Xung đột Armenia-Azerbaijan: Doanh nhân Armenia tin vào vai trò hòa giải của Nga
Nhận định về leo thang xung đột tại Nagorno-Karabakh, chính khách Armenia cho rằng chỉ có Nga mới có thể giúp thực hiện lệnh ngừng bắn, chấm dứt xung đột ở khu vực.
Người sáng lập nhóm Tashir và là chủ tịch Hiệp hội doanh nhân Armenia tại Nga, ông Samvel Karapetyan cho rằng, chỉ có Matxcơva mới có thể can thiệp và giải quyết tình hình ở khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh, Ria Novosti đưa tin hôm 6/10.
“ Trong những ngày căng thẳng này, khi cả thế giới kêu gọi các bên ngồi vào bàn đàm phán, thì Thổ Nhĩ Kỳ dường như đang cố tình kích động xung đột ở Nagorno-Karabakh, tạo ra mối đe dọa cho sự tồn tại của người Armenia trên vùng đất lịch sử của họ. Về vấn đề này, tôi chắc chắn rằng, nếu nước nào có quyền và có thể can thiệp vào, đó chỉ có thể là Nga“, ông Karapetyan nói.
Nga có thể là nước sẽ chấm dứt leo thang xung đột giữa Armenia và Azerbaijan.
Theo chính khách này, các bên quan tâm đến lệnh ngừng bắn nên nhận thấy cần thiết về sự tham gia càng sớm càng tốt của Nga.
“ Nga, hiện nay cũng như trước đây, là nước duy nhất bảo đảm cho hòa bình trong khu vực. Và tôi tin rằng trong tình hình hiện tại, Tổng thống Putin có thể làm được rất nhiều điều đối với Karabakh”, ông Karapetyan nói . “Rõ ràng chỉ có những nỗ lực gìn giữ hòa bình của Nga mới có thể kết thúc chiến tranh“.
Ông Samvel Karapetyan cảnh báo rằng xung đột Nagorno-Karabakh là một “ ngọn lửa địa chính trị nguy hiểm” có thể nhấn chìm toàn bộ khu vực.
“ Những gì đang xảy ra những ngày này ở Karabakh không phải là một cuộc xung đột cục bộ riêng biệt. Trước mắt chúng tôi, một ngọn lửa địa chính trị nguy hiểm đang bùng lên, những tia lửa có thể bay xa hơn nhiều trong khu vực và dẫn đến những hậu quả lớn hơn nữa“, ông này nói.
Video đang HOT
Ông Samvel Karapetyan tin tưởng Nga sẽ chấm dứt xung đột ở Nagorno-Karabakh.
Các cuộc giao tranh giữa giữa quân đội Azerbaijan và Armenia đã bước vào tuần thứ 2 liên tiếp. Trong diễn biến mới nhất, Bộ Quốc phòng Azerbaijan hôm 4/10 đã xác nhận thành phố thứ 2, thành phố Ganja ở phía Tây Azerbaijan đã bị tấn công bằng tên lửa.
Các cuộc tấn công mới diễn ra ngay sau các vụ nổ ngày 4/10 đã làm rung chuyển Stepanakert, thành phố chính của vùng ly khai Nagorno – Karabakh.
Cả Armenia và Azerbaijan liên tục buộc tội nhau và đưa ra các điều kiện để thực hiện lệnh ngừng bắn và ngồi vào bàn đàm phán hòa bình.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron kêu gọi Armenia và Azerbaijan “ngừng bắn hoàn toàn” ở Nagorno – Karabakh và sẵn sàng tăng cường các nỗ lực ngoại giao nhằm giải quyết xung đột.
Trong một tuyên bố chung trên cương vị đồng Chủ tịch Nhóm Minsk của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), Tổng thống 3 nước Nga, Pháp và Mỹ đã yêu cầu các lực lượng của Azerbaijan và Armenia ngừng bắn ngay lập tức tại khu vực Nagorny – Karabakh, kêu gọi trở lại đàm phán không trì hoãn.
