Yasukuni – nơi chiến tranh và hòa bình giằng xé

Yasukuni là ngôi đền gây tranh cãi kịch liệt về ngoại giao, nhưng với người Nhật nó linh thiêng bởi là nơi những người lính hứa quay về sau khi họ chết.

Một vụ nổ vừa xảy ra tại Yasukuni, khiến cảnh sát vào cuộc xử lý vật thể khả nghi. Đây là một trong những ngôi đền nổi tiếng nhất ở Nhật Bản, tọa lạc tại thủ đô Tokyo. Yasukuni được biết đến không chỉ bởi hàng trăm nghìn du khách ghé thăm mỗi năm mà còn là nỗi niềm day dứt, gây tranh cãi của hàng triệu người qua nhiều thế hệ.

Có ít nhất 4 đời thủ tướng Nhật từng đến thăm nơi đây, theo hình thức chính thức hoặc cá nhân là Yasuhiro Nakasone (năm 1985), Ryutaro Hashimoto (năm 1996), Junichiro Koizumi (sáu lần ghé thăm) và Shinzo Abe (năm 2013). Ảnh: Stripes.

Ngôi đền được xây dựng theo lệnh của hoàng đế Meiji (Minh Trị), và theo tín ngưỡng Shinto (Thần giáo). Đây là nơi dành riêng cho 2,5 triệu linh hồn của người Nhật Bản, gồm phụ nữ, trẻ em, những người chết cho quê hương, bao gồm binh lính, y tá trong thời chiến, các sinh viên rời ghế nhà trường đi lính và những người tự tử để bảo vệ danh dự vào cuối thế chiến thứ 2. Tại đây, các linh hồn không chỉ được tưởng nhớ mà còn được thờ phụng.

Theo đạo Shinto, một đạo lớn ở Nhật Bản, con người sau khi chết có thể sẽ biến thành ác quỷ hoặc các vị thần và được thờ bởi con cháu của họ.

Tuy nhiên, ngôi đền này trở thành trung tâm của các cuộc tranh luận vì nó là nơi thờ phụng, hương khói cả những tội phạm chiến tranh, bao gồm thủ tướng Hideki Tojo – người bị xử tử vào năm 1948 vì những tội ác trong thế chiến.

Quang cảnh bình yên phía trong ngôi đền. Ảnh: Stripes.

Ngôi đền bị coi là biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt trong quá khứ của Nhật. Mỗi lần các chính trị gia Nhật đến thăm đền lại khiến Trung Quốc và Hàn Quốc tức giận phản đối. Trung Quốc và bán đảo Triều Tiên từng bị phát xít Nhật xâm lược. Thủ tướng Abe từng đến thăm nơi đây và tạo ra nhiều luồng dư luận trái chiều, còn cựu thủ tướng Koizumi là 6 lần.

Dù công luận Nhật vẫn chia rẽ trong quan điểm về ngôi đền, công trình vẫn mang ý nghĩa về mặt tinh thần, bởi trong chiến tranh, những người lính đã hứa với nhau sẽ tụ hội tại Yasukuni nếu họ chết.

Giống như bất kỳ ngôi đền thờ Thần Đạo nào khác, du khách khi đến cũng phải đi bộ qua cổng Torri (loại cổng truyền thống của Nhật Bản, là vật được đánh dấu cho sự chuyển đổi từ ô uế đến thiêng liêng), rửa sạch sẽ tay và miệng trong một chậu nước rồi bước qua một cánh cửa gỗ lớn.

Vụ nổ 10h sáng nay phá hủy trần và tường của nhà vệ sinh công cộng gần cổng phía nam của đền, ngay khi một buổi lễ chuẩn bị bắt đầu để mừng vụ thu hoạch mùa thu và cầu cho mùa màng tốt đẹp trong năm tới.

Theo VNExpress