3 nhà khoa học được trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020

Lê Huyền23:48 09/05/2020

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Chu Ngọc Anh đã phê duyệt đề xuất trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2019 cho 3 nhà khoa học được hội đồng giải thưởng đề nghị.

Ba nhà khoa học được giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020 là:

PGS.TS. Vương Thị Ngọc Lan, Trường ĐH Y Dược TP. Hồ Chí Minh, Ngành Khoa học Y Dược.

PGS.TS. Phạm Tiến Sơn, Trường ĐH Đà Lạt, Ngành Toán học.

Ba nhà khoa học được trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020.

Và giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc trao cho TS Nguyễn Trương Thanh Hiếu, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, Ngành Vật lý.

Năm 2020, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia nhận được 48 hồ sơ đề cử/ứng cử cho Giải thưởng Tạ Quang Bửu. Có 8 hồ sơ bao gồm năm 5 giải thưởng chính và 3 giải thưởng trẻ được tiếp tục đánh giá, xét chọn tại Hội đồng giải thưởng.

Tính đến hết năm 2019, qua 6 đợt xét thưởng Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã được trao cho 17 nhà khoa học ở các trường đại học và viện nghiên cứu, thuộc đầy đủ các ngành, lĩnh vực Toán học, Khoa học thông tin và máy tính, Vật lý, Hóa học, Khoa học trái đất và môi trường, Khoa học nông nghiệp, Khoa học y dược, Cơ học kỹ thuật. Trong đó có 14 giải thưởng chính và 3 Giải thưởng trẻ.

Các nhà khoa học đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm nay đều công tác tại đơn vị thuộc khu vực miền Trung và miền Nam.

Đây cũng là năm thứ 2, một nhà khoa học nữ trong lĩnh vực Y sinh Dược học đoạt giải thưởng.

PGS Vương Thị Ngọc Lan cùng các cộng sự đã công bố nghiên cứu mới về so sánh việc chuyển phôi tươi và phôi trữ trong kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Nghiên cứu này được đăng tải vào ngày 11/1 trên Tạp chí Y khoa New England (NEJM) – một trong những tạp chí y khoa có uy tín và có ảnh hưởng lớn nhất hiện nay trên thế giới.

Lễ trao Giải thưởng dự kiến sẽ được tổ chức vào dịp kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 tại Hà Nội.

Sử dụng tia laser và camera iPhone 11 Pro, thí nghiệm này sẽ làm hiện hình các giọt bắn mà bạn phát ra khi nói chuyện

Các nhà khoa học cho biết với độ phân giải của camera điện thoại, họ có thể ghi lại được các giọt bắn có kích thước từ 20-500 micoromet.

Bạn nghĩ rằng mình chẳng bao giờ vô ý vô tứ đến nỗi nói chuyện, bắn cả nước bọt vào người đối diện. Những sự thật thì sao? Tất cả chúng ta đều vậy mà không hề hay biết.

Nghiên cứu trước đây cho thấy cứ mỗi 5 phút nói chuyện với người khác, bạn sẽ phát tán vào không khí 3.000 giọt bắn trong phạm vi 2 mét. Chỉ là các giọt bắn trong suốt này quá nhỏ khiến bạn khó có thể nhìn thấy chúng bằng mắt thường.

Nhưng một thí nghiệm đơn giản vừa được đăng tải trên Tạp chí Y học New England, sử dụng tia laser và camera của một chiếc iPhone 11 Pro, đã làm hiện hình các giọt bắn này. Hoá ra, có một thực tế rõ ràng rằng chúng ta đều nói chuyện không được sạch sẽ cho lắm.

Và vì trong đại dịch COVID-19, virus SARS-CoV-2 có thể lây truyền qua các giọt bắn của bệnh nhân, thí nghiệm cho thấy bằng cách đeo khẩu trang, chúng ta có thể hạn chế được nguy cơ lây nhiễm ấy như thế nào?

" Ánh sáng laser là một kỹ thuật phổ biến để làm hiện hình và đếm các giọt bắn trong không khí", Alex Huffman, phó giáo sư nghiên cứu khí dung tại Khoa hóa sinh, Đại học Denver, Hoa Kỳ cho biết.

Mặc dù không tham gia vào nghiên cứu này, nhưng Huffman ủng hộ video và kỹ thuật mà nhóm nghiên cứu sử dụng, gọi đó là một cách hữu ích để giúp mọi người thấy khi nói chuyện, chúng ta đều đang phát tán các giọt bắn vào không khí.

