3 loại thực phẩm tối kỵ với căn bệnh mà 50% người Việt ngoài 30 tuổi mắc phải

Theo dõi VGT trên

Căn bệnh khó nói nhưng có tới một nửa dân số Việt mắc phải, nhiều người còn không biết mình mắc bệnh.

3 loại thực phẩm tối kỵ với căn bệnh mà 50% người Việt ngoài 30 tuổi mắc phải - Hình 1

TS Nguyễn Xuân Hùng chia sẻ về căn bệnh rất nhiều người Việt mắc. Ảnh: N.An

PGS. TS Nguyễn Xuân Hùng, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Đại trực tràng – Tầng sinh môn, Bệnh viện Việt Đức cho biết, trĩ là căn bệnh phổ biến vùng hậu môn, nhiều người Việt mắc phải. Tuy nhiên, nhiều người không biết mình mắc bệnh. Nhiều nghiên cứu cho thấy có khoảng 30- 50% người trưởng thành mắc bệnh này. Phụ nữ thường dễ bị bệnh hơn nam giới.

Chia sẻ tại buổi khám và tư vấn miễn phí cho hàng trăm người dân về các bệnh lý trĩ, nứt kẽ hậu môn, áp xe – rò hậu môn… tại Bệnh viện Việt Đức, TS Hùng cho hay, trĩ là bệnh lành tính. Trong điều trị nội khoa, 50% ca mắc hoàn toàn có thể sống chung với trĩ. 45% có triệu chứng đơn giản có thể dùng thủ thuật…

3 nhóm thức ăn người mắc bệnh trĩ cần phải tránh để không bị các đợt cấp tính “tấn công”, gồm: Cay nóng như ớt, hạt tiêu, sả; Sử dụng đồ uống có chất alcohol như rượu, bia; Những chất có caffeine như chè đặc, cà phê…

Điều đáng lưu ý trong chẩn đoán, điều trị bệnh trĩ là không ít bệnh nhân lại bị chẩn đoán nhầm giữa trĩ – ung thư trực tràng, vì triệu chứng như đại tiện ra máu, đau vùng hậu môn… Đã có nhiều người sẽ nghĩ và điều trị theo hướng bệnh trĩ. Vì sự hiểu nhầm này, nhiều người lại bỏ sót những bệnh khác ở bệnh ở vùng hậu môn như khối ung thư đại trực tràng, polip, bệnh về viêm nhiễm vùng hậu môn như viêm loét đại trực tràng chảy máu; bệnh rò hậu môn gây ra đau, nứt kẽ hậu môn…

Video đang HOT

BS Hùng chia sẻ, có không dưới 10 ca bệnh, các bác sĩ phải đã phải chữa ung thư trực tràng giai đoạn muộn vì bệnh nhân bị chẩn đoán nhầm sang bệnh trĩ và điều trị bệnh trĩ suốt 3 năm. Có trường hợp bị chẩn đoán nhầm trĩ với các tổn thương lành tính khác như u máu, nứt kẽ. Chuyên gia này khuyến cáo, khi chẩn đoán điều trị bệnh trĩ, đầu tiên phải loại trừ ung thư ở vùng hậu môn, đặc biệt ở người nhóm nguy cơ. Những người bị rối loạn tiêu hóa, đại tiện nhầy, sút cân, hơn 50 tuổi thì phải làm các xét nghiệm lâm sàng bổ sung, soi đại tràng, chụp MRI để loại bỏ chắc chắc ung thư mới điều trị bệnh trĩ.

Các bác sĩ cho hay các yếu tố nguy cơ mắc bệnh trĩ là người sau tuổi 30, người bị táo bón mạn tính hoặc tiêu chảy, phụ nữ mang thai, di truyền. Ngoài ra đại tiện khó khăn phải rặn nhiều, chức năng đường ruột kém, thường xuyên dùng thuốc nhuận tràng, thụt hậu môn dễ dẫn đến bệnh trĩ. Dấu hiệu cảnh báo là chảy máu khi đại tiện, xuất hiện các khối thòi ra ngoài hậu môn khi đại tiện, ngứa vùng hậu môn, đau… Bệnh trĩ không được điều trị lâu ngày gây thiếu máu mạn tính, sút cân, giảm thể lực, tắc mạch, chảy máu, hoại tử trĩ…

Theo giadinh

Không có mối liên hệ giữa bệnh trĩ và ung thư

PGS, TS Nguyễn Xuân Hùng, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Đại trực tràng - Tầng sinh môn, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, bệnh trĩ là một bệnh lành tính của vùng thấp trực tràng, không phải là bệnh ung thư. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người lại bỏ qua những dấu hiệu bệnh ung thư vì bị chẩn đoán nhầm sang bệnh trĩ.

