Ý kiến trái chiều việc khởi động lại dự án đường sắt cao tốc tỷ đô
Lãnh đạo ngành giao thông cho rằng cần khẩn trương xây dựng đường sắt cao tốc Bắc Nam để đáp ứng yêu cầu vận chuyển khối lượng lớn, tuy nhiên cựu đại biểu Quốc hội không ủng hộ dự án vì sẽ đẩy nợ công lên cao.
Trao đổi với VnExpress, Thứ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông cho biết, Bộ này đang nghiên cứu báo cáo tiền khả thi dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam. Trong báo cáo sẽ phân tích hiệu quả, quy mô công trình, lộ trình, khả năng huy động nguồn lực trong và ngoài nước, đánh giá tác động nợ công…, để chứng minh dự án khả thi hay không.
Lãnh đạo Bộ Giao thông nói sẽ cố gắng trình trình Chính phủ báo cáo tiền khả thi trong 2 năm tới (dự kiến 2018). Sau khi Quốc hội có chủ trương đầu tư, Bộ Giao thông sẽ tiến hành làm dự án khả thi, đưa ra các khả năng huy động vốn cụ thể, phần nào nhà nước huy động, phần nào sẽ kêu gọi xã hội hóa và đầu tư nước ngoài.
Thứ trưởng Đông cũng bày tỏ không lo ngại báo cáo tiền khả thi bị Quốc hội bác bỏ như lần trước (Quốc hội bác dự án đường sắt cao tốc trị giá 56 tỷ USD vào năm 2010). “Báo cáo sẽ làm rõ hiệu quả đầu tư, có thẩm định Nhà nước tốt nhất để trình Quốc hội, còn quyết định đầu tư hay không là do Quốc hội”, Thứ trưởng Đông nói.
Tàu cao tốc ở Châu Âu
Phát biểu tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội tuần trước, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trước 2020. Đoạn Sài Gòn – Long Thành được chọn thí điểm để vận hành khai thác, đào tạo chuyển giao công nghệ, sau đó làm tiếp các đoạn ưu tiên như Hà Nội – Vinh. Sau năm 2030, tuyến sẽ kéo dài tiếp Hà Nội – Đà Nẵng và Sài Gòn – Đà Nẵng.
Ông Đoàn Duy Hoạch, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, nhìn nhận do hạn chế hạ tầng nên vận tải đường sắt hiện chưa đáp ứng nhu cầu hành khách. Trên tuyến còn 300 cầu yếu, nên tải trọng và tốc độ tàu bị hạn chế (tàu khách dưới 80 km/h, tàu hàng 50 km/h). “Đường sắt có ưu điểm chở được khối lượng lớn, chặng xa, độ an toàn cao, song để đáp ứng nhu cầu người dân thì phải tăng tốc độ chạy tàu khách trên 100 km/h, có đường sắt cao tốc Bắc Nam là rất lý tưởng”, ông Hoạch nói.
Cũng ủng hộ nghiên cứu dự án tiền khả thi tàu cao tốc Bắc Nam, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, cho rằng một đất nước có địa lý kéo dài mà trông cậy vào đường bộ thì không hợp lý (vận tải đường bộ hiện chiếm hơn 60% cơ cấu vận tải). Trong tương lai, khi đất nước phát triển, hành khách sẽ bỏ thói quen đi xe khách, chỉ đi xe quãng ngắn dưới 300km do tính an toàn không cao.
Video đang HOT
Tàu cao tốc Shinkansen ở Nhật Bản. Ảnh: Japantimes
“Đáng lẽ nước ta phải xây dựng đường sắt cao tốc cách đây cả chục năm, giờ mới tính đến là chậm, song chậm còn hơn không. Hiện tất cả đè nặng lên đường bộ, khi bị ùn tắc thì cuống lên”, ông Thanh nói.
Từng phản bác dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam tại Quốc hội khóa 12, cựu đại biểu Nguyễn Minh Thuyết vẫn cho rằng không nên tiếp tục nghiên cứu dự án đường sắt cao tốc vào thời điểm này. Ông cho rằng, đường sắt cao tốc sẽ không hấp dẫn nhiều người sử dụng vì có giá vé cao tương đương vé máy bay, hành khách lại không được mang nhiều hành lý…
Theo ông Thuyết, hiện ngân sách nhà nước còn khó khăn hơn trước đây, nếu thực hiện dự án đường sắt cao tốc với tổng vốn đầu tư nhiều tỷ USD, phần lớn vốn đi vay sẽ tạo gánh nặng cho đất nước.
“Quốc hội phải hết sức thận trọng khi bàn thảo Luật đường sắt nếu đưa dự án đường sắt cao tốc vào Luật”, GS Nguyễn Minh Thuyết nói và cho rằng thay vì đầu tư đường sắt cao tốc, Chính phủ cần đầu tư nâng cấp và mở rộng tuyến đường sắt hiện tại thành 2 chiều để tăng năng lực vận chuyển.
Năm 2010, Quốc hội từng bác dự án đường sắt cao tốc trị giá 56 tỷ USD do Chính phủ trình. Bên cạnh những ý kiến cho rằng cần thiết phải vay vốn đầu tư làm ngay, nhiều ý phản đối vì hiệu quả kinh tế của dự án quá thấp, số vốn quá lớn, chiếm phân nửa GDP của Việt Nam, sẽ tạo gánh nặng nợ cho hậu thế. Gần đây, Chính phủ đã đưa quy định đường sắt tốc độ cao vào nội dung điều chỉnh của Luật Đường sắt (sửa đổi), nhằm hướng tới tương lai phát triển đường sắt của Việt Nam.