Thí nghiệm được thực hiện bởi một nhóm các nhà nghiên cứu đến từ Trường Y BA Perelman, Đại học Pennsylvania và Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ. Trong đó, họ đã sử dụng một tia laser màu xanh lá cây tán xạ thành một dải sáng rồi chiếu vào hộp các tông.

Toàn bộ mặt trong của chiếc hộp các tông đặc biệt sơn màu đen. Và không khí bên trong đã được hút sạch bụi bằng một bộ lọc HEPA (có khả năng hút 99,99% các hạt bụi có kích thước dưới 0,3 micromet).

Ở đầu mở của chiếc hộp, một tình nguyện viên sẽ đưa miệng vào trong và nói " Stay healthy" (giữ sức khỏe). Khi các giọt bắn của họ gặp phải chùm tia laser, chúng sẽ sáng lên. Các hạt càng sáng thì có kích thước càng lớn do hiện tượng tán xạ. Các nhà khoa học sẽ đếm số lượng hạt sáng để ước tính số lượng giọt bắn.

Sử dụng tia laser và camera iPhone 11 Pro, thí nghiệm này sẽ làm hiện hình các giọt bắn mà bạn phát ra khi nói chuyện

Điều đặc biệt là toàn bộ thí nghiệm này được quay lại bằng camera một chiếc iPhone 11 Pro, ở tốc độ 60 khung hình/giây thông qua một lỗ nhỏ trên chiếc hộp các tông. Các nhà khoa học cho biết với độ phân giải của camera điện thoại, họ có thể ghi lại được các giọt bắn có kích thước từ 20-500 micoromet. Để dễ hình dung, đường kính của một sợi tóc người là khoảng 75 micromet.

" Chúng tôi thấy rằng số lượng chớp sáng tăng lên tỷ lệ thuận cùng với độ to của lời nói; phát hiện này phù hợp với các quan sát trước đây của các nhà nghiên cứu khác", các nhà khoa học viết trên Tạp chí Y học New England.

" Trong một nghiên cứu, những giọt bắn phát ra trong khi nói nhỏ hơn những giọt phát ra trong khi ho hoặc hắt hơi. Nhưng một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng số lượng các giọt được tạo ra khi nói chuyện nhiều tương đương với số lượng được tạo ra khi ho".

Trong thí nghiệm của riêng mình, các nhà khoa học tại NIH đã đếm được nhiều nhất 347 giọt bắn phát ra chỉ trong một khung hình, khi tình nguyện viên phát âm " th" trong cụm " stay healthy".

Mặc dù vậy, cũng phải lưu ý rằng đây chỉ là số lượng giọt bắn có kích thước lớn, từ 20-500 micromet mà một chiếc camera của iPhone 11 Pro có thể ghi lại được. Trong khi nói chuyện, mọi người có thể phát ra cả những giọt bắn nhỏ hơn rất nhiều, và chúng vẫn có thể chứa virus corona.

Thí nghiệm này chỉ là một hình dung đơn giản hóa, Huffman nói. Còn rất nhiều giọt bắn có kích thước nhỏ hơn chưa được ghi nhận. Ngoài ra, các giọt bắn có kích thước dưới 20 micromet (bao gồm aerosol) cũng hoạt động khác với các hạt có kích thước lớn.

"Những giọt nước nhỏ hơn này sẽ tồn tại trong không khí lâu hơn và có khả năng số lượng của chúng nhiều hơn rất nhiều so với những gì được thể hiện ở đây", giáo sư Linsey Marr tại Đại học Công nghệ Virginia, người có kinh nghiệm nghiên cứu về quá trình lan truyền virus trong aerosol cho biết.

Trong phần sau của video thí nghiệm, các nhà nghiên cứu tại NIH đã chứng minh rằng bằng việc đeo khẩu trang, họ có thể hạn chế được số lượng các giọt bắn phát tán khi đang nói chuyện. Số lần chớp nháy mà bạn thấy trên màn hình đã giảm đi rõ rệt, chứng tỏ các giọt bắn lớn đã bị giữ lại ở lớp khẩu trang.

Tuy nhiên, một lần nữa Huffman nói rằng mọi người không nên chủ quan. Ông lưu ý rằng các giọt bắn bị giữ lại trong nghiên cứu này chỉ là các giọt bắn có kích thước lớn. Camera của iPhone 11 Pro không thể quay được các giọt có kích thước nhỏ hơn 20 micromet.

Trên thực tế, nhiều giọt bắn nhỏ này vẫn có thể phát tán ra bên ngoài khẩu trang. Vì vậy, mặc dù có có tác dụng bảo vệ, nhưng khẩu trang không phải là lớp phòng thủ không thể xuyên thủng đối với virus.