Không có mối liên hệ giữa bệnh trĩ và ung thư - Hình 1

PGS, TS Nguyễn Xuân Hùng khám và tư vấn cho người bệnh.

Sáng 23-11, các bác sĩ đầu ngành về các bệnh lý tầng sinh môn, đại trực tràng tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã khám và tư vấn miễn phí cho hàng trăm người dân về các bệnh lý trĩ, nứt kẽ hậu môn, áp xe - rò hậu môn...

Theo BS Hùng, kết quả điều tra dịch tễ trên thế giới và điều tra 14 nghìn người tại Việt Nam cho thấy, tỷ lệ bệnh trĩ chiếm khoảng 30% ở người trưởng thành. Đây là bệnh ở vùng hậu môn trực tràng nên tỷ lệ ở phụ nữ cao hơn so với nam giới.

Chia sẻ về thông tin liệu có mối liên quan nào giữa bệnh trĩ với ung thư hay không, TS Hùng cho biết, bệnh trĩ là một bệnh lành tính của vùng thấp trực tràng, không phải là bệnh ung thư. Tuy nhiên, những triệu chứng như đại tiện ra máu, đau vùng hậu môn... nhiều người sẽ nghĩ và điều trị theo hướng bệnh trĩ.

"Chính vì sự hiểu nhầm này, nhiều người lại bỏ xót những bệnh khác ở bệnh ở vùng hậu môn như khối ung thư đại trực tràng, polip, bệnh về viêm nhiễm vùng hậu môn như viêm loét đại trực tràng chảy máu; bệnh rò hậu môn gây ra đau, nứt kẽ hậu môn...", BS Hùng nói.

Không có mối liên hệ giữa bệnh trĩ và ung thư - Hình 2

Hàng trăm người dân đến khám và tư vấn miễn phí tại bệnh viện.

Vì thế, theo chuyên gia này, khi chẩn đoán điều trị bệnh trĩ, đầu tiên phải loại trừ ung thư ở vùng hậu môn, đặc biệt ở người nhóm nguy cơ. Những người bị rối loạn tiêu hóa, đại tiện nhầy, sút cân, hơn 50 tuổi thì phải làm các xét nghiệm lâm sàng bổ sung, soi đại tràng, chụp MRI để loại bỏ chắc chắc ung thư mới điều trị bệnh trĩ.

"Nếu không khám chuyên khoa, dễ nhầm chẩn đoán là bệnh trĩ, bỏ xót bệnh ung thư. Có không dưới 10 ca bệnh, chúng tôi phải đã phải chữa ung thư trực tràng giai đoạn muộn vì họ bị chẩn đoán nhầm sang bệnh trĩ và điều trị bệnh trĩ suốt ba năm. Có trường hợp bị chẩn đoán nhầm trĩ với các tổn thương lành tính khác như u máu, nứt kẽ...", BS Hùng cho hay.

Trung bình, mỗi ngày có đến 20-30 bệnh nhân đến khám các bệnh lý liên quan đến tầng sinh môn tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, trong đó 10 bệnh nhân có bệnh lý hậu môn trực tràng, 5-7 ca mắc bệnh trĩ. Trong điều trị nội khoa, 50% ca mắc hoàn toàn có thể sống chung với trĩ. 45% số đó nếu có triệu chứng đơn giản có thể dùng thủ thuật tiêm xơ, đốt laze, đốt sóng cao tần...

