‘10 Things I Hate About You’: Giọt nước mắt và nụ cười đẹp đến nao lòng

Bộ phim dệt nên một câu chuyện tình yêu hiện đại về lòng tự trọng và sự tin tưởng.

Phần giới thiệu của bộ phim 10 Things I Hate About You (tựa tiếng Việt: 10 điều anh ghét về em) thể hiện sự mới mẻ về cuộc sống tuổi teen trên màn ảnh và sự sẵn sàng kết hợp những ý tưởng đương đại và cổ điển. Các nhân vật nữ quyền mạnh mẽ mà họ thể hiện làm nổi bật sự tái hiện thông minh từ nguyên tác nổi tiếng ‘ The Taming of the Shrew’ của Shakespeare đến bộ phim này.

Bốn thế kỷ nằm giữa sự sáng tạo của Shakespeare và tác phẩm hài kịch trung học được tái hiện lại của nhà văn Karen McCullah và Kirsten Smith đã dấy lên làn sóng nữ quyền mạnh mẽ thời điểm ra mắt. Cả hai nhà văn mang đến cho bộ phim một vẻ đẹp yên tĩnh, thoáng đãng hoàn toàn phù hợp với tinh thần của thế giới thần tiên tưởng tượng ban đầu của Ý ‘The Taming of the Shrew’.

Đây là một bộ phim hài lãng mạn ngọt ngào, bộ phim tuổi teen kinh điển với một giai điệu lãng mạn vui vẻ của tuổi trẻ giữa nỗi đau đớn dữ dội và niềm vui tuyệt đối, không khoa trương được nhắc đến nhiều cho đến bây giờ. Đây được coi là một luận thuyết về cách người trẻ định hướng, thương lượng và cân bằng tất cả các kỳ vọng xã hội, văn hóa và cá nhân.

Làn sóng nữ quyền

Bộ phim mang đến một thông điệp về cách nhìn nhận phụ nữ trong xã hội, ở đó, những cô gái hời hợt, tầm thường nhưng có chút nhan sắc được nâng niu, và được nhiều chàng trai theo đuổi, còn những cô gái tự lập, mạnh mẽ lại bị đánh giá là điên rồ ‘lập dị’.

Bộ phim 10 Things I Hate About You dù khác bối cảnh so với nguyên tác nhưng những chi tiết vẫn hầu như không đổi so với ‘The Taming of The Shrew’ đặc biệt, cách nhân vật bộc lộ tình cảm. Cô nàng cá tính Kat Stratford (do Julia Stiles thủ vai) – con gái cả – thường xuyên bị chế giễu và không được coi trọng là bản sao của Katherina Minola trong tác phẩm của Shakespeare.

Đầu phim, Kat rất độc đáo với hình ảnh một cô gái 18 tuổi, cá tính thừa nhận mình là ‘một kẻ tin chắc rằng mình đúng với những lý do riêng’ và tự tin đi trên con đường mình vẽ ra. Kat là một trong số ít nhân vật nữ thông minh chưa từng có vào cuối thập niên 90, một trong những giai đoạn hiếm hoi mà lịch sử truyền hình Mỹ tạo ra nữ anh hùng thông minh.

Vẻ ngoài cứng rắn của Kat chỉ tồn tại khi có mặt đàn ông. Khi được gửi đến văn phòng, có một cảnh quay ngắn trong đó Kat ôm sách vào ngực khi nói chuyện với hai nữ sinh khác đang thuyết trình. Nụ cười của cô ấy có vẻ thoải mái và vô cùng tự nhiên . Sau đó, tại câu lạc bộ, Patrick Verona (Ledger) đi qua một biển phụ nữ. Khi anh ấy phát hiện ra Kat, cô ấy vẫn vô tư khiêu vũ với ban nhạc yêu thích của mình. Kat không thể hiện rõ sự điên cuồng mà cô từng mắc phải, giống như cách mà hành vi sai trái của Patrick không bao giờ khiến anh ta trở thành kẻ phạm tội vị thành niên mà nhà trường nghĩ rằng anh ta là như vậy.

Trong khi con gái nhỏ, Bianca (Larisa Oleynik) khá nổi tiếng, xinh đẹp nhưng lại rất hời hợt lại có đến 3 chàng trai Hortensio, Lucentio và Gremio theo đuổi. Nhưng cô không thể hẹn hò vì các quy tắc của cha mình.

Cô không thể đi chơi trừ khi Kat cũng đi chơi và dĩ nhiên Kat thì không thích ra đường gặp gỡ ‘những đứa con trai buồn tẻ’. Để giải phóng Bianca khỏi sự giám sát của cha mình, mấy gã thích cô đã thuê Patrick(do Heath Ledger thủ vai) – chàng có vẻ ngoài nguy hiểm và đáng sợ để đi chơi cùng Kat.