Cuối cùng, điều quan trọng mà Huffman muốn nhấn mạnh khi giải thích cho công chúng về video thí nghiệm này, đó là khẩu trang có tác dụng, nhưng nó không có tác dụng tuyệt đối.

Trong khi bạn vẫn nên đeo khẩu trang khi nói chuyện với mọi người, bạn cũng cần phải giữ khoảng cách với họ, theo khuyến cáo hiện nay là tối thiểu 2 mét. Chỉ khi kết hợp với các biện pháp giãn cách xã hội, đeo khẩu trang mới giúp làm giảm sự lây nhiễm của virus corona xuống mức tối thiểu.

zknight

Nhờ cái ăng-ten hỏng, các nhà khoa học giải được bí mật 58 năm của ngành vật lý Nghiên cứu đã được đăng tải trên tạp chí Nature. Gần 60 năm trước, nhà vật lý học từng đoạt giải Nobel, Nicolaas Bloembergen, dự đoán sự tồn tại của hiện tượng cộng hưởng điện hạt nhân. Nhưng cũng như nhiều nhà khoa học lỗi lạc khác, nhận xét của ông đi trước thời đại quá nhiều bước, nhận thức của khoa học...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip: Xe bán tải bị đâm nát trên đường tại Sơn La, bé gái trong xe không ngừng hoảng loạn kêu cứu "bố ơi"00:55

Phát ngôn về chuyện sao kê của mẹ bé Bắp làm dậy sóng MXH giữa lúc tắt tính năng bình luận01:09

Chưa bao giờ Trường Giang lại như thế này01:23

Kinh hoàng clip nữ diễn viên bị xe đụng, hoảng loạn nhưng phản ứng của ekip mới gây phẫn nộ02:00

Dựa hơi Jisoo (BLACKPINK) "đu trend", nữ ca sĩ Vbiz bị dân mạng chê toàn tập00:26

1,4 triệu người hóng xem con trai Nhã Phương có 1 hành động lạ giữa đêm lúc Trường Giang vắng nhà00:42

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

15:45:56 16/01/2024

Đã đến lúc bỏ lại các công cụ chỉnh sửa cũ và chấp nhận giải pháp thay đổi cuộc chơi. Gặp gỡ Trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut - giải pháp sẽ nâng cao, nâng cao và cách mạng hóa thế giới sáng tạo nội dung trực quan của bạn

Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

22:01:27 21/12/2022

Chắc hẳn là ai trong chúng ta cũng luôn muốn các bài đăng trên Facebook có được nhiều lượt thích và chia sẻ. Tuy nhiên, làm thế nào để tối ưu bài đăng thì không phải ai cũng biết

Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

21:03:46 21/12/2022

Louisiana và Tây Virginia là hai bang mới nhất cấm công chức sử dụng TikTok trên thiết bị công do lo ngại Trung Quốc có thể theo dõi người Mỹ và kiểm duyệt nội dung

Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

20:03:41 21/12/2022

Microsoft đã cập nhật thỏa thuận cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ trực tuyến của mình. Việc khai thác tiền điện tử trên dịch vụ của Microsoft cần có sự cho phép bằng văn bản của công ty, nhưng cũng chỉ nhằm mục đích thử nghiệ...

Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

20:01:24 21/12/2022

Meta (công ty mẹ của Facebook) cho biết họ đã ngăn chặn không dưới 200 hoạt động bí mật, trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp kể từ năm 2017 tại khoảng 70 quốc gia

Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

19:01:39 21/12/2022

Ủy ban Châu Âu - cơ quan điều hành của EU cho biết, đã phát hiện Meta vi phạm các quy tắc chống độc quyền của EU bằng cách bóp méo sự cạnh tranh trên thị trường quảng cáo trực tuyến. Meta có thể phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới ...

Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

15:01:33 21/12/2022

Người dùng Twitter, các nhà đầu tư Tesla và chuyên gia phân tích trong ngành đều cho rằng Elon Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

14:01:42 21/12/2022

Muốn nhập được các mẫu bán chạy như iPhone 14 Pro/Pro Max, các chuỗi đại lý bán lẻ ủy quyền của Apple bắt buộc phải nhập thêm hàng loạt phụ kiện đi kèm

Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

09:38:18 21/12/2022

Sáng 20/12, tại Ngọ Môn, Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức Lễ Khai trương Hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR

'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

09:37:54 21/12/2022

Tính năng phát hiện tai nạn ôtô mới ra mắt trên Apple iPhone và Apple Watch sẽ tự động tìm kiếm sự trợ giúp từ bộ phận cấp cứu khi có nguy cơ xảy ra tai nạn