BS Hùng cho biết, một thực tế hiện nay trong điều trị bệnh trĩ là nhiều người dân chữa kiểu truyền miệng, tin vào thuốc nam hoặc bác sĩ google. Đây là một bệnh phổ biến và có nhiều mức độ cũng như phương pháp can thiệp khác nhau, nên có những nơi học mót các can thiệp này nhưng không học một cách đầy đủ, chuyên khoa nên dẫn tới các trường hợp, mặc dù chữa bệnh sẽ đỡ nhưng không khỏi được bệnh dẫn đến biến chứng, di chứng.

Vì thế, có trường hợp bệnh nhân đắp thuốc điều trị nội khoa cho bệnh ở giai đoạn nặng, nhưng lại sử dụng thuốc đông y không kiểm soát gây hoại tử, ngộ độc, suy đa tạng phải hồi sức, nguy hiểm tính mạng. Có những ca bệnh để lại di chứng nặng không thể đại tiện thông thường, phải làm hậu môn nhân tạo.

Không có mối liên hệ giữa bệnh trĩ và ung thư - Hình 3

BS Lê Nhật Huy khám và tư vấn cho người bệnh.

BS Hùng khuyến cáo, những người mắc bệnh lý này, để tránh gây ra các đợt cấp tính của bệnh trĩ cần phải có chế độ ăn uống vệ sinh lành mạnh và loại bỏ ba nhóm thức ăn gồm: cay nóng như ớt, hạt tiêu, xả; sử dụng đồ uống có chất alcohol như rượu, bia và những chất có caffeine như chè đặc, cà phê...

TRẦN NGUYÊN

Theo giaoduc.net

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Bộ Y tế bám sát thông tin về ca mắc virus gây viêm phổi tại Trung QuốcBộ Y tế bám sát thông tin về ca mắc virus gây viêm phổi tại Trung Quốc
05:39:45 06/01/2025
5 người đi cấp cứu sau khi ăn cá nóc5 người đi cấp cứu sau khi ăn cá nóc
19:56:26 06/01/2025
Phát hiện 'hạt sang rởm' chữa dạ dày có chất độc gây ngừng timPhát hiện 'hạt sang rởm' chữa dạ dày có chất độc gây ngừng tim
08:49:34 06/01/2025
3 món canh rất tốt cho người bị táo bón3 món canh rất tốt cho người bị táo bón
20:31:27 06/01/2025
5 thực phẩm giải độc gan và 5 loại cần tránh5 thực phẩm giải độc gan và 5 loại cần tránh
20:36:08 06/01/2025
Làm gì khi quên uống thuốc huyết áp?Làm gì khi quên uống thuốc huyết áp?
22:05:16 06/01/2025
8 loại thực phẩm xứng đáng là 'siêu thực phẩm'8 loại thực phẩm xứng đáng là 'siêu thực phẩm'
05:46:02 06/01/2025
CDC Đồng Nai thông tin gì về ca tử vong do bệnh ho gà?CDC Đồng Nai thông tin gì về ca tử vong do bệnh ho gà?
13:41:14 06/01/2025

Tin đang nóng

Nữ tỷ phú Thái Lan muốn chiêu mộ Xuân Son: Sở hữu dinh thự hơn 2.000m2 bề thế, U60 vẫn giữ thần thái đỉnh caoNữ tỷ phú Thái Lan muốn chiêu mộ Xuân Son: Sở hữu dinh thự hơn 2.000m2 bề thế, U60 vẫn giữ thần thái đỉnh cao
06:17:47 07/01/2025
Đang đi bão, thanh niên Hà Nội xin quá giang luôn xe Maybach rồi nhận về cái kết không ai nghĩ đếnĐang đi bão, thanh niên Hà Nội xin quá giang luôn xe Maybach rồi nhận về cái kết không ai nghĩ đến
06:20:14 07/01/2025
32 giây cãi không thua đối thủ Thái Lan 1 câu nào, Duy Mạnh lên tầm "ông hoàng ngôn ngữ"32 giây cãi không thua đối thủ Thái Lan 1 câu nào, Duy Mạnh lên tầm "ông hoàng ngôn ngữ"
06:24:28 07/01/2025
CĐV Thái Lan phản ứng trước giải trình của SupachokCĐV Thái Lan phản ứng trước giải trình của Supachok
07:15:54 07/01/2025
Vụ án rúng động cả showbiz: 1 sao nữ bị bắt cóc tống tiền suốt 6 tháng, rò rỉ thông tin của 300 nghệ sĩ vào tay tội phạmVụ án rúng động cả showbiz: 1 sao nữ bị bắt cóc tống tiền suốt 6 tháng, rò rỉ thông tin của 300 nghệ sĩ vào tay tội phạm
07:17:23 07/01/2025
HLV Kim Sang Sik thấy có lỗi với Tuấn Hải, tiết lộ cầu thủ "ghét" ông nhấtHLV Kim Sang Sik thấy có lỗi với Tuấn Hải, tiết lộ cầu thủ "ghét" ông nhất
06:54:05 07/01/2025
Mặt mộc gây sốc của Lưu Diệc PhiMặt mộc gây sốc của Lưu Diệc Phi
06:01:48 07/01/2025
Lén gửi cho vợ cũ 300 triệu, một năm sau cô ấy tìm đến đưa cho tôi tờ giấy cùng lời cảm ơn khiến tôi ngỡ ngàngLén gửi cho vợ cũ 300 triệu, một năm sau cô ấy tìm đến đưa cho tôi tờ giấy cùng lời cảm ơn khiến tôi ngỡ ngàng
08:35:00 07/01/2025