Không ai ‘đáng sợ hơn Kat, cô ấy khoác lên mình bộ áo giáp quen thuộc để bảo tự bảo vệ mình. Mẹ cô ấy đã bỏ đi. Joey, chàng trai đầu tiên cô ngủ cùng, đã từ chối cô vì cô muốn sống chậm lại. Con trai là rắc rối. Kat không nói với em gái mình những gì Joey đã làm với cô ấy. ‘Chị muốn em tự quyết định,’ Kat nói với Bianca khi cô ấy hỏi tại sao thông tin này lại bị cô ấy giữ kín. Trong khi đó Bianca đã theo đuổi Joey trong nửa bộ phim!

Sự khác biệt về lối sống của hai chị em được bộc lộ khá rõ nét thông qua cuộc hội thoại của cô em Bianca nói với cô chị Kat Stratford: ‘Chị đến từ hành tinh nào vậy? Hành tinh của mấy đứa thua cuộc hả?’. Kat đáp lại ‘Ừ, hành tinh đối lập với hành tinh của mấy đứa thích gây chú ý.’

Trong cả phiên bản kịch và phim, người cha luôn cố kiểm soát vấn đề tình dục của con gái mình và luôn nghĩ rằng chúng không thể tự chăm sóc bản thân. Ở ‘The Taming of the Shrew’, nhân vật Baptista không để Bianca kết hôn trừ khi Katherina kết hôn, thì trong ‘ 10 Things I Hate About You ‘, người bố quyết không cho Bianca hẹn hò trừ khi Kat cũng hẹn hò.

Mặc dù bối cảnh cách nhau đến 4 thế kỷ, nhưng tính thời sự vẫn còn nguyên giá trị về cách đánh giá phẩm giá con người cũng như các vấn đề tồn tại về nhân quyền trong xã hội.

Nếu như ‘Taming of the Shrew’ được đặt bối cảnh tại Padua, Ý. ‘10 Things I Hate About You’ cũng theo cùng một cốt truyện với bối cảnh hiện đại ở Seattle, Washington.

Mang hơi thở thời đại

Bộ phim mang đến cái nhìn mới về việc giáo dục con gái, người cha luôn lo lắng con gái yêu sớm sẽ dẫn đến hậu quả mang thai sớm và sẽ bị bỏ lỡ tương lai phía trước. Nhưng người bố này không quá khắc nghiệt, ông cũng dần thay đổi và cởi bỏ tư tưởng này khi cả hai con gái có bạn trai.

Hai chị em Katherina và Bianca được xây dựng phù hợp với không khí của xã hội hiện đại. Sự phá bỏ rào cản Katherina vì bị đè nén bởi ‘những giá trị mang tính gia trưởng và áp bức’ trong vở kịch đã chuyển Kat thành một cô gái bênh vực nữ quyền. Còn cô em Bianca là hình mẫu một cô gái ngọt ngào điển hình của nước Mỹ lúc bấy giờ.

Ở những phân cảnh đầu, Bianca xuất hiện khá nhạt nhẽo, ‘cuộc sống bị định hướng bởi người khác’ như lời Kat nói. Mục tiêu chính của cô trong cuộc sống chỉ đơn giản là tìm bạn trai đẹp mã để bảo vệ mình và trở thành cô học sinh năm hai duy nhất được mời tham gia đêm dạ tiệc cuối năm.

Điều đó có nghĩa là gần như cuộc sống của cô chỉ là những thứ hào nhoáng bên ngoài mà ai cũng có thể thấy được, chạm vào được và có thể bị vỡ như bong bóng xà phòng bất kì lúc nào. Cuộc sống của cô được gây dựng không phải từ những giá trị thực và nội lực của cô, mà chỉ là một lớp vỏ bọc mịn màng, đẹp đẽ.

Nhưng cuối cùng, Bianca cũng ‘ngộ’ ra được một điều, cô phải tự bảo vệ chính mình, không thể mãi dựa vào một người khác, và cô học được cách ‘dựng hàng rào phòng thủ’ khi phát hiện ra vụ cá cược của một trong những chàng trai theo đuổi mình.

Trái lại, khi Bianca học được cách để độc lập thì Kat lại bắt đầu ‘gỡ hàng rào phòng thủ’ xuống và cho phép bản thân phụ thuộc vào người khác.

Patrick – người theo đuổi duy nhất và cũng là bạn trai của Kat sau này, là một chàng trai bí ẩn, đẹp trai với nhiều lời đồn thổi. Cũng giống như Kat, cậu là kẻ lạc lõng trong trường trung học và thường xuyên gặp rắc rối với những trò hài của mình. Patrick sợ hãi, hay nhìn xuống đất, bất cần. Sự cô độc của Kat và Patrich là xúc tác mang họ đến với nhau.