Đoàn Loan
Theo VNE
Đường sắt cao tốc Bắc - Nam được tái khởi động
Năm 2018, Bộ Giao thông Vận tải sẽ trình Chính phủ thẩm định dự án đường sắt cao tốc, nếu được thông qua sẽ hoàn thành một số đoạn trước 2030.
Chiều 12/8, Thứ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự án Luật đường sắt (sửa đổi).
Theo Thứ trưởng Đông, trong số các nội dung mới của dự luật sửa đổi sẽ có một chương về đường sắt tốc độ cao. Dù Quốc hội từng bác dự án đường sắt cao tốc song theo Chiến lược, Quy hoạch phát triển đường sắt Việt Nam đã được Thủ tướng phê duyệt, toàn tuyến đường sắt đôi tốc độ cao, khổ 1.435 mm trên trục Bắc - Nam sẽ hoàn thành vào năm 2050.
Thực hiện chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ đã giao Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu tiền khả thi. Theo đó, dự kiến năm 2018, Bộ sẽ trình Chính phủ thẩm định, sau đó trình Quốc hội phấn đấu thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trước 2020. Đoạn Sài Gòn - Long Thành được chọn thí điểm để vận hành khai thác, đào tạo chuyển giao công nghệ, sau đó làm tiếp các đoạn ưu tiên như Hà Nội - Vinh. Sau năm 2030, tuyến sẽ kéo dài tiếp Hà Nội - Đà Nẵng và Sài Gòn - Đà Nẵng.
"Toàn tuyến Bắc - Nam sẽ được làm theo lộ trình và từng đoạn, phấn đấu nối toàn tuyến trước năm 2050", ông Đông cho biết.
Thứ trưởng Đông cho hay, đã có nhiều nghiên cứu trên tuyến đường sắt cao tốc, như Hàn Quốc đang hỗ trợ nghiên cứu đoạn Hà Nội - Vinh và TP HCM - Cần Thơ, Cơ quan Hợp tác phát triển Nhật Bản JICA cũng nghiên cứu đoạn Hà Nội - Vinh.
Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông báo cáo trước Thường vụ Quốc hội. Ảnh: Xuân Hoa.
"Dự báo đến 2030, nếu các dự án khác như Cảng hàng không Long Thành, tuyến đường bộ cao tốc Bắc Nam hoàn thành thì vẫn phải làm thêm một tuyến đường sắt mới để đáp ứng yêu cầu đi lại của 50-70 triệu hành khách", ông Đông khẳng định.
Báo cáo thẩm tra dự luật này, Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội cơ bản nhất trí với các quy định về đường sắt tốc độ cao bảo đảm việc xây dựng theo chiến lược, quy hoạch phát triển đường sắt Việt Nam. Tuy nhiên, Bộ Giao thông cần làm rõ hơn về nguồn tài chính và lộ trình thực hiện; những biện pháp để bảo đảm tính khả thi.
Thị phần vận tải đường sắt chỉ chiếm 0,7%
Tại Thường vụ Quốc hội, nhiều đại biểu tỏ ra lo ngại trước thị phần vận tải đường sắt quá ít so với đường bộ, đường thủy. Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông giải thích, thị phần vận tải đường sắt giảm do mạng lưới đường không tăng, toàn bộ vận tải do Tổng công ty Đường sắt quản lý nên không có cạnh tranh, việc kết nối với đường sắt và cảng biển hạn chế... Ước tính thị phần vận tải đường sắt chỉ chiếm 0,7% trong khi vận tải đường bộ chiếm 62%.
Theo ông Đông, Luật đường sắt sẽ tạo cơ sở pháp lý để ngành đường sắt có môi trường kinh doanh thông thoáng, chấm dứt độc quyền của Tổng công ty Đường sắt. Nhà nước sẽ đầu tư hạ tầng, bảo trì đường và cho doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh toa xe...
"Tư nhân đầu tư toa xe sẽ tăng từ 19-20 đôi tàu Bắc Nam lên 22-23 đôi tàu và việc kết nối với cảng biển sẽ tốt hơn", Thứ trưởng Đông nhấn mạnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhận xét, nhiều năm qua ngành đường sắt không huy động được vốn đầu tư từ doanh nghiệp, đầu tư của nhà nước cũng rất hạn chế. Đường sắt thời Pháp để lại dài hơn 3.000 km song chúng ta không làm thêm được kilômet nào mà còn giảm đi.
"Kỳ vọng với sự phát triển vận tải đường sắt trong thời gian tới, theo tính toán với các cung đường 500-700 km, đường sắt có lợi thế cạnh tranh với các loại hình vận tải khác", ông Thanh nhận xét.
Kết luận lại phiên làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, nếu tiếp thu các ý kiến trong phiên làm việc này thì tới đây, Dự án Luật đường sắt (sửa đổi) đủ điều kiện để trình ra Quốc hội vào kỳ họp thứ 2, dự kiến khai mạc ngày 20/10 tới.
Dự thảo luật Đường sắt (sửa đổi) gồm 9 chương, 95 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 65/114 điều; bãi bỏ 45/114 điều; sổ sung mới 26 điều.
Đoàn Loan
Theo VNE
Sớm có đường sắt cao tốc để 'sáng ăn phở Hà Nội, tối cà phê Sài Gòn' Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng khẳng định, phải sớm có đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đúng tinh thần "sáng ăn phở Hà Nội, tối uống cà phê Sài Gòn". Hiệu quả đường sắt chưa cao khi giá vé bình quân đường sắt vẫn cao hơn vé máy bay - Ảnh: N.T Tại hội nghị tổng kết...