Tin mới nhất

Cách chế biến món ăn từ thịt dê thích hợp cho mùa đông

Cách chế biến món ăn từ thịt dê thích hợp cho mùa đông

08:42:43 07/01/2025
Nguyên nhân do vào mùa đông, dương khí trong cơ thể con người tiềm tàng vào bên trong, vì thế cơ thể dễ xuất hiện các tình trạng tay chân lạnh, khí huyết lưu thông kém.
Người bị đau dạ dày nhất định phải biết điều này để phòng ngừa cơn đau tái phát

Người bị đau dạ dày nhất định phải biết điều này để phòng ngừa cơn đau tái phát

08:38:28 07/01/2025
Dạ dày có dạng hình chữ J, là phần quan trọng của hệ tiêu hóa. Dạ dày nối với ruột non ở phía dưới và nối với lỗ tâm vị nối với thực quản ở phía trên. Vị trí của dạ dày nằm ở giữa bụng, trên rốn, dưới gan và vùng thượng vị, gần với lá l...
Ăn nhiều trứng có gây hại cho tim?

Ăn nhiều trứng có gây hại cho tim?

08:32:19 07/01/2025
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hàm lượng cholesterol trong thực phẩm không ảnh hưởng đáng kể đến mức cholesterol trong máu, vốn bị chi phối bởi yếu tố di truyền và các yếu tố dinh dưỡng khác.
Virus HMPV: Ấn Độ ghi nhận ca nhiễm đầu tiên, Nga xác định nhóm nguy cơ

Virus HMPV: Ấn Độ ghi nhận ca nhiễm đầu tiên, Nga xác định nhóm nguy cơ

08:19:31 07/01/2025
Theo bộ này, HMPV đã tồn tại ở nhiều quốc gia "trong nhiều thập kỷ" và lây truyền chủ yếu qua các giọt bắn trong không khí và tiếp xúc trong sinh hoạt. Các triệu chứng bao gồm ho, sổ mũi, khó thở, sốt và nhức đầu.
Thuốc tránh thai có làm giảm ham muốn?

Thuốc tránh thai có làm giảm ham muốn?

08:15:03 07/01/2025
Do đó, khi dùng thuốc tránh thai và thấy bản thân bị giảm ham muốn, chị em nên thăm khám bác sĩ và thảo luận về việc chuyển sang dùng một loại thuốc tránh thai khác ít ảnh hưởng lên việc ức chế nội tiết tố.
Chế độ ăn tốt nhất cho sức khỏe năm 2025

Chế độ ăn tốt nhất cho sức khỏe năm 2025

08:11:21 07/01/2025
Bảng xếp hạng dựa trên phản hồi từ một nhóm gồm 69 bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng, nhà dịch tễ học dinh dưỡng, đầu bếp và nhà nghiên cứu giảm cân. Một hệ thống xếp hạng năm điểm mới tính đến nhiều cân nhắc về sức khỏe và lối sống.
7 lợi ích không ngờ khi bạn ăn hạt bí đỏ

