10 “sát thủ” của sức khỏe sinh sản

Quan hệ tình dục không an toàn, stress, đồ chơi tình dục hay thói quen ăn uống là những thủ phạm gây ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của cả phụ nữ lẫn nam giới.

Quan hệ tình dục không an toàn

Quan hệ tình dục không được bảo vệ theo mọi hình thức (âm đạo, hậu môn, miệng) đều dễ có khả năng lây truyền các bệnh tình dục. Nhiễm khuẩn Chalamydia và bệnh lậu nếu không được chữa trị kịp thời có thể gây ra biến chứng và dẫn đến vô sinh ở cả nam giới và nữ giới.

Biến chứng chủ yếu của Chalamydia ở nam giới là viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn và làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Ở nữ giới, biến chứng thường gặp là viêm tiểu khung (bao gồm viêm vòi trứng, buồng trứng, viêm phúc mạc chậu hông), viêm nội mạc tử cung, những biến chứng này chẳng những có thể gây vô sinh mà còn có thể gây nguy hiểm đến tính mạng (đặc biệt là viêm phúc mạc tiểu khung).

Stress

Stress cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: một người phụ nữ thoải mái và thanh thản khả năng thụ thai và sinh con tốt hơn một phụ nữ luôn căng thẳng trong công việc hoặc trong cuộc sống hàng ngày.

Trọng lượng cơ thể

Khả năng sinh sản cũng phụ thuộc vào vấn đề trọng lượng ở cả nữ giới và nam giới. Khi có quá ít chất béo (chỉ số BMI dưới 18,5) cơ thể người phụ nữ sẽ không thể sản xuất đủ nội tiết tố để duy trì rụng trứng trong mỗi tháng. Ngược lại, nếu có quá nhiều chất béo (chỉ số BMI trên 29) sẽ làm dư thừa hormone insulin và estrogen, gây rối loạn rụng trứng.

Lượng mỡ của cơ thể nam giới quá nhiều hay quá ít có thể làm cho quá trình sản xuất ra các hormon sinh sản bị rối loạn, dẫn đến giảm số lượng tinh trùng và tăng tỷ lệ các tinh trùng bất thường. Chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp hơn 20 có thể dẫn đến vô sinh nam, nhưng BMI trên 25 lại có thể giảm 22% lượng tinh trùng.

Đồ chơi tình dục

Để bảo vệ bản thân và bạn đời của mình, nên tránh sử dụng các loại đồ chơi tình dục làm từ nhựa vinyl. Đây là loại nhựa công nghiệp chứa chất hóa học làm mềm nhựa (phthalate) có liên quan tới các bệnh ung thư, dị ứng, vô sinh hoặc dị tật thai nhi.

Các loại xà phòng tắm gội

Các loại xà phòng, gel tắm, dầu gội, thuốc nhuộm tóc hiện đang có bán trên thị trường cũng là thủ phạm, nhất là hóa chất vinyl có trong những sản phẩm này. Nên dùng dầu gội, sữa tắm không có chứa phthalate, hạn chế dùng xà phòng, sữa tắm quá thơm vì càng thơm càng độc hại. Nên dùng sản phẩm thân thiện chế từ thực vật, cây cỏ vừa sạch gàu lại không gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Sản phẩm chứa nhiều hóa chất

Ngoài sản phẩm làm đẹp, gia dụng, các loại thực phẩm, đồ ăn thức uống cũng liên quan rất nhiều đến hóa chất thuốc trừ sâu. Hiện vẫn chưa xác định loại thuốc sâu nào gây nên chứng vô sinh và cũng chưa thể khẳng định độc tố đi vào cơ thể theo đường hô hấp hay do tiếp xúc với da. Nên chọn mua các loại thực phẩm sạch, nhất là thực phẩm được gieo trồng canh tác bằng phương pháp hữu cơ, không dùng hóa chất, thuốc trừ sâu cho nhóm người trẻ tuổi còn trong độ tuổi sinh đẻ.

Thói quen ăn uống

Một số nguyên nhân khác gây ra vô sinh ở cả nam giới và nữ giới đó là do thói quen ăn uống, trong bữa ăn hàng ngày có một số thực phẩm gây hại cho sức khỏe sinh sản. Theo các nhà khoa học, trong những món ăn có tẩm bột rán hoặc nướng có chứa các chất acrylamide. Chất này làm cho tinh trùng ít và yếu đi, hơn nữa nó còn gây ra nhiều bệnh ung thư ở nam giới.

Ngoài ra, trong các thực phẩm như bánh gato, các loại bánh rán, khoai tây, khoai lang chiên… đều có một loại acid béo không bão hòa. Chất này sẽ làm giảm khả năng bài tiết hormone giới tính nam, gây ảnh hưởng đến sự linh hoạt của tinh trùng, gián đoạn quá trình phản ứng của tinh trùng trong cơ thể. Vì vậy, tốt nhất nam giới nên hạn chế hoặc không nên ăn những loại thực phẩm này.