Tranh chấp Nagorno-Karabakh là một vấn đề lịch sử. Khu vực này nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, nhưng có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập khu vực này vào Armenia.
Điều này đã gây ra tranh chấp chủ quyền giữa hai nước mà đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994.
Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đạt được năm 1994 và nhiều cuộc đàm phán hòa bình sau đó với sự trung gian của Nhóm Minsk, xung đột vẫn xảy ra tại đây. Căng thẳng tái bùng phát vào sáng 27/9 sau khi nổ ra các vụ đụng độ ác liệt giữa hai bên.
Theo các nguồn tin chính thức, xung đột quân sự đã khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương. Đây được cho là các vụ đụng độ nghiêm trọng nhất kể từ năm 2016 tại khu vực này, làm gia tăng nguy cơ nổ ra một cuộc chiến tranh giữa hai quốc gia.
Nhóm Minsk thành lập năm 1992 với mục đích làm trung gian cho một giải pháp hòa bình liên quan đến khu vực Nagorny – Karabakh.
'Sát thủ vô hình' trong xung đột Azerbaijan - Armenia
Khả năng ẩn mình và tung đòn đánh bất ngờ khiến UAV trở thành vũ khí được Azerbaijan sử dụng rộng rãi trong xung đột với Armenia.
Bộ Quốc phòng Azerbaijan gần đây liên tục đăng video trinh sát cơ không người lái (UAV) theo dõi vị trí quân đội Armenia bị không kích, cũng như hình ảnh trực tiếp từ UAV tự sát đang lao xuống mục tiêu kể từ khi xung đột vũ trang bùng phát tại khu vực Nagorno-Karabakh hôm 27/9.
Giới chuyên gia cho rằng UAV đang đóng vai trò lớn trong xung đột giữa Azerbaijan và Armenia. Chúng có kích thước nhỏ, thời gian hoạt động trên không lâu, được trang bị cảm biến hiện đại có thể phát hiện kẻ địch từ xa và cung cấp thông tin chiến trường quý giá cho sở chỉ huy.
Không chỉ phát hiện, theo dõi đối phương, nhiều UAV vũ trang có thể lập tức tung đòn không kích vào mục tiêu với tỷ lệ thành công cao hơn rất nhiều so với đòn không kích của chiến đấu cơ có người lái. Trong trường hợp UAV bị bắn hạ, phi công điều khiển vẫn an toàn tại căn cứ cách đó hàng trăm km và có thể lập tức vận hành UAV khác cất cánh.
Các mẫu máy bay không người lái và UAV tự sát do Israel, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga chế tạo, cũng như hàng loạt phi cơ nội địa của Azerbaijan đã khiến Armenia mất lượng lớn xe tăng thiết giáp, pháo binh và tên lửa phòng không trong xung đột tại Nagorno-Karabakh.
Một trong những khí tài được Azerbaijan sử dụng rộng rãi là UAV tự sát Harop do Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Israel phát triển và chế tạo. Mẫu UAV này dài 2,5 m, có sải cánh 3 m, tầm bay 1.000 km, vận hành liên tục được trong 6 giờ và mang đầu nổ nặng 23 kg.
Kích thước nhỏ gọn, ứng dụng nhiều công nghệ giảm tiết diện phản xạ radar khiến Harop có khả năng ẩn mình trước hệ thống phòng không đối phương, trở thành "sát thủ vô hình" đối với những khí tài lạc hậu như tên lửa phòng không Osa của Armenia. Tín hiệu bộc lộ hồng ngoại của nó cũng rất thấp, gây khó khăn cho tên lửa tầm nhiệt và cảm biến hồng ngoại, trong khi thân vỏ được thiết kế khiến mắt thường và các thiết bị quang học khó phát hiện.