7 lợi ích không ngờ khi bạn ăn hạt bí đỏ

08:07:50 07/01/2025
Hạt bí đỏ tuy nhỏ nhưng là một trong những thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng giá trị, tốt cho sức khỏe.
Nam thanh niên nhập viện vì nuốt xương heo khi ăn cháo

Nam thanh niên nhập viện vì nuốt xương heo khi ăn cháo

22:22:36 06/01/2025
Trong quá trình phẫu thuật kéo dài hơn một giờ, đội ngũ nhân viên y tế của các chuyên khoa Ngoại nhi cấp cứu bụng, Tai mũi họng, Gây mê hồi sức phối hợp lấy dị vật mà không làm tổn hại thêm đến thực quản.
Tăng ca mắc bệnh sởi ở Khánh Hòa, bác sĩ khuyến cáo điều các gia đình cần nhớ

Tăng ca mắc bệnh sởi ở Khánh Hòa, bác sĩ khuyến cáo điều các gia đình cần nhớ

22:20:23 06/01/2025
Theo lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa, bệnh sởi ở Khánh Hòa gia tăng mạnh vào mấy tháng gần đây. Từ đầu năm 2024 đến nay có hơn 600 trường hợp mắc bệnh sởi ở địa phương, không có ca tử vong.
Trường hợp tử vong nghi do bệnh dại ở Đắk Lắk

Trường hợp tử vong nghi do bệnh dại ở Đắk Lắk

22:08:22 06/01/2025
Bên cạnh đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk tiến hành tư vấn cho người nhà bệnh nhân và truyền thông kiến thức phòng, chống bệnh dại cho gia đình và cộng đồng chung quanh.
Trẻ có độ cận cao hơn gấp đôi số tuổi của mình!

Trẻ có độ cận cao hơn gấp đôi số tuổi của mình!

21:57:41 06/01/2025
Trong vòng 12 tuần cuối thai kỳ đến vài tuần đầu sau sinh, quá trình này tiếp tục tiến triển rất nhanh để khi trẻ được sinh ra, các mạch máu võng mạc được hoàn chỉnh hoàn toàn.
Nguy hiểm khi tháo túi ngực không đúng quy trình

Nguy hiểm khi tháo túi ngực không đúng quy trình

21:50:29 06/01/2025
Với những trường hợp này không thể đặt túi ngực, bắt buộc bác sĩ phải phẫu thuật lại để xử lý sạch khoang đặt túi, cấy kháng sinh đồ, đặt dẫn lưu theo dõi và bơm rửa liên tục đến khi khoang ngực ổn định.

Có thể bạn quan tâm

HOT: "Người nhện" Tom Holland cầu hôn thành công Zendaya bằng nhẫn kim cương 5,1 tỷ

HOT: "Người nhện" Tom Holland cầu hôn thành công Zendaya bằng nhẫn kim cương 5,1 tỷ

Sao âu mỹ

10:27:32 07/01/2025
Tối 6/1, tờ TMZ đưa tin tài tử Anh quốc Tom Holland đã cầu hôn thành công bạn gái Zendaya tại căn hộ của người đẹp ở Mỹ.
ĐTCL mùa 13: San phẳng mọi đối thủ cùng đội hình Học Viện - Vệ Binh công thủ toàn diện

ĐTCL mùa 13: San phẳng mọi đối thủ cùng đội hình Học Viện - Vệ Binh công thủ toàn diện

Mọt game

10:15:02 07/01/2025
Tính tới thời điểm hiện tại của ĐTCL mùa 13, meta game đang hướng rất nhiều về những đội hình Fast 9 nhờ sức mạnh lớn mới được gia tăng của các tướng 4-5 tiền.
Nói thật: Rửa bát theo 4 cách này, không sớm thì muộn sẽ rước bệnh vào người

Nói thật: Rửa bát theo 4 cách này, không sớm thì muộn sẽ rước bệnh vào người

Sáng tạo

10:14:13 07/01/2025
Tưởng sạch sẽ nhưng thực chất 4 thói quen rửa bát này sẽ làm mọi thứ trở nên bẩn hơn, bạn không muốn ăn vi khuẩn thì nên bỏ ngay.
Bị nhà chồng đối xử tệ bạc, tôi tuyên bố một điều khiến anh tái xanh mặt

