2 thói quen khiến thận bị tàn phá âm thầm

Phương Thuý11:34 19/01/2025

Suy thận mạn đang ngày càng trẻ hóa, một phần bắt nguồn từ thói quen ăn uống, sinh hoạt thiếu điều độ của nhiều người.

Đang điều trị tại Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), anh N.V.M (30 tuổi, trú tại Bắc Giang), cho biết 5 năm trước, khi đang đi làm, anh có biểu hiện đau bụng, buồn nôn.

Tại bệnh viện huyện, anh M. được chẩn đoán bị suy thận giai đoạn cuối. Người đàn ông trẻ rất bất ngờ vì trước đó, anh không có biểu hiện, vẫn đi làm bình thường. Trước khi phát hiện bệnh tình, anh M. luôn chủ quan với sức khỏe. Hằng ngày, anh ăn uống vội vàng, không khoa học, dùng nhiều thực phẩm chế biến sẵn, uống nước ngọt.

Hiện tại, cuộc sống của anh M. gắn liền với máy chạy thận lọc máu chu kỳ 3 ngày/tuần.

Bệnh nhân điều trị tại Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu. Ảnh: BSCC.

Trong lần đi khám sức khỏe định kỳ 2020, chị N.T.H (30 tuổi, trú tại Hà Nội) được bác sĩ cảnh báo tình trạng trong nước tiểu có protein niệu nên bắt đầu điều trị bằng thuốc. Sau đó, người phụ nữ này đến Bệnh viện Bạch Mai để kiểm tra lại và bàng hoàng khi nhận chẩn đoán suy thận mạn. Năm 2022, nữ bệnh nhân nhận thấy nước tiểu có nhiều bọt và lâu tan. Bác sĩ điều trị bảo tồn cho chị với chế độ ăn kiêng, uống thuốc theo dõi định kỳ hằng tháng.

Mới đây, chị H. thấy buồn nôn, mất ngủ, thay đổi vị giác nên đã đến Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu để khám và được chẩn đoán suy thận giai đoạn cuối cần phải điều trị thay thế. Khi này, chức năng thận của chị chỉ còn dưới 10%. Hiện, bệnh nhân chờ làm nối thông cầu tay để lọc máu chu kỳ trước, chờ cơ hội ghép thận.

Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai đang điều trị nội trú khoảng 160-180 bệnh nhân thận. Trung bình mỗi ngày, trung tâm tiếp nhận 30-40 ca mới. Đáng chú ý, tỷ lệ người bị suy thận dưới 30 tuổi ngày càng tăng. Nhiều trường hợp vào viện trong tình trạng quá muộn, không thể điều trị bảo tồn.

Tiến sĩ, bác sĩ Nghiêm Trung Dũng – Giám đốc Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, cho biết, nguyên nhân gây suy thận ở người trẻ ngoài bệnh lý viêm cầu thận còn có các yếu tố khác.

1. Thói quen ăn uống, sinh hoạt không điều độ của người trẻ thúc đẩy nhiều bệnh trong đó có suy thận mạn.

Cụ thể, bác sĩ Dũng chỉ ra các thói quen xấu gồm sử dụng quá nhiều đồ uống không rõ nguồn gốc, thức ăn tiện lợi như mì gói với hàm lượng muối cao; sinh hoạt không điều độ như ngủ muộn, lười vận động dẫn đến béo phì.

2. Lười kiểm tra sức khỏe, khi có các biểu hiện bất thường, người trẻ hay chủ quan nghĩ bị mệt mỏi thông thường. Họ ngại đến các cơ sở y tế khám dẫn tới không phát hiện sớm bệnh. Phát hiện ở giai đoạn sớm giúp kéo dài thời gian điều trị bảo tồn với chi phí điều trị thấp, hiệu quả. Ở giai đoạn muộn, việc điều trị bảo tồn rút ngắn lại, chi phí điều trị lớn.

Người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối bắt buộc phải điều trị 1 trong 3 phương pháp như lọc máu chu kỳ, lọc máu qua màng bụng và ghép thận.

Video đang HOT

Bác sĩ Dũng khuyến cáo, bệnh thận thường diễn biến rất âm thầm, giai đoạn đầu ít có triệu chứng, cách tốt nhất là kiểm tra sức khỏe định kỳ và xét nghiệm đánh giá chức năng thận.

Dù nước mắm ngon, 5 nhóm người vẫn nên hạn chế

Nước mắm là một gia vị quen thuộc trong ẩm thực nhưng không phải ai cũng phù hợp để sử dụng.

