy giáp,...
Ăn uống vận động hợp lý để giảm nồng độ acid uric trong m.áu.
Người bệnh acid uric trong m.áu cao cần làm gì?
Nếu nồng độ acid uric trong m.áu tăng cao, việc cần thiết nhất là giảm bớt lượng purin vào cơ thể để hạn chế tình trạng tăng acid uric trong m.áu. Một số loại thực phẩm có chứa purin mà bạn nên hạn chế ăn ở thời điểm này là các loại hải sản, các loại thịt đỏ và nội tạng động vật,... Đồng thời hạn chế uống bia và uống các loại thực phẩm có gas.
Bên cạnh đó, nên kết hợp uống nhiều nước để hạn chế sự kết tủa muối urat đồng thời giúp cơ thể tăng cường khả năng đào thải acid uric. Tốt nhất, nên uống khoảng 1,5 lít nước mỗi ngày.
Nếu cơ thể đang bị thừa cân, béo phì nên giảm cân để giảm áp lực lên các khớp, tránh nguy cơ bị đau khớp do tăng acid uric. Lưu ý, cần giảm cân khoa học bằng chế độ ăn và tập luyện hợp lý, tuyệt đối không giảm cân bằng cách nhịn ăn.
Duy trì lối sống khoa học chẳng hạn như vận động nhẹ nhàng mỗi ngày bằng các bài tập yoga, ngủ đủ giấc, không thức khuya, tránh áp lực, căng thẳng, bổ sung nhiều loại trái cây và rau xanh trong bữa ăn hàng ngày,...
Trong trường hợp đã áp dụng những phương pháp trên nhưng nồng độ acid uric vẫn tăng cao thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ về phương pháp điều trị. Những bệnh nhân ung thư đang trong quá trình điều trị bằng các phương pháp như hóa trị hay xạ trị cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị tốt và phòng tránh nguy cơ suy thận cấp do tăng acid uric.
Thời tiết nắng nóng cẩn thận với cơn gout cấp Cơn đau do gout được xem là nỗi ám ảnh đối với người bệnh. Thời tiết nắng nóng, người bệnh cần làm gì để hạn chế cơn gout cấp tái phát? Vì sao cơn gout cấp tái phát? Khi nhiệt độ tăng cao, có những thói quen trong sinh hoạt hàng ngày sẽ làm tăng nguy cơ khiến cơn gout cấp tái phát,...