Harop được tối ưu cho nhiệm vụ chế áp lưới phòng không đối phương nhờ khả năng tự động bám theo sóng radar và lao xuống nguồn phát. Nó cũng được lắp hệ thống cảm biến quang - điện tử để đối phó biện pháp tắt radar và tập kích các mục tiêu như tăng thiết giáp, công sự đối phương.
Israel cũng cung cấp cho Azerbaijan nhiều loại UAV trinh sát tầm ngắn và tầm trung như SkyStriker, Orbiter 1K, Orbiter 3, ThunderB, Hermes 450, Hermes 900 và Heron TP.
SkyStriker do tập đoàn Elbits chế tạo, có kích thước nhỏ hơn Harop và có thể lượn trên khu vực mục tiêu trong vòng 2 giờ, tầm bay 20 km và mang đầu đạn 5 kg. Nó có thể được dùng để tập kích các mục tiêu ít kiên cố như trận địa pháo, xe tải và vị trí tập trung đông binh sĩ đối phương. Armenia tuyên bố đã bắn hạ được một số UAV SkyStriker của Azerbaijan.
Một chiếc Harop của Israel bay thử. Ảnh: IAI.
UAV vũ trang Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ cũng xuất hiện trong xung đột, dù chưa rõ ai là người vận hành chúng. Các phi cơ này có thể được Ankara chuyển giao cho Baku, hoặc được binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ trực tiếp vận hành.
Mẫu TB2 dài 6,5 m, sải cánh 12 m, khối lượng cất cánh tối đa 650 kg, có khả năng hoạt động 27 giờ liên tục ở khoảng cách 300 km so với đài điều khiển. Mỗi chiếc mang được tải trọng 150 kg, trong đó khối lượng vũ khí là 55 kg. TB2 được trang bị tên lửa dẫn đường bằng laser MAM-L với 4 loại đầu nổ có khối lượng tối đa 22 kg, biến thể triển khai ở Nagorno-Karabakh dường như sử dụng đầu đạn con chuyên chống bộ binh.
Bayraktar TB2 từng tham chiến tại Libya và tiêu diệt ít nhất 3 hệ thống phòng không Pantsir-S1 được Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) viện trợ cho phe nổi dậy Quân đội Quốc gia Libya. Hai tổ hợp Pantsir-S1 của Syria cũng trở thành mục tiêu của TB2 hồi tháng 3 năm nay.
Một số nguồn tin cho rằng Azerbaijan cũng đang hoán cải nhiều máy bay vận tải hạng nhẹ An-2 thành phi cơ không người lái. Chúng có nhiệm vụ đánh động hệ thống phòng không Armenia, khiến các tổ hợp tên lửa phải bật radar đối phó và trở thành mục tiêu của UAV hiện đại. Ngay cả khi phòng không đối phương không bị tiêu diệt, sự hiện diện của An-2 cũng gây căng thẳng cho binh sĩ và làm hao mòn năng lực chiến đấu của lực lượng Armenia.
"Rõ ràng là không gian chiến trường hiện đại đang dần thay đổi vì sự xuất hiện của những sát thủ vô hình như máy bay không người lái vũ trang và UAV tự sát. Chúng rất hiệu quả về mặt chi phí, người vận hành không sợ nguy hiểm tính mạng, trong khi gây thiệt hại lớn cho đối phương. Nhiều UAV đã bị bắn hạ, nhưng chúng đã thể hiện giá trị khi tập kích những mục tiêu có giá trị cao", ký giả Stephen Bryen của Asia Times nhận xét.
Azerbaijan quyết đoán hơn về dùng vũ lực để lấy lại lãnh thổ Nagorno-Karabakh Ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Azerbaijan chú trọng giải pháp vũ lực quân sự nhằm thu hồi vùng Nagorno-Karabakh đã mất vào tay người Armenia. Bối cảnh lịch sử từ khi Liên Xô tan rã Khu vực Nagorno-Karabakh nằm bên trong lãnh thổ Azerbaijan ở vùng Nam Kavkaz (sát Nga) là một điểm nóng thường trực giữa Azerbaijan và Armenia...