Đối với phụ nữ, cần đảm bảo bữa ăn có đủ các chất đạm, sắt, kẽm và vitamin C vì sự thiếu hụt những dưỡng chất này có liên quan tới sự kéo dài chu kỳ kinh nguyệt (dẫn tới rụng trứng không đều) và nguy cơ sảy thai sớm. Một nghiên cứu của trường đại học Harvard phát hiện ra rằng những phụ nữ (ở bất kể trọng lượng nào) theo bốn quy tắc ăn uống khoa học, sẽ có khả năng sinh sản tốt hơn những người có chế độ ăn uống kém lành mạnh.

Nội dung của các quy tắc bao gồm:ăn ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế thực phẩm làm từ chất béo đã chuyển hoá (như khoai tây chiên, quẩy rán..), nấu ăn với nhiều chất béo không bão hòa đơn (chẳng hạn như dầu ô liu) và kết hợp các loại thức ăn chứa nhiều protein từ thực vật (các loại đậu và các loại hạt).

Chất phụ gia thực phẩm

Đây là nhóm hóa chất đã đang được con người lạm dụng tới mức báo động. Đặc biệt, hóa chất paraben là thủ phạm gây bệnh ung thư vú cao ở phụ nữ. Paraben chứa rất nhiều trong các đồ mỹ phẩm, chất tẩy quần áo hoặc thậm chí đóng vai trò chất bảo quản trong đồ ăn chế biến sẵn bởi khả năng kháng khuẩn cao và khá rẻ. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy paraben có liên quan tới bệnh ung thư vú và những biến đổi bất thường về gene trong thí nghiệm sau khi chuột được cho ăn đồ có chứa hóa chất này.

Rượu và các chất kích thích

Sử dụng rượu có thể thay đổi cấu trúc tinh hoàn, thiểu năng tinh hoàn và giảm nồng độ testosteron trong huyết thanh ở nam giới… Hơn thế nữa, rượu và những chất chuyển hoá của nó gây ức chế đáp ứng enzyme cho sự thành lập hóc-môn giới tính.

Còn nếu bạn dùng thứ uống có quá nhiều caffein (cà phê, trà, nước ngọt) đều có nguy cơ gây vô sinh. Tuy một tách cà phê hoặc trà không ảnh hưởng đến vô sinh, nhưng nhiều tách cà phê/ngày sẽ gây hậu quả xấu đến sức khoẻ sinh sản. Một nghiên cứu khác được công bố trong tạp chí American Journal cho thấy những phụ nữ dùng 2 tách cà phê mỗi ngày dường như có nguy cơ sảy thai cao gấp 2 lần những người không uống tí nào. Ở nam giới, thức uống chứa nhiều caffein không tốt cho sức khoẻ tinh hoàn và làm giảm số tinh trùng. Vì vậy, nếu sử dụng những thức uống đó quá nhiều, sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.

Hút thuốc lá cũng ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản. Việc hút thuốc quá nhiều gây sụt giảm số lượng cũng như chất lượng tinh trùng, do đó gây ra chứng bất lực và vô sinh. Trong khi đó, ở những phụ nữ hút thuốc lá, khả năng đậu thai lại giảm 40%, làm ảnh hưởng đến buồng trứng, thúc đẩy quá trình mất trứng và chức năng sinh sản. Có thể, thời kỳ mãn kinh đến sớm hơn vài ba năm. Hút thuốc lá sẽ làm gia tăng khả năng sảy thai và nếu đậu thai thì nguy cơ sinh con thiếu cân hay bị khuyết tật cao gấp 3 lần so với những phụ nữ khác.

Tuổi tác

Sau tuổi 30, khả năng sinh nở của người phụ nữ bắt đầu giảm dần và đó là lý do vì sao các cặp vợ chồng khó có con hơn và cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề sinh sản hơn. Qua tuổi 40, khả năng sinh sản của nữ giới bắt đầu giảm, trứng rụng thưa dần, mỗi năm có thể có vài chu kỳ kinh nguyệt không có trứng rụng.

Đến một lúc nào đó, thường vào khoảng từ 45 – 55 tuổi, khi không còn hành kinh nữa, thời điểm này gọi là mãn kinh, kết thúc tuổi sinh sản của người phụ nữ. Theo các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ thì cơ hội mang thai của người phụ nữ trong mỗi kỳ kinh nguyệt là:

- 50% ở những người tuổi 19-26, nếu họ quan hệ vào thời điểm dễ thụ thai nhất (2 ngày trước khi rụng trứng) với bạn tình cùng tuổi.

- 40% đối với phụ nữ 27-34 tuổi.

- Dưới 30% ở những người 35-39 tuổi. Tỷ lệ này có thể giảm tới 20% nếu chồng già hơn vợ 5 tuổi, vì lúc này khả năng sinh sản của người đàn ông cũng giảm.

Theo VNE