4 cách để dân Anh đảo ngược lại kết quả Brexit

Tạp chí Quartz chỉ ra bốn cách thức mà người Anh có thể đảo ngược kết quả Brexit vừa qua.

Hơn 17,4 triệu người đã đồng ý ra khỏi EU, trong khi 16,1 triệu người bỏ phiếu tán thành ở lại. Yêu cầu này không có nghĩa là nước Anh không còn sự lựa chọn nào khác. Theo trang Quartz, có bốn cách để dân Anh đảo ngược lại quyết định Brexit.

1. Phớt lờ việc bỏ phiếu

Về mặt pháp lý, kết quả trưng cầu dân ý không thể ràng buộc chính phủ để Anh rời EU theo quy trình các bước chính thức trong Điều 50 của Hiệp ước Lisbon.

Tuy nhiên, khả năng chính phủ hiện tại quyết tâm phớt lờ cuộc trưng cầu cũng khó xảy ra. Thủ tướng David Cameron từng phát biểu là ông tôn trọng ý muốn của những người bỏ phiếu.

Nhưng Điều 50 càng bị trì hoãn lâu chừng nào thì càng có nhiều cơ hội để không thực hiện nó vì sẽ có nhiều sự kiện khác nảy sinh, theo lời nhà bình luận pháp luật David Allen Green. Giống như quy luật tâm lý con người là việc nào đã bị trì hoãn lâu thì ta càng có xu hướng không muốn làm nó.

2. Ký đơn thỉnh cầu

Gần 1,6 triệu người đã ký vào đơn kiến nghị chính phủ thêm vào một quy tắc tính toán số phiếu Brexit cho phép một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai. Theo đó, việc ra đi chỉ được chấp nhận nếu số đồng ý từ 60% trở lên và ít nhất 75% người đủ điều kiện tham gia bỏ phiếu. Kết quả hôm thứ Năm vừa rồi là có hơn 17,4 triệu đã đi bỏ phiếu, chỉ đạt 72% và 52% trong số này muốn Brexit.

Theo quy định, nghị viện sẽ xem xét các đơn yêu cầu có trên 100.000 chữ ký. Tuy nhiên, kể cả khi có thêm nhiều người ký đơn, khả năng bỏ phiếu lại cũng khó xảy ra vì đây là điều hầu như chưa có tiền lệ trên thế giới. Chỉ những nước nhỏ mới đặt ra các quy định về tỉ lệ bỏ phiếu như trên.

Có bốn cách để người dân Anh lật ngược kết quả cuộc trưng cầu dân Ý Brexit vừa qua. Ảnh: AFP

3. Tổng tuyển cử

Theo luật sư Jo Maugham, nếu một đảng có nghị trình ủng hộ Bremain rõ ràng chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử mới, kết quả bỏ phiếu vừa rồi không còn giá trị sử dụng nữa. Có hai cách để thực hiện một cuộc tổng tuyển cử mới theo đạo luật các điều khoản cố định của nghị viện là nghị viện cũ tuyên bố miễn nhiệm hoặc 2/3 Hạ viện đồng ý bầu mới. Khả năng này cũng rất khó xảy ra vì đảng Lao động cánh tả và Công Đảng cánh hữu hiện tại đều bị chia rẽ theo hai hướng đi hay ở. Họ khó mà đoàn kết để cùng kêu gọi một cuộc tổng tuyển cử mới.

4. Thay đổi quan trọng trong các điều khoản

Đây là con đường khả thi nhất cho nước Anh muốn ở lại EU. Hiện nay, Anh là một phần trong thị trường EU duy nhất, phải tuân theo các quy định EU để được giao thương với các nước trong khối với ít rào cản. Hai năm tới, sau khi thực hiện Điều 50 và Anh quyết định rời EU, để tiếp tục giao thương với các nước trong khối, Anh phải đàm phán riêng với từng nước về việc thiết lập các điều khoản mới trong giao dịch thương mại và các lĩnh vực khác.

Trong các cuộc đàm phán như thế, cái gọi là thay đổi quan trọng trong các điều khoản là việc EU cho phép Vương quốc Anh vẫn nằm trong khối thị trường chung trong khi chịu một số giới hạn trong việc tự do di chuyển của công dân EU (nhập cư là một vấn đề lớn làm cử tri Anh khó chịu và ủng hộ Brexit). Cơ chế mới sẽ giúp chính phủ Anh có lý do để tổ chức cuộc trưng cầu dân ý thứ hai nếu thấy cơ hội cho nhóm ủng hộ Bremain lớn hơn trong bối cảnh này.

Câu hỏi hóc búa là làm sao nước Anh có thể vẫn là một phần EU sau khi thực hiện Điều 50 vì theo quy trình này, Anh chỉ có thể ra đi nếu tất cả 27 nước kia đồng ý. Luật sư Maugham lý luận là luật EU rất thực dụng, sẽ có cách để Anh được phép ở lại.

Nếu cả bốn khả năng trên không xảy ra, Anh vẫn có thể làm Na Uy thứ hai, giữ vị trí đặc biệt trong EU, vẫn tham gia thị trường chung và tự do di chuyển trong khối nhưng ít bị ràng buộc bởi luật và các quy định EU hơn. Tuy vậy, dĩ nhiên là theo cách này thì Anh không được có ý kiến về những chế tài của EU khi thực hiện các luật và quy định ít hơn này.

ĐOÀN HIỂU LINH

Theo PLO