Bị nhà chồng đối xử tệ bạc, tôi tuyên bố một điều khiến anh tái xanh mặt

Góc tâm tình

09:57:37 07/01/2025
Tôi từng tốt nghiệp đại học loại giỏi, thành tích và năng lực không hề thua kém bất kỳ ai. Vừa ra trường tôi đã được một công ty tư nhân nhận vào làm với lộ trình thăng tiến đầy triển vọng.
Phát hiện lăng mộ bác sĩ hoàng gia 4.000 năm tuổi tại Ai Cập

Phát hiện lăng mộ bác sĩ hoàng gia 4.000 năm tuổi tại Ai Cập

Thế giới

09:37:25 07/01/2025
Theo đó, đoàn khảo cổ học liên quốc gia Pháp-Thụy Sĩ đã tìm thấy một lăng mộ cổ thuộc loại kiến trúc mastaba có niên đại hơn 4.000 năm tuổi.
Nhan sắc mặn mà của Hoa hậu Đặng Thu Thảo

Nhan sắc mặn mà của Hoa hậu Đặng Thu Thảo

Người đẹp

09:33:57 07/01/2025
Ở tuổi 34, Hoa hậu Đặng Thu Thảo ngày càng sở hữu nhan sắc mặn mà, có cuộc sống viên mãn bên chồng con. Hoa hậu Đặng Thu Thảo được khen tươi tắn, vóc dáng mảnh mai dù đã là mẹ bỉm 3 con.
Vợ chồng ca sĩ Ánh Tuyết nhập viện lúc rạng sáng

Vợ chồng ca sĩ Ánh Tuyết nhập viện lúc rạng sáng

Sao việt

09:08:30 07/01/2025
Hiện tại, tình trạng vợ chồng Ánh Tuyết tạm ổn định, ông Michel cần kiểm tra thêm. Cả ngày nay, hai người được nhiều nghệ sĩ, người quen gọi điện, nhắn tin hỏi thăm.
Đi về miền có nắng - Tập 1: Trợ lý bị đánh ghen giữa sân bay, thiếu gia quay video cổ vũ

Đi về miền có nắng - Tập 1: Trợ lý bị đánh ghen giữa sân bay, thiếu gia quay video cổ vũ

Phim việt

09:01:15 07/01/2025
Thay vì vào can ngăn, Phong (Bình An) lại thích thú quay lại màn đánh ghen, nhưng anh có doạ người phụ nữ kia về khả năng phải đi tù.
Bạn có đang mắc sai lầm về gội và sấy tóc?

Bạn có đang mắc sai lầm về gội và sấy tóc?

Làm đẹp

09:00:29 07/01/2025
Nếu cần thiết (ví dụ: da đầu bạn bị nhờn hoặc bạn chuẩn bị tham dự một sự kiện quan trọng), bạn có thể gội đầu hàng ngày. Gội đầu không có tác dụng lên nang tóc và nhìn chung không gây đau đầu hoặc rụng tóc.
Đi Cần Giờ, đừng quên thăm mũi Đồng Tranh

Đi Cần Giờ, đừng quên thăm mũi Đồng Tranh

Du lịch

07:53:41 07/01/2025
Mũi Đồng Tranh thuộc xã Long Hòa, cách thị trấn Cần Thạnh, huyện Cần Giờ, TPHCM khoảng 13km. Đây là điểm đến phù hợp để du khách thư giãn, tận hưởng không khí trong lành và thưởng thức hải sản.
Cự Giải gặp quý nhân, Bọ Cạp kinh doanh thuận lợi trong tuần mới từ 6/1-12/1

Cự Giải gặp quý nhân, Bọ Cạp kinh doanh thuận lợi trong tuần mới từ 6/1-12/1

Trắc nghiệm

07:15:14 07/01/2025
Tử vi 12 cung hoàng đạo tuần mới từ 6/1-12/1/2025 giúp bạn có cái nhìn toàn diện về một tuần lễ mới. Cùng xem tuần này của bạn như thế nào nhé.