Do hàm lượng muối (natri) cao, lạm dụng nước mắm có thể ảnh hưởng đến một số người có tình trạng bệnh lý.

Nước mắm là một loại gia vị dạng lỏng được sản xuất từ cá thường là cá cơm và muối ăn, thông qua quá trình lên men tự nhiên. Đây là một loại gia vị truyền thống phổ biến ở Việt Nam và một số nước Đông Nam Á.

1. Quá trình sản xuất nước mắm

Quá trình sản xuất nước mắm khá công phu và tốn thời gian, từ khâu chọn nguyên liệu phải là cá cơm tươi hoặc còn có thể sử dụng các loại cá tươi khác như cá trích, cá nục... Muối biển cũng là một thành phần không thể thiếu khi làm nước mắm. Cá sau khi làm sạch được trộn đều với muối thường theo một tỷ lệ nhất định 3 cá - 1 muối và được ủ trong các thùng gỗ hoặc chum sành.

Nước mắm được làm từ cá ủ với muối theo phương pháp lên men tự nhiên.

Quá trình lên men diễn ra trong khoảng thời gian từ 6 tháng đến 2 năm, tùy thuộc vào phương pháp và loại cá. Trong quá trình này, các enzyme tự nhiên trong cá và vi khuẩn sẽ phân hủy protein trong cá thành các acid amin, tạo nên hương vị đặc trưng của nước mắm.

Sau thời gian lên men, nước mắm được chiết rút ra khỏi thùng ủ. Nước mắm cốt (nước mắm nhỉ) là loại nước mắm đầu tiên được chiết rút, có chất lượng cao nhất. Sau đó, người ta có thể cho thêm nước muối vào phần xác cá còn lại để chiết rút thêm các loại nước mắm có chất lượng thấp hơn. Nước mắm sau khi chiết rút sẽ được lọc để loại bỏ cặn và tạp chất, sau đó được đóng chai và đưa ra thị trường.

2. Thành phần dinh dưỡng của nước mắm

Trong 1 thìa nước mắm (18 g) có:

Calo: 6 kcal

Carbs 0,66 g

Đường 0,66 g

Chất béo 0,01 g

Protein: 0,91 g

Điều cần lưu ý là 1 thìa nước mắm tích tụ nhiều muối (60% nhu cầu hằng ngày), magie (7,5%). Ngoài ra còn 1 số khoáng chất khác không đáng kể như canxi, đồng, sắt, phốt pho, selen, kẽm.

Nước mắm cũng chứa nhiều loại vitamin nhưng lượng không nhiều gồm choline, vitamin A, B1, B2, B3, B5, B6, B12, C, D, E, K.

3. Ai nên hạn chế hoặc tránh ăn nước mắm?

Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia mặc dù nước mắm là một gia vị thiết yếu nhưng cần lưu ý nước mắm chứa một lượng muối đáng kể, do đó việc sử dụng quá nhiều có thể dẫn đến nguy cơ cao về việc ăn mặn. Để chế biến nước mắm, cần tới 20-25% lượng muối, khiến cho 10 ml nước mắm tương đương với 2,5g muối. Chính vì vậy, cân nhắc sử dụng nước mắm một cách hợp lý là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Trong đó, một số nhóm người có bệnh lý nên hạn chế ăn nước mắm để tránh ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe:

Người bị đái tháo đường

Hàm lượng natri cao trong nước mắm là một yếu tố cần đặc biệt lưu ý đối với người bệnh đái tháo đường. Mặc dù natri có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh cân bằng chất lỏng và huyết áp trong cơ thể. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều natri có thể dẫn đến tăng huyết áp. Người bệnh đái tháo đường vốn đã có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch và tăng huyết áp là một yếu tố nguy cơ quan trọng làm tăng khả năng mắc các biến chứng tim mạch như bệnh mạch vành, đột quỵ, suy tim và bệnh thận.

Bệnh đái tháo đường có thể gây tổn thương thận. Thận có nhiệm vụ lọc máu và đào thải natri dư thừa. Khi thận bị tổn thương, khả năng này suy giảm, dẫn đến tích tụ natri trong cơ thể, làm tăng huyết áp và gây thêm gánh nặng cho thận.

Natri không ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết nhưng các biến chứng liên quan đến natri (như tăng huyết áp và bệnh thận) có thể làm phức tạp việc kiểm soát đường huyết và làm tăng nguy cơ biến chứng của bệnh đái tháo đường.

Người bệnh đái tháo đường nên hạn chế ăn nước mắm, tuân thủ chế độ ăn uống và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác động xấu tới sức khỏe.

Cử nhân dinh dưỡng Đỗ Át K - Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai cho biết người bệnh đái tháo đường - suy thận cần ăn nhạt khi có phù: 2 - 3 g muối/ngày; nếu không phù và natri máu bình thường, có thể ăn khoảng 5 g muối/ ngày (khoảng 20 ml nước mắm).

Người bị suy thận mạn tính

Nước mắm góp phần tạo nên hương vị đặc trưng và đậm đà cho các món ăn nhưng không nên lạm dụng.

Người bị suy thận mạn tính cần hạn chế hoặc tốt nhất là tránh ăn nước mắm. Lý do chính là vì nước mắm chứa hàm lượng natri (muối) rất cao, điều này gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng thận đã suy yếu gánh nặng cho thận. Thận có nhiệm vụ lọc máu và đào thải các chất thải, bao gồm cả natri. Khi thận bị suy giảm chức năng, khả năng đào thải natri cũng suy yếu, dẫn đến natri tích tụ trong cơ thể và gây ra nhiều vấn đề như tăng huyết áp, phù nề, rối loạn điện giải, làm bệnh tiến triển nhanh hơn.

Vì vậy, khi bị suy thận mạn tính ngoài tránh ăn mắm còn nên hạn chế các loại thức ăn có chứa nhiều muối như cá khô, nước tương...

Người tăng huyết áp

Người bị tăng huyết áp (cao huyết áp) nên hạn chế ăn nước mắm. Lý do chính là vì nước mắm là thứ gia vị chứa nhiều muối. Những người bị bệnh tăng huyết áp tuyệt đối không được ăn nước mắm khi huyết áp đang tăng cao, vì nó có thể khiến người bệnh cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, choáng váng. Natri cũng có thể gây co thắt các mạch máu, làm hẹp lòng mạch và tăng sức cản lưu thông máu, từ đó làm tăng huyết áp, tăng nguy cơ biến chứng tim mạch như đột quỵ (tai biến mạch máu não); nhồi máu cơ tim; suy tim.

Bệnh xương khớp

Việc hạn chế ăn nước mắm và các loại gia vị mặn là một phần quan trọng trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng bệnh xương khớp. Ăn nước mắm quá mặn sẽ uống nước nhiều, tiểu tiện nhiều sẽ thải ra nhiều canxi qua đường nước tiểu, dẫn đến loãng xương.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ nhiều muối có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi từ thức ăn vào cơ thể. Điều này càng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt canxi và ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp.

Người mắc bệnh tim mạch

Bệnh tim nếu không được phòng tránh và điều trị đúng cách sẽ dẫn đến những hậu quả nặng nề, có thể nguy hiểm tính mạng. Chính vì vậy những bệnh nhân tim cần biết rõ các phương thức để phòng tránh và hạn chế để bệnh tình không phát triển. Trong đó, chế độ dinh dưỡng cho người bị bệnh tim là một yếu tố rất quan trọng.

Với những người bị bệnh tim, hạn chế ăn mặn là điều rất cần thiết. Hạn chế ăn mặn có thể giúp những người suy tim, tăng huyết áp giữ tình trạng sức khỏe ổn định, vì vậy nên hạn chế ăn các thực phẩm có vị mặn như nước chấm, nước mắm, cá khô, ruốc...

Cấp cứu kịp thời cho nam du khách bị bệnh thận mạn giai đoạn 5 Các bác sĩ Bệnh viện 199, Bộ Công an đã cấp cứu kịp thời cho nam du khách người Kyrgyzstan bị bệnh thận mạn giai đoạn 5. Trước đó, khi đang đi du lịch tại Đà Nẵng, nam du khách F.P.A (SN 1989, quốc tịch Kyrgyzstan) bị đau đầu, chóng mặt, đi cầu phân lỏng. Sau đó, anh A. đã đến Bệnh viện...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cảnh sát đột kích "sào huyệt" tổ chức quốc tế lừa đảo hàng trăm tỷ đồng02:24

Xe Camry quay đầu giữa giao lộ thì "chạm trán" Lexus giá gần chục tỷ đồng00:36

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Lời khai của chủ tịch hội nông dân xã đột nhập cướp tại nhà lãnh đạo HĐND tỉnh11:25

Truy bắt kẻ táo tợn dùng búa đập phá tủ, cướp tiệm vàng ở Lâm Đồng00:19

Khởi tố kẻ 'bắt cá hai tay', đánh gục bạn gái ở quán cà phê khi bị phát hiện21:01

Lời khai của nghi phạm cướp tiệm vàng ở Lâm Đồng01:22

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Khỉ trộm đồ du khách và thất vọng khi phát hiện thứ bên trong01:47

Vụ cướp tiệm vàng ở Di Linh: 'Khai quật' tìm vàng tang vật trong đêm09:46

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nâng cao nhận thức về rủi ro của rượu để người tiêu dùng tự ra quyết định đúng đắn

09:12:07 20/02/2025

Điều này là do một số yếu tố sinh học như cơ thể phụ nữ có nhiều chất béo giữ lại rượu hơn và ít enzyme hơn để phân hủy rượu trước khi rượu đi vào máu.