Dàn diễn viên đáng kinh ngạc, một kịch bản chắc chắn và xây dựng thế giới sâu sắc mang đến một cách nhìn mới sau mỗi lần xem. Hệ sinh thái phức tạp của Padua High đóng vai trò quan trọng trong cốt truyện chính. Ví dụ, xuyên suốt bộ phim, toàn bộ câu chuyện của một đội khúc côn cầu trượt patin diễn ra mà không bao giờ đưa ra một lời đối thoại nào cho các cầu thủ.

Tại bữa tiệc lớn, một chàng trai ngã ra ngoài cửa sổ khi Joey và Bianca nói chuyện. Họ xem nó xảy ra và sau đó tiếp tục như thể ai đó chỉ đơn giản là bị vấp và ngã. Đó là trường trung học, mọi học sinh, bất kể khác biệt như thế nào, đều bị buộc phải chiếm cùng một không gian. Hỗn loạn và kịch tính là trật tự tự nhiên của mọi thứ.

Trò đùa, ban nhạc, hoạt náo viên lấp đầy sân vận động. Cấu trúc giống như lâu đài của trường trung học và một khối nước lớn bao quanh sân vận động, tạo cảm giác lạc hậu. Trong đó cũng nói lên toàn bộ trải nghiệm thời trung học: Mọi người đều đóng kịch và mọi người đều mang nỗi sợ.

Đấu tranh để trưởng thành

Kat Stratford bênh vực nữ quyền, dường như không ai có thể lay chuyển suy nghĩ của cô nhưng chính bản thân cô lại tự mâu thuẫn với mình. Kat đi đến đêm tiệc dạ hội vì Patrick dù bản thân không hứng thú.

Cô đã dùng mỹ nhân kế dụ người giám sát để Patrick có cơ hội trốn thoát. Khi Patrick hỏi cô làm thế nào để đánh lạc hướng người giám sát, cô cười và nói: ‘Em làm ông ấy hoa mắt bằng trí thông minh của em’.

Cuối cùng cô vẫn sử dụng cơ thể của mình để làm chiến thuật nghi binh, khẳng định quan niệm rằng: ‘giá trị của một người phụ nữ nằm ở ngoại hình’. Kat tha thứ cho Patrick sau khi phát hiện việc anh được trả tiền để đưa cô đi chơi và sau khi anh mua cho cô cây đàn guitar.

Điều đó đồng nghĩa với ‘chủ nghĩa vật chất’ và ‘cuộc sống bị định hướng bởi người khác’ mà cô tuyên bố không thích đã chiến thắng cô. Cuối phim, Kat cũng chỉ đến học ở Sarah Lawrence vì cha cô cho phép.

Cả Kat và Bianca đã có hành trình khám phá ra một tình yêu bên trong dành cho nhau và cho chính họ. Bianca được Michael mô tả là cô gái hư hỏng, trong khi cô ấy giải thích tình yêu của mình với chiếc túi Prada của mình. Cameron học tiếng Pháp để có thể dạy kèm Bianca, nhưng đến cuối phim, Bianca không chỉ thông thạo tiếng Pháp, cô ấy đã đấm Joey và bảo vệ danh dự của Cameron. Cô ấy không bao giờ yếu đuối hay ngu ngốc, cô ấy chỉ cần thời gian để trưởng thành.

Sau tất cả, suy cho cùng, Kat và Bianca là hai nhân vật nữ duy nhất trưởng thành và hiểu được giá trị của mình trong bối cảnh không mấy dễ chịu từ nhiều phía.

Tác giả Russell Jackson cho biết: Nếu không nhờ có Shakespeare, bộ phim chẳng khác gì những phim lãng mạn điển hình thời trung học khác. Shakespeare đã mang đến một chỗ đứng độc đáo và có lẽ là cả một lượng khán giả đông đảo cho bộ phim.

‘10 Things I Hate About You’ là một bộ phim nhẹ nhàng mặc dù thực tế ban đầu, nó được làm ra để thách thức chuẩn mực xã hội trong vấn đề giới tính và xu hướng giới tính. Bộ phim sử dụng tốt văn bản gốc nhưng mang đến hơi thở thời đại.

Và có thể, khi những phân cảnh cuối cùng khép lại, bạn không nhớ quá nhiều thứ phức tạp về nó, nhưng bạn hoàn toàn thích bộ phim vì mối tình đáng yêu của Kat và Patrick.

Trailer 10 Things I Hate About You

10 Things I Hate About You ghi lại khoảnh khắc của bộ phim tuổi teen, nỗi sợ hãi và sự khám phá trong một khoảng thời gian hoàn hảo. Sử dụng những lời văn sâu sắc của Shakespeare làm bệ phóng, Smith và McCullah đã dệt nên một câu chuyện tình yêu hiện đại về lòng tự trọng và sự tin tưởng, mang đến một giọt nước mắt và một nụ cười đẹp đến nao lòng.