Ý tưởng mới nào về bóng đá ra đời giữa đại dịch?

Cây bút thể thao của tờ Guardian (Anh), Jonathan Wilson cho rằng việc các giải VĐQG bị tạm hoãn vì COVID-19 có thể sẽ giúp các HLV có thêm thời gian để họ có những ý tưởng mới về chiến thuật.

Jonathan Wilson đã lấy ví dụ điển hình là HLV trứ danh Marton Bukovi. Trong khi Thế chiến 2 nổ ra, Marton Bukovi, HLV của Gradanski Zagreb không tham chiến. Tuy nhiên trong khoảng thời gian trái bóng ngừng lăn vì chiến tranh, HLV người Hungary này đã tập trung nghiên cứu để cuối cùng phát minh ra số 9 ảo, một đóng góp quan trọng cho lịch sử bóng đá.

Điều đáng nói là vào thời điểm ấy, cuộc sống của Marton Bukovi bị đe dọa khi mà phong trào Ustashe nắm được quyền lực và ban hành luật chống người Do Thái. Cha của Bukovic là người Do Thái, còn mẹ ông theo Công giáo. Ngay cả vợ của Bukovi, Aranka Klein cũng là người Do Thái.

Dẫu vậy, Bukovi vẫn tiếp tục ở lại Zagreb và còn bảo vệ người chăm sóc mặt sân của CLB là Max Reisfeld. Max cũng là người Do Thái và ông đã trốn khỏi bàn tay của Đức Quốc Xã. Chính Bukovi đã tiếp tế cho gia đình của Max Reisfeld khi họ ẩn náu dưới một khán đài của CLB trong suốt 4 năm mà không hề bị phát hiện.

Bukovi là người can đảm nhưng cũng là người rất nguyên tắc và rất khó tính. Ông có những thói quen và rất ít thay đổi chúng. “Bukovi là một người rất nghiêm khắc”, Marika Lantos, vợ của Mihaly, trợ lý của Bukovi tại Olympicos, chia sẻ.

“Ông ấy đòi hỏi sự chính xác, nghiêm ngặt và nhất quán. Bukovi cũng yêu cầu mọi người phải có tính kỷ luật và trật tự. Bất kể là cầu thủ nào, ông ấy luôn nói với họ suy nghĩ của mình. Và có lẽ vì vậy mà nhiều người không ưa Bukovi. Mặc dù Bukovi hay gắt gỏng nhưng ông ấy có trái tim bằng vàng. Bukovi giống như một bà mẹ chồng khó tính. Ông ấy đòi hỏi mọi thứ và luôn tìm ra lỗi của người khác. Mặc dù Bukovi có ý tốt nhưng ông ấy không hiểu rằng cần phải đối xử nhẹ nhàng với mọi người. Bukovi đơn giản chỉ nói hết ra những suy nghĩ trong đầu mình mà thôi”, Marika Lantos nói tiếp.

Klopp hay Guardiola, hay HLV nào sẽ có những ý tưởng mới về bóng đá trong giai đoạn trái bóng ngừng lăn này?

Nhưng có một điều không thể phủ nhận rằng Bukovi là một thiên tài, một bộ óc vĩ đại về bóng đá. Sau Thế chiến thứ 2, CLB Gradanski Zagreb bị giải tán, tuy nhiên sau đó, Dinamo Zagreb đã được thành lập và kế thừa di sản của Gradanski Zagreb. Marton Bukovi đã được thuyết phục làm HLV của Dinamo Zagreb.

Tại Gradanski Zagreb, Bukovi đã cho các cầu thủ chuyển từ sơ đồ 2-3-5 sang sơ đồ W-M (3-2-2-3). Tuy nhiên Bukovi chưa muốn dừng lại ở đó. Ông tiếp tục nghiên cứu và cho rằng sơ đồ W-M đòi hỏi một số 9 truyền thống kiểu Anh với thể hình cao to. Mẫu tiền đạo nói trên sẽ ngăn cản cho lối chơi thiên về sở hữu bóng mà HLV này muốn áp dụng. Vì vậy, nhà cầm quân này đã thay đổi sơ đồ W-M sang sơ đồ M-M, gần giống với sơ đồ 4-2-4.

Vào năm 1946, trong trận đấu với Lokomotiva tranh chức vô địch Zagreb, Bukovi đã áp dụng sơ đồ M-M của mình. Kết quả là Gradjanski đã giành chiến thắng và sơ đồ chiến thuật của Bukovi được chứng minh là đúng đắn.

Sau đó, Bukovi tiếp tục sử dụng sơ đồ trên khi ông dẫn dắt CLB MTK Hungaria. Vào năm 1952, Hungaria đã giành HCV Olympic với sơ đồ này và thậm chí có 4 năm bất bại cho đến khi họ thua tuyển Tây Đức ở Chung kết World Cup 1954.

Các HLV hiện tại ít có thời gian để tạo ra những cách mạng chiến thuật trong bóng đá. Đầu óc họ luôn bận rộn với những trận đấu, những buổi tập và việc quản lý các cầu thủ hàng ngày. Nhưng bây giờ, khi mà thế giới bóng đá bị tê liệt vì Covid-19, những nhà cầm quân sẽ có 1-2 tháng xa rời công việc của mình.

Lúc này, khó có thể xảy ra những phát minh vĩ đại như của Bukovi nữa khi mà bóng đá đã trở thành một trò chơi hoàn thiện hơn rất nhiều về mặt chiến thuật. Tuy nhiên, những HLV như Pep Guardiola, Juergen Klopp và nhiều người khác có thể tìm ra những giải pháp về chiến thuật. Họ có thể tìm ra cách để nâng cấp lối chơi mà đội bóng của mình đang theo đuổi, hoặc tìm ra cách ngăn chặn lối đá của đối phương.

Nên nhớ rằng chiến thuật thiên về sở hữu bóng của Pep Guardiola cuối cùng cũng đã bị vượt qua bởi lối đá gegenpressing của Juergen Klopp, vốn thiên về thể lực, chú trọng vào việc gây áp lực và rút ngắn thời gian chuyển tiếp. Thậm chí lúc này, Pep Guardiola cũng bắt đầu thay đổi.

Rất có thể trong khoảng thời gian các giải đấu lớn tạm hoãn vì Covid-19, các HLV sẽ có những ý tưởng mới về chiến thuật. Dù trái bóng có ngừng lăn trên khắp thế giới thì những bộ óc về bóng đá vẫn hoạt động sẽ không ngừng suy nghĩ.

Sơn Tùng