Một số bệnh dễ mắc khi thời tiết nồm ẩm

08:39:33 20/02/2025

Các loại nấm mốc, vi nấm phát triển rất nhanh khi trời nồm ẩm, lơ lửng trong không khí, bám vào quần áo, sách vở, chăn chiếu dẫn đến dị ứng, nhiễm trùng. Thời điểm này người sức đề kháng kém như người già và trẻ nhỏ rất dễ mắc bệnh.

Ứng dụng khoa học và công nghệ trong nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo

08:13:21 20/02/2025

Nấm ĐTHT (tên khoa học Cordyceps militaris) là loài nấm thuộc họ Cordycipitaceae, chi Cordyceps. Nấm ĐTHT được hình thành từ một chi nấm ký sinh, phát triển trên cơ thể ấu trùng của côn trùng.

Thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe mắt

07:52:03 20/02/2025

Trong khi chế độ ăn uống cân bằng là tối ưu để duy trì sức khỏe của mắt, thì các chất bổ sung có thể cần thiết cho những người có nguy cơ thiếu hụt do chế độ ăn uống không đầy đủ hoặc mắc tình trạng bệnh lý.

Điểm sáng trong cấp cứu, điều trị các ca bệnh nặng ở tuyến huyện

07:47:05 20/02/2025

Đó chỉ là 3 trong hàng trăm câu chuyện giành giật sự sống cho bệnh nhân từ tay tử thần mà đội ngũ y, bác sỹ, điều dưỡng Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực và Chống độc đã thực hiện trong năm qua.

Thêm 1 người ở huyện Long Thành bị chó dại cắn

07:45:04 20/02/2025

Đồng thời hướng dẫn, yêu cầu chủ nuôi nhốt cách ly và theo dõi sức khỏe, quản lý số chó còn lại, không được thả rông chó ra ngoài, không được bán chó. Khi chó có dấu hiệu bất thường phải báo ngay cho chính quyền địa phương và cơ quan th...

Lý do nên ăn lê mỗi ngày để giảm cân và tăng cường miễn dịch

07:42:30 20/02/2025

Loại quả này chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng thực vật phong phú bao gồm flavonoid, polyphenol và flavonoid. Những hợp chất này giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm viêm, giảm nguy cơ mắc bệnh mạn tính và làm chậm quá trình lão hóa.

Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc bác đề nghị của ông Yoon, tiến hành phiên điều trần đúng lịch

12:44:45 19/02/2025

Tuy nhiên, Thẩm phán Moon Hyung Bae - quyền Chánh án Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc - đã bác bỏ yêu cầu này, cho rằng phiên tòa xét xử hình sự được ấn định vào lúc 10h00 cùng ngày, đủ thời gian cho cả hai phiên tòa.

Huế tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh Cúm gia cầm

11:11:37 19/02/2025

Cùng đó, thành lập các đoàn công tác tổ chức kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm, xây dựng các cơ sở, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh.

Người cao tuổi, bệnh mạn tính có nên tiêm vắc xin cúm?

08:13:09 19/02/2025

Với nhóm người cao tuổi có sa sút trí tuệ Alzheimer, không kiểm soát được hành vi của mình thì khi đi tiêm ngừa cần phải có người thân, quen đi theo cùng.

Cô gái phát hiện giun trong não, thủ phạm là món cá quen thuộc

08:31:45 18/02/2025

Việc ăn thực phẩm tươi sống có thể mang lại trải nghiệm ẩm thực độc đáo, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nếu không có biện pháp phòng tránh phù hợp.

3 thực phẩm yêu thích của cụ bà vẫn đạp xe khi 100 tuổi

07:36:08 18/02/2025

Dầu ô liu chứa nhiều chất chống oxy hóa như oleocanthal và oleacein, có tác dụng chống viêm trong cơ thể. Tình trạng viêm liên quan tới nhiều bất ổn sức khỏe mạn tính, bao gồm bệnh tim và tiểu